Gallia Christiana 1715 01/Instrumenta/Vabrensis
56 INSTRU MENTA INSTRUMENTA AD ECCLESIAM VABRENSEM PERTINENTIA. I. Diploma Berteiz, comitifia « Bernardi ejus filii comitis Tholosanisde mfigni donatione quam sub Adalgifo abbate Fabrenji monasterio contulerunt* PRisoarum legum imperatorum & consulum decrevit auctoritas, ut qualilcumque perfona, & nobili ortus A genere > res suas in alieno jure transferre voluerit, tam in ecclesiis, quamque & in aliis hominibus per carus > codicillos & legitimas traditiones, licentiam habeat id faciendi. Quamobrem ego in Dei nomen Berteiz co- mirilTa, & filius meus Bemardus comes & marchio TholosensiS, divina annuente gratia > pertractavimus casum hununz Fragilitatis 9 metuentes diem extremum, nc subita mors improviso adveniar, & siix mortis laqueos tradat : & ut nobis Dominus veniam donare dignetur 3 cedimus, cestumque in perpetuum este volumus res proprietatis nostræ quæ liint sitæ in pago Ru- thcnico, in vicarias nuncupantes curia & valle Sorica > velin Tarnesca, ’ad monasterium qui estsitus siiper fluvium quæ dicitur Dordone, &est nuncupatus waber, & est in honore sancti Petri & sancti Dionesti, cetero— E mmquc (anctorum, quorum ibi reliquiæ continentur : quem domnus & genitor meus Raymundus marchio quondam Tholosensis, una cum genitrice mea Berteiz jam dicta construxit vel construere juffic. In primis pro remedium anima : jam dicti domni Ramundi > & nostra- rum animarum mcrcede, cedimus vilh Calmilius cum omnibus appenditiis suis, vel cum mancipiis ibidem pertinentibus : & in alio loco qui dicitur ad illa Bru- garia mansos duos, & in Cambarensc in villa Ribdgo manlbs duos, & in Peredo manfbs duos. & in Sega- lare manso unO, & in Montecalvo manlo Uno, & in Betianus quantum visi fumus habere ; de in Larciaco si- militer, &in Vigrone mansos quatuor, de inCroseco similitcr, de in Casania mansiis quinque, & ferratorum dc ab integrum, de ad Sudes mansos duos, de in alio < loco in Talupio, vel quantum ibi aspicit similiter condonamus i de in Rovorianicas quantum vili sumus habere i similiter de inValilias mansos duos cum ipsis mancipiis j de in Cogiaco mansos duos cum Ingelbcrto dc infantes siios ; de in Nastogilo mansos quatUOr, in Bu- ciago mansos tres, de in Cagio quantum visi fumus habere, similiter condonamus, & ad Petra siiper fluvium Tamo vinea una. Hæc omnia sunerius nominata ad jam dictum monasterium, ubi veneraDilis vir Adalgisiis custos & rector sonctx congregationis sub regula sancti Benedicti degentium effe videtur, pro remedium ani- mx domni nostri Raymundi manibus tradimus, transferimus atque transfundimus in stipendia monachorum, dc in susceptionc hospitum, in elemosynas pauperum, ut habeant, teneant, poffideanc & faciant exinde pars 1 monasterii, quicquid justc & rationabiliter facere Voluerit, licentiam habeat in omnibus faciendum quicquid voluerit. De repetitione vero dicimus, quod neri nullatenus credimus, si nos ipsi > quod absir, immutata vo- luntatc, aut ullus de haeredibus nostris, vel quiflibcc immista perfona contra hanc Ceffionem, quam nos promta voluntate pro amore Dei fecimus, ire, aut resulcare prae- sumferit quod petit non vindicet, & ejus petitio nullam obtineat sirmitarem ; sed insupcr, cOgente fiscO, componat auri libras Viginti, argentum pondere centum Sed præsens ccffio ista, Omnique tempore inViOlabilem obtineat firmitatem. Facta ceffione ista decimo quinto calendas Madii, in die sancto Sabbati Patrha : annO xxv. regnanrcCasok) rege. Et cedimus VObis fcrVO nOstrOnœ mine Franconi filium Tnidmer » Signum Berteiz co- mitiste quæ ceflionc ista fieri Y$l adfirmare juflit. Signum Bernardo comiti fcu duce, qui ambopariter fieri rogaverunt. S. Hictori. S. Dructamno. d. Tcdrico. S. Bercaudis. S. Begoni vicecomiti. S. Oncolencz. S. Jorius. S. Beroz. Raymundo. Ermcnricus levitt scripsit. 1 I. Praceptum Caroli Calvi regis Francorum, F*- brensis monafierii fundationem, ac Rotlando ab* bati dignitatem abbatialem confirmantis. IN nomine£nctæ de individuæTrinitatis, Karolus j gratia Dei rex. Si neceffitatibus fervorum Dei etiam ad ndelium nostrorum deprecationem aurem cclfltudi— J nis nostræ libenter accommodamus, eamque ad effectum perducimus, regiam exercemus consuetudinem^ dc hoc nobis in posterum non dubitamus fore profuturum » Igitur noverit omnium fidelium nostiorum > tam præ- lcndum 9 quam futurorum, sagacitatis industria, quod Bemardus TholoAnus marchio, & dilecti (fimus nobis fidelis, ad nostram accedens mansuccudincm, innotuit qualiter pater ejus Ragemundus in pago RuthenicO, & in loco fuæ proprietatis siiper fluyium Dordonz in villa Vabra ecclesiam admonasticum ordinem excolendum 9 in honore sancti & gloriosi principis apostolorum Petri, simctique Dionysii, nobili opere construxerit, & conse- craVerit, ac solemniter dedicaverit, quin & ad divi* num Officium sacerdotes & levitas » ac reliquos proopor- tunitare ipsius loci ordinaverit ministros, fuumque filium ibidem ad serviendum tradiderit •, qualiter etiam Rollandus fui patri clericus, siias ad idem monasterium tradens res, k ibidem Domino fuo sub monastico Ordine tradiderit. Quam ob rem humiliter nostram petiic cclsitudinem, ut prO mercedis nostræ augmentum, quæ- cumque data sirnr vel fuerunt > sub prætextu nostrx do* ’Dationis ac immunitatis lalvamento recuperemus, atque jam dicto clerico Rotlando, & post ipsius decestum Benedicto filio Ragemundi fratri /uo 9 præcepto nostrx auctoritatis confirmaremus. Cujus petitionibus aurem nostrx dementiæ præbenres, libenter hoc impraevaricabile præceptum nostrx auctoritatis fieri, illique dari jufli* mus j per quod præcipimus atque jubemus, ut in quibus » que locis jam dictorum monachorum res sitæ habentur > inviolabilis servetur immunitas> neque aliquis judicum » in omnibus rebus eorum quicquam districtionis aut in- justæ exactionis conerur, quo remota sæculari judicia- riaque potestate liberius pro nobis Domini mifericOr- diam valeant implorare. Quod si aliquis hoc quod pro hibernus temerario austi facere tentaveric, sexagintæ lblidos pœna multatus exsolVat, & immunitas nostra ) auctoritate conccsta inre&agabilis jure firmiflimo teneat &inconcusta. Ad deprecationem quoque jam dicti hdciis nostri Bernardi, Rollando abbati jam dictum locum Juandiu vixerit cedimus ad habendum, quatenus secun- um Dei, suamquc dispofitioncm libere ei disponere, regere liceat & ordinare. Post ipsius quOque digrestum Benedictus filius Ragemundi, de frater Bernardi » fimi- lcm ex hoc fecundum Dei voluntatem urendi habeat monasterio potcstatem quandiu vixerit. Ut autem hoc nOstræ largitatis præceptum pleniorem in Dei nomine obtineat firmitatem & vigOrem, &c. Signum Karoli glOriosiflimi regis. Data xi. calendas Julii, indictkme m. anno tricc- fimo regnante KarologloriOfiffimorege. Actum Moria mannis Valle, in Dei nomine feliciter. III. ECCLES1Æ III. A Diploma Berteix, comiti fio > sfc infigni donatione quam monajlerio Vabrensifub Bemardo abbate fecit. SI rerum mearum locis (anctis confero > dubium non est ztcrnx vinvprzmia adepturam. Idcirco in Chri* sti ego nomen Bcrtciz sagaci, ut ex pedi t, hoc animo pertractans > lœum cui vocabulum est Vabcr, qui est liruS in pago Ruthenico citra fluvium Dordonis inministe- rio Cuncnfc, & est Fundanis ipse locus in honore Domini nostri Jcsu Christi, necnon & venerabilis sonctæ Dei genicrkisbeatx Marix, principis quoque aposto- lorum Petri, maxtvrisquc venerandi Dionehi, necnon & beati Marii conrcflbris » ceterorumque sanctorum ibidem humata pignorum COnscCiarum » eligo prout valui humiliter ex rebus honorare paternis ; idcoque cedo loco prænocaro res quæ mihi ex paterno jure ady en erunt, scilicet curte mea, quæ vocatur Exinis, quæ est in pago Ruthenico, in vigariis cui vocabulum sunt Cambarch- fc & : BrusCenfce. In primis cafa mea dominicaria, cum capella, quz est fundata in honore sancti Petri > sive fancti HypOliti » SCU ceterorum sanctorum quorum reliquiae ibi cOntinentur, cum mansOs quatuor ecclesiasti- COs, & in ipso villa mansos tres dominicarios > inPeli- pio mansOs quatuor > in Catcrnago mansos tres > in Fabricas mansos tres i in Suagas mansos duos j nunfo ubi Adalbercus visus est manere unO ; in Riols mansos duos ; manso ubi Agiricus vistis fuit manere uno ; in Exitello manibuno *, AriagOs mansos duos ; Metito mansos duost < Rorharias mansos duos ; in Lauri te manso •, in vilh manso uno > in Sils mansO uno ; in Cambulio manso uno ; in Ladedubro nunlb uno > in Valcdubro mansos tres > & in ako loco in ipsa curte capella qiue est fundata in honore fancti Timothei, cum mansOs duos. Ista omnia fiiperius nOminata in integrum cedo ad iam dicta venerabili loco » Gcrifquepignoribus ibidem minutis, necne Sc Bernardo, qui cultus loci & abba fratribus Deo mo- nastica norma militantium præestc videtur, cum terris cultis & infulcis, cum pratis & pafcuis, silvis pomiferis » molendinis cum omni intccritare, Sc superpohra ccrurn, & quicquid quxsitum vel inquirendum cst, Sc omne fundus postemonis > ut post hodiernum diem ipsos res supcrius nominatas, tam pro animæ meæ quamque Sc pro animx genitoris mei Remigii, ac genitrids mex Arsinda, necne Sc pro jugale meo Raimundo > Sc filio meo Bemardo, qui ruerunt quondam > fcu Sc filio meo Odone Sc Bencdicto^m i nuendis peccatis, præfata eccle- sia Dei, Sc mOnarhis ibidem Deo militantes jure proprietario teneant Sc postideanc. Si quis autein aut ego ipsa, auc ullus de haeredibus meis > animo cupido res prætaxitAs, kxo jam dicto Vabrensc monastcriO, (acris- que pigneribus ibidem humatis, ac mOnachis DeO militantibus COndOnatas ac traditas, pro remedium meorum ex quorum mihi parte ipfx res adVencrunt, a pratenti dic habeo, inquietudinem aliquam inferre ausu CCinotario præsumsent, aut præfatas res ad jam dicto monasterio abstrahcre aliquo ingenio tentaverit, quod repetit nullatenus vindicare valeat > insuper judiciali potestate Coactus, cum HSCO publico tres libras auri componere co* f ; atur, Sc xtema SC sciat damnatiOne multandum, Sex iminibus sanctæ Dei ecclefix habeatur extorris. Facta hæc carta dOnationis anno incarnationis Domini nostri Jesu Christi dccclxxxiii. indictione iv.* Karlaman- di etiam regni mOnarchiæ anno I. n. sub octaVO idus etiam kalendarum Aprilium. S. Bertciz, quzdOnario- nc ista fieri vel firmare rogavit. S. Fulquardus » $. Benedictus » S. ROstagno. S. Jaintardo. S. Oddo. S. ^inaramno. S. Bemardo. S. Airiberto, qui voCarus fuit Benedictus, qui hoc consensic. S. Miloni. S. Em- moni. S. Fludrigo. S Ermengaudo. S. Berrramno. S. BernoTholOsx sedis episcopus. S. Aro. Scndraldus monachus siVe faccrdos rogatus scripsit. S* SigOvmus. Tomus 1. ’ABRENSIS. J7 I v. Fabrenfc monajlerium fan flo Viflorisubjttitur. IN nomine sanctæ & individuz Trinitatis, rideli— 1 cet Patris, & Filii, Sc Spiritus fancti. Memoria & fl notitias sive pactio, qualiter vir nobili stimus Deustte * Rorenensis abbas summi opificis instinctu permotus> atque amore patriae cœlestis incensus, adiens dominum Nicolaum papam Romanum, accepta ab eo licentix & authoritatc, seu potius apostolica justione, quate- hus Vdbrense monasterium suæ pOtestatis ditioni lubdi- rum, quod olim regulare fuerat atque rcligiOsum, nunc vero ab omni ordine destitutum, Sc etiam habitatori^ bus Vacuatum, quorum culpa constac eveniste, idipstim abbati & cœnobio cujus adminiculum sibi commodius fueric visiim, decernat committendum j sccum diutius animo volvens, Sc monastcriorum Gallia : mores, rogu- lamque prospiciens, unum ex omnibus a quo monastici religio institurionibus Sc collationibus sanctorum patrum, auctore sanctistimo & meritis gloriOso ejus.leni Mastiliensis videlicet monasterii patre ac fundatOrc Caf- siano primo nostras ad partes promulgata prOcestitjquod hactenus, Deo propitio floret ac regulari districtione pollet, Domini nostri Jesu Chnsti & ejus fanctigenitricis Marix, sanctorumque Victoris Sc sociorum ejus pretiOsorum martyrum ibidem qi icfcentium, sonctoruni etiam Petri Sc Pauli, Sc omnium apOstolorum h nore COnsecrstrum, SUX VOluntati potiflimum atque utillimum eligit. Igicur libentlffimo animo cencedente Sc conkh-
! tienre dOininO Sc seniore meo Rotenensium arque Arver- r.ensium comite Rotbcrto, & uxore ejus domina Bcr- ta, ejusquc avia comitista Ricardis, ego Dcusdc supra nominatus abbas, Sc Raymundus frater meus > & uxor ejus Aldiardis, una cum filiis suis pro rectempront animarum nostrarum, parentum que i Ostrorum, Sc re* munera none patrix cælestis > siipra nominato Vabrensi monastcrio quædam quæ hucusque usurpata injuste renuimus ac postedimus, donamus Sc reddimus, scilicetmedietatem castelli quod noir.inatur Pcrra-Alba de ipso » bastimento quod ibi cst, & in antea factum erit, per no* mendeCastcllo > quam medietatem abbas & congrega* cio ejusdem monasterii teneant, Sc castellani ipsius medietatis oe manu ejus accipiant Sc ei solvant 9 ac fidele (aeramentum faciant. Malos vero usus, calcas, tortitu- > di nes, districtiones, fidejui : orias, Sc lucra quæ per fi- moniacam factionem in ecxlem monasterio Sc in ejus do- minicaturis, mansis, villis Sc cellis, usijue ad hoc tempus nos vel nostri parentes accepimus > vel exegimus > omnino relinquentes funditus abrenunciamus, Sc in manu Durandi abbatis Mastiliensis, & domni Raiatn- baldi archiepiscopi Arelatensis > ejusdem lancti Victoris monasterii monachi firma stipulatione coram Deo Sc (anctis ejus ex toto in Derpetuum gurpitionem facimus. Hæc aurem ftipralcripta omnia scilicet fupta nominatum Vabrensc monasterium in pago Rotenicosi- tum, in honore Domini Salvatoris, ejulque genitricis ; & siinctistimi Dionisii martyris consecratum, cum omnibus stiisad honorem omnipotentis Dei &restauratio- nem ipsius loci COncedimus, tradimus, donamus Se
- committimus altario in honOre Domini nostri Jesii Christi, ejusque genitricis, & domini Victorisglorio* siflimi martyris, Sc sociorum ejus ; necnon Sc altari )rincipum apoftOsorum Petri & Pauli, Sc omnium ap<> lotorum in Mafliliensi cœnobio consecratis, & abbati durando, ejusquesucceflbribus, Sc congregationiipsius oci praesenti Sc futuræ. Ordinamus ve o arquedispo- nimus, & stabili firmitate sancimus, ut ipse abbas Durandus Sc succestores ejus per omnia tempora de congregatione Mststiliensi ponant in monasterio Vabrensi aoba- rem, & quos voluerint monachos qui cis obedientes fecundum normam regulae sancti Benedicti, &confuetu- dines Mastiliensis monasterii in eodem loco ad sorVitium omnipotentis Dei permaneant. Si vero, quod absit > abbas ipse vel mOnachi a regulari tramite deviantes per-* verse vivere voluerint>& sarpe commoniti emendare no- H y8 INSTR1 luerint, abbas Maffiliensis educat secum perverfos ab— } batcm sive monachos > & eorum loco ponar sine ullius contradictione de suis honestos, utiles atque bonos, si- bique ac rcgulæ obcdientia fubdicos. Ergo si quis, vel fi cjua, nos aut aliquis, vel aliqua heredum, hvcsucces- lorutn nostrorum, vel alia quæcumquc opposita persona cujuscumquc dignitatis aut ordinis, hqic privilegio vel fcriptioni contraire vel inquietudinem inferre tcnravc- rir, sumtnz Trinitatis iram incurrere, & a cœcu ecclesiæ cacholicæ fegregatum noverit SC perpetuapœna. cum Antichristo damnatum, cumque Juda Scarioth & Sabcl- lio, atque Ario, Dathan & Abixon, Simone quoque mago 3 ætcrnis ignibus concremandum. Hoc privilc* gio permanente stabilitate fixa, cum stipulationc sub- nixa, ego Deusde hanc cartam scribcre jufli, Sc manu mea roboraram testes firmare rogavi. Signum Dcusde abbas* Sig. Raymundus & filii fui. Facta donatio hæc anno incarnationis dominicæ mlxiv indictione * XIV. Eridie idus Junii, m.feria, cpactaxxvi. luna xix. in urgo vel villa sancti Ægidii. Sig. Arnaldæ filii Ar- fredæ. Sig. Petroni de Castlutz. Sig. Pontioni Esco- dacani. Sig. Raymundi Gcraldo. Sig. Rainonivi- cecomite, cum filiis suis. Sig. Amblardi. Sig. Ber- pardi. Sig. Rigaldi* Sig. Bonafos » Sig. Volverati. Sig. RaiambalcU archiepiicopi. Sig— Ugoni monachi. Ego Pontius rogatus scripsi. Durando abbate mandante. V. Charta donationis instgnis quam Vabrensi mondf- urio & Bemardo abbati fecere vir nobilis Lar— < fredus fett Arfrcdas, & uxor ejus Fara. SAcrosanctx basilicæ (ancti Salvacoris, necnon SC siinctæ Mariæ genitricis siue, sancti Petri principi » apostplorum, necnon sancti Dionesii præcellentis- fimi martyris, seu & sancti Marii confcflbris, necnon & sonctar Alvcræ vjrgiiiis, & exterorum sanctofum, quorum ibi reliquia
- sub monastico ordine a viris rcli- giosis ibidem Deo famulantibus veuerandæ eflc videntur j & est ipse locus ficus in pago Rucenico ia vigariæ Curienfe, citra limpham Dordonis, & nuncupatur Wa- bcr, ubi Bernardus abba cum monachis ibidem Deo famulantibus, custos Sc rector eflc videtur. Quamobrem ego igitur in Dei nomen Larfredus, necnon Sc uxor mcarara, cadimus ad ipsa Casa Dei, vel ad ipfos Deo ] servientes de res proprietatis nostræ pro animas remedi Amigo genitori meo, seu Sc Aquilena genitrice mea ; vel uxori meæ Leogbardi, qui fuit quondam, & fratri meo Jorio » & filio meo Bemardo, seu Sc pro me ipfo peccatori, ve ! uxori meæ Faranæ, ceflumque in perpetuum este volumus, Sc de nostro jure in vestra auo- auc dominatione tradere atque transferre volumus.Hoc nmt res proprietatis nqstræ, quae nobis jpstiflime de- bi : um est in pago Ruthenico, in ministerio Curienfe » seu Sc Dordoinica villa> cujus vocabulum est Boccho, cum c&fa dominicaria > cum omnes suas adjacentias, vd pertinendis in integrum ad ipso Casa Dei donamu ?, Sc in ipfo Aice alia viUa nostra, cuius vocabulum est Can- nagO, cum ipsa ecclesia, quæ est hindata in honore (anc- ti Martini in integrum. Donamus fimiliter in ipfo Aice alia villa nostra super aheum Dprdonis, cujus vocabulum est Arzilarius in integrum vobis donamus i Sc in ipsi) Aice alios mansos nostros, ubi Fludricus vifus cst manere, cum ceteris aliis, cum vineas & terras, vel cum ipso molino in integrum ad ipsa. Caso Dei. Donamus fimiliter in ipfo Aice alios manfos nostros, quem nos de Anscrigo prefoytero comparavimus, cum vincas.filyai Sc terras in integrum. Voois donamus fimiliter in ipfo Aice alios mansos nostros, cujus vocabulum est ad illo Riolo, ubi Ebroinus Sc Adjunus vifi sunt manere » cum vincas, silvas & terras in integrum. Vobis donamus in ipstj Aice similirer aliOS manfos nostros, quem nos ib Orloberto comparavimus, cum vincas Sc lectis in integrum. Vobis donamus si nilicer in ipso Aice alia villa nostra, Cujus vocabulum est Fraxcnefo cum vincas> filvas FM E N T A & terras in integrum. Vobis donamus similirer in ipfo ministerio alio manso nostro, cujus vocabulum est Spi- natiofo, cum ipfo castello Duricio, vel cum ipsos ccde- sias, quæ sunt sitas in honore sancti Johannis 9 vel sancti Stephani martyris > ipsum mansum cum ipsos eccle- sias in integrum. Vobis donamus fimiliter & in minis- sterio Tauronico in vigaria de sancto Georgio, cedimus vobis villas vei manfa, qux nobis justinime debitum est j in primis villa marcianas super fluvium Linde » cum Caso dominicaria > vel cum ipso ecclesia, quæ est (undata in honore sitncti Amantii, ipsii villa, scu ip£x ecdcsia^cum vineas Sc terras, feu Sc molino in integrum. Vobis donamus fimiliter, ibidem adhærente alio manfo nostro j cujus vocabulum est Causiico, cum vineas Sc terras, seu & molino in integrum. Vobis donamus si- militer in ipfo Aice alio manso nostro, cujus vocabulum cst Silvacava), seu & Silvacaveta in integrum. Vobis donamus fimiliter in iplb Aice vel in ipfo ministerio, alios mansos nostros, cujus vocabulum est Adita Mau- rella, cum vineas Sc terras in integrum. Vobis donamus & alios manfos nostros ad illa Maurei leta in integrum. Vobis donamus fimiliter in ipfo ministerio alios manfos nostros in stipendio, quantum nostra videtur eflc postestio, cum vineas & terras in integrum. Vobis donamus ista omnia superius nominata, in integrum cedimus vel donamus ad ipsa Casa Dei, seu ad ipsos ibidem Deo famulantibus, pro animas nostras remedii, vel Sro animas superius nominatas > ut ante tribunal Chri- i, feu in prælenua Dei omnipotentis veniam mereantur accipere pro majoribus culpis, seu & minOribus, pro principalibus peccatis, scu & aliis, cum domibus Sc ædificiis, terras cultas Sc incultas, cum pratis, pascuis, filvis, garricis, farinariis, aquis > aquarunaveaecurfi- bus 9 vel cum omnibus adjacentiis, vel cum omne fundus postestionis qu^firumJ vel quicquid inquirendum eft & nostra justa videtur este poUcffio ; itaut post hodiernum diem habeatis, teneatis, pOstideatis, vel quicquid exinde saCere volueritis, liberam in omnibus nabeaeis pocestacem ad faciendum. De repetitione vero, quod minime fieri non credimus > fi quis, nos ipsi immutata voluntate nostra > aut ullus de hxredibus nostris, vel de propinquis, qui contra hac ceffione ista ire aut inquietare præsumpferit, componat vobis tantum quantum manti ipsi vel ipsits terras eo tempore melioratas valere porucrint in duplum sit redditurus, & quod repetit ni- i nil vindicet ; led pratens cestio istd omnique tempora firma & stabilis valeat perdurare cum stiputationc lub- nixa. Facta cestio istct in lnensc Madio, (ub die duodecimo kalendas Junii, Domino regnante & regem spe- rance. S « Arfredi donatione ista. pro aninu remedii fieri volui > vel firmare rogavi. S. Farane uxore fua. consentiente. V I. Bulla ere&ionis episcopatits Vabrensisb Johannes episcopussorvus servorum Dei, ad per- » petuam rei memoriam. Salvator noster cuius nutui cuncta ftibserviunt, in agro mundi hujus meflem mul— J i tam aspiciens, & operariorum raritatem attendens, < dominum meffis rogandum este censiiit ut in illam ope- ? rarios mitteret : & ipso idem exiens maneveluti pater- familias diligens, horis diei variis operarios invmeam suam misit. Romanus itaque pontifex, qui sicut eodem Domino disponente, vicarius ejus in terris este dignoG citur, sic & ipsius actibus, in quantum finit humana fragilitas, fe COnformare tenetur : uc ubi superexcres- cerc mestem, populi videlicet multitudinem viderir i operarios debet opportunos adjicere, & juxta propheticum verbum augere custodiam, leVare custodes, ac cultores idoneos in dominicam vineam destinare. Sane confidcrantes attenuas, Sc intra pectoris daustra meditatione sollicita revolventes # quOd in tanta multitudine pOpuli, quanta fœcundaVit altistimus civiratem & dioccum Ruthenæ, singillorum vultus nequibat, uc E CC LE SIÆ condecet 9 ttniempaftor insptccre » aut alias parces boni i paftoris implere : nos cultum augere divinum & fpiri- tualem aninurtnn profc&um » quem ex subscriptis indubie provenire lperamus, promovere Glubrirer intendentes i præmlmS & aliis sitadendbus justis causis, præiubico siiper hoc diligenti tractatu, ex certa scientu de fratrum nostrortUn concordi consilio > & apostolioe plenitudine potestaris » ad laudem Dei, & exaltationem ccdefiz > ffdcliumque sidiitem > episcopatum Ruthenea- fem.sinmque diocesim auctoritate apostolica diTidimut in duas dioceses > quas per cerros distii ii limites fi- ciemus ; volentes ac decernentes auctoritate przdicta* dc frarrum ipforum consilio & prædi&x plenitudini porestatiS, quod prcrer civitatem Ruthencnsem, quat Juam propriam & diffindam habebit diocesim certis finibus limitandam, villa de Vabrodictx quundam dh> ] cefis 9 quam veluri ad hoc convenientem & accommodam, eadem auctoritate & dictonim fratrum concilio, in civitatem erigimus > Jcivicatisduc titulo insignimus, separatam diocesim hgbeat ccrtia limitibus a diocesi re- mansuram Ruchenensi ac civitate dictis limitibus dif- tinguendam : quodcue ecclesia monasterii (ancti Salvatoris ciyiratis ejusdem, ordinis (ancti Benedicti » fit <fe cetero & habeatur perpetuo ecclesia cathedralisj ipla dc civitate prædicta cum liiis capitulo> clero & populo> ac diocesi> ab omni juridictione> porestate ac liipcrio- ritate Ruthenensis episcopi, & capituli eju fidem Ru- thenensis ecdesiæ, necnon abbatist de conventui, & monasterii Mastiliensis, a quo hujusinodi monasterium /ancti Salvatoris dependebor » remanentibus omnino liberis &exemtis. Nos enim, licet idem quondam mo— ( nasterium sincti Salvatoris Vabrensis cum membris suii a praedicto dependere hactenus monastdrio Maflilicnsi nofceretur > ipumaque monasterium Maffiliensc rei abbas eiusdem jura quxdam & superiori ratem in prædicta ec- odia (ancti Saltatoris hactenus obtineret J de consilio, auctoritate & poœstare prædictis, ecclesiam & dvitacem easdem ad cenlum aliquem uliamve præstationem vel subjectionem auamCumaue memoratis abbaxi, conventui dc moAasterio Mastiliensi Volumus & decernimus in antea non reneri : quinimmo ipsiun ab omnibus prædi&is ablblvimus & toealirer liberamus. Jura quæ in ecclesia. prædicta lincti Salvatoris, civitate, incolis, pertincn- tiis, ac districtibus cjuGlem præfatum monasterium Mat filiense, aut abbas illius, mediate vel immediate olim quomodocumque habebat > quxaimque & qualiacum— I que illa fint de quocumque nomine cenleancur, in dictam ecclesiam Vabrenscm transferentes, de illa, penes eam plene de integraliter volentes perpetuo remanere. Hxc igitur per dictx (edis prudentiam circumspectam sic facta Gduoriter de utiliter ordinata 9 perpetuis este valitura temporibus, & robur incommutabilis nrmitads obtinere volentes, auctoritate prædi&a districtius inhibemus > ne aliquis cujuscwmqucjprzeminentiæ, Ordinis a condicionis, aut stacus, criamfi archiepiscopali vel r ili > seu regia præfulgcatdignitate, nujuunodi ordinationem apostolicam & dia sopradicta quovis quæsiro colore vcl modo, sive cauli > lut occasiOnc qualibet adjuvantis turbare, SCU quolibet modo impedire przsumar. Nos enim irritum decernimus de inane > si fixus super his a quo- qvam quavis auctoritate contigerit attentari. Et ni—. hilominus in cos, qui ex certa (cientia contrarium præ- fumlerint, nisi infra octo dierum spatium post publicationem præsentium resipuerint cum estectu, excommunicationis in personas, de interdicti in uniVcrsita- Ces, ac suspensionis scntentias in conventus, capitula fax collegia promulgamus, de consilio & auctoritate praedictis i aqdibus non nisi per Romanum pontificem ab- solucionis beneficium, præterquam in articulo mortis valeant obtinere. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrarum divisionis, erectionis, insigni- tionis, absolutionis, liberationis, transtationis, voluntatum, inhibitionis •, constitutionum, & promulga* tioniS infringere, vel ci ausu temerario contraire. Si quis autem noc attentare przsiimserit, indignationem omnipotentis Dci de bcatmun Petri de Pauli apostolo- Tomm L V ABRENSI S* J9 l rum ejus Te noreric lncursurum. Datum Arenione idi- busAugusti, pontificatui nostri anno primo* Divifioxem amem mriusqne diacefisjiemjdhamw papa fitcie faeglnlari Mu data x. calendae Decembris sperni- ficatis fiu ammfecunde. VII. ElcBio Pttri it Obergio primi Pabreufis episcopi. J Oh annis episcopus scrrus fervorum Dei, diledto filio Petro ele&o Vabrensi sidutem de apostolicam benedictionem. Nuper ex cerris > rationabilibus dcma- nifellis causis qux ad hoc nostrum animum induxerunt* villam de Vabroin nunc infra Ruthenensis limirea consti » I tutam, quæ locus id hoc aptus de multiplici commoditate dotatus existit » de fratrum nostrorum consilio dc apostolicx plenitudine potestatis > per nostras sub certa forma litteras in civitatem ereximus > de civitatis voca- bufo duximus decorandam. Statuentes erum de decernentes ut ecclesia monasterii sancti Salvatoris ipsius civitatis, tunc monasterio son&i Victoris Mastiliensis or- dinis S. Benedicti immediate subjcct*, extunc haberetur dc existcret cathedralis j de deinde volentes eidem ecclesiæ de pastorc idoneo salubriter providere > in te tunc abbatem dicti monasterii S. Salvatoris prædictr Villxdc Vabro dicti ordinis > virum litterarum soientia prædi- tum, vitx ac morum honestate > de generis nobilitate decorum > diferetionia & consilii maturitate confoi- cuum > direximus oculos nostræ mentis) tequc de ta- I trum corumdem consilio ipsi eccle/ir prefecimus inepiC copum de pastorem, curam de administrationcm ip&us ecclesiæ cibi in spiritualibus de temporalibus committendo. Verum quu nostræ intentionis existit, uc prædi- &a Vabrensis ecclesia jam, ut praemittitur* in cathedra- lem erecta, suam propriam diocesim, £ib cerris & dis- tinctis limitibus habeat 9 a prarfara Ruthenensi diocesi separatam 1 quia tamen nondum ad fepaxationem de 1> mirationem hujusinodi procellimus 9 de pars quz de diocesi Ruthenensi citra flumen Tarni existit, ex con- tiguitare ac vicinitate dictx Vabrensis ecclesi* multum accommoda existcre dinosoatur : volumuS 3 & presen- tiumauctoritate decernimus, ut interim limiutione9 /eu distin&ionc prædicta pendente 3 jurisdictiontm dc exercitium jurisdictionisomniun^ de singulorum apiar- 1 dictO flumine Tarni versiu Civitatem Vabrtn’em con- sistentium, eorum videlicet quæ de dicta diocesi Ruthenensi existere dinofcuntur, temporaliter de spiritu*- liter exerceas, prout venerabilis frater noster episcopus Ruthenensis, & przdecestores siii qui fuerunt pro tempore 9 ac capitulum de ecclesia Ruthenensis auctoritate ordinaria exercuerunt huc usque, ac exercere & habere sunt fblici : quousque videlicet tibi de Ecdesiæ V> brensi przdictæjprOpria & determinata diocciis sub Certis de designaciS terminis fueritjUt przmittitur^stignau. Licet autem nondum sic tibi munus confecrationis im- Cnfum 9 nec apostolicas littem promo rienem tuam jusmodi continentes, cum illas nondum habeas > pof> sis ostendere : nos tamen tibi ut confticutione felicis re- cordationis Bonifacii papæ Octavi prædecestoris nostri, » de qualibet alia super hoc in contrarium editis nequa- ’quam obstantibus, poffis eidem ecclesiæ Vabrensi, dc quorumlibet bonorum ipsius administrationem acdperet ipsomque administrationcm, ac juri£dictionem> de exer- citiumjurisdictionis prædict* libere exercere auctcrita- te przlentium indulgemus. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostræ voluntatis 9 constitutionis, & concestionis infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem noc attemptare præsump- scrir, indignationem omnipotentis Dei 9 de beatorum Petri & Pauli apostolorum ejus, SCnoverit incursurum. DatUm Avenioni xxxx. caL Octobris, pontificatus no* stri anno fecundo* Hi, 60 I N S T R VIII. Fundatio foderatis presbyterorum apud S. Africanum a Ratmunao fecundo Vabrensi episcopo. AD laudem, gloriam, & honorem divini nominis, Virginis Mariæ, ac omnium ci Vium supernorum. Nos Raimundus permistione diVina Vabrensis epifiropus, univcrsis & nngulis fidelibus pro certitudine & memoria praesentium harum litterarum serie intimamus, ad nostram, quod laetanter referimus, nO- ritiam perveniflc quod plerumque nonnulli parochia- ni ecclesiæ, & vicini villæ S. Africani nostræ praedicta ? dlccefis, zelo piæ deVotionis accensi, animarum suorum salutem specialiter, & generaliter cunctorum E fidelium affcctstntcs3salubriter de oonis siiis inter cetera sic disponunt j quod erogant, transferunt, & ; affignant justis wc licitis titulis, tam inter vivos quam etiam causa mortis, plura de bonis suis, prelbyteris inibi Deo sei Vientious, qui nunc siint y & qui pn> tem- {►Ore erunt in villa S. Africani praedicta, annis singu- is in perpccuum communiter dividenda > in diebus anniVcrsoriorum erogantium celebrandorum in dicta ecclesia, pro eisdem per prelbiteros in dicta villa tesi- dentes, & inde oriundOS, & in ipsis anniVcrfariis præ- scntialiter existentcs, scu diebus aliis, prout quilibet ipsorum ordinantium statuit, & disponit ; Vcl ipsi pre/biteri divisionem inter sc faciendam ordinant, & difpoiiuntj de speciali conceffionc largientes, quorum presbicerorum orationibus, sacrificiis, & devotis pre— £ cibus præfati disponentes committunt in Domino nu- milircr fc & suos. Cum igitur tam piæ dispositiones fidelium 3 per quas honoratur altistimus, &augmcn- titur ejus cultus, animabus fidubriter consiilitur, & rninistris Domini providetur, speciali præfidio merito tucndæ fint&foVendæ, ac firmitate perpetua robo- randz ; modum & formam tutos ad eorum stabilitatem provide astumentes, statuimus auctoritate nostra ordinaria, & etiam ordinamus quod presbiteri dictæ villæ, inde oriundi & rcsidentes, ibidem, Sc beneficiis ecclesiasticis non dotati, qui nunc sunt Sc pro tempore erunt, ibi usque ad numerum quadraginta nunc & inposterum abfque præsidio alicujus unum COfpus sint, faciant & habeant, Sc unam communem fraternitatem censeantur habere, corpusque prelbire— I rorum dictæ villæ vocetur, ac etiam nuncupetur, nec- liOn habeant, & habere postint arcam communem, Sc facultatem creandi, Sc constitucndi procuratores, syndicos, œconomos seu actores unum Vcl plures, excepto contra nos > SCU succestores nostros, & ecclesiam nostram, ac curiam, Sc vicarium qui nunc est, vel qui pro tempore fuerit in ecclesia S. Africani prædicta, per quos procuratores, oeconomos, seu actores s res, bona, SC jura jam ipsis acquisira, vel inposterum acquirenda, & ipsorum caufæ & negotia in judiciis, Sc extra regantur, Sc ducantur, ac administrentur : ita tamen, quod illos murare, Sc revocare, Sc alios creare Valeant, quandOCunquc, Sc quotiescunque ipsis videbitur expedire j poflintque, post vefperos pulsa- tds in dicta ecclesia puUare, scu pulfari facere campa— J nas ejusdem ecclesiæ, pro anniversariis in crastinum celebrandis, ac in die anniVersarii, cum occurrerint celebranda : necnon omnia, Sc singula sine cujufcum- que præjudicio habeant, Sc obtineant prelbiteri hujusmodi fraternitatis, Sc corporis quæ ipsis in hoc utilia fuerint, Sc etiam opportuna, Sc justc Sc licite debent Sc poliunt, & debeount Sc poterunt acquirere, & edam obtinere ecclesiam, aut capellam, seu basili- cam, vel oratorium SCU cimiterium ullo unquam tempore non habebant : sed præfata fua parochiali ecclesia, &cjus cimiterio sint contenti, ncc per præmifla, ncc per aliquOd aliud juri parochialis, feu cuicunque alrcri juri matricis ecclesiæ in aliquO dcrOgctur, nec pOstic in aliquo dcrOgari. Item VOkimus Sc Ordinamus quOd vicarius curatus dictæ ecclesiar, Sc ejus focun- J M E N T A darius, quamVis de loco prædicta non fuerint oriundi & eorum succcflores, non obstante quod bencsiciati existant, in dicto fraternitatis consortio sint inclusi, nec obstct prefbiteris ejufidem corporis j si ad titulos faculta- cum suarum Vel parernarum, monasteriorum, nobilium* vcl aliorum qucrumcunquc in presbi terospromotijexis- cant, quominus gaudeant bonis juribus eidem corpori competentibus & etiam competituris : illa vero quæ in dictls anniverfariis erunt aistribuenda, inter omnes Ereftiteros dicti corporis communiter proæquis parti- us dividantur, de quibus nihil recipiant s nisi illi qui in anniversariis præientcs cxistent 5 nisi estent in loco Africani, & cos infirmitas excusaret, quominus postent in anniversariis personaliter interestc, quibus eorum portio, si eam recipere voluerint, non negetur. Item volumus Sc ordinamus, etiam quod prelbiteri bencsiciati, de loco S. Africani oriundi, quamyis de corpore & fraternitate non exillanc, cum anniversariis cos este praesentes contigerit, quod fimilem & æqua- lem distributioneiii recipiant, qualem alii qui de corpore existunt recipient illa dic > fi vero, in villa prædicta estent ultra quadraginta presbi ter i 9 beneficiis co clefiasticis non dotati, volumus quod post mortem unius qui de numero fuerit, ponatur ille qui in ordine sacerdotali antiquior fuerit > si vero fuerint duo vel plures in ordine sacerdotali ejusdem temporis recipiatur ille qui * numero, quem bajuli, prœuratores vel actores dicti corporis seu fraternitatis lingulorum exis* centiumde corpore, duxerint eligendum* Sane ex speciali gratia volumus, Sc etiam ordinamus quod Jacobu ? Bonelli presbiter, quamvis de loco prsdicto oriundus non existat ; quandiu in loco prædicto residentiam fe- cerit personalem, quod sub corpore, fraternitate, Sc numero praedictis includatur : cujus quidem corporis Sc fraternitatis, Sc lingulorum existentium de corpore, dcVoris orationibus animam nostram > tam in vira quam post mortem recommendamus, in Domino humiliter Sc devote. In quorum omnium fidem, Sc testimonium præ- sentes nostras litceras sigilli nostri munimine impendenti juflimus roborari. Dacum & concestiim apiid Castrum nostrum de S. Aredio diocesis nostræ j die decima octava mensis Novembris, anno dominicx incarnationis MCCCXLVI. Bertrandut Vabrensis episcopusprafintm chartam confirmavit armo MCCclv. indictione viri. Innocentii papa VI. anno XI t. die iy. Aprilis, dr asede apoftolica eorum omnium confirmationem poftulavit. Obtenta fuit bullis datis A venio ne ab Innocentio papa VI. vi. idus Junii, pontificatus anno m. Johannes epi copus Vabrensis hancsocietatem erexit in coilegiatam. Vnam prapofit uram loco perpetua vicaria, unamsacriftiam, dr viginti duoprefbyteralia loca 9sup- prejso quadragenario numero, inflit uens 5 & prioratus Joculares sanlli Africani mensa capitulari uniens. Erectionis bulla direCta fuit abbati S. Tiberii diœcefis Agathensisi dr data anno i^o.xii.cal.FebruarihEugeniipapa anno io. IX. Fundatio monafierii Nantensis. SI’rerum nostrarum donaria locis siinctis conferimus, dubium non est æternx nos Vitæ præmium adepturos. Idsirco in Christi nOmine ego Bernardus Sc uxor mea Udalgarda pertimescentes diem mortis, & diem judicii sstgaci, uc exped.it, animo pertractantes, locum cui vocabulum est Waber, qui estsitus in pago Ru- tenico, in ministerio Curienfe, citra limpham Dordo- nis, Sc est fundatus ipse lOcus in honore Domini nostri Jesu Christi, necnOn Sc venerabilis S. Dei Genitricis Mariæ, Sc in hOnore quOque S. Petri principis aposto- lOrum, martyrifque Venerandi Dionysii, necnon & beati Marii cOnfclsOris, seu & siinctx AlVeræ Virginis, ceterOrumque sanctorum ibidem humata pignOrum consecratum, elegimus prout voluimus humiliter cx EC C L E SIÆ rebus hOnerare > quz nobis ab origine parentum, seu 1 ex conauisto adycnerunt, fcu ex rebus paternis. Ideo- que cedimus loco prænominato res prOprietatis nostrx pro remedium animx nostræ, vel pro remedium genitori meo Radulfo & Genitrice mea Rodlinde » vel pro remedium Guigoni » Madauulfo » BernardO, GOnduinO> irem BernardO Adraldi > vel Fredoloneabba, & Mancii præposico, & pro cunctis amicis, vel fidelibus nostris > vel pro remedium genitore meo Fredcldne, & genitrice mea Odane, & Benigno presbitero ; ut quorum fuit communis amor, fit & elemosyna communis. Eas namque res quxfirxsunt in pago Ruthenico, in mmis- tcrio NantenLe, hoc est ecclesia quæ est fundata in honore S. Petri, in villa Truncum co, qux vocant Nant ex ubi aspiciunt villar quOrum vocabula sunt Molinis, Am- ix>lo > Carisico, Maliaco, Caucenello, Abrigas, Macello, Spinaciotb, Sc quantum in iplas villas vili siimus habere vel pQstcdcre, questum & quod inquirendum est. Ista omnia superius nominata in integrum cedimus ad jam dlcto venerabili loco, sacrifquc pigneribus ibidem h innatis, nec non Sc F redo Id ni abba, qui custos loci fratribus Deo inonast : ca norma militantium præesle Videtur > ad mOnastcrium construcndum in ho- nOrc S. Petri hurbis Romx : ea scilicet rattOnc ut ipse abba vel ipsi niOnachi, per fingusos annOS sdidOS decem ad iphus aula S. Pecri perfOlVant ; ita ut pOst hodiernum ehem ipsas res superius nominaris, nostris minuendis peccatis præfara ecclesia Dci, Sc monachi ibidem Deo militantes, jure prOprierario teneant & pofli- deant. Eo Videlicet mod-O, uc nullus rex, vel aliqua po- tcstas, habeat licentiam lplas res benchciare, vel con— ( cambiare, five condOnare, nisi tantum sub tuitione & anum ut e regis perhenniccr inviOlabilis maneat > Sc nuandiu ego Bernardus vixero, de ipfo loco non heres : fcd cutOr & defensor sim, uc in jam dicto loco caterva congregent monachorum > * secundum regulam S. Benedicti, ibidem serviant, ospites redpianc, paupere ; recrehent, Sc pro nObis fideliter orenr. De repetitione dicimus, si nos ipsi inimurata voluntate, auc ullus de heredibus, vel de propinquis nostris, auc ullus apposira vel admista pertona, aut aliquis hOino iniqua volump- tate rcstamcntum anteriorem vel posteriorem, quali ad me factum prOtuleric, quOd nec feci, nec decrevi, nullum habeat effectum, Sc prOlator falsitatis reus teneat ♦ obnoxius. Er ille qui helemOsinam nostram voluerit cx- tinguere, imprimis iram Dei omnipotentis incurrat, & cum Dathan Sc Abiron damnaciOneni perpetuam aequi- rar, & in ultima resurrectione cum electis portionem DOn habeat, Sc cum Juda qui sacrum COrpus Domini vendidit » in perpetuum damnetur i Sc insuper quOd conatur agere non vendicct, Sc qui contra hanc cestiOncm ire > auc ullam calumpniam generare præsumpseric, quod petir non vcndicer : Sc inkiper cogente fisco, com- pOnat auri libras triginti, argentum pondera centum j Sc præfcns ceflio ista » omnique tempore inviolabilem obtineat firmitatem, cum stipulatione fsubnixa. Facta cesttone ista tertio idus Februarii anno crigciimo octayo, regnante Carolo rege. Istas res superius nOniinaras, eo~ dcmquemOdo dispOsiiimus, ut monachi in stipcndia fratrum pOstideant ; non abbas, nOn iDOnachus de monasterio abstrahens a laicis hOminibus tenere fadat. Quod si fecerint, propinquiores parentes mei, non in suoproprio recipiant ; sed in stipendiamonachorum ibi Deo degentium tenere faciant. Signum BernardO. Signum Uaalgarda uxore fua, qui charta cestiOne ista ambo pariter fcribereVel firmare rcgaVerunt. Signum Bar- nardo. S. Guigoni. S. Aldcgrimo. S. Hodilone. S. Dari ncon i. S. alio GuigOni. In Dei nomen Rainulfus monachus jubente Frcdelonc abbas fcripsic. V A B R E N S I S. <1 X. Bulla Pnschalis II. ad R. Guillelmum prapofitum Nantensem de subjecttone Nantensis monajierii ad Vabrensem. PAsCHALis episcopus servus fervorum Dei dilecto filio R. Guillelmo præpOsito Nantensi salurem & apostolicam benedictionem. Ex illius boni viri Bernardi 1 xnonimentis accepimusjquodNantenlis ccxlcsia. pro voto Sc oblatione ejusdem Bernardi in monasterium constituta, sit > Sc Vabrensis monastcrii dilpositioni Sc ordinationi conccsta. Ex communi iraque tratrum nostrorum con- silio adjudicatum est > ut ecclesia Nantensis Vabrensis abbatis subeste debear disposltiOni : quatenus prædicti l bOni viri Bernardi votum Sc oblatio integra permaneat* & ordo ibidem monasticus per Dei granam illius sollicitudine perseverer. Monachi quoque ejusdem monasterii ut proprio abbati obedire debebunt. Repetitis igitur litteris vos obedire Vabrensiabbati, Sc /ubeflepræ- cepimus* alkxjuin sicut aliis litteris starucum est, a divinis vos officiis interdictos, ufqiK ad satisfactionem manere praxipimus. Data Albx idibus Aprilis. XI. Bulla Innocentii II. qua prioratum sanlH Petri dc Nanto ad abbatia dignitatem evehit, plunteclesias. INNocbmtivs episcopus servus servorum Dci dilecto filio Raimondo abbati monasterii beati Petri Nant- tensis ejusque succestoribus regulariter substituendis in perpetuum. ApOstOlice sedis nos urget auctoritas religio- fas personas diligere, & earum loca presertimque beati Perri viris existunt, fancte Romane ecclesie gremio confovere. & ut in eis religio augeatur, Sc conservetur paterne affectionum COnsideratione prospicere. Proinde dilecte in Domino filii abbas desiderium ruum, quod ad religiOhis propolitum, Sc animarum salutem pertinere iDOnliratur, auctOrc Deo sine aliqua dilatione duximus affectui mancipandum, ut Videlicet ecclesia beari Petri Nanctcnfis, aui, DeO gratias, tam in temporalibus quam in spiritualibus per tuam industriam plurimum accreyiste, juxta petitionem tuam de prioratu abbatia deinceps statuarur : & ut in futurum inviolabiliter abba- tia permaneat, presenti decreto fancimus. Ipsiim itaque ad jus, & proprietatem beati Petri pertinens, sub apOsto- iice sedis tutela & protectione sufcipimus, Sc presontis scripu pagina rODoramus. Statuentes ut qualcumque pOstcstiOnes, quecumque bona idem monasterium in- presentiarum juste, Sc legitime postidct /auc in futurum concestlonc ponti sticum, largitione regum, vel prin- cipum, oblatione fidelium, si ? u aliis justis modispref- rante Domino poterit adipisci, firma cibi > tuifqucsuc- cestoribus j Sc illibata permaneant. In quibus hec propriis nominibus annotanda subjunximus. In Nanctcnst villa ecclesiam sancti Stephani, Sc ecclesiam fancti Ja- cobi : in Larzaco ecclesiam fancti SalVacoris, ecclesiam sancte Marie de Cuneis, ecclesiam siincti Stephani de Cantobrio, ecclesiam sancte Marie Magdalene deLe- , chiciis, ecclesiam siincti Martini de Vicano, ecclefiam — fancti Michaelis de Rcbiaco, ecclesiam siincti Sepiik cri de Algua > ecclesiam fancti Christophori de Cu- bcrtoirata, ecclesiam sancte Marie de Luc, ecclesiam sancte Marie de Celcleras, ecclesiam sitncti Johannis dc Brolio. In episcopatu Nemauscnsi, ecclesiam sancte Marie de Durbia, ecclesiam sancti Geraldi de Rupe- folio, ecclesiam simcti Johannis de VaUegarinta, ecclesiam sancte Marie deTreve, Sc ecclesiam soncti Petri de Revcnh. Porro obeunte te nunc ejusdem loci abbate, tcl tuorum quolibet succeflorum^nullum inhibi qualibet surrectionis astutia, feu Violentia preponatur, nisi auem fratres conurtuni consensu, vel fratrum pars consilii sanioris fecundum Dei timorem, & beati Be* nedicti regulam providerint eligendum. Electus autem a diocdkno consecretur episcopo > si quidem catholicus H iij 6t I N $ T R l fuerit& eaahfque pravitate, & exa&one aliaua vo-, luerit inhibere > alioquin catholicum quem malueritis adeatis antistirem, qui.nimirum, nostra fultus auctoritate, qaod postulatur, indulgeat. Sepulturam quoque ipsius loci liberata este discernimys, ut qui se illic scpe- lixi deliberaverint » eorum devotioni & extreme vo- • luntati, nisi excommunicari fuerint, nullus affistat, * salva nimirum nutricis ecclesie justitia. Nulli ergo epis- copo, nulli omnino magne, parveque perfone facit ♦profatum cenobium temere perturbare, aut ejus postcmo- nes auferre, vel ablatas retinere > minuere, aut aliquibus vexationibus fatigare : sed omnia integra conferventur, tam vestris auam fratrum, & pauperum ufi- bus profutura. Ad indicium vero quod idem cenobium beati Petri juris existat > duos Bizantios nobis, & succeflbribuS nostris, annis singulis persolvetis. Si qua igimr imposterum ecclesiastica lecularisve persona hanc nostre œnstitutionis paginam, ficns contra eam temere venire temptaverit : lecundo, tertiove commonita, fi non sarisfaaione congrua emendaverit > potestaris ho- norisquc hic dignitate carcat, de a socratiffimo corpore » ac sanguine Dei, & Domini Redemptoris nostri Jesii- Christi, aliena fiat, adque in extremo examine districte ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem loco stia jura, servantibus, fit pax Domini nostri Jesii-Christi> quatenus & hicjfructum bone actionis percipianr, & apud di£ trictum judicem pronia eterne pacis inveniant. Amen. Ego Innocentius catholicæ ecdesiæ episcopus subscripsi. Ego Guillelmus Prænestinus episcopus (ubfcripfi. Egp Guido Tiburtinus episcopus iubscripsi. Ego Gerar* dus prestriter cardinalis suofcripsi. Ego Litusens pres— < byter cardinalis subscripsi. Ero Lucas prelby ter cardinalis SS. Johannis & Pauli iubscripsi. Ego Antonius prefby ter cardinalis subscripsi. Ego Gregorius diaconus SS. Sergii & Bacchi subscripti. Ego Chrisogonus diaconus cardinalis subscripsi. Datum Pisis per manus Aymerici Cincte Romane ecclesie diaconi cardinalis & CanceH.Idibus Junii indictione xin.incarnationis Dominice anno millesimo centcsimo xxxv. Pontificatus vero domini Innocendi papesccundi anno sexto » XII. Petrus episcopusRuthenensis confirmat fundationem Parthenonis de Elnonenea ordinis Cifiereiensis. I mutilis ministcr dilectis in Christo filiabus Pe- tronillæ prioristx bcatz Marix de Elnonenea, ejusque fbroribus tam prarfentibus quam futuris religiosam vitam ibidem profeflis sidutem in perpetuum. Pastoralis officii cura nos ammonet 9 de ipia nihilominus nostræ mentis in hoc Tersanir intentio 9 omnia videlicet loca divinis obsequiis dedita, sincerx pietatis affectu diligere 9 fovere, ac dcfensarc > ubicumque eis ad pacem 9 dc Habilitatem prodeste pofsunr, provida sollicitudine ministrare. Speramus si quidem, sicut de sperare debemus, religiosorum virorum scu mulierum Deo placendum Crecibus, divinam nobis misericordiam adfumram. Fndc etiam de vestris in Christo profectibus, plurimum immo specialiter congaudemus : quia domus vestra in 1 diebus nostris, Deo volente, sumoiic exordium, ejusque favente gratia 9 non modicum habuit incrementum. Quidquid igitur decreto, & privilegio domini Alexandri, papæ vobis concestiim est 9 nos quoque præsencis scripd auctoritate vobis concedimus 9 de corrobora* mus. Decimas fane quas idem dominus papa ab Ugo- ne abbate Villæ-magnz impetraVit, vobisque dedit : quæ videHcet decimz ad jus monasterii Villz- magnz antea pertinebant 9 nos vobis laudamus, de in perpetuum postidendas sancimus. Illud quoque modis omnibus prohibemus, ne alicui clerico vel hico omnino licear, causa decimarum vel oblationum… primitiarum sive aliqua occasione parochialium debitorum, domum vestram aut^… perturbare> aut inquietare aliquo modo. Qui vere fupradictorum aliquid in rebus r M E N T A vestris sese habere putaverint, lndlenthm nostram el- pectent j & quod audientia nostra seu fuccestorum nostrorum dictaverit 9 in pace sufcipunt. Decimas siqui » dem 9 de primitias animalium Vestrorum cunctis generaliter clericis de laicis a vobis exigere seu ace… scu aliquas indebitas de irrationabiles consiietudineS super ▼os imponere prohibemus. Quicumque vero res vestra* quas inpresentiarum habetis sivedeinceps justeadqui- rerc potueritis 9 contra mandatum domini papæ, dc nostrum transferre, minuere 9 seu alio modo infestare præsiimpsent, nisi reatum suum congrui satisfactione > correxerit, sciat fe ab introitu ecdesiæ, & a perceptione corporis & (anguinis Domini alienum existcre. Vobis autem 9 de ejus jura servantibus, sit pax, de ratia Domini nostri Jesu Christi. Amen. Instnimenti hujus fue* 3 runt hi celtes & aflcrtores, Willelmus venerabilis abbas Loci-Dei. Raimundus Rutenensis ecclesiæ præposituS » Ugo ejusdem ecclesiæ archiprcstncer de canonicus. P©- trus ejusdem ecdesiæ archiprefbiter. Willclmus de Vau- reliis ejusdem ecdesiæ canonicus. Præfens pagina fida fuit de corroborata, v. nonas Maii indictione x. Domi- nicæ incarnationi* Mcixn. XIII. Ermengardis eomitijsa Authenensis renuntians seets^ lojoabitum religionis suseipit tn monaficno de Elnonenea. IN nomine Domini anno xctxx. Ego Ermengardis comitista quondam Rutenensis 9 renuntians seculo, dc habitum religionis pro Dci amore suscipere cupiens » meipsiun Domino Deo > de sanctistimz macri ejus, per- pecua : videlicet virgini Marix 9 de loco qui dicitur El- nonenca 9 nec non domnæ Petronillæ prioriflæ, dc ejusdem loci sororibus perpetuo servituram trado>scili « cct totum illud quidquid sit quod habeo 9 de habere debeo 9 Vel aliqu* persona, per me in tota villa de Leugazfc dc in ejus terminio>& in omnibus maniis de Capmansis* & apnendariis, qux sunt in tcrminio de Leugaz : videlicet domos 9 terras pasturales 9 aquas, usoticos, feudos » culta vel inculta 9 de quidquid sit & quxcumquc fint } & insiiper pratum quod habeo in prato deMonte-Olivo quod dicitur pratum Abadil 9 cum omnibus pertineo, tiii suis. Hxc omnia praedicta dono tibi Petronillæ dc i succedentibos tibi > de omnibus praedicti loci sorcribus pnesentibus& futuris, uc habeatis de postideatis ilia ia perpetuum integre fine diminucionc. Factum est hoc in prælcntia & testiHcationc domini Ugonis Rutinensis episcopi, qui hoc laudavit de confirmavit : Berengarii archidiaconi qui hæc laudaxir de confirmavit : Bernardi de Arpajon, qui hoc laudaVitte confinuavir : abba* tis Pontii Salvancsii : G. de Rocosello archiprcfbiccri : R. Guillelmi archiprcfbiteri de Lazos, Arnaldi de O fulgas 9 Deodati de Noviz » Berengerii de A uri aco, Ai- merici de Monce-CLrac, & Rainaldi filii ejus, Petri de Auriacp > de Bernardi Rogcrii converfi de Elnonenea* Fr. GuiUclmuS scripfit. XI V. Agnet aibatissa de Elnonenea eum conventu, fundat prioratum S. Antonii de S. Sulpieio 9 retento Jibiejusdem loei patronatu. ANno ab incarnatione Domini millesimo ducente* iimo sexagefimo sepcimo calendis Octobris. No tum sit omnibus præsentibus pariter & fucurisjquOd nos Agnes divina miseratione aboatistaElnonensis moruste- riiordinisCisterciensis diœcesis Ruthenensis, voluntare, consilio & astensii fororum Clariæ prioriHi, Aicelinx dc Auriaco, Raimundx Cabreirx iacristanæ, GuilleU mz Rosæ subprioriffx 9 Elis cantoriflx, Marchisx Lastinæ, Delphinæ Lumbardæ pitantiariæ, Borquienæ de Castro-marino infirmariæ, Joannæ de. Creistello, Flo- rencix de Monte*Alacri, Catherinæ de la Panoso, Sanriæde laTour > Blasix de Monteclaro, Eigenix dc Belcapcl, Marguerirx de Lampiere, Sc aliarum monacharum dicti monasterii > damus & laudamus, Sc cum hoc præscnti publico instrumento > nunc & irt perpetuum valituro > concedimus tibi Esclaramundx Alemandx religiosæ profcstx dicti nostri monasterii de Nonenca, Sc ad præsens conventus sancti Antonii de siuicto Sulpicio priorcsti*, nomine dicti conventus recipienti, cenrum quinquaginta solidos Malgoirenses, pro constructione Sc incremento dicti conventus. Similiter donamus & laxamus torum illum honorem, quem Si cardus Alemandus miles castri siincti Sulpicii dederat pro dicto nostro monasterio Elnnnensi pro Dei amore Sc hereditate Eicclinx Alemandx, quam pro monacha ipsi monasterio, cum hoc honore tradiderat Sc obtulerat » videlicet rorum mansum & territo— j rium vocatum de Vaiflia-rabia, fitum in jurisdictione sancti Sulpicii, prout idem mansiis Sc territorium confrunratur cx duabus partibus, cum honore Deo- <hti Cabonix » Sc ex alia parte, cum itinere publico,
! iuq itur de sancto Sulpicio, versus civitatem Vauren- cm Sc aliis confruntationibus, cum omnibus suis juribus, rationibus Sc pcrtincntiis, introitibus & exitibus, terris cultis Sc incultis, herbis, pascuis, domibus > lignis Sc aauis ; Sc quidquid haDemus vel habere debemus in dicto manfb Sc territorio > tibi dominar pripristæ, nomine dicti conventus recipienti, do- A Q_U E N S t 8. « j namus * ut prædictum est, cedimus Sc concedimus ii ; perpetuum, Sc ut melius dici potest Sc scribi, inrelligl Vcl exponi ad vestram Sc dicti conventus, vestrorum. que utilitatem Sc commodum, tali pacto Sc conditione s ur ab hac donatione supctius a nobis Facta, volumus Sc retinemus, Sc in pactum eodem donationis contractu este volumus & mandamus, videlicet quod jus patronatus Sc visitationis, in praedicto sitncti An- thonii conventu, ad nos Sc ad dictum nostrum £lno- ncnse monasterium in perpetuum pertinear, Sc pertinere dcbcat-Nos vero Sclaramunda Alcmand* prædicti conventus sancti Anthonii de Cincto Sulpicio priorista faremur este verum, dictam donationem humiliter recipientes sub pacto Sc condirione supra fcriptis, & ratam Sc gratam habentes promittimus omnia universa, Sc lingula prout ordinatum superius>inviolabilirer attendere Sc complere, Deum Sc bearam Mariam ejus manem devote Sc humiliter exorantes> ut pro hujusinodi donatione Sc elcmosina zrcrnum præmium mereamini obnnere. Actl fuerunt hæc in capitulo dicti monasterii. Tcstcs fuerunt std hxc vocati Sc rogati fratres G. Manet, R. Gauflelinus, Sicardus conrersus Salvanensis. B. de Rupeforti, Deodatus vitalis, Guil- lelmus de Montcalacn, Guillclmus de Lunas, & ego Bernardus Rebcli publicus notarius de Verfollis, qui omnibus his prodictis interfui, Sc rogatus hancchat- umscripsi Sc signari. B.