Gallia Christiana 1715 01/Instrumenta/Arausicanae
INSTRUMENTA AD ECCLESIAM ARAUSICANAM SPECTANTIA. I. Ele&io Poncii episcopi Arxuficani. IN nomine Domini summi, qui unus individua gloria de Trinitate. Arnen. Principium de finis Deus ante fxcula, homo in finem suculorum, cujus utique annus incarnationis dccccxiv. volvitur, sub indictione xv.*qui humina divinis conformans, & divinis sequaces ( discipulos cathcchisons 9 fine me 9 inquir, nihil poteflis facere, quorum unus privilegio pocentiæ sententiarii 3jus interius concalescente intra le corde inflammatus ixit ; omnia quacumque facitis in verbo aut in opere 9 omnia in gloria Dei facite. In hujus & pro hujus solertet explendis mysteriis stantes Auraicenfis ecclesix filii, clerus de populus alterutrum pari meditatu, & uno con- scnsii confentienres 9 consuluerunt fibi 3 ut quandoquidem pastor ipsius ecclesix pro fragilitate corporis fui Tegimen ecclesiæ non pocerac tenere, nec curam pasto- Talem habere, idemquc inrcr k tactu contabescebar, prospicerent idoneum quem sux sedi subrogarent an- tistitem, qui sanctae ecclesix præefler, ut clerus & populus, qcti de amisto pastore concristabantur, de iphus consolatione læcificarentur. Quapropter deficiente me— j tropolirano Arelatensi, COnfcniu Augustalium princi- pum, & regis nostri Conradi, necnon de Bofonis co- eoiscorum comproVincialium, comproVincialis- que ecclenæ Arelatensis agreffi magnificentiam, per eorum consultum seu concestionis animum Obtinuerunt. Eorum igitur communi adminiculo imperialem adierunt præsentiam, proclamantes misericorditer subveniendum, lacrymabili singultu id ipsum ingeminantes. Commotus igitur Cæfar Conradus rex, iminOsuadentc Bozone comke>obsecrantibus etiam prælibatis principibus, annuit illis imperiali licentia providere quem vellent substiruendum pontificem. Hac serenitatis clementia opitulante Domino, qui cor regis quocumque vult dirigit 9 auribus præcepta cum maxima meditatione volycrentur, nullumquc melius quam Ponsionem sa—. cerdorem fanctae Auraicensis cathedræ inthrOnifarc J consuluerunt •, qui utique ejusdem pagi generatus > dc przdiorum amœnirate uberrimus 3 de omni probitate conspicuus prodefle spiritali administratioiie, de præ- eflc fæculari valeret regimini, ab ipsius pueritia moribus nutritus catholica : ecclesiæ 9 de eidem tirociniis indefefle exercitatus i spe futura ac fi jam præscntis complectens fide qua juftus vivit, « terna augmentans duritate > ita solidatus, ut altitudinem, longitudinem, sublime de profundum nihilominus dis- pensare sufficiat. Et hoc moribus & dilectionis confirmabat documentis > uc quidquid patet, quidquid facri in divinis sermonibus, lervaretin effectibus. Hi denique unanimi cxlirus illis dato consilio, per consultum ad Ebraum, qui fuit dictæ ipsius ecclesiæ cpiscOpus, sed Tomus I ; fragilis corpore curam ecclesiæ non poterat providere. Ipie autem per baculum suum quem benedicendo acce- fdt, omnem curam pastoralem de omnem honorem ili ordinis illi deposiiit. De przfato Ponsione sacerdote in divina 9 ut vidimus, suggestionc relevati de conso- lati4unanimes ejus electionem conclamaverunt sacram dc auctDrifabilcm, istam cum pari voro, communi con- scnsii scriptionem fieri justerunt. Tum demum in eccdc-
- siaB. Florentii convenientes… laudibus miflarum rite per omnia celebranrcs solemniter, laudes insuper debitas creatori omnipotenti persolventes, Cxfarique mercedis gratiam impendentes, eundem Ponsionem sa- cerdorem inter eos elegerunt pontificatus officio tore dignum 9 conclamanres 9 manusique ad cælum lcVantrs vocc concincrunt dicentes Te Deum. Ut autem electionis ejus titulus siicram inconcustb Vigore obtineat firmitatem » prarlibati episcopi manu propria firmaverunt fidelibusque fanctæ ecclesix Dei roborandum sanxerunt. In nomine Domini æterni Fulcherius fanctæ Ayenio- nensis fedls humilis episcopus legit de subscripsit mana sua. Tcudicus episcopus… humilis firmavit. Theubal- dus episcopus firmavit. Guitardus prelbyter conclamavit. Gcbri( ? us prcsbyter elegit. Eldinus prelbyter con- > clamavit. Pontius prelbyter elegit. Leuto prelbyter conclamaric. Florentius prelbyter conclamavit. Silvef- ter prcsbyter conclamavit. Amulius prcsbyter COncla- mavit » II. Ele&ioBerengariiArausicensis episcopi. IN nomine Gnctæ de individuæ Trinitatis. Notum sit omnibus tam futuris quam præsentibus 9 quod Auraficnfes clerici praesentiam domini papæ Paschalis humiliter adierunt, de ut ecclesiam Auraiicensom a con* junctione Tricastinx, cuipronecestitate temporum fuerat conjuncta. 9 liberaret, & ceisante tandem neccstita- te, & gratia divina fiipcryeniente, cis proprium episcopum donaret > eum rogaverunt. Quorum precibus dominus papa Pasohalis motus, Richardo Albancnfi episc opo, atque siio vicario præcepit, quatenus, quando conventum episcoporum apud Pontem de Sorga haberet, Arelatensem metropolitam cum suis sustragancis, dc Vivariensem episcopum de hac re consiileret ; dc quic<|uid ipsi de hac re laudarent, ipso faceres* Secundum igitur domini papæ præceptum, atque metropoli- tani Arelatensis, & suorum suffraganeorum Vivarien- sisque episcOpi consilium, prædictus Albanensis episcopus Aurasiensis ecclesiæ causom definivit, & Aurafi- censibus clericis eligendi proprii episcopi libertatem tradidit. Hac itaque auctoritate siistulti, de canonica ratione muniti elegerunt Berengarium virum scientia 9 moribus, genere, de xtaus saris ornatum, S. Ruffi canonicum > in præfcntia Albanensis episcopi de Gibclini RiJ
I3z INSTR Arelatensis archicpiscopi, & Leodegarii Vivariensis cpiscopi, & Leberti aboacisS. Rufi, omniumcue epis- coporum & clericorum, Ac laicorum qui ibiacm aderant, aflcntiente Geraldo Adhcmario Aurasicæ principe, cum totius populi Aurasicensis concione. Ego Richardus Albanensis episcopus signaVi. Ego Gibelinus Are- larchsis archiepiscopus signavi. Aubertus Avenionensis episcopus hudavi. Lebertus abbas S. Rufi laudavi. III. Bulla Paschalis papa II. separationem episcopatus Arauficensis a Tricaftino approbantis, rsasquc fines usurpari prohibentis. .. •. * • Arauficx si quidem civitatis popu- 1 lus aliquando ita exaltatus cst, ut illius civitatis nomen vulgaribus paflim carminibus celebretur ; aliquando ira deprcfllis, iit ejus ecclesia, civitatis alterius ec- • clcsiæ vel subdita sit vel unica ; rursus per celestis fa- picntiæ dispositionem, nostris, vel majorum nostrorum temporibus eidem civitati Ac ecclesix tantus est populus rcstirurus^ut ecclesia eadem archiepiscopi Arelatensis instanria, proprium Ac cardinalem receperit sacerdotem, juxta quod de diœcesi, quæ aliquando episcopum habuit, in Affricano est concilio constirutum, ut fi multiplicatus populus defideriverit habere proprium rectorem, ejus videlicet voluntate in cujus potestate cst diœcesis tonstitura, habeat proprium episcopum. Quii igitur duo episcopi* nostræ memoriæ temporibus in Au- rasiæ civitatis cathedra substituti sunt, nos petitioni tuæ ac devotioni multiplicis populi, charistime frater annuimus, Ac Calcedonemis concilii capitulum sequen- res, præsontis decreti auchoritate sancimus, ut ciyiles difpOlitiones Arauficæ urbis, & publicos ecclesiststico- rum qubque parochiarum ordines fublequantur. Itaque tam tibi quam legitimis succestoribus tuis integritatem parochix Aurasiensis ita plane confirmamus, ficuc antiquitus eam Aurafiensi ecclesiæ manfiste cognoscitur, nec Tricssftino, vel alicui deinceps episcopo liceat piro^ chisc ipsius fines, vel cttera ad praefatam ecclesiam per* tinentra. invadere.} vel qualibet machinatione subtra- here ; sed omnia vobis Ac clericis m eadem ecclesia militantibus quieta & integra consetVentur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica quxlibet, sccularisve perlona > hanc nostræ constitutionis paginam sciens contra eam ] temere venire rentavent > fecundo $ tertiove commonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potes- taris, horior isque fui dignitate careat, reamque sc divino judicio existerc de perpetrata iniquitate COgnOs- car, & a sacratiflimo corpore & sanguine Dei Ac Domini redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, Ac in extremo examine 9 districtæ ultioni subjaceat. Cunctis autem eidem ecclefir justa servantibus, fit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus & hic fructus doike actionis percipiant, & apud districtum judicem præmia æternæ pacis inveniant. Arnen. Anien. Amen. f Ego Paschalis catholicæ ecclesiæ episcopus. Datum Laterani per manum Joannis sonctæ ecclesiæ diaconi cardinalis ac bibliothecarii, XV. cal. NOvembris, indictione v *. incarnationis Dominicæ anno Mcxiii. pontifi— 1 catus autem domini Paschalis II. papæ anno xiv. Cum figi Ilo domini papab IV. Charta idelphonfi comitis Tolosani pro Berengario episcopo Arauficano. IN nomine Domini, ego Idelfonsus comes Tholo- sonus & marchio Proyinciæ, volo Ac pratentium Ac futurorum tradere memoriæ, qualiter Berengarius Ati- raficenfis episcopus requisivic a nobis J astenkiThibur- gæ ’filii Raimbaldi, quasdam justitias ecclesix luæ & (JOllcfliOnes, quas ipso ante guerram Ac præfatæ eccle- iæ dcstructionem tenuerat, videlicet claustrum cum adjacenti palude, & COndaminade Besantiam, quain w U M E N T A mitista mater Raimbaldi dedit B. Florendo, Ac dotnuir. episcopalem > antiquum fcilicec pahcium, quod est an* ce januas matricis ecclesiæ bearæ Marix. Tunc nos>quiæ res erat nobis incerta, Causam distulitnus, Ac apud Pontem de Sorga placitum ei dedimus, ubi ante præ- sentiam nostram Ac baronum nostrorum, instrumentis carcarum Ac productione testium, Rostagni videlicet » Milonis, Ac Gaufridi abbatis sancti Florendi, Ac Petri dc Ventoiriolo, & Pontii Launardi * Ac Gaufredi pref- byreri, Ac Petri de Villaiga, Ac Petri Gundulfi, & Rostagni Geboini, Ac Rainoardi, ostendit quod Petrus Arnulfus Ac Barnoinus, & Pcrrus ROstagni de Clareto Ac Mala-partida filius Udilrici episcopi reCOgnoverunr, Ac atcestati sijnt, quod Udalricus episcopus Arausicensis tenuit claustrum cum palude adjacenti > Ac habebat ) ibi furnum 9 tabernas, justitias, cum aliis COnfuctudi’ riibus Ac dominicaturis. Et post reCOgnitionem fecerunt eihOminium, & acceperunt de manu ejus fcudum quO ei habebant. Ostendit edam testamentum præfatx co- miciflæ Raimbaldi matris, mulcis teftibus corroboratum, in quo continebatur dedimistione episcOpalis domus 9 quam ipsa abstulerat mortuo Udalrico episcopo > Ac de donatione condaminæ, quam prænominata Ata- laix comitista astensii Raimbaldi filii fui donavit B. Florendo. De palatio autem antiquo quod Vocatur domus episcopalis antepnuas B. Mariæ, ostendit quod Juamdam partem recuperavit Guillelmus episcopus pras- ecestbr illius de Guigone Boveto > Ac quamdam idem jam dictus Berengarius episcopus de Guilklmo Rai- noardi^ & fratre ejus Raimundo, Ac Petro Cathaldo » I Nos vero his testibus Ac instrumencis pramominatani eccldsiæ justitiam luce clarius cognoscentes, hoc praeceptum neri decrevimos^per quod statuentes reddimus* Ac quicquid in his juris aliquo modo habemus, perpetim donamus dominæecclenæ B. Marix & B. Florentii^ & tibi Berengari episcope Aurasicensis, Ac fucceffo- ribus tuis > videlicet claustrum & cimiterium B. Florendi, cum adjacenti palude, & cum omnibus suis pertinendis, condaxnina ^ & palatium antiquum $ quOd Domus nominatur. Integraliter hfcc superius nominata reddimus & donamus tibi libere, Ac sirebmni retentione ad habendum & tenendum, Ac tam tu quani succestbres cui sicut de rebus aliis przdictx ecclesiæ, abfquc nostra vel alicujus contradictione, fraude, OC- casione, remotione liberam > de his in omnibus potes* * ratem habeatis. Prxterea te Ac ecclesiam ruam speciali dilectionis praerogativa sub nostræ protectionis dc- fensione suicipimus, Ac postcstiones quas nunc habet 3 vel in futurum, Deo largiente, habitura cst, ei conservare Audebimus, Ac ad recuperandum ablatas fideliter adjuvabimus. Id quoque statuimus, ut dOmus episcopalis Ac canonica B.Marix Ac B.Gcnesii, & abbatiæ liberæsinc ab omnibus temerariis VexatiOmbus, Ac Ofpiciis scilicer* & ceteris exactionibus. Justitias vero clericorum tuorum OmninO tibi dimittimus. Uc autem hæc nostrx auctoritatis redditio, siye donatio firmitatem habear > hanc cartam laudantes confirmamus, Ac annuli nostri sigillo muniri decernimus. Ego Idelfonsus comes & marchid laudando confirmo. Signum Raimundi de Bariac, Ripcrci dcCadcrofla, ROstagni Mifonis 3 Petri Guillelmi de Mornacio. Signum Gaufredi abbatis, Gau- fredi prcfbyreri, Petri Je VentOiriolo, & Pontii Lau- nardi, Petri de Villaiga, Simonis, Geraldt, Raymun- di > Arnaudi > atque Arnaudi, Petri Gundulfi, Guillelmi de Cedro. Facta hæc scriptura anno ab incarnaa tk>ne Domini mcxxvi. Lautharii regno regis secundo, Vi. idus Septembris, Aurasicæ per manum Arnaldi diaconi. V. Bulla Innocenti ! papd II. qua Guillelmo Arauficano episcopo confirmat omnes possejfioms. INNOCENTius episcOpus serVtis serVorutn Dci, ve— 1 nerstbili fratri GuillelmO Auraicensi episcOpO, ejufque succeflbribus canonice proiuorencibus*. Ia beati Pecu VE CCL E SIÆ AH cathedra disponente DOinino constituti, fratres nos— A tros episcopos debemus diligere, & loca eis commista, apostolicæ ledis munimine confovere. Quamobrein, venerabilis frater Guillclme episcope, tuis postulationi- bus impartimur aflcnsum, & eccleliam Auraicenscm, cui, Dcoauthore, præsidcs, præfentis scripti pagina communivimus ; statuenccs, ut quascuniquc polfcflio- ncs, quxcumquc bOna eadem ecclesia in pi æsonti anno justc & canonice postidcr > aut in futurum conccflionc pontificum, largitione regum, vel principum, oblatione fidelium fcu aliis justls modis, operante Domino, poterit adipisci, firma tibi tuisque succestoribus in perpetuum > Ac illibata permaneant, in quibus hæc propriis duximus exprimenda vocabulis. Ecclcliam scilicet lancti Florentii, cum cinictcrio & villa qux Claustrum nominatur, infra ipsum cimetcrium constituta, cum pa— B lude, condamina quam COmitiÆi Auraicensis > astcnsu filii fui Raimbaldi, beato Florentio contulit, cum decimis & cærcris poftellionibus siiis j ecclesiam beati Eutropii, cum decimis tOrius territorii de Cadarosta > & pQliestiOnibus suis •, ecclesiam lancti Perri cum decimfc & posteiliOnibus suis ; ecclefias de Monte draconis, dc Sagariis, de JocOiidatis, cum decimis & pdflcstioni- bus suis, de Mc>rnatio, de Scrigniano, deGrapontis, de fando Juliano, de DcrbuciO, de Guarch, de Tra- vaillano, de Camareto, de Vellaiga, de VaCquayras- sio, de Albana, cie Durbano, & Balmis, de Albag- nano, de Jonqucriis, cum decimis & postcstionibus siiis, & decimis de Sarriano, & de POdiO-cHcardo, de sancto PriVatO, deCaufinis, de Gausianis & de Asdano, & ecclesiam fancti Genesii, cum appenditiis luis, & cæ— C tera omnia quæ Venerabilium fratrum nostrorum præ* deceflirum tuorum episcoporum fraternitas de occupantium manibus eripuit. Ea etiam omnia qux per Vos vel per fcudales yestios præfata ecclesia pOstidere Videtur j vobis nihilOminus confirmamus •, nd exemplum quoque prædeceflbris nostri bcacæ niemoriæ p.wæ Cil- lixti apOstOlica autiiOritare sancimus, ut in prærata Au- raficensi ecclelu perpetuis futuris temporibus episcOpa- lis sedes absque Tricastini episcopi, vel cujuflibe : alterius cencradictiOnc conGstac $ limrliter idem k>cus prOpriani parochiam episoopalem obtineat, in qua tu, veli succcstOrcs tui clericus ordinandiecclelias de oratoria consecrandi, de alia quæ ad episcopale efficium pertinent ministrandi facukarem liberam habearis. Ter- miiiOS sone Aurasicenfii parochix, quOs cx piæccpto I ejusdem prædecefloris nOstri, in praesentia Aeronis quondam Arelatensis arehiepiscopi, & suffraganeorum ejus, per astcrcioncs tcstium de instrumienu canarum apræ- dccestbre tuo bonx recordationis Bcrengario epikOpo constat cfle probaros, de Romæ astistcnte Pontio Tri- castniO episcOpO per eumdem Romanum pontificem, indagaris uuinque diligenter rationibus, in pratentia episcoporum & cardinalium collaudatis, prædictx Au- raiicenli ecclefix quiete de line aliqua infestatione habendos, poffidendOsque firmamus > videlicet a pente Abolena, per stratam regalem > quæ V.idir inter ciuOs mOntes usque ad Diganum, & a prædicto ponte ficut ascendit aqua de Lez Versus meridiem, & ulque ad fines Vascnsis episCOpcttus. Porro debitam portionem decimarum & cunctarum OblatiOnum, quae pro Vivis & pro defunctis, ecclesiis Offeruntur, sanctorum capOnum instituta distinguantur 3 idcoque Venerabilis frater epif- cope, quartam partem decimarum ad te pertinentium^ tibi ab aliquo usurpari prohibemus. Simili modo sta- tuimus, ne allquis aetenliOnes ecclesiæ non ad se pertinentes, suis utibus indebite Vindicare præfumat. Nulli ergo hominum fas sit, præfatam A rauncensom ecclesiam temere perturbare, aut ejus poflestiones aufferre, Vel ablatas retinere, minuere, scu cujuflibct mdcstiis fatigare ; sed omnia integra COnserVentur eorum, prd quorum substentatione de gubernatione COiicelTa ftinr, iiiibus omnimodis profutura. Si quis igitur in futurum hanC nOstræ COnstitutionis paginam siziens Conrra eam temere venire tentstVerit, secundo, terUOVe COm- monitus, nisi congrue satisfecerit, potcstatis, honoris- uAUSICANÆ. 133 que fui dignitarc carcat, reumque se divino judicio dc perpetrata iniquitate cognoscat existere, & a sacratisti- mo corpore & sanguine Domini nostri Jcfii Christi alie* nus fiat, atque in extremo examine districtæ ultiOni subj.vceat. Cunctis aurem eidem loco quæ sua sunt servantibus sit pax Domini nOstri Jesii Christi, quatenus dc hic fructum stjæ actionis percipiant, de apud distri- ctum judicem præmia æcernæ pacis inVcniant. Ego In- nœentius cathOlicæ ecclesiæ cpilcupus ff. Ego Angelus presbyter cardinalis titulo sancti Laurentii. Ego Litafredus prdbiterff. Ego Luoas pi elbi ter titulo sori- ctorum Johannis & Pauli. Manon prcfbiter cardinalis titillo lancti Stephani. Ego Guiao indignus pres- bitcr. Ego Grcgoriu% prclbiter cardinalis tirulo sanctæ Priscæ. Ego Bcrnardus prelbyter cardinalis titulo fan- ti ChrisdOgi*. Ego Theodcvitus sanctx Rufinæ epis— 1 COpus. Ego DrogO OstiensiscpiscOpus. EgoAlberrus Alb ancnfis episcOpus. Ego GregOrius diaconus Cardinalis titulo sanctOrum Sergii & Bacchi. Ego Guiguo diacOnus cardinalis S. Haariani. Ego Ulbordus cardinalis S. M. in Via — lata. Ego Chrysogonus cardinalis diacOnus S. Mariæ in porticu.. Ego iVo diaconus cardinalis sstnctæ Mariæ. Datum Pins per manum Ayme- rici sstnctæ Romanæ ecclesiæ diaconi cardinalis de cancellarii, quinto calendas Martii, indictione decimi quinta, incarnat. DOminicæ anne millesimo centcsimo trigclimo septimo, pontificatus Vero domini Innocentii papæ anno octavo. V I. i Littera Bertrandi de Baucio pro Cartusianis, quibus fubscribit Arnulfus Arausicenfis episcopus. NOtum fit omnibus, quod ego Bertrandus de Bau- cio cum consilio de Voluntate nOstræ matris Aura-, ficæ, dOnamus monastcrio Cartusierisi in perpetuum vi— 1 ijinti sstumatas falis annuales in Villa’Berra, quales il- orum bestiæ deferre poterunt} hoc intuitu pietatis dc amOrc Dei pro ablutione gcccatOrum nostiorum, & pro animarum nOstrarum corlequenda sstlute. Adhuc etiam præfato tribuimus mOnststerio, de ejusdem niOnasterii priOratibus, de prioratuum COnfratribus 5 ut ipsi de eorum jumenta cum omnibus qux secum tulerint, liberam habeant facultatem eundi de redeundi per terram nostram •, ut nec in pedagio > nec in aliquo alio usarico ) mOlcstiam patiantur ; sed iint rotius exactionis unmuncr, Hcc etiam in pOrtu pro nstVibus pretia solyaiit. Hanc autem donationem facimus Cartusicnst monasterio dc COnfrarribus in monasterio sancti Andrcæ, cx ipsius Ordine pcndente, in præsentia nOstræ manis T*. Auiasica : J dc Arnulphi Aurasicensis episcOpi, de Omnium confra- trum siipradicti monasterii. Am o incarnar. Mdxxxn. VII. Diploma Guillelmi de Baucio pro capitulo Arauficano. NOtum fit omnibus præsentibus de futuris hominibus, quod egO Guillelmus de Baucio, plæfenre E niecum matre mca Thiburga, de id ipsum fieri animo pOstulante, sufcipiO Auraicensem ecclesiam cum rebus dc pOsteffiOnibus siiis sub mea protectione de custodia, ut l>eumValeam, si ei placem mihiinVenireprOpitium, & mei meorumqtlc scinper custOdem habeam de protectorem. Præcerea VO1O de conCcdo eidem ecclesiæ omnia quæ hactenus DOsteditj de in pr&scnti pOstidct, aut in futurum OCCahOne clecmosinx, seu fidelium largitione flotetit adipisci, & hæc eadem ci laudo atque confirmo ; pecialiter Vero terram Guillelmi de sancto Delidcrio, quam ejusdem eCclcfiæ canonici nuper emerunt, & dc- merum serVitia Bernardi Posterle de Michaclis, quæ adhærent cimeccrio, de torum cimcterium prædictx ecclesiæ concedo de laudo cum suis pertinentiis &CO- hærentiis, sicut olim tempore ariæ meæ, de præsentc domino bonx memoriæ episcopo, cum monacho cermi- R iij i34 INSTRU natum fuit veis quoque adjiciens, in verbo veritatis pro— / mitto, ut fi forte, quod Deus avertat, contingat inter me & ecclesiam ipGun, aliquam moveri concrovcrfiam, ics ipsa vel posteiuo, super qua controversia orta fuerit, nullatenus a me vel a meis occupabitur vel impedietur, nifi prius ejusdem ecclesiæ canonici de ipso re benigne commoniti> vel legitime conventi justiriæ stare noluerint. Verum tamen ut hæc firma & inconcusta deinceps permaneant 9 volo & fieri jubeo inde memoriam hanc i videlicet præscntem scripturam quam mei Tigilli authoritate facio roborari. Acta fuerunt nxc in capitqlo Aurasicensi 9 ubi dominus episcopus Arnulphus tunc 5>rzscns erat 9 de canonici omnes in suam focietatcm me usceperunt) de spiritualium bonorum, qux in eadem ecclesia fiunt, me id ipsum devote de humiliter postulantem confratrem de comparticipcm fecerunt anno ab incarnato Domino MCLxxxiv. tempore scilicet quo nuper cingulum militiæ suscepi in præsentia horum tertium qui huic facto interfuerunt. B. de Merendo- lio sacrista. P. Nite de Nazari, & Guillelmus Ro- dulphi, & Rambaudus, & B. deCucurronnc, & Petrus de sancto Martino 9 de G. Christiani, & B. de Gausanciis » de R. Altevillx, & G.dcGardo, de B. Laurentii, de P. Rcnon. & R. de Vafionc > de Hu- gonullo 9 de B. Antulieri, de Petrus de Rabinelli, & G. Garinusj omnes canonici. Magister Robernic > dc G. Romanus Alumandus, B. de Podiol 9 R. de Auris, G. de Merindolio 9 B. Bronditus > de multi alii. VIII. Compositio inter Petrum II. Arausicensem episco- pum, & Antonium Raimundum de Baucio, &c. super nonnullis litigiofis. IN Christi nomine anno incarnationis millefimo du- centcsimo sexagesimo octavo 9 scilicet calendas Decembris, Anthonio Raimundo de Baucio, & Raymundo de Baucio nepote ejus existentibus principibus Au- raicatj & domino Raimundo de Gralla præcepcore tenente domum holpitalem in Auraica. Notum sit omnibus modernis hominibus de futuris, quod cum dominus Petrus divina miseratione Aurasicensis cpisco- pus dixistet publice coram pop alo, in ecclesia beacæ Mariæ Aurasicensis > Dominica post festum beati Bartho- lomei apOstoli proxime rranlactum 9 de die Lunz & I Martis lequenribus 9 quod domini Aurasicenses injuriabantur eidem super quibusdam præconiiationibus, quas fecerant fieri in diminudonem honoris sui de ecclesiæ > de contra libertatem eccleJæ, nec eas revocare volebant j & supcr eo quod studium faciebant & facere volebant eo irrequifito, cum studium de ejus licentia fieri debere diceret, de super fex millibus solidorum in una parce, de quacuordecim librarum Vicnncnfium ex alia, quos sibi debebat dominus Raymundus de Baucio, dc siiper siilario officiatus fui praeteriti anni, de siiper obligatione studii quam dicebar debitam eidem officia- tui 9 unde monuerat eos ter dictus episcopus quod ei fii- tisfacerec de prædictis 9 de prohibuifler de prohiberet studium supradictum 9 de magistris 9 de scholaribus nc j legerent aur audirent, vel studerent 9 aut Venirent ad studcndum in studio supradicto, & comminatus effer db hæc & quædam alia recedere de civitate Aurasicæ, & monitiones praecedere fecistet ter, quasi vellet pro- jccdcread excommunicationes & interdicta, amicis in- terVenientibus de tractatu habito inter eos convenerunt in hfnrrificxliim. Videlicet quod in publica oratione lUOrc solito congregata diceretur per unum de dictorum parte de aliis, de aliquem alium nomine dominorum quod præconisationes præfatæ, quatenus erant factae contra libertatem ecclesiæ, de contra honorem & jus dicti dominicpisœpi, de ecclesiæ, seu cleri, non erant factæ eOrum Volunratc 9 nec mandato, & insciis omnibus rationibus factæ fuerant, contra prædicta renuntiant eas, de nunc renuntiabant, & spccialicer prOmirtcnres, & Vdlunt quod perinde habeantur, ac fi dictr præcO- MENTA L nisotiones factx noneffent, & dicti domini sint in uti staru quali erant ante præconisationes prædictas, de re** jiciant & retractant przconisationes de non recognos* eendo feudo eccletiæ. Item volunt, quod libere poffint omnes in curia domini episcopi agere 9 de de omnibus ad jurisdictionem domini cpiicopi pertinentibus, & si qux promotio magistrorum facta cstct > illam de alias iupradictas revocant & irritant. SuDcr facta autem studii, & denariorum, & solarii, & oblig tionis, COmpro- miserunt in dominum archicpiscopum Arelatensem, ita quod in studio ex nunc libere & ime impedimento adhibito vel adhibendo a dicto domino episcopo proceda- rur, & magistri de scholares præsentes & futuri seu venturi poffint stare & venire 9 de legere de audire 9 de stu- dcrc m ciVitare Aurasicensi, si hoc placer, de sit de vo- B luntatc prædicti domini epiCcopi promittentis quod decreto suo nullum afferret impedimentum studio 9 nec aliquam prohibitionem studii faciendi. Et dominus przdictusarchiepiscopus Arelatensis posuit, qucxl quod- cumque voluerit dictus dominus episcopus cognoscere & desinire3quod pertineat de facto dicti studii ad præ- dictum dominum episcopum 9 de generalis honor 9dc 6. debear agi, de quid, & qualiter, & generaliter, de fic debeat deferri a schoLribus de magistris quod intclliga- tur studium factum per eum 9 de de ejus licentia, de perinde per omnia habeatur. Item poffir cie prædictis denariis de sidario, de obligatione cognoscete de definire, dc pronuntiare secundum quod ei videbitur, de quidquid supcr prædictis statuir, & pronuntiavit 9 staruit dC ordinavir. de dominus archiepilcopus promisit una pars C alteri 9 de altera alteri viciflim, attendere & observare > dc in nullo contravenire sub obligatione omnium bonorum suorum. Et inrelligirur compromistum de dictis fex millibus folidorum 9 & xpiatuordecim librarum tamen inter dominum Rai mundum de Baucio de dominum episcopum supradictum, quae firma finr, fi di&e revocationes præconi&tionum tictx sint 9 de dominus archicpiscopus fic arbiter super supradicta, aut omnia & singula ambx partes Voluerunt 9 approbaverunt dc conceuemnt, & ut fuper omnia concinetur fecerunt > dc Cicere & attendere, oDfervare, de in nullo contravenire 9 bona fide una pars alteri de altera alteri ad invicem, & mihi infra scripto notario stipulanci nomine omnium quorum inrcrest, promiserunt lub obligatione omnium bonorum suorum. Dictum in ecclesia hofpi- > talis sancti Johannis Hierosolimitani in Autafica. Te£* res interfuerunt præscntcs dominus Raymundus de An- cediina, dominus Baccianus de Boldene de Laudet le- EdOctOr, Monsiniratus de Balmismiles, Rostagnus ifanguis de Aureolo miles > bajulus Auraicensis > f. Guillelmus Triflbn miles hos^italaris 9 £ de Mota miles hospitalaris 9 bajulus Auraicensis 9 dominus Petrus Porta siicrista ecclesix beatæ Mariae, Raymundus de Monraguil canonicus dictæ ecclesix, Joannes Podio- leni juriipcritus, & ego de Tesiduo de Vidello publicus notarius Aurasicensis 4 orationibus supradictis& lingulis pratens fui, qui de Voluntate de mandato utriufque ijartis hanc carram scripsi, de bulla dominorum Aura- icenfium, de domini episoopi Aurasicensis 9 de signo ■ meo signavi. IX. Decretum Petri Arauficani episcopi dr relioris comitatus Vindascini proJummo pontifice, quo taxat quid annona persolvi debeat ecclefiarum reltoribus dr capellanis. IN nomine Domini3 amen. Anno ab incarnatione x ejusdem Mcccxx xviii. indictione vn. pontificatus SS. in Christo patris & domini nostri domini Benedicti divina proVidentia papæ XII diciv. m en fis Martii. Cum in ecclesiis infra scriptis, qux olim fuerunt ordinis hofpiralis sancti Joannis Jerofoli- mitani, de miliriæ Templi, de per unionem ad Romanam ecclesiam, & maprem curiam Venaiflini deVenc- runt > quia in eis dclcrVicbatur per conducticios capECCLESIÆ A Ellanos, plerumque ipsie ecclesiæ divinis fervitiis frau—. banrur. R. in Christo pater & dominuS Petrus Dei gratia Auraicenfis episcopus, comitatus prædicti rector, cuoiens quod in his cultus non minuatur divinus^ de consticutione & mandato, ut atterebat > sibi facto vivz vocis oraculo SS. patris & domini nostri domini Benedicti divina providentia papæ XII. ordinaverat Ac ftatuerat, qucd in qualibet dictarum cCclefiarum imponerentur per rectorem comitatus Venaiffini qui pro tempore estct, perpetui capellani in singulis earumdem, qui curam & regimen in habentibus populum haberent, qui perpetui capellani fecundum ordinationem felicis recordationis Johanftis papar XXII. quoad ecclefiaS prrceptorias de Roais 5 & de Richareiicfaiis > & decU mas pdsteffionum dictarum przceproriarum habete debebant, loco illarum decimarum dictus dominus rectOt eisdem capellanis pro siistentatione ipsorum, & debitis oneribus supporrandis, certas bladorum & vini affi- gnaverat quantitates j cumque de mandato > & ex cdm- miflionc ipsius doniini rectoris, venerabilis & discre- ti viri domini Petrus de Avitio thesaurarius > & Rojr— nalidus Guillelmi procurator, & advocatus stscalis comitatus ejusdem personaliccr acccffifTent ad loca eccle- fiarum ipsarum & cerris probis viris de loco quolibet dedis commififlenc, ut in certis locis, & proprietatibus cuiiæ Venaiffini minus utilibus, fuo juramento ad hæc specialirer præstito folemn i ter & fideliter taxandis quantitates ipsos Madorum & vini affignarent ca- Sllanis eisdem, qui > uc alferuerant, diligenti con- eratione præmista in singulis ecclesiis hujusinodi certas postefliones seu proprietates singulis capellanis affignaverant & taxaverant. In qua quidem ta* xatione & aflignationc per dictos electos & juratos facta, Ac in singulis ipsorum locorum magna deceptio intervenit curix Venaiffini, prout ad eorum notitiam iidcm domini thesaurarius Ac procurator aflerucrunt coram dicto domino rectore perveniflc de novo » cum longe plus valeant ac ascendant quam tata qux eistfcm eorum juramentis injuncta fuerat facienda per dominos theCiurarium Ac procuratores praedictos. Quare præfit- to domino rectori cum instantia lupplicarunt in his indemnitati ipsius Venaiffini curiae providere, præsenti- bus ad hoc vocatis ipsiirum ecclesiarum capellanis in. frascriptis, videlicet domino Giraudo Burgcnsis ca- pcllano parochialis ecclesiæ de Cayrana, domino Htt- gone Ferradelli capellano parochialis ecclesiæ fanctx 1 Cxciliz, domino Jacobo Richani de Saltu capellano ecclesiarum parochialium ad invicem annexarum Ri- charenchiartfm)& Borbotoni, domino Rair.audo Va- lafredi capellano parochialis ecclesiæ de Boiffono, domino Joanne Vcntoni capellano parochialis ecclesiæ sancti Romani de Malagarda, domino Petro Berbegerii, capellano parochialis ecclesiæ Villae- dei, Htigone Jordani capellano ecclesiæ sancti Vin- centii prope sonctum Paulum Tricastincnfcm, sine cura, domino Raynaudo Carrofii capellano capella : Templi de Cavallione, Ac dictus dominus rector de deceptione hujufinodi legitime, ut aflemit, infbr- inatus, taxationes Ac astignationes hujusinodi per præfa- tos juratos factas revocari, castari, Ac penitus annulla- ri, Ac mihi infra scripto notario inhibuit Ac præcepit 1 Uc de notis per me aflumptis, & fcriptis super taxationibus & affignationibus per homines jutatos hujufinodi factis cuique extraham aut extrahi vel confici faciam instrumentum, sed notas prædictis præcepit, & per me cancellari voluit & mandavit 5 Ac res Ac proprietates, jura Ac bona qux per dictos homines juratos fuerint taxata, Ac astignata capellanis prædictis, sint Ac ede debeant curix Venaiflihi-, Ac iit taxatio Ac afiignatia prius facta & ordinata per eundem dominum rectorem perpetuo durare valeat, & ut dicti capellani in claro Sc certo taxationem Ac aflignationem habeart supradictam, etiam ut divinus cultus in dictis ecclesiis augeri valeat in futurum, & eistlem ecclesiis per didos capellanos melius & liberius valeat deserviri ; cum circa curam rei ruralis non habeant derogare, scd intendere dumu- RAUSICA NÆ. L xat circa, divina, ftatuit Ac ordinavit prædictus domi nus rector per modum qui seqnitut infra scriptum, a uod capellani prædicti ecclefiarum parocbidium viddicee de Cayrana, de silncta Cecilia, 4e sancto Roinano, de Malagarda, de Boyflbno, Ac Villa-dei » & quilibet ipsorum habeat ecclesiæ suæ, videlicet oblatione ; quæcumque tnortalagia, lectos, brandones, candelas Ac omnia alia quæ ad ecclesiam videlicet ad funeralia cum mortuorum corpotibus Vel pro ipfis portantur, Ac omnes obventiones quas infra ecclelum vel Coemeterium evenire contigerint, Ac etiam singulis annis habeat auilibet prædictorum capcllanorum praedictarum ecclesiarum cum cura j. siilmaras anncnæ > & 15. salmatas bladi de tribus granis æqualitcr, & 4. modia vini puri quæ solvantur & fblvi debeant per curiam 3 Venaiflini prædictam cuilibet prædictOrum, annis fin- gulis, scilicet annona, Ac blaaum tempore meflium in area, priusquam granum *b arca curix reservata asportetur > Ac vinum tempore vindemiarum ad tinam. Et Capellanus Richarencniarum Ac Borbotoni prædictas habear, sicut dictum est de aliis > obventiones ecclefia- rum ac cœmeteriorum stiorum, Ac a curia Venaiflini S. solmaus annonæ, Ac 41. silmatas bladi siiperius do claratas, cum curia prædicta in dictis locis vinum sibi non valear aflignare, quare sibi de bladis major fit as- signatio supraoictis 5 capellanis tero aliis de Roaisio, dcsancto Vincendo, capellar.o Templi de CavallionCi habeant sicut alii supra ictipri solum suarum ecclesia- tum cum obventionibus ipsarum Sc cœmeteriorum, si qux habeant, Ac a dicta curia Venaiflini quilibet ip- 3 (orum 3. salmatls annonæ, & 9. salmatas aliorum blado* nim fuperius declaratas, Ac trift modia vini puri lblven- turper dictam curiam, prout supra de aliis ext i tit declaratum. Et simiii & eodem modo fiat capellanis ciC- dem, Ac cotum cuilibet solutio prædictorum per arren- datores reddituum dictorum locorum* si Ac quando redditus ipsi vendi contigerit in futurum j si per thcsaura- rium, qui pro tempore fuerit in comitatu prædicto, in Venditione reddituum ipsorum onus fblvendi prædicturrt dictis atrendatoribus fuerit impositum Ac injunctum, & quod prædicta omnia capellani prædicti, Ac eorum SuiUbet nabeat pro decimis praedictis, Ac prodmnibus liis suis juribus quibufcurnquc, Ac quod nihil amplius DOstint petere a curia Venaiffini, nec ab incolis dictorum locorum plentibus Ac futuris, quacumque ratione, * occasione Ac caiila, & quod teneantur, videlicet lingulis praelibatisecclesiis, bene, honeste, decenter Ac so- lerrcr defcrTire4 Ac omnia ipsarum ecclesiarum oneri supportare, Videlicet hospitalitatem tenere, decimas dominorum archiepiscopi Arelatensis, Sc episcoporum in quorum diœcesious ecclesiæ dignoscuntur, Ac deci- malia jura solverc, onera legatorum sedis apostolicæ, Ac nunciorumejusdemsupportare, Ac alia onera, ad quæ aliæ ecclesiæ Aiarum ditrccsum sunt adstfictæ, hos- pitia per dictum dominum thesaurarium eis astignata habeant Ac teneant, Ac ipso suis sumptibus fustinerc s reparare, Ac sempei : prb melius reformare. Item sta- tuir Ac ordinavit, voluit Ac præcepit idem dotninus rector * quod nullus dictorum capellanotum aliqua animalia nutriatne cx eo graventur subditi, qucd non te-
- neantur solrerc bannum, nisi dumtaxat unum porcum j vel ad plus duos pro provisionc suæ domus > & unum roffinumj vel aliud animal quod in dotno tenear^cum qud facere valeat necestaria suæ domus. Item statuit Ac ordinavit, Ac voluit, quod capellaniis Richarenchiarum, & Borbotoni uniim teneat conductititim capcllanum, qui tcclesiæ prædictæ de Borbotono continuus deserviar, Ac ibidem stet continue, jaceat, cpmtda^, Ac Continuam faciat mansionem. Item quod capellanus Cayranæ alium capellanum conductitium, aut alium fecum habere fninimc teneatur, nisi perfOnæsuæ necestitas immineat ; cum redditus fupradicti non sufficerent ad omnia præ- dicta ohera stipportanda, attento quod parochia illa per unum sacerdotem idoneum potest commode gubernari, nonobstante quod in collatione per dictum dominum remorem facta dicto domino Giraudo de ccdcih supra 13* INSTRl dicta t & alium sacercfotem secutn tenere debeat sibi per — suas patentes litteras duxerit injungendum* Item quod capellanus eccleliæ Boiflbni Densionem quam rectpere consuevit dominus Vasipnenns episcapus in redditibus dicti loci solVere minime teneatur sed curia Venaiffini. De quibus tam dicti capelhni, & quilibet per se, quam dicti domini thesaurarius, de procurator curiæ Venaiffini perierunt sibi fieri publicum instrumenmm, de plura publica instrumenta ; de dictus dominus rector eisdem, de cuilibet ipsorum fieri concestit per me Rosta- gnum Manfini notarium infra scriptum. Acta fuerunt hæc Carpenror. in hofpitio domini pipæ in camera studii dicti domini rectOris. Testes fuerunt praesentes dominus Joannes Chabrelli prefbiter de Pugueriis, dominus Oliyerius Manqui capellanus, de socius dicti domini thesaurarii, magister Simon Momi larii notarius dicti domini rectoris, & ego Rostagnus Mansini publicus domini nostri papx in comitatu Venaiffini notarius. X. Charta fundationis beata Maria de Planis. CErtum &manifestum sir omnibus hominibus tam praesentibus quam futuris, cartam ipsam legentibus de audientibus, auod anno dominicx incarna- tionis millefimo ducenteumo ip.mensis Aprilis nos Guil- hermus Dei gratia Insulæ-barbaræ dictus abbas, pro, curator prioratus sancti Martini de AbOsona, connlio, aflcnsu & Voluntate quorumdam fratrum de monachorum nostrorum, videlicerGuillelmi d* A rs cellerarii, Um- berti de Bastalco>Giraudi>Barcholomei>Pontii>Giraudi> dc Faucherii per nos de fiicCeflbres nostios donamus, concedimus & confirmamus in perpetuum Deo de B.Marix ecclesiam S. Mariæ de Plano, cum omnibus appenditiis suis de eleemosinis prælentibus de futuris > ad noc ut ibi cor.struatur monast^ium sanctimonalium, retento tamen quod non infra dominja, poffcffiones vel tcnementa no- ftra, fine consilio nostri vel prioris Abolcnæ. Volumus quidem quOd priorista, sive procuratrix, vel procurator quicunque, vel quaecumque sic Vel fuerit, cum consilio prioris Abolenæ 9 vel consilio de vcluncatc soncti- monialium ibidem commorantium construarur in eodem loco numero sanctimonialium ibidem commorantium numerum 13. non excedar, nifi tanta effer augmentatio bonorum dicti loci 9 quod secundum arbitrium prioris MENTA Abolenæ de procuratoris vel procuratricis, & sancti- roonialium ejusdem loci>Vidcrecur quod dictus locus pos- sct sustiuerc. Vclumus etiam quod regulam nostram teneant habeant, de nostrum dicant lninistcrium, dc talem deferant habitum, vcstnnenta alba, de desuper scapuhiium nigrum, & velum, & ab Insulano abbare recipiant benedictionem, & quod dictus abbas ibidem pome facere moderaram sine lori gravamine visitatio- Fiem, de breves nostcos pro defunctis accipiant, & nOs suos accipimus. Iutelligimus & volurnus quod hoc monasterium ecclesiæ Aboknæ obolum aureum in fisto sancti Mcrtini serviat annuatim3& quod abbas de prior Abolens his prædictis contenti nullas faciant exactiones supradicto monasterio, nec fieri patiantur. Est autem hæc ecclesia prædicta sanctæ Mariæ de Plano sita. inter Montemdraconcm de Abolenam. Ad majorem autem cautelam hujus donationis de conceflionis firmitatem sigilli nostri t de sigilli sancti Martini de Abo- lena munimine roboravimus. Factum est hoc in Cimi- tcriO Abolenæ juxta turrim ecclesiæ. Testes sunt, domina regina celorum, de ipso tanquam domina abbatisi* sa monasterii S. Petri de Podio civitatis AuraiCcnsis, cui dicta ecclesia B. Mariæde Plano est unita, per sc & luos in dicta ecclesia succedentes, bona fide gratis & ex fua certa scientia confefla fuit, de in veritate palam de publice recognovit venerabili viro domino Aymoni Almi- zier in decretis baccalario, vicercctori venerabilis col-
- legii soncti Nicolai de Anneziaco in Ayenione fundati, presenti 9 de mihi notario publico infra scripto, ut communi & publicz pcrfOnx nostrum & cuiliber stipulanti & recipienti nomine de vice prioratus dicti loci Abolens, de pro eo dicti collegii de suorum in eodem prioratu succelTorum se pro dicto monasterio beatæ M
- rix de Plano tenere & velle tenere > de tenere debere a dicto prioratu Abolenz > & sub ejus dominio directo dictam ecclesiam beatæ Marix de Plano > cum omnibus dc singulis suis juribus de pertinendis, de terras dictæ ecclefia : beatæ Mariæ de PlanO > Montifdraconis, de in eodem plano extstentes subsequenrer descriptas ad ac- capitum de in cmphitcofim perpetuam. Er videlicec in territorio Montisdraconis, dcc. pro quibus præmis- fis per dictam dominam abbatistam recognitis, ipsit 1 domina abbati fla quo supra nomine servit de servire consuevit, promiiit jure dominii directi præfato domino vice rectori, proiic supra, stipulaxi unum obolum auri. instrumenta