JOHANNEM  |
- EVANGELIUM SECUNDUM MATTHAEUM.
- EVANGELIUM SECUNDUM JOHANNEM.
- EVANGELIUM SECUNDUM LUCAM.
- EVANGELIUM SECUNDUM MARCUM.
EusVer.Evange 12 Eusebius Vercellensis283–371 Parisiis J. P. Migne 1845 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
Pars prima.
INCIPIT EVANGELIUM SECUNDUM MATTHAEUM.
recensere- CODEX VERCELLENSIS.
CAPUT PRIMUM.
1. Liber generatio. . . . . Christi filii Da. . . . . . lii Abr.
2. . . . . . . Abraham.. . . it Isaac.. . . . uit Jacob.. . . . autem genuit. . . . et fratres. . . .
3. . . . Judas autem. . . . it Phares, et Zara de Thamar. Phares. . . em genuit Esrom. Esrom. . . . . genuit A. . . .
4. tem. . . . it A. . .. . . . . . . . it N. . . . as. . . . autem genuit Salmon.
5. Salmon autem genuit Booz. Booz autem genuit Obed ex Ruth. Obed autem genuit Jesse. Jesse a . . . . . . . .. . . . Da. . . . . . em Re . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .
8. . . . Asa au-. . . genu. . . Josaphat. Josaphat. . . ge-. . . . . . Joram autem genu . . . Oziam.
9. Ozias aut. . . genuit Joatham. . . atham autem genuit Achaz. Achaz au. . . m genuit
10. Ezechiam. Eze-. . . as autem genuit Manassen. Manasses autem genuit Amon. Amon autem genuit
11. Josiam. Josias autem genuit Jechoniam et fratres ejus in trans. . . . . . tione B. . . . . .
12. Et post. . . migra.. . . bilonis Je. . . . genuit Sala. . . . . Salathiel autem genuit Zorobabel.
13. Zorobabel autem genuit Abiud. Abiud autem genuit Eliachim. Eliachim autem genuit Azor.
14. Azor autem genuit Sadoc. Sadoc autem genuit Achim. Achim autem genuit Eliud.
15. Eliud autem genuit Eleazar. Eleazar autem genuit Matthan. + Matthan autem genuit Jacob.
16. Jacob autem genuit Joseph; cui desponsata Virgo Maria genuit Jesum, qui dicitur Christus.
17. Omnes ergo generationes ab Abraham usque ad David, generationes XIIII. Et a David usque ad transmigrationem Babylonis, generationes sunt quattuordecim. Et a transmigratione Babylonis usque ad Christum generationes sunt quattuordecim. 18. Christi autem generatio sic erat. Cum desponsata esset mater ejus Maria Joseph, priusquam convenirent inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. 19. Joseph autem vir ejus cum esset homo justus, et nollet eam traducere, voluit eam occulte. . . . . tere. 20. Haec cogitante eo, Angelus Domini apparuit ei in somnis dicens: Joseph fili D. . . . . d noli timere accipere Mariam conjugem tuam; quod enim in ea nascetur de . . . . Sancto . . . . 21. et au . . . . . um . . . . . . nom . . . . . . Jesum . . . . . . sal . . . . . . p . . . . . . a pe . . . . 22. Hoc . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . per Eseiam + Prophetam dicentem: 23. Ecce . . . go in u . . . ro concipiet. . . pariet fili . . . et vocab. . . . nt nomen ejus Emmanuel, quod est in. . . rpraeta-. . . . . Novis-. . . . s. 24. . . . autem. . . . omno. . . . prae-. . . . . nge-. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 25. vit nomen ejus Jesum. CAPUT II. 1. Cum ergo natus esset Jesus in Bethlem civitate Judaeae + in diebus Herodis Regis: ecce Magi ab Oriente venerunt Hierosolyma, 2. dicentes: Ubi est qui natus est Rex Judaeorum? Vidimus enim stellam ejus in Orientem, et venimus adorare eum. 3. Audiens autem Herodes Rex turbatus est, et omnis Hierosolyma 4. cum ipso. Et. . . . gavit omnes principes Sacerdotum et scribas populi, et interrogabit ab eis ubi Christus 5. nascitur? Ad illi dixerunt in Bethlem Judaeae: sic enim scriptum est per Eseiam Prophetam dicentem: 6. Et tu Bethleem Judaeae; non es minima inter principes Juda. Ex te enim exiet Rex, qui regat populum meum Istrahel. 7. Tunc Herodes occulte vocavit Magos, et diligenter exquisivit ab eis tempus. . . . paruit eis stella: 8. et misit illos in Bethlem, dicens: Ite, interrogate diligenter de puero: et cum inveneritis, nuntiate mihi, ut et ego veniam, et adorem eum +. 9. Qui cum audissent regem, abierunt, et ecce stella, quam viderant in orientem, antecedebat.. . . . ve-. . . . . . . . pra. . . . . . . . . er. 10. Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde. 11. Et intrantes in domum, + viderunt puerum cum Mariam matre ejus, et procedentes adoraverunt eum: et apertis thensauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus, 12. et murra. Et admoniti in somnis ne redirent ad Herodem, per aliam viam regressi sunt in. . . . am regionem. 13. Qui cum recessissent, ecce angelus Domini apparuit in somnis Joseph, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem, ejus, et fuge in Aegyptum, et esto ibi usque dum dicam tibi. Futurum est enim ut Herodes quaerat puerum istum perdere. 14. Surgens autem Joseph a somno, accepit puerum, et matrem ejus, et abiit in Aegyptum, 15. et erat ibi usque ad mortem Herodis: ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem: Ex Aegypto vocavi filium meum. 16. Tunc Herodes, ut vidit quoniam delusus est a Magis, iratus est valde; et misit, et occidit omnes pueros, qui erant in Bethlem, et in omnibus regionibus ejus, a bimatu et infra, secundum tempus quod exquisierat a Magis. 17. Tunc adimpletum est quod dictum est per Hieremiam Prophetam dicentem: 18. Vox in Rhama audita est, fletus, et ululatus multus: Rachel plorans filios suos, et noluit consolari, quia non sunt. 19. Defuncto autem Herode, ecce Angelus Domini apparuit in somnis Joseph in. . . . . 20. gypt. . . . . ns: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et vade in terram Istrahel: defunctus est enim, qui quaerebat animam pueri 21. . . . Et surgens accepit puerum, et matrem ejus, et venit in terram Istrahel. 22. Audiens autem quod Archelaus regnaret in Judea pro Herode patre suo, timuit illo ire; et admonitus in somnis, se-. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . 23. vit in civitate, quae vocatur Nazareth; ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam: Quoniam Nazoreus + vocabitur. CAPUT III. 1. In illis autem diebus venit Johannes Baptista praedicans in deserto Judeae, 2. et dicens: Paenitentiam agite: adpropinquavit enim regnum Caelorum. 3. Hic est enim de quo dictum est per. . . . . phetam dicentem: Vox clamantis in deserto: Parate viam Domini: rectas facite semitas ejus. Omnis vallis implebitur, et omnis mons et collis humiliabitur; et erunt omnia prava in directa, et aspera in vias planas; et videbit omnis caro salu-. . . rem Dei. 4. Ipse autem Johannes.. . . bat . . . . . suum de pilis camellorum, et zona pellicia circa lumbos ejus: esca autem ejus erat locusta, et mel silvestrae. 5. Tunc egrediebantur ad eum omnis Hierosolyma, et omnis Judea, et omnis confinis region . . 6. Jordanis; et baptizaban . . ab illo in Jordanen, co . . . . ten . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 7. saeorum, et Sadduceorum, venientes ad baptismum suum, dixit illis: Progenies viperarum, quis demonstravit vobis fugere ab ira 8. ventura? facite ergo fructos dignos phenitentiae. 9. Et nolite existimare, dicentes inter vos: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis, quoniam potens est Deus ex lapidibus istis sus . . . . e fili. . . . . 10. Jam. . . . . ris ad radices arborum posita est. Omnis ergo arbor, quae non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. 11. Ego quidem baptizo vos in aqua in paenitentiam: qui autem venit, fortior me est, cujus non sum dignus calciamenta portare: ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto, et igni: 12. habens ventilabrum in manu sua: et mundavit aream. . . am: et congregavit triticum in horreo, paleas autem comburet igni inextinguibili. 13. Tunc venit Jesus a Galilaea in Jordanem ad Johannem, ut baptizaretur 14. ab eo; et prohibebat eum Johannis, dicens: Ego a te debeo baptizari, et tu venis ad me? 15. Respondens autem Jesus, dixit illi: sine modo: sic enim decet nos implere omnem justitiam. Tunc dimisit eum. Et cum baptizaretur, lumen ingens circumfulsit de aqua; itaut timerent omnes qui advenerant. 16. Et baptizato Jesu, confestim ascendit de aqua, et ecce a perti sunt ei caeli: et vidit Spiritum Dei descendentem de Caelo + sicut columbam venientem in 17. ipsum. Et ecce vox de caelis dicens ad eum: + Tu es Filius meus dilectus, in quo . . ene com . . . .. . . . . .. . . . . . CAPUT IV. 1. Tunc Jesus ductus est in deserto ab Spiritu, ut temptaretur a diabulo. 2. Et cum jejunasset XL. diebus, et XL. noctibus, 3. postea esuriit. Et accessit ad eum temptator, et dixit illi: Si filius Dei es, dic ut lapides isti fiant 4. panes. Ad ille respondens dixit: Scriptum. . . Non in. . lo pane, vibet homo, sed in omni. . . . . .. . . . . . 5. in sanctam civitatem, et statuit eum supra pinnam templi, et ait illi: 6. Si filius Dei es, mitte te deorsum. Scriptum est enim: Quia angelis suis mandavit, ut custodiant te, et in manibus tollant te, ne forte offendas ad lapidem pedem tuum. 7. Ait illi iterum Jesus: Scriptum est: Non temptabis Dominum Deum tuum. 8. Iterum adsumpsit eum Diabolus in montem excelsum valde: et ostendit ei omnia regna Mundi, et gloriam eorum, 9. et dixit illi: Haec omnia tibi dabo, si procidens adoraveris me. 10. Tunc ait illi Jesus: vade retro Satanas: Scriptum est enim: Dominum Deum tuum adorabis, et ipsi soli servies. 11. Tunc . . . liquit eum . . . . et. . . . .. . . . . . . . et ministrabant ei. 12. Cum audisset autem Jesus quod Johannes traditus est, secessit in 13. Galilaeam: et relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritima, in finibus Zabul . . . 14. et Nepthalim: ut impleretur quod dictu . . . rat per Es . . . . Prophetam: 13. Terra Za . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . , Galilaeae + gentium, 16. populus qui sedebat in tenebris, lucem viderunt + magnam: et qui sedebant + in umbra mortis, lux orta est illis. 17. Exinde coepit Jesus praedicare, et dicere: Penitentiam agite: adpropinquavit enim regnum Caelorum. 18. Cum transiret autem Jesus secus mare Gali-. . ae, vidit du-. . . . .. . . . .. . . . . dream fratrem ejus mittentes retiam in mare, erant enim piscatores. 19. Et ait illis Jesus: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. 20. Ad illi continuo, relictis retiis suis, secuti sunt eum. 21. Et procedens inde, vidit alios duos fratres, Jacobum Zebaedei, et Johannem fratrem ejus in navi cum Zeba . . . eo patre suo, reficientes retias suas: et vocavit 22. illos. Ad illi, relicta nave, et patre, secuti sunt eum. 23. Et circuibat Jesus totam Galilaeam, docens in Synagogis eorum, et praedicans Evangelium Regni: et curans omnem languorem, et omnem infirmitatem in plebe. 24. Et abiit opinio ejus in totam Syriam, e . . . ptulerunt. . . . . nes . . . . . . tes variis languoribus, tormentis adpraehensos, et qui Demonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et omnes + curavit: 25. et sequebantur eum turbae multae a Galilaea, et a Decapoli, et ab Hierosolymis, et a Judaea, trans Jordanen. CAPUT V. 1. Videns autem Jesus turbam, ascendit, in montem, et cum sedisset,. . . . esserunt ad e . . .. . . . . s, 2. et aperuit os suum, et docebat eos, dicens: 3. Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum. 4. Beati mites: quoniam ipsi hereditate possidebunt terram. 5. Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur. 6. Beati, qui esurirunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur. 7. Beati . . . . senc. . . . .. . . . . . rebitur Deus. 8. Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt. 9. Beati paci . . . . quoniam filii, Dei vocabuntur. 10. Beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum caelorum. 11. Beati estis cum vos maledicent, et persequentur, et dicent + omne. . . . .. . . . .. . . . . 12. justitiam: + gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in caelo. + Sic enim persecuti sunt prophetas, qui erant ante vos. 13. Vos estis sal terrae. Quod si sal evanuerit, quo sallietur? ad nihilum valet, nisi ut mittatur foras: et conculcetur ab hominibus. 14. Vos estis lux hujus mundi. Non potest civitas abscondi supra montem 15. sita. Neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modium, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo 16. sunt. Sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona, et magnificent patrem vestrum, qui est in caelis. 17. Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere. 18. Amen dico vobis, donec transeat caelum et terra, jota unum, vel unus apex non praeteribit a lege, donec omnia 19. fiant. Qui enim solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum: qui autem fecerit et docuerit sic, magnus vocabitur in regno caelorum. 20. Dico autem vobis, nisi abundaberit justitia vestra plus quam Scribarum, et Phariseorum, non intrabitis in regno caelorum. 21. Audistis quia dictum est ab antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit judicio. 22. Ego autem dico vobis: quod omnes, qui irascitur fratri suo sine causa, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo, racha: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennae ignis. 23. Si ergo offeres munus tuum ad altare, et ibi rememoratus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum 24. te: relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliare fratri tuo: et tunc veniens offers munus tuum. 25. Esto consentiens adversario tuo cito dum es cum illo in via: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris. 26. Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem. 27. Audistis quia dictum est: Non moecaveris. 28. E. o autem d. . . . . . . . . vobis: qu . . . . . . . . n. . . . . . is, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam moecatus est eam in corde suo. 29. Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. 30. . . . dextera man.. . . tua sca. . . d . . . at te, . . .. . eam, et pro-. . . . s te: . . dit. . . . . . . . ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat + in gehennam. 31. Dictum est autem: quicumque dimiserit uxorem suam, det illi repudium. 32. Ego autem dico vobis, Quicumque dimiserit uxorem suam, excepta causa fornicationis, facit eam moecari. 33. Iterum audistis quia dictum est ab an-. . . . : Non. . . . . . abis: reddes autem Domino juramenta 34. tua. Ego autem dico vobis, non jurare omnino, nequae per caelum, quia trhonus 35. Dei est: neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: nequae per Hierosolymam, quia civitas est ma . . . regis: 36. neque per caput tuum juraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum. 37. Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem amplius est, a malo est. 38. Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, dentem pro 39. dentem. Ego autem dico vobis, non resistere malo; sed si quis te percusserit in dexteram maxillam, praeve illi et sinis- 40. . . . am: Et qui. . . . It te . . . . dicio . . . . . . d . . . . . . . .. . . . , . . . .. . . . . . . . . remitte ei et 41. palleum: et qui te angeariaverit mille passus, vade cum illo adhuc + alia duo. 42. Omni petenti te, tribue: et volenti mutuari a te, ne averteris te. 43. Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odies inimicum 44. tuum. Ego autem dico vobis: Diligite. . . nim. . . cos vestros, b. . . . acite h. . . . odiunt vo. . . : et o. . . pro cal. . . . antibus, et persequentibus vos: + 45. ut sitis filii patris vestri qui est in caelis: qui solem suum oriri jubet super bonos et malos: et pluet super justos et injustos. 46. Si enim diligitis eos qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt? 47. Et si salutatis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et thnici hoc faciunt? 48. Estote ergo vos perfecti, sicut Pater vester caelestis perfectus est. CAPUT VI. 1. Attendite ne justitiam vestram faciatis coram hominibus, ut videamini ab eis: alioquin mercedem non habebitis aput Patrem vestrum, qui est in caelis. 2. Cum ergo facis elemosymam, noli tuba canere ante te, sicut hypocritae faciunt in synagogis, et in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis, habent mercedem suam. 3. Te autem facientem elemosynam, nesciat sinistra tua quid faciat dextera 4. tua: ut sit elemosyna tua in absconso, et pater tuus, qui videt in absconso, reddet tibi in palam. 5. Cum autem oratis, non eritis sic. . . . ypocritae, qu. . . mant stare in synagogis et in angulis platearum stantes orare, ut videantur ab hominibus: amen dico vobis, habent mercedem suam. 6. Tu autem cum oras, intra in cubiculum tuum, et cluso ostio, ora patrem tuum in absconso; et pater tuus qui videt in absconso, reddet tibi in palam. 7. Orantes autem, nolite multum loq. . , sicut ethni.. . Pu . . nt enim quod. . . multiloquio suo audiantur. 8. Nolite ergo similiare illis. Scit enim pater vester, quid opus sit vobis, ante quam petatis 9. ab eo. Sic autem orabitis illum: Pater noster, qui es in caelis: sanctificetur nomen tuum. 10. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua in caelo, et in terram 11. Panem nostrum cottidianum.. . nobis 12. hodie. Et remitte nobis debita nostra, sicut et. . . . 13. . . debitoribus nostris. Et ne nos inducas in temptationem. Sed libera nos a malo. 14. Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum: dimittet vobis Pater vester qui est in 15. caelis. Sin autem non remiserit . . . hominibus: nec Pater vester remittet vobis peccata vestra. 16. Cum autem jejunatis, nolite fieri sicut hypocritae tristes. Exterminant enim facies suas, ut pareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis, habent mercedem suam. 17. Vos . . . tem, cum jejunatis, unguite caput vestrum, et faciem vestram 18. labate, ne pareatis hominibus jejunantes, sed patri vestro, qui est in absconso: et Pater vester, qui videt in absconso, reddet vobis in palam. 19. Nolite thensau-. . . re vobis thensauros in terra: ubi erugo, et tinea exterminat: et ubi fures effodiunt, et furantur. 20. Thensaurizate autem vobis thensauros in caelis: ubi neque erugo, neque tinea exterminat; et ubi fures non effodiunt, et 21. furantur. Ubi enim est thensaurum tuum, ibi erit + et cor tuum. 22. Lucerna corporis tui est oculus tuus. Si oculus tuus simplex est: totum corpus tuum lucidum est. 23. Si autem oculus tuus nequam est; totum corpus tuum tenebrosum est. Tenebrae tuae quantae sunt? 24. Nemo potest duobus dominis servire: aut enim unum odiet, et alterum amabit: aut unum patietur, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire et Mamonae. 25. Ideo dico vobis, ne cogitetis in corde vestro quid manducetis, neque corpori vestro quid induatis. Nonne anima plus est quam esca: et corpus quam vestimentum? 26. Respicite volatilia caeli, quoniam non serunt, neque metunt, neque congregant in horreis: et pater vester caelestis pascit illa. Nonne vos magis pluris estis illis? 27. Qui enim potest adicere ad istaturam suam cubitum 28. unum? Et de vestimento sol. . . citi estis? Considerate lilia agri quomodo crescunt: non l . . borant, n. . . . eunt . . . tem 29. dico . . vobis, quia nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unus ex istis. 30. Quod si faenum agri, quod hodie est, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos modicae fidei? 31. Nolite ergo sol-. . citi esse, dic. . . . : Quid. . . . . ocabimus, aut quid bebimus, aut quo operiemur? 32. hec e . . . gente . . . . . irunt. . . . . pater vester, quod horum omnium indigetis. 33. Quaerite ergo primum regnum Dei, et justitiam ejus: et omnia haec praesta sunt vobis. 34. Nolite solliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies sollici . . . erit s . . . . . Suffic . . . . . malitia sua. CAPUT VII. 1. Nolite judicare, ut non judicetur de vobis. 2. In quo enim judicio judicaveritis, judicabitur de vobis: et in qua mensura mensi fueritis, metietur vobis. 3. Quid autem vidis festucam in oculo fratris tui: et trabem, quae in oculo tuo est, non consideras? 4. Aut quomodo dicis fratri tuo: Sine eiciam festucam de oculo tuo: et. . . ecce trabis est in oculo tuo? 5. Hypocrita, eice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis eicere festucam de oculo fratris tui. 6. Nolite dare sanctum canibus, neque miseritis margaritas vestras ante porcos: ne forte conculcen.. . s pedibus suis, et conversi. . . dirum. . . . 7. Petite, et. . . . tur vo. . . . . rite, et invenietis: pulsate, et aperietur 8. vo. . . s. Omnis enim qui petit, accipit: et qui quaerit, invenit: et pulsanti aperietur. 9. Aut quis ex vobis homo est' a quo petit filius ejus panem, numquid lapidem porriget ei? 10. Aut si. . .em petit, numquid serpentem 11. porrigit ei? Si ergo vos cum sitis mali, nostis bona da-. . . . . filiis. . . . is: quanto magis pater vester, qui est in caelis, dabit bona petentibus se. 12. Omnia ergo quaecumque vultis ut faciant vobis homines bona, ita + et vos facite illis. Haec est enim lex, et Prophetae. 13. Intrate per angustam portam: quam + lata, et spatiosa est via, quae ducit ad perditionem, et multi sunt, qui intrant per il . . . . . 14. angus . . . . . ta est via, quae ducit ad vitam: et pauci sunt, qui inveniunt eam! 15. Adtendite a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestitu ovium, ab intus autem sunt lupi rapaces: 16. a fructibus eorum cognoscetis eos. Numquid colligunt de spinis uvas, aut de tribolis 17. ficus? Sic omnis arbor bona bonos fruc-. us facit: mala. utem arbor. ructus malos facit. 18. Non potest arbor bona malos fructus facere: neque arbor mala bonos fructus 19. facere: Omnis arbor, quae non facit fructum bonum, exciditur, et in ignem mittetur. 20. Igitur ex fructibus eorum cognoscetis 21. eos. Non omnis, qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum caelorum: sed qui facit voluntat . . . . Patri . . . . in caelis est, ipse intravit in regno caelorum. 22. Multi dicent mihi in illa die: Domine, Domine, non ne in nomine tuo prophetavimus, et in nomine tuo daemonia ejecimus? 23. Et tunc dicam illis: Quia non novi vos: discedite a me operarii. . . iquitatis 24. Omnis, qui audit verba mea, et facit ea, similis est viro sa-. . .enti, qui ae-. . . cavit domum suam supra 25. petra: descendit pluvia, advenerunt flumina, flaverunt venti, et offenderunt in domum illam, et non cecidit: fundata enim erat supra petram. 26. Et omnis, qui audit verba mea haec, et non facit ea, similis est . . iro stulto,. . . . edificavit domum suam supr. . . . 27. renam: et des. . . dit pluvia, . . . nerunt. . . . . mina, . . . . . runt venti, et offenderunt in domum illam, et cecidit, et facta est ruina ejus magna. 28. Et factum est: cum consummasset Jesus verba haec, mirabantur turbae super doctrinam ejus. 29. Erat enim docens eos sicut potestatem habens, non sicut Scribae eorum, et Pharisaei. CAPUT VIII. 1. Et descendent. . e. . . . . . . . .. . . . . . . . .nt. . . . . . . . .. . . . . . . . . 2. leprosus quidam veniens, adorabat eum dicens: Domine, si vis, potes me 3. mundare. Et extendens manum Jesus, tetigit eum, dicens: Volo mundare. Et continuo mundata est lepra ejus. 4. Et ait illi Jesus: vide, nemini dixeris: sed vade, ostende te sacerdoti, et offers munus, quod praecepit Moyses, in testimonium ill . . . . . . . Post . . . . . . . . , 5. cum introisset Capharnaum, accessit ad eum quidam Centurio, rogans eum, 6. et dicens: Domine, puer meus jacet in domo paralyticus, et male torquetur. 7. Et ait illi Jesus: Ego veniens, curabo 8. eum. Et respondens Centurio, ait illi: Domine, non sum dignus ut intres sub tectum meum; sed tantum dic verb. . . . . nabi- 9. . . . . . am et ego homo sum sub potestatem constitutus, habens sub me milites, et dico huic: Vade, et vadit; alio, Veni, et venit; et servo meo dico, Fac hoc, et facit. 10. Audiens autem Jesus miratus est, et sequentibus se dixit: Amen dico vobis, quia in nullo tantam fidem inveni in Istrahel. 11. Dico autem vobis, quod multi ab oriente, et occidente venien . . . . cumbunt cum Abraham, et Isac, et Jacob in regno caelorum: 12. fili autem regni ibunt in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. 13. Et dixit Centurioni: Vade, sicut credidisti fiat tibi. Et sanatus est puer ex illa hora. 14. Et cum venisset Jesus in domum Petri, vidit socrum ejus jacentem, et febricitantem: 15. et tetigit manum ejus, et remisit eam febris, et surrexit et ministrabat eis. 16. Vespere autem facto, optulerunt illi multos daemonia habentes: et eiciebat spiritus inmundos verbo: et omnes male habentes 17. curavit: ut adimpleretur quod dictum est per Eseiam Prophetam, dicentem: Quia ipse infirmitates nostras suscepit: et languores nostros portavit. 18. Videns autem Jesus turbas multas circum se, jussit discipulos suos + ire trans 19. fretum. Et accedens quidam Scriba, ait illi: Magister, sequar te, quocumque ieris. 20. Dicit ei Jesus: Vulpes foveas habent, et volucres caeli nidos ubi requiescant: filius autem hominis non habet ubi caput suum reclinet. 21. Alius autem discipulorum ait illi: Domine, permitte mihi primum ire, et sepelire patrem meum. 22. Et ait illi Jesus: Sequere me, et re . . . itte mortuos: sine mortui sepeliant mortuos suos 23. . . . . ascendentem eo in naviculam, secuti sunt eum discipuli ejus: 24. et e . . e motus magnus factus est in mari, ita . . . . avicula operiretur a fluctibus, ipse vero dormiebat. 25. Et accesserunt et suscitaverunt eum, dicentes: Domine, libe . . . . os, 26. perimus. Ait illis: Quid timidi estis, modicae fidei? Tunc surgens, impera . . . . . . to et mari, et facta est tranquillitas magna. 27. Illi autem homines mirati sunt, dicentes: qualis . . . . hic, quod ventus et mare ob-. . iun . . . . 28. Et cum . . . . . set trans fretum in regionem G . . . . . . soenorum, occurrerunt ei duo. . . monia habentes, de monumentis exeuntes, periculosi nimis, ita ut nemo poss. . . transire per viam illam. 29. Et exclamaverunt, dicentes: Quid nobis, et tibi, Jesu fili?. . . . nisti hoc. . . te tempus. . . . ere nos? 30. E . . at autem non longe ab ill . . .. . . . . porcorum mul . . . . um pascentium. 31. Daemones autem rogabant eum, dicentes: Si eicis nos, mitte nos in gregem porcorum. 32. Et ait illis: Ite. Ad illi exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetu abiit totus grex per praeceps in mare: et mortui sunt in aquis. 33. Hi autem qui eos pascebant fugerunt: et venientes in civitatem,. . . . . averunt omnia, et de his, qui daemonia habebant. 34. Et ecce tota civitas exiit obviam Jesu: et viso eo rogabant, ut transiret a finibus eorum. CAPUT IX. 1. Et ascendens in naviculam transfretavit, et venit in civitatem 2. Judeae. Et optulerunt ei paralyticum jacentem in lecto. Videns autem Jesus fidem illorum,. . it paralytico: Constans esto fili, remissa sunt tibi peccata tua. 3. Quidam autem de Scribis dixerunt intra se: Hic blasfemat: quis potest remittere peccata, nisi unus Deus. 4. Videns autem Jesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus 5. vestris? Quid est faci . . . . us, dicere: Remissa sunt tibi peccata tua; aut dicere: Surge, et ambula? 6. Ut sciatis autem, quia filius hominis potestatem habet super terram. . . . . remittere peccata, tunc ait paralytico: Surge, et tolle grabattum tuum, et vade in domum tuam. 7. Et surgens, abiit in domum suam. 8. Videntes autem turbae timuerunt, et hono-. . . . icaverunt Dominum, qui dedit talem potestatem hominibus. 9. Et, cum transiret in inde Jesus, vidit hominem sedentem in teloneo, Mattheum nomine. Et ait illi: Sequere me. Et surgens secutus est eum. 10. Et factum est recumbente eo in domo, ecce multi publicani et peccatores recumbebant cum Jesu, et cum discipulis ejus: 11. Et videntes Farisei, dicebant discipulis ejus: Q . . . . . cum publicanis et peccatores recumbebant cum Jesu, et cum discipulis ejus. Et videntes Farisaei, dicebant discipulis ejus: Quare cum publicanis et peccatoribus m. . . . ucat? 12. Et Jesus . . . . spondens, dix. . . . s: Non est opus sanis medicus, sed male habentibus. 13. Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo, et non sacrifi. . . . . Non. . . . . . ni vocare. . . . tos sed peccatores. 14. Tunc accesserunt ad eum discipuli Johannis, dicentes: Quare nos, et Pharisaei, jejunamus frequenter: discipuli autem tui non jejunant? 15. Et ait illis Jesus: Numquid possunt fil. . . si jejuna. . e + quandiu cum ill. . . . st spo. . . sus? V . . nient autem dies cum aufe. . . .. . . . ab eis. . . .. . . . . unt: et jejunabunt in illis diebus. + 16. Ne. . . . . . m co. . mittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus: tollit enim plenitudinem ejus, et pejor fit 17. scissura. Ne-. . . . . mittunt. . . num novum in utres veteres, alioquin r . . . . untur utres, et vinum peribit. Sed vi. . um novum in utres novos mittunt, et ambo servantur. 18. Haec. . . . . n te ad illos, ecce princeps unus accessit, et adorabat eum, di . . . ns: filia me . . . odo defu . . . a est: sed . . . ni, inpone manum s . . . r eam, et vi . . et. 19. Et surgens Jesus, se . . uebatur eum, cum discipulis suis. 20. Et ecce mulier, quae sanguinis praefluvium habebat XII. annis, acces-. . it retro, et. . . . . vesti. . . . ntum. 21. ejus. Dicebat enim intra se: Si tetigero vestimentum ejus, salva ero. 22. Ad ille conversus, videns eam, di . . . t: Constans es . . o filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora. 23. Et cum venisset Jesus in domum principis, videns tubicinis et turbam tum. Ituantem, dicebat. 24. Recedite: non est en. . . . o. . tua puel. ., sed dormit. Et deridebant eum. 25. Sed cum ejecta esset turba, venit, + et tenuit manum ejus. Et surrexit 26. puella. Et exiit fama haec in universam terram illam. 27. Et transeunte inde Jesu, secuti sunt eum duo caeci, clamantes: Miserere nobis, 28. fili David. Et venit in domum, + et accesserunt ad eum duo + caeci. Quibus ait Jesus: Creditis quod possum hoc facere vobis? Dicunt ei; utique, Domine. 29. Tunc tetigit oculos eorum, dicens: Secundum fidem vestram fiat 30. vobis. et statim aperti sunt oculi eorum: et comminatus est illis Jesus, dicens: Videte ne quis sciat. 31. Illi autem exeuntes, diffamaverunt in totam terram illam. 32. Egressis autem illis, ecce optulerunt ei h. .- minem mutum et surdum, daemonium habentem. 33. Et ejecto daemonio, locutus est mutus, et miratae sunt turbae, dicentes: Quia numquam sic apparuit in Istrahel. 35. Et circumibat Jesus civitates omnes et castella, docens in synagogis eorum, et praedicans evangelium regni, et curans omnem infirmitatem: et multi secuti sunt eum. 36. Videns autem turbas, misertus est quod essent vexati, et . . . cëntes sicut oves non habentes pastorem. 37. Tunc dixit discipulis suis: Messis quidem multa, operari autem pauci. 38. Petite itaque Dominum messis, ut m . . . tat operar . . os suos ad messem su- CAPUT X. 1. am. Et convocatis XII. discip . . . s suis, dedit eis potestatem spirituum immundorum, ut eicerent eos, et curarent omnem languorem, et omnem infirmitatem. 2. Duodecim autem Apostolorum haec sunt nomina. Primus, Simon, qui dicitur Petrus, et Andreas frater ejus. 3. Jacobus Zebedei, et Johannis frater ejus, Philippus, et Bartholomaeus, et Matthe . . s. publicanus,. . . Jacobus Alphei, et Judas Zelotes, et Thomas, 4. et + Sim. . . . . hananaeus, et Jud.. . . . . rioth,. . ui et tradidit eum. 5. Hos XII. misit Jesus; praecipiens eis, et + dicens: In viam gentium ne abieritis, et in civitatibus Samaritanorum ne intraveritis: 6. sed potius ite ad oves perditas domus Istrahel. 7. Euntes autem praedicate, dicentes: Quia adpropinquavit regnum 8. caelorum. Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosus mun. . ate, daemon. . . . eicite, gratis accepistis, gratis date. 9. Nolite possidere aurum, neque argentum, neque pecuniam in zonis 10. vestris: non peram in viam, neque duas tunicas, neque calciamenta, neque virgas in manibus vestris: dignus est enim operarius mercedem + suam. 11. In quacumque civitatem intraveritis, interrogate, quis in ea . . . gnus est: et ibi manete donec exeatis. 12. Intrantes autem in domum, salutate eam dicentes: Pax huic 13. domui. Et si fuerit domus illa digna, veniet pax vestra super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra ad vos revertetur. 14. Et quicumque non receperit vos neque, audierit sermones vestros: exeuntes foris de domo vel civitate, excutite pulverem de pedibus vestris. 15. Amen dico vobis: Tolerabilius erit terrae Sodomorum et Gomorraeorum in die judicii, quam illi civitati. 16. Ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum. Estote ergo prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbae. 17. Attendite vobis ab hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et flagellabunt 18. vos: et ante reges et praesides stabitis + propter me, in testimonium illis, et gentibus. 19. Cum autem tradent vos, nolite cogitare quit loquamini: dabitur vobis in illa hora, quid loquamini. 20. Non enim vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris vestri, qui loquitur in vobis. 21. Tradet autem frater fratrem in mortem, et Pater filium: et insurgent fili in parentes, et morte eos 22. adficient: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum: qui autem perseveraverit usque ad finem, hic salvus erit. 23. Cum autem persequentur vos in civitatem istam, fugite in aliam. Quod si in alteram persequentur vos, fugite in aliam. + Amen dico vobis, non consummabitis civitates Istrahel, donec veniat filius hominis. 24. Non est discipulus supra magistrum, neque servus super 25. dominum. Satis est discipulo, ut sit sicut magister ejus; et servus sicut dominus ejus. Si patrem familias Beelzebul vocaverunt: quanto mag . . . domest . . . os 26. ejus? Ne ergo timueritis eos. Nihil enim opertum est, quod non reve . . . . bitur; occultum, quod n . . . 27. scietur. Quod dico vobis . . . nebris, dicite in lumine: et quod in aure audistis, praedicate super 28. tecta. Et nolite timere eos, qui occidunt corpus; animam autem non possunt occidere: sed potius eum timete, qui potest . . . . mam et. . . . pus perdere in gehennam. 29. Nonne duo passeres asse ve-. . . nt: et unus. . . . . is non ca-. . . . super ter-. . .m sine vo-. . . . tate Patris 30. . . . . tri? sed et capilli capitis. . . . tri + nume-. . . . . sunt omnes. 31. Nolite er-. . . . . . mere: mul-. . . . . melio-. . . . . . . passe-. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . 33. Patre meo, qui est in caelis: Qui autem negaverit me coram hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui est in caelis. 34. Nolite arbitrare quia veni mittere pacem in terram: non veni pacem mittere, sed gladium. 35. Veni enim separa-. . . . . . . . ad-. . . . . . . patrem. . . . . . . . fili-. . . . adversus matrem suam,. . . . . . . . um. . . . . . sus socrum suam: 36. et inimici hominis, domestici ejus. 37. Qui diligit patrem aut matrem plusquam me, non est me dignus; et qui diligit filium aut filiam plus quam me, non est me dignus. + 38. Et qui non accipit crucem suam, et sequitur me, non est me dignus. 39. Qui invene . . . animam, . . . . rdet illam: et qui perdideri . . . . . . . anima . . . . . . am pr . . . . . . me, inveniet 40. eam. Qui recipit vos, me recipit: et qui recipit me, recipit eum, qu . . . . misit. 41. Qui recipit . . . . phetam in . . . mine pro . . . tae, mercedem prophetae, accipiet: et qui recipit justum in nomine justi, mer . . . . dem jus . . . cipiet. + 42. Et qui . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . tantum in nomine discipuli: amen dico vobis, quia non perivit merces ejus +. CAPUT XI. 1. Et factum est, cum consummasset Jesus, praecipiens XII. discipulis suis, transiit inde ut doceret et praedicaret in civitatibus eorum. 2. Johannes autem cum audisset in carcere opera . . . . , mittens di . . . . . pu- 3. l. s suos +, ait: Tu es, q. i venturu. . . s, a . . . . . . um expectamus. 4. Respondens autem Jesus, dixit illis: Euntes renuntiate Johanni quaeaudistis, et videtis. 5. Caeci vident, et claudi ambulant, leprosi mundantur, et surdi audiunt, et mortui resurgunt, et pauperes evangelizantur 6. . . . . atus. ui in me. . . n fuerit scandalizatus. 7. Abeunti-. . . . utem il- . . . . oepit Jesus dicere ad turbas de Johanne Baptista: Quid existis in deserto videre? arundinem a ventis 8. agitari? Sed quid existis videre? hominem mollibus vestitum? Ecce qui mollibus vestiuntur in domibus regum 9. sunt. Sed quid existis videre? pr . . etam? Utique . . . vobis, ecc. . . . plusqua. . . . prophe. . . . . . 10. Hic est. . . . . de quo di. . . . est. Ecce ego mitto angelum meum ante faciem meam, et paravit viam tuam ante te. 11. Amen dico vobis, non surrexit inter natos mulierum major Johanne Baptista: qui autem mino. . est in regno caelorum, m. . r est illo 12. . . . d. ebus. . . hannis Ba. . .. . ae. . . . . . .., . . . . . . m cogitur, et cogentes deripiunt 13. illud. Omnes enim prophetae, et lex, usque ad Johannen, prophetaverunt: 14. et si vultis scire, ipse est Helias, qui venturus 15. est. Qui habet aures audiendi, audiat. 16. Cui autem similem aestimabo generationem istam? Similis est pueris sedentibus in foro, et ad-. . . . . mantibus invicem, e. . . . .. . . . . . . . 17. mus vobis, et non saltastis: lamentavimus vobis, + et non planxistis. 18. Venit enim Johannes neque manducans, neque bibens, et dicunt: Daemonium habet: 19. Venit filius hominis manducans et bibens, et dicunt: Ecce homo vorax, et potator, publicanorum et peccatorum amicus. Et justificata est sapientia a filiis suis. 20. Tunc coepit inproperare civitatibus in quibus factae sunt plurimae virtutes ejus, quod non egerint paenitentiam. 21. Vae tibi Corazain, et + Bedsaida: quia, si in Tyro et Sidone factae essent virtutes, quae factae sunt in vobis, olim in cilicio et cinerem paenitentiam egissent. 22. Amen dico vobis: Tyro et Sidone remissius erit in die judicii, quam vobis. 23. Et tu Capharnaum, numquid usque in caelum exaltaveris? aut + usque in infernum descendes. Quia, si in Sodomis factae fuissent virtutes, quae factae sunt in te, fortae mansissent usque in hodiernum diem. 24. Tamen dico vobis, quia terrae Sodomorum remissius erit in die judicii, quam vobis. 25. In illo tempore respondens Jesus dixit: Confiteor tibi, Pater, Domine caeli et terrae, quia abscondisti haec a sapientibus, et prudentibus, et revelasti ea parvulis. 26. Ita Pater: quoniam sic f. . . t placitum ante te. 27. Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. et nemo novit Filium, nisi Pater: neque Patrem quis novit, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare. 28. Venite ad me omnes, qui laboratis, et onerati estis, et ego vos reficiam. 29. Tollite jugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum, et humilis corde: et invenietis requiem animis vestris. 30. Jugum enim meum suave est, et onus meum leve CAPUT XII. 1. est. In illo tempore . . . . . it Jesus . . . . . . . co . . . . . tis +: discipuli autem ejus esurientes coeperunt evellere spicas, et manducare. 2. Far . . . . . autem videntes. . . . . . . , dixerunt. . . . . . Discipuli tui faciunt quod non licet . . . cere sabbatis 3. . . . . . . . se dixit eis: Non legistis quid fecit David, cum esur. . it ipse . . . . , qui cum illo 4. erant: quomodo intrav. . . in domum D. . , et panes propositionis manducavit, qu. . s non licebat. .. . manduca-. . . . . . his qui cum illo erant, nisi sace. . . . . . bus? 5. Aut non. . . . . . . tis in. . . . . . . . sabb. . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . 6. Dico autem vobis, qu . . . templo major est hic. 7. Si enim sciretis, quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium: numquam condemnassetis innocentes. 8. Dominus est enim sabbati fil . . . . ho . . inis . . . . . 9. . . . . . de tra-. . . . . . . venit. . . . . . . . gam 10. . . . . . . . . ecce. . . mo erat + ibi. . . num ha-. . . . a . . idam, et inte . . . . .. . . . . . .. . . . . . . sabbatis curare? ut accusarent eum. 11. Ipse autem dixit illis: Quis. . . . obis, qui hab. . . . . . m, et si ceciderit in foveam sabbato, non tenebit eam et levavit? 12. Quanto magis melior est homo ovi? Itaque licet sab-. .atis benefacere? 13. . . . . . . . . homi-. . . . . xtende. . . . num tuam.. . . . . . . . tendit. . . . . . m suam,. . . . . tituta. . . . sicut et altera. 14. Et exeuntes Pharisaei, consilium faciebant adversus eum, ut eum perderent. 15. Jesus autem sciens seccessit inde: et sequebantur eum multi, et curavit eos. Omnes autem quos curavit + 16. praecepit eis, ne divulgarent illum. 17. Ut adimpleretur quod dictum est per Eseiam prophetam, dicentem: 18. Ecce puer meus, quem elegi, dilectus, in quo bene placuit anima mea +. Ponam spiritum meum super eum, et judicium gentibus adnuntiavit. 19. Non contendet, neque clamavit, neque audiet aliquis in plateis vocem 20. ejus: harundinem quassatam non confringet, et linum fumigantem non extinguet, donec eiciat in victoria judicium: 21. et in nomine ejus gentes sperabunt. 22. Tunc oblatus est ei homo daemonium habens, caecus, et mutus, et curavit eum ita ut loqueretur, 23. et videret. Et stupebant omnis turbae, et dicebant: Numquid hic est filius David? 24. Pharisaei autem audientes, dixerunt: Hic non eicit daemonia nisi in Beelzebul + principem daemoniorum. 25. Jesus autem sciens cogitationes eorum, dixit eis: Omnem regnum divisum contra se, desolabitur: et omnis civitas, vel domus divisa contra se, non stavit. 26. Si Satanas Satanan eicit, adversum se divisus est: quomodo ergo stavit regnum ejus? 27. Quod si ego in Beelzebul eicio daemonia +, filii vestri in quo eiciunt? Ideo ipsi judicis erunt 28. vestri. Si autem in spiritu Dei ego eicio daemonia, utique adpropiavit in vos regnum Dei. 29. Aut quomodo potest quis intrare in domum fortis, et vasa ejus diripere, nisi prius alligaverit fortem? et tunc domum illius diripiet. 30. Qui non est mecum, contra me est: et qui non congregat mecum, dispargit . . . . . . 31. deo dico vo . .: Omne pe . . tum et blasphemia remittetur hominibus. 32. Et quicumque dixerit verbum contra filium hominis, remittetur ei: qui autem dixerit contra Spiritum sanctum, non remittetur ei, nec in hoc saeculo, neque in futuro. 33. Aut facite . . . bo-. . . m bonam, et fructus ejus bonos: aut facite arborem malam, et fructus ejus malos: ex fructu enim arbor cognoscetur. 34. Progenies viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali? Ex abundantia enim cordis os loquitur. 35. Bonus homo de bono thensauro bona proferet: et malus homo de malo thensauro mala profert. 36. Dico autem vobis, quoniam omne verbum otiosum, quod locuti fuerint homines, reddent de eo rationem in die 37. judicii. Unusquisque enim ex verbis suis justificabitur, aut condemnabitur. 38. Tunc responderunt ei quidam Scribarum, et Pharisaeorum, dicentes: Magister, volumus a te signum 39. . . . . . . . . autem respondens ait illis: Generatio mala et adultera signum quaerit: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae Prophetae. 40. Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus; et tribus noctibus: ita erit et + Filius hominis in corde terrae tribus diebus, et tribus noctibus. 41. Viri Ninevitae resurgent in judicio cum generatione ista, et condemnabunt eam: quia paenitentiam egerunt in praedicatione Jonae. Et ecce plus hic quam Jonas. Saba 42. Regina austri resurget in generatione ista in judicio, et condemnabit eam: quia venit ab ultimis partibus terrae audire sapientiam Solomonis, et ecce plus hic quam Solomon. 43. Cum autem immundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida quaerens requiem, et 44. non invenit. Tunc dicit: Revertar in domum meam, unde exiiet. Et veniens invenit vacantem, et mundatam, et ornatam. 45. Tunc vadit, et adsumit secum IIII. spiritus alios nequiores quam se; et intrantes habitant in ea: et fiunt novissima hominis illius pejora magis quam priora. Sic erit generationi huic pessimae. 46. Hae. . . . oque. . te. . a. . . . urbas, ec. . . . . mater ejus et fratres stabant foris, querentes loqui cum eo. 47. Dixit autem unus illi: ecce mater tua, et fratres tui stant foris quaerentes te videre. 48. Respondens autem Jesus, dixit illi, qui secum loquebatur: Quae est mater mea, aut qui sunt fratres mei? 49. . . extendens manum ad discipulos suos, dixit: Ecce mater mea, et fratres 50. mei. Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei, qui in caelis est, ipse meus frater, et soror, et mater est. CAPUT XIII. 1. Eo die exiit + Jesus et sedebat secus 2. mare. Et congregatae sunt turbae ad eum, ita ut in navicula. . ascenderet, et omnes turbae stabant. . . . . . . . 3. cutus est ad eos mul. . . . . . parabo. . . . . . cens: Ecce exiit qui seminat seminare. 4. Et cum seminat, quaedam ceciderunt secus viam, et venerunt volucr. . . , et comederunt ea. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . 6. habebant radicem, aruerunt. 7. Alia autem ceciderunt in spinas: et creverunt spinae, et suffocaverunt 8. ea. Alia vero ceciderunt in terram bonam: et dabant fructum, quaedam centesimum, aliut LX. aliut 9. XXX. Quia habet aures, au- 10. . . . . . . . Et accedentes discipuli ejus dixerunt ei: Quare in parabo-. . . loqueris ad eos? 11. Ad ipse respondens ait illis: Quia vobis datum est nosse mysterium regni: illis autem non est 12. datum. Qui enim habet, davitur ei, et abundavit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo. 13. Ideo in paravolis loquor illis: ut videntes non videant, et audientes non audiant. 14. Et tunc inpletur prophe-. . . a Eseiae dicentis: Vade dic populo huic +; aure audietis, et non 15. intellegetis. Incrassa cor populi hujus, aures, et oculos eorum grava: ne quando convertantur, et sanem 16. eos. Vestri autem beati oculi qui vident, et aures quae audiunt. 17. Amen dico vobis, quod multi prophetae et justi cupierunt videre quae videtis, et non audierunt; et audire quae auditis, et non audierunt. 18. Vos ergo audite parabolam seminantis. 19. Omnis qui audit verbum regni, et non intellegit, venit malus, et rapit quod seminatum est in corde illius: hic est qui secus viam seminatus 20. est. Qui autem supra petra seminatus est, hic est, qui verbum audit, et continuo cum gaudio accipit illum: 21. sed non habet in se radicem, sed est temporalis. Facta autem tribulatione vel + persecutione propter verbum, continuo scandalizatur. 22. Qui autem in spinis seminatur, hic est, qui verbum audit, et sollicitudine saeculi, et voluntates divitiarum, suffocat vervum, et infructuosus fit. 23. Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est, qui audit verbum, et intellegit, tunc + fructum adferet, et facit aliut quidem C. et aliut sexagesimum, aliut XXX 24. Aliam paravolam proposuit illis, dicens: Simile est regnum caelorum homini, qui seminavit bonum semen in agro 25. suo. Cum autem dormirent hominis, venit inimicus ejus, et superseminavit zizania in triticum, 26. et abiit. Sed cum crevisset herba, et fructum fecisset, tunc apparuit zizania. 27. Accesserunt autem servi patris familias, et dixerunt ei: Domine, nonne bonum semen seminasti in agro tuo? Unde ergo habet zizania? 28. Et ait illis: Inimicus homo fecit hoc. Dicunt et servi +, Vis, imus, et colligimus 29. ea? Dixit eis: Non: ne forte colligentes zizania, eradicetis simul et + triticum. 30. Sed sinite utraque crescere usque ad messem, et in tempore messis dicam messoribus: Colligite primum zizania, et colligate ea fasciculos ad comburendum, triticum autem congregate in horreum 31. meum. Aliam parabolam locutus est + eis dicens: Simile est regnum caelorum grano sinapis, quod . . . . piens homo seminavit in agrum suum: 32. quod minimum quidem est omnibus seminibus: cum autem creverit, majus fit omnibus holeribus, et fit arbor tanta, ita ut volucr . . . caeli veniant, et habitent in r . .. . . is ejus. 33. . . . liam parabo-. . . . m dixit eis.. . . . . . est regnum. . aelorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinam mensuris tribus, donec fermentatum est totum. 34. Ila . . . . . . . nia. . . . . . . . . tus est Jesus in paravolis . . .. . . . paravolis non loquebatur eis: 35. ut adimpleretur. . uod dic-. . . . . era . . per Pro . . . . etam dicentem: Aperiam in parabolis os meum, eructuabo absconsa ante constitutionem mundi. 36. Tunc, dimissis turbis, abiit in domum: et accesserunt ad cum discipuli ejus, dic . . . es: . . . .. . rra n . . s parabo . . . . . . . tritici et zizaniorum agri. 37. Ad Jesus respondens ait: Qui semin . . . . bonum se . . . . . , Filius hominis 38. est. Ager autem, est hic mundus. Bonum e . . . . . . . men, hi sunt filii regni. Zizania autem, filii sunt nequitae. 39. Inimicus autem, qui seminavit ea, diabolus est. Messis vero, consummatio saeculi est. Messores autem, angeli 40. sunt. Sicut ergo colliguntur zizania, et igni comburuntur: sic erit in consummatione saeculi. 41. Mittet fili-. . . hominis angelos suos, et collige . . . . de regno e . . . . omn . . . scandala, et eos qui faciunt iniquitat 42. . . . : et mitte . . . . os in caminum ignis. Ibi erit fletus, et st . . . dor dentium. 43. Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. Qui habet aures, audiat. 44. Simile est regnum caelorum thensauro absconso in agro: quem cum in . . . . . .. . it homo, ab . .. . . . . . . , et prae . . . . . . . . dio illius vadit, vendit universa quae habet,. . . . . mit agrum illum. 45. Iterum simile est regnum caelorum homini nego-. . . . . . . . . uae-. . . . . . . . . . nam margaritam. 46. Inventa autem praetio-. . . marga-. . . . . . iit, et vend. . . . . uaecumque. . . . buit, et emit eam. 47. Iterum simile est regnum caelorum retiae missae in mari, quae ex omni genere piscium c . . . . . . 48. Cum aut . . . .+ ess. . . . . ta, eduxerunt eam + ad litus + sedentes, eleg . . . runt optimos + pi . . . . . . . . su . . . . . . . . te . . . . . . . miserunt. 49. Sic erit in consummatione saecu . . . . . . an . . . . . . . . ra . . . . . . . . . . los . . . . . . . dio 50. justorum, et mittent eos . . . . camino ign . . . . ibi . . . . fletus, et stri . . . . . . tium, et dixit. 51. Intellexistis haec omnia? Dic . . . ei: Utique 52. Do . . . . . + illis: Ideo omnis scr-. . . . a doctus . . .. . . . . . . . orum, similis est homini patrifamilias, qui p . . feret de tensauro suo nova et vetera. 53. Et factum est, cum consummasset Jesus parab. . . as istas, tra . . . iit inde. 54. Et ve . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . Unde huic sapientiam, et virtutem? 55. . . . nne hic est filius Joseph fabri? Non-. . . . mater ejus dicitur Maria; et frat . . . s ejus Jacobus, et Joseph, et Simon, 56. et Judas? et sorores ejus nonne omnes . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 57. . . . . in patr . ., et in . . . . . . . . 58. Ideo non fecit ibi virtutes. . . . . as, propter in . . . . edulitate. . . orum. CAPUT XIV. 1. In illo te . . pore au . . . Herodes. . . . . ar-. . . . . . . . m. . . . . . . . 2. pu . . . . . . Hic est Jo . . . . . es Ba . . . . . . ta. . . . . . . . . vi;. . . . . . . . et. . . . . . . . 3. . . . . . es . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . im. . . . . . han-. . . . . . liga-. . . . . . . in carcerem propter Herodiadem uxorem 4. fratris su . . . Dicebat enim illi Johannis: Non lice . . tibi habere 5. ea . . . t volens illum occidere,. . . it popu. . . . . ia sic. . . . hetam h . . . . . . nt eum. 6. Di . . . . . . na ta . . . . . . . s . . . . . . . . . . . . H . . . . . . . . . . . 7. cu . . . . . . . . . . to . . . . . . . . . . . . es . . . . . . . . . . . cu . . . . . . . . . . . lass . . . . . . . . . . . 8. illa . . . . . . . . . nita a . . . tre sua, dixit: Da + mihi in hoc disco caput Johannis Baptistae. 9. Et contristatus rex Herodes propter juramentum, et propter +, simul recumbentes, jussit dari. 10. Misit autem et. . . collavit Jo-. . . . . . m in car- 11. . . . m. Et . . . .. . . . m est . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . ser. . . . . . 12. discipuli ei . . . . . et tulerunt corpus, et sepelierunt illum: et venerunt et renuntiaverunt Jesu. 13. Quo audito Jesus, secessit inde in naviculam, in locum desertum seorsum. Et cum audissent turbae, secuti sunt eum pedibus de civitatibus. 14. Et ut vidit Jesus turbam multam, misertus est illis, et curavit languidos eorum. 15. Vespere autem facto, accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Desertus locus est, et hora jam praeteriit: dimitte turbam, et euntes in castella emant sibi escas. 16. Jesus autem dixit: Non habent necesse ire: date illis vos manducare. Responderunt 17. ei: Non habemus nisi v. panes, et duos pisces. 18. Et ait Jesus: Adferite eos ad 19. me. Et cum jussisset turbam discumbere supra faenum, acceptis v. panibus, et duobus piscibu., aspiciens in caelum benedixit, et f . . . . t, et dedit discipulis suis panes, discipuli autem turbis. 20. Et . . . nducaverunt omnes, et saturati sunt. Et reliquias collegerunt, XII. cophinos plenos. 21. Manducantium autem fuit numerus quinque milia virorum, exceptis pueris et mulieribus. 22. Et statim Jesus jussit discipulis suis + ascendere in navicula, et praecedere trans fretum, donec ipse dimitteret turbas. 23. Et dimissa turba, ascendit in monte solus orare. Vespere autem facto solus erat 24. ibi. Navicula autem in medio mari jactaba . . . . a fluctivus: erat autem illis ventus contrarius. 25. Quarta autem vigilia noctis, venit ad eos Jesus + ambulans 26. supra mari. Videntes autem + illum supra mare ambulantem, turbati sunt, dicentes: Quia fanthasmata est. Et prae timore clamaverunt. 27. Statimque Jesus locutus est eis, dicens: Constantes estote nolite timere, ergo sum. 28. Respondens autem Petrus dixit: Domine, si tu es, jube me venire ad te super aquam. 29. Et ipse ait: Veni. Et descendens Petrus de navicula, ambulabat supra aquam ut veniret ad Jesum. 30. Videns vero ventum validum, timuit: et cum coepisset mergi, clamavit dicens: Domine, salvum me fac. 31. Et continuo Jesus extendens manum, adprehendit eum: et ait illi: Modicae fidei, quare 32. dubitasti? Et cum ascendissent in naviculam, cessavit ventus. 33. Qui autem in navicula erant, venerunt, et adoraverunt eum, dicentes: Vere Filius Dei es. 34. Et cum transfretassent invenerunt in terram 35. Gennesar. Et cum cognovissent illum viri loci illius, adorabant eum. Et confestim miserunt in universam regionem illam, et optulerunt ei omnes male habentes. 36. Et rogabant eum ut vel fimbriam vestimenti ejus tangerent. Et quicumque tetigerunt, salvi facti sunt. CAPUT XV. 1. Tunc accesserunt ad eum Scribae, et Pharisaei ab Hierosolyma, dicentes: 2. Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum? non enim lavant manus suas, cum panem manducant. 3. Ipse autem respondens ait illis: Quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Nam Deus dixit: 4. Honora patrem tuum +, et matrem tuam; et: Quicumque maledicit patri morte morietur. 5. Vos autem dicitis: Quicumque dixerit patri, vel matri: munus quodcumque ex me, tibi proderit, 6. non honorificavit patrem suum: et inritum fecistis verbum Dei propter traditionem vestram. 7. Hypocritae, bene prophetavit de vobis Eseias +. dicens: 8. Plebs haec labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me. 9. Sine causa autem me colunt, docentes doctrinas, et mandata hominum. 10. Et convocatis ad se turbis, dixit eis: Audite, et intellegite. 11. Non quod intrat in os, inquinat hominem: sed quod procedet de ore, inquinat hominem. 12. Tunc accedentes discipuli ejus, dixerunt ei: Scis quod Pharisei audito hoc verbo, scandalizati sunt? 13. Et Jesus respondens ait: Omnis plantatio, quam non plantavit Pater meus caelestis, eradicabitur. 14. Sinite illos: caeci sunt duces caecorum, caecus autem si caeco ducatum praestet, ambo in foveam cadunt. 15. Respondens autem Petrus dixit ei: Enarra nobis parabolam istam. 16. Ad ille dixit: adhuc et vos sine intellectu 17. estis? Non intellegitis, quia omne quod in os intrat, in ventrem vadit, et in secessu emittitur. 18. Quae autem procedunt de ore, de corde exeunt. Et ea coinquinant hominem: 19. de corde enim exeunt cogitationes malae, homicidia, fornicationes, furta, falsa testimonia, blasphemiae. 20. Haec sunt quae coinquinant hominem. Non lotis autem manibus manducare, non coinquinat hominem. 21. Et egressus inde Jesus, secessit in partis Tyri et Sidonis. 22. Et ecce mulier Cananaea a tinibus illis egressa clamavit, dicens: Miserere mei Domine fili David: filia mea sevissime a daemonio 23. vexatur. Jesus autem non respondit ei verbum. Et accedentes discipuli ejus rogabant eum dicentes: Dimitte eam: quia clamat post 24. nos. Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves, quae perierant domus 25. Istrahel. Ad illa venit, et adoravit eum, dicens: Adjuva me, Domine. 26. Ipse autem respondens ad eam dixit: Non licet + accipere panem filiorum, et dare 27. canibus. Ad illa dixit: Utique Domine: nam et canes edunt de micis, quae cadunt de mensa dominorum suorum. 28. Tunc respondens Jesus, ait: O mulier, magna est fides tua: contingat tibi sicut vis. Et sanata est filia ejus ex illa hora. 29. Et cum transiret inde Jesus, venit iterum secus mare Galilaeae: et ascendens in montem, 30. sedebat ibi. Et accesserunt ad eum turbae multae, habentes secum clodos, caecos, debiles, mutos, et alios multos: et projecerunt eos ante pedes ejus, et curavit eos: 31. ita ut turbae mirarentur, videntes: et magnificabant Deum Istrahel. 32. Jesus autem, convocatis discipulis, dixit: Misereor turbis, quia triduo est jam quod + perseverant mecum, et non habent escam: et dimittere eos je. . . nos nolo, ne deficiant in via. 33. Dicunt autem ei discipuli: unde ergo in deserto panes tantos. . . . sature. . . r tantae tu. . . ae? 34. Et ait illis Jesus: Quod panes habetis? Ad illi dixerunt: VII. et paucos pisciculos. 35. Et praecepit turbis discumbere in terram. 36. Et accepit Jesus panes, et pisces, et gratias egit, et dedit discipulis suis, et. . . . cipuli dederunt populo. 37. Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et quod abundav. . t de panibus,. . . . runt septem sportas 38. plenas. Era. . autem, qui manducaverunt, IIII. milia hominum, extra pueros, et 39. mulieres. Et, dimissa turba, ascendit in naviculam: et venit in finibus Magedam. CAPUT XVI. 1. Et accesserunt ad eum Farisaei et Sadducaei temptantes: et rogaverunt eum, ut signum de caelo illis ostenderet. 2. Ad ipse respondens, ait: Cum sero factum est, dicitis: Serenum erit, rubicundum est enim cum nubibus caelum. 3. Et mane: Hodie tempestas erit, quia rubicundum est 4. caelum. Faciem quidem caeli nostis aestimare: signa autem temporum non potestis nosse? Generatio mala signum quaerit: et signum non davitur ei, nisi signum Jonae Prophetae. Et relictis 5. illis, abiit: Et cum venisset trans fretum; obliti sunt discipuli ejus panes accipere. 6. Jesus autem + dixit illis: Adtendite vobis a fermento Pharisaeorum. 7. Tunc + cogitabant intra se dicentes: Quia panes non accepimus. 8. Quibus cogitantibus, dixit illis Jesus: Quid cogitatis intra vos modicae fidei, quia panes non 9. habetis? Nondum intelle-. . . . . . . n . . que meminis. . . quinque panum, et quinque milium hominum, et quod cophinos sumpsistis? 10. neque septem panum, et I I I I. milia hominum, et quod sportas 11. sumsistis? Quare non intellegitis, quia non de pane dixi +: Adtendite a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum? 12. Tunc intellexerunt, quia non dixit + illis ut abstinerent f . . . . . . . . mento, sed a doctrina Pharisaeorum, adtenderent sibi. 13. Venit autem Jesus in partem Caesareae Philippi, et interrogabat discipulos suos, dicens: Quem me + homines dicunt esse, Filium hominis? 14. Ad illi dixerunt: Johannem + Baptistam; alii autem Helian, alii vero Jeremian, aut unum ex prophetis. 15. Dicit illis: Vos autem quem me 16. dicitis esse? Respondens Simon Petrus dixit: Tu es Christus, Filius Dei vivi. 17. Respondens Jesus, dixit illi: Beatus es Simon Bar-Jona: quia caro et sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui est in caelis. 18. Ego enim tibi dico, quoniam tu es Petrus, et super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam, et portae inferni non vincent 19. eam. Et dabo tibi claves regni caelorum. Et quodcumque adligaveris in terram, erit alligatum in caelis: et quodcumque solveris in terram, erit solutum in caelis. 20. Tunc imperavit discipulis suis, ut nemini dicerent quod ipse esset Christus. 21. Exinde coepit Jesus ostendere discipulis suis, quia oportet eum ire Hierosolyma +, et multa pati a senioribus, et principibus sacerdotum, et occidi, et post tertium diem + resurgere. 22. Et adsumens eum Petrus coepit increpare, et dicere +: Propitius tibi +, Domine, non erit istut. Ad 23. ipse + conversus Petro, dixit: Vade retro post me Satanas, scandalum es mihi: quia non quae Dei sunt sapis, sed quae hominum. 24. Tunc. . . . . dixit discipulis suis: Si quis vult post me venire, abneget se. . . . et tollat crucem suam, et sequ- 25 . . . ur me. Qui enim volueverit animam suam salvam facere, perdet eam: qui autem perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. 26. Quid enim prodeest homini, si totum mundum lucretur, animae suae vero detrimentum patiatur? Aut quam dabit homo commutationem animae suae? 27. Nam Filius hominis venturus est in majestate Patris sui cum angelis ejus: et reddet unicuique secundum opera ejus. 28. Amen dico vobis, sunt aliqui de istis adstantibus, qui non gustabunt mortem, donec videant Filium hominis venientem in majestate CAPUT XVII. 1. sua. Et factum est + post dies sex adsumpsit Jesus Petrum, et Jacobum, et Johannen fratrem ejus, et duxit illos in montem excelsum seorsum: 2. et transfiguratum est Jesus + ante eos. Et resplenduit facies ejus sicut sol: vestimenta autem ejus facta sunt alba 3. sicut nix. Et ecce apparuit + illi Moyses et Helias cum eo loquentes, 4. Respondens autem Petrus dixit ad Jesum: Domine, bonum est nos hic esse: si vis, faciamus hic tria tabernacula, tibi unum, et Moysi unum, et Heliae unum. 5. Adhuc eo loquente, ecce nubs lucida inumbravit eos. Et ecce vox de nube audita est, dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui: ipsum audite. 6. Et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam, et timuerunt 7. valde. Et accessit Jesus, et tetigit eos; dixitque eis: Surgite, et nolite 8. timere. Levantes autem oculos suos, neminem viderunt, nisi solum 9. Jesum. Et descendentibus illis de monte, praecipit eis Jesus dicens: Videte nemini dixeritis visum, donec Filius hominis a mortuis resurgat. 10. Et interrogaverunt eum discipuli, dicentes: Quomodo ergo Scribae dicunt quod Helian oportet primum venire? 11. Ad ipse respondens, ait: Helias quidem venturus est conponere 12. omnia. Dico autem vobis, quod Helias quidem jam venit, et non cognoverunt eum, sed fecerunt ei + quanta voluerunt. 13. Tunc intellexerunt discipuli quod de Johanne Baptista dixit illis: Sic et Filius hominis necesse habet pati ab eis +. 14. Et cum venisset ad turbam accessit ad eum homo genibus probolutans ante eum, dicens: Domine, miserere filio meo, quia lunaticus est et male patitur: nam saepe cadit in ignem, et aliquando + in aquam. 15. Et optuli eum discipulis tuis, et non potuerunt curare eum. 16. Et respondens Jesus, ait: O generatio incredibilis, et perversa, quousque patiar vos? quousque ero vobiscum? Adhuc. . . e hoc illum ad me. 17. Et increpavit eum Jesus, et exiit ab eo daemonium, et curatus est puer ex illa hora. 18. Tunc acesserunt disci. . . li ad Jesum secreto, et dixerunt ei: Quare nos non potuim. . .eicere illum? 19. Dixit illis: Propter incredulitatem vestram. Amen dico vovobis, si habueritis fidem, sicut granum sinapis, dicetis monti huic, Transi hinc illuc, et transibit, et nihil inpossibile 20. erit vobis. Hoc autem genus daemonii non cicitur nisi per orationem et jejunium. 21. Ipsis autem conversantibus in Galilaea, dixit illis Jesus: Futurum est, ut Filius hominis tradatur in manus. . . . . 22. . . . . . um: et occident eum, et post tertium diem + resurget. Quo audito contristati sunt vehementer. 23. Et cum venissent Cafarnaum, accesserunt ad Petrum qui tributum exigebant, et dixerunt ei: Magister vester non solvit tributum? 24. ait et ille: Utique. Et intrantes in domum, praevenit eum Jesus, dicens: Quid tibi vide-. . . . . . . Reges . . . . rae a quibus accipiunt tributum vel cen-. . . m? a filiis suis, aut ab alienis? 25. Et ille dixit: Ab alienis. Dixit illi Jesus: Ergo liberati sunt filii. 26. Ut autem non scandalixzemus eos, vade ad mare, et mitte hamum: et eum piscem, qui primus ascenderit, tolle: et aperto ore ejus, invenies ibi + staterem: illum sumens da eis pro me, et te. CAPUT XVIII. 1. In illa die accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: . . is putas major est in regno caelorum? 2. Et Jesus vocavit ad se puerum, et statuit eum in me- 3. dio eorum, et dixit: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut pueri, non intrabitis in regno 4. caelorum. Quicumque ergo humiliaverit se sicut puer iste, hic erit major in regno caelorum. 5. Et qui accoeperit unum puerum talem, me 6. accipit. Qui autem scandalizaverit unum de pusillis, qui in me credunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo ejus, et demergatur in profundum maris. 7. Vae autem huic mundo a scandalis. Nece . . . est enim venir . . scandala: v . . . tam . . . vae ho . . . illi, per quem scandalum venit. 8. Quod si manus tua, vel pes tuus scandalizat te, abscide eum, et proice abs te: bonum tibi est in vitam venire debilem vel clodum, quam duos pedes vel duas manus habentem mitti in ignem aeternum. 9. Et si oculus tuus scandalizat te, erue eum, et proice abs te: bonum tibi est oculum unum habentem in vitam venire, quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis. 10. Videte ne contemnatis unum ex his pusillis: dico enim vobis, quod angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris mei, qui in caelis 11. est. Venit autem Filius hominis salvare, quod perierat. 12. Quid autem vobis videtur? si fuerint alicui homini + centum oves. et si erraverit una ex eis: nonne relinquet XCVIIII. in montibus, et vadit quaerere eam quae 13. erravit? et si contigerit ut inveniat eam: Amen dico vobis, quod gaudebit in eam magis quam in XCVIIII. quae non erraverunt. 14. Sic non est voluntas ante Patrem vestrum, qui est in caelis, ut pereat unus de pusillis istis. 15. Quod si peccaverit in te frater tuus, vade, et corripe eum inter te, et ipsum solum. Si te audieret, lucratus eris fratrem tuum. 16. Si autem non te audierit, adhibe tecum adhuc et unum, vel duos; ut in ore duorum testium, vel trium stet omne verbum. 17. Quod si non audierit eos: dic ecclesiae. Si autem ecclesiam non audierit, sit tibi sicut ethnicus et publicanus. 18. Amen dico vobis quaecumque alligaveritis super terram, erunt alligata in caelo: et quaecumque solveritis super terram, erunt soluta in caelo. 19. I . . . rum amen + dico vobis, quia si duobus convenerit super terram, de omni re quaecumque petierint, fiet illis a Patre meo, qui in caelis 20. est. Ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi et ego sum in medio 21. eorum. Tunc accedens ad eum Petrus . . . xit ei: Domine si peccaverit in me frater meus, quotiens remittam ei? usque septies? 22. Dicit illi Jesus? non dico tibi usque septies: sed usque septuagies septies. 23. Ideo simile est habitus regni caelorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis 24. suis. Et cum coepisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debeb. . . . . . ecem milia talenta. 25. Cum autem non haberet unde redderet, jussit eum dominus venundari, et uxorem ejus, et filios, et omnia quae habebat, et reddi debitum. 26. Procidens autem servus ille ad pedes domini sui, orabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi. 27. Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et debitum remisit ei. 28. Egressus autem servus ille, invenit unum ex conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocabat eum, dicens: Redde quod debes. 29. Et procidens conservus ejus, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et reddam 30. tibi. Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcerem, donec redderet debitum. 31. Videntes autem conservi ejus quae fiebant, contristati sunt: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quae facta erant. 32. Tunc vocavit eum dominus suus: et ait illi: Serve nequa, omne debitum remisi tibi, quoniam rogasti me: 33. non ergo oportuit et te quoque misereri conservo tuo, sicut et ego tui misertus sum? 34. Et iratus dominus tradidit eum tortoribus, quo ad usque redderet universum debitum. 35. Sic et vobis faciet Pater meus qui in caelis est, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris. CAPUT XIX. 1. Et factum est, cum locutus esset + sermones istos Jesus, transtulit se a Galilaea, et venit in finibus Judeae et trans Jordanen, 2. et secutae sunt eum turbae multae, et curavit illos. . . . . . 3. Et accesserunt ad eum Pharisaei temptantes et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa? 4. Et respondens Jesus ait: Non legistis, quia qui fecit ab initio masculum et feminam fecit? et dixit: 5. Propter hoc remittet homo patrem et matrem, et herebit uxori suae, et erunt duo in carne una. 6. Itaque jam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus conjunxit in unum, non licet separari. 7. Dicunt illi: Quid ergo Moyses mandavit dari librum repudii, et dimittere? 8. Ait illis Jesus: Quoniam ad duritiam cordis vestri permisit vobis Moyses dimittere uxores vestras: ab initio autem non fuit sic. 9. Dico autem vobis, quicumque dimiserit uxorem suam, nisi ob causam fornicationis, + et aliam duxerit, moecatur. 10. Dicunt ei discipuli ejus: Si sic est causa viri cum uxore, non expedit nubere. 11. Dixit autem illis Jesus: Non omnes capiunt verbum istut, sed quibus datum 12. est. Sunt enim spadones, qui de matris utero sic nati sunt: et sunt spadones, qui facti sunt ab hominibus: et sunt spadones, qui se ipsos eunucizaverunt propter regnum caelorum. Qui potest capere, capiat. 13. Tunc oblati sunt ei infantes, ut manus eis inponeret, et curaret. Discipuli autem ejus prohibebant eos. 14. Jesus vero ait +: Sinite pueros, et nolite eos prohibere ad me venire: talium est enim regnum caelorum. 15. Et inposita illis manu, abiit inde. 16. Et ecce unus accessit ad eum, et dixit illi: Magister, quid boni faciam ut habeam vitam aeternam? 17. Ad Jesus dixit ei: Quid me interrogas de bono? Unus est bonus. Sed vis in vitam venire? serva praecepta. 18. Dicit illi: Quae? Jesus autem dixit: Non occides: Non moecaberis: Non adulterabis: Non facies furtum: Non falsum testimonium dices: 19. Honora patrem tuum, et matrem tuam: et, diliges proximum tuum sicut te ipsum. 20. Dixit autem illi adulescens: Omnia haec custodivi a juventute mea, quid adhuc mihi deest? 21. Ait illi Jesus: Si vis perfectus esse, vade, vende bona tua, et da pauperibus, et habebis thensaurum in caelo: et veni, sequere me. 22. Cum audisset autem adulescens hoc verbum, abiit tristis: erat enim habens multas possessiones. 23. Jesus autem dixit discipulis suis: Amen dico vobis, quod dives difficile intravit in regno caelorum. 24. Iterum dico vobis: Facilius est camellum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regno caelorum. 25. His autem auditis, discipuli mirabantur, et timebant + valde, dicentes: Quis ergo poterit salvus esse? 26. Aspiciens autem Jesus, dixit illis: Aput homines hoc impossibile est: apud Deum vero omnia possibilia sunt. 27. Tunc respondens Petrus, dixit ei: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te: quid ergo erit nobis? 28. Jesus autam dixit illis: Amen dico vobis, quod vos qui secuti estis me, in regeneratione cum sederit Filius hominis in sede majestatis suae, sedebitis et vos super sedes XII. judicantes XII. tribus Istrahel. 29. Et omnis qui reliquerit domum, vel fratres, aut sorores, aut patrem, aut matrem, aut filios, aut agros, propter nomen meum, centuplo accipiet, et vitam aeternam 30. possidebit. Multi autem sunt primi novissimi, et novissimi primi. CAPUT XX. 1. Simile est enim. . . . . um caelorum homini patri familias, qui exiit primo mane conducere operarios in vineam 2. suam. Conventione autem facta cum operariis ex denario diurno, misit eos in vineam suam. 3. Et egressus iterum circa horam tertiam, invenit + alios stantes in foro otiosos, 4. et dixit illis: Ite et vos in. . . neam m. . . . . quod. . . . . m fuerit dabo vobis. 5. Illi autem abierunt. Iterum + exiit circa sextam et nonam horam: fecit similiter. 6. Circa undecima autem exiit, et invenit alios stantes, et dicit iltis: Quid hic statis tota 7. die otiosi? Dicunt ei: Quia nemo nos conduxit. Dicit illis: Ite et vos in vineam meam. 8. Cum ser . . . . . . . . m factum . . . set, dicit dominus vineae procuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem, incipiens a novissimis usque ad primos. 9. Cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant, acceperunt singulos denarios. 10. Venientes autem et primi, arbitrati sunt quod plus esse . . . . accepturi: acceperunt autem et ipsi singulos denarios. 11. Et accipientes murmuraverunt + adversus patrem 12. familias, dicen-. . . . Hi novissi-. . . una hora. . . . . erunt, et pares eos nobis fecisti, qui. . . . vimus. . . us diei,. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 13, 14. cum? Tolle itaque quod tuum est, et vade: volo autem et huic novissimo dare sicut et tibi. 15. . . ut non licet mihi quod volo facere. . . . . meis? an. . . us tuus. . . qua est, quia ego bo-. . . . . sum? 16. . . . . unt no-. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 17. Jesus in Hierosolyma, adsumpsit XII. discipulos suos in via seorsum, 18. et ait illis: Ecce ascendimus Hie. . . solyma, et filius 19. homin. . . tradetur. . . . cipibus. . . . . . . dotum, et se. . . bis, et cond. . . nabunt. . . . . . morte. . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 20. accessit ad eum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis, adorans, et petens aliquid dari. . . . . . . . 21. tem dixit. . . . Quid vis? A. . . illa. Dic ut. . . deant duo. . . ei un. . . . . ad dexte. . . . . . . . alius ad sinis. . . tuam. . . . . . no tuo. 22. Respo. . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . sumus. 23. Ait illis Jesus +: Calicem quidem meu. . . . . etis: sede. . . . . . tem ad dextram meam aut ad sinistram, non est meum dare vobis, sed quibus datum est. . . .. . atre meo. 24. . . . . . . . . ntes. . . . . . . . . contristati sunt de duob. . . fratrib. . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 25. eorum: et. . . . . . . res. . nt, p. . . esta-. . em exercent 26. in eis. Non ita erit inter vos:. . . . qui. . . .. . . . . erit. . . . . . os ma-. . . . . . . erit +. . . . . . nister: 27. et qui vo-. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . tis. Vos autem quaeritis de pusillo crescere, et de majore minores esse +. Intrantes + autem, et rogati ad coenam +, n. . . . . recumbe. . . . in locis e. . . . nentiorib. . . ne forte clarior te su. . . veniat; . . . . . . cede . . s qui ad cenam vocavit te +, dicat tibi: Adhuc deorsum . . cede, et confunda. . . . . . tem in + loco in . . riori recubu . . ris, et supervenerit humilior te +, dicet tibi qui te ad cenam vocavit: Accede adhuc superius. Et erit hoc tibi utilius +. 29. Et egredientibus eis ad Hiericcho, secuta est eum . . . 30. ba multa: et ecce duo caeci sedentes secus viam,. . . . ierunt. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 31. Turba autem inc . . . . . . eos ut tac . . . . . Ad illi ma . . . . clamaba . . . . dice . . . . . . . Mise . . . . . . nobis, fili . . . 32. vid. Et ste . . . Jesus, et vocavit eos ad se, et ait illis: Quid. . . . tis faciam 33. . . . . Dicunt. . . . Domine, ut. . . . . riantur. . . . . . nostri . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . CAPUT XXI. 1. Et cum adpro-. . . . . . . Hierosolymis, et ven . . . . . in + Beth . . . . . . . . m . . . . . m Oliveti:. . unc Jesus misit duos . . . scipulos 2. . . . . icens eis . . . . . . . . caste . . . . . . . quod . . . tra vos est, et venietis . . . . nam . . . . . . . am . . . . . . . .. . . . . . . . sol . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 3. opera eorum des . . . . . . con . . . . . . rem. . . . . . os. 4. Hoc . . . . . factum. . . . ut adimpleretur quod dictum est per Zach . . . ria . . . . phe . . .. . . . centem: 5. . . . . . liae Si-. . . . Ecce rex tuus venturus. . . ad te sedens . . . . per as . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 6. discipuli fe-. . . . . . cut. . . . cepit illis. 7. . . . . Et adduxe-. . . asinam,. . . . . . . .. . . . . . . . super eum vestimenta sua, et sed . . . super ea . . . 8. Plurima a . . . . . turba st . . . . . runt . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 9. tes: Ossanna fili David: benedictus, qui venit in nom . . . ne Domini . . . .. . . . . . . . 10. . . . . . . cum intrasset in Hiesolymis,. . commota est uni-. . ersa civitas, 11. dicentes: Qui . .. . . t hic? Mul . . autem dixerunt +: Hic est. . . opheta Nazareti Ga-. . . . . . . . 12. . . . . travit Jesus. . . templum Dei, et eicie-. . . omnes ven-. . . . . . . .. . . . . mensas numulariorum, et catedra. . . . . den . . . . . . . lumba . . . ertit: 13. et dixit:. . . Scriptum est . . . . mus. . . . domus. . . . . ionis. . . . . . tur:. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 15. . . . entes au-. . . . princi-. . . sacerdotum, et scribae mirabilia, quae fecit Jesus, et pueros cl . . . . tes in templo, et dicentes: Ossanna fili David: indignati 16. sunt, et dixer. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . fecisti la . . . . 17. Et relictis e . . . abiit fo . . . . extra ci . . . . tem in Bet . . . niam: et ibi mansit. 18. Mane autem facto transiens + Jesus in civitatem, esur 19. . . . Et . . .ns ficus ar . . . m unam secus viam, venit ad eam: et nihil invenit in ea nisi folia tantum, et . . . . le dixit. . . . . Dms sed et dix . . . illi. Nunqu . . . . ex te fruc . . . nascatur . . . aeternum. Et arefac . . . est contin . . . ficulnea.. . . . . . . 20. scipuli, mirati sunt, dicentes: Quomodo continuo. . . . . . . 21. Re . . . dens autem Jesus, ait illis: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non aesitaveritis, non solum de ficulnea facietis, sed et si monti huic dixeritis, Tol-. . e te, et jacta. . . in mare, 22. fiet. E . . omnia quaecumque petieritis in oratione credentes, accipietis. 23. Et cum venisset in templum, accesserunt ad eum principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate ha. . . facis? Et. . . . . .. . . ded. . . . . nc. . . . . . . tem? 24. . . . . . ondens. . . . . illis:. . . . roga-. . . . . . . . unu. . . . . . . . . . . bum: qu . . . . . . . . dicite mihi, et ego vobis dicam in qua potestate haec facio. 25. Baptismum + Johannis unde e . . t? de caelo, an ex hominibus? Ad illi cogitabant intra se, dicentes: 26. Si dixerimus, de caelo, di-. . . . . obis: Quare. . . . credidisti.. . . . Si aute . . . . . . xe. . . . . . . hom. . . . . . . , ti. . . . . . tu. . . . . . . omn.. . . enim habebant Johannen sicut prophetam. 27. Et respondentes ad Jesum, dixerunt: Nescim. . Jesus. . . virtu. . . . . . facio. 28. Quid au. . . . . . bis videtur? Homo qui. . . . habebat duos filios; et accedens ad primum, dixit illi: Vade hodie operari in vineam. 29. Ille autem responde. . . . ait: Non. Et postea, paenitentia motus abiit in vineam. 30. Accessit autem ad alterum, et dixit similiter. Ad ille respondens, ait; eo, domne, et non iit. 31. Quis ex duobus fecit patris voluntatem? Dicunt ei: Novissimus +. Dixit illis Jesus: Amen dico vobis, quod meretrices, et . . . . . . blicani . . . . cedunt vos. . . regno Dei. 32. . . . nit en . .. . . os Johan-. . . . in via justitiae . . . . non credi . . . .. . . is ei: publicani autem, et meretrices crediderunt. . . vos autem videntes, nec poenitentiam habuistis postea, quod non credid. . . tis ei. 33. Aliam . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . .. . . . . . .. . . . . . . in eam torcular, et aedificavit turrem, et locavit eam colonis, et peregre profectus est. 34. Cum tempus autem fructuum adpropinquasset, misit servos suos ad colonos, ut acciperet de f . . . . 35. tib . . . ejus. Et c . . . . . . . ad p . . . . . . . . . serv . . . . . . . . ceci . . . . . . . . ali . . . . . . . . . lap . . . . . . . . ali . . . . . . . . . occ. . . . . . . . . 36. Iterum misit alios servos plures; et fecerunt illis similiter. 37. Novissime autem misit illis filium suum unicum, dicens: Verebuntur filium meum. 38. Coloni autem videntes filium, dixerunt inter se: Hic est heres, ve-. . . . . . occidamus eum, et habebimus heredita. . . . . ejus. 39. Et adpre. . . . . .. . . m eum occiderunt, et ejecerunt extra vi. . . . . + 40. am. Cum ergo venerit dominus vineae, quid faciet colonis 41. illis? Ajunt illi: Malos male perdet: et vineam locavit aliis colonis, qui reddent. . . fructum. . . m. . . rib. . .. . . . . . . . 42. Dicit . . . . . . . . num. . . . . . . lesistis. . . . . . . Lapi. . . . . . . . quem reprobaverunt ae-. . . ficantes, hic factus est in cap. . . . . .. . . . . Domino factus est, et est mirabilis.. . . . . lis. . . . . is? 43. Ideo d. . . . . . . bis, qu. . . . . . retur a. . . . . bis reg. . . . . . Dei. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . .. . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 46. Quarentes eum tenere, timuerunt turbas: quoniam sicut.. . . etam. . . . habeb.. . . . . CAPUT XXII. 1. Et respondens Jesus, dixit illis iterum in. . . . . . olis, dic. . . . . 2. Simi. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 4. Dicite invitatis: Ecce . . . . andium meum paravi, tauri mei et saginata occisa sunt, et omnia parata sunt: venite ad nuptias. 5. Illi autem n. . glexerunt: et abierunt,. . . . villa. . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 6. . . . . . iqui. . . . tenu-. . . . . servos ejus, et cont. . mel. . . adfectos occ. . . . . . 7. Ille + autem re. . . cum h. . . . . .. . . . . . sset, ira-. . . . . . . .. . . . . . . . suum, et perdidit homicidas illos, et civitates eorum incendit. 8. . . unc ait servis suis: Nuptiae. . uidem paratae sunt, sed qui erant invitati non. . uerunt di- 9. . . . i. Ite ergo. . . exitus via-. . um, et quoscumque inveneritis, vocate ad nuptias. 10. Et egressi ser-. . . ejus in vi-. . . congrega- . . erunt omnes quod quod + invenerunt, malos et bonos: et inpletae sunt n . . . tiae a dis . . . bentibus. 11. Intravi . . . . . . tem rex . . . . . videret . . . . . . cumben . . . . . et vidit ib . . hominem non vesti . . . . vestime . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 12. mentum nuptialem? Ad ille ommutuit. 13. Tunc dixit rex ministeris:. . . . . te illum. . . . bus, et ma-. . . bus, et + mitti-. . . . um in te-. . . bras exte-. . . ores: ibi e-. . . fletus, et. . . ridor den- 14. . . um. Multi autem sunt. . . cati. pau-. . . autem elec- 15. . . . . . runt e . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . in sermone. 16. Et miserunt ad eum discipulos suos cum Aerodianos dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum: 17. quid tibi videtur, licet tributum dari Caesari, aut non? 18. Cognita autem Jesus nequitia eorum, ait: Quid me te . . . tatis hypocr . tae? 19. ostendite mihi nomisma census. Ad . . . li optule-. . . t ei dena- 20. . . . um. Et ait illis Jesus: Cu-. . . s est ima-. . . . . . c, et superscriptio? 21. Dicunt ei: Caesaris. Tunc ait illis Jesus: Reddite quae sunt Caesaris, Caesari, et quae sunt 22. Dei, Deo. Et illi audientes. . . . . . i sunt,. . . . . to eo. . . . unt. 23. . . . . . . die acc. . erunt ad eum Sadducaei, qui dicunt non esse resurrectionem; et interrogaverunt 24. eum dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non ha-. . ns. . . . . . . .. . . duc. . . . .. . . . ejus uxo-. . . . . lius. . . . . t sem-. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . 25. uxore ducta, defunctus est non habens semen, reliquid uxorem suam 26. fratri suo. Similiter se . . . dus, et tertius, usque ad septimum. 27. Novissima autem omnium et mulier defuncta est. 28. In. . . sur. . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . 29. . . . . escientes Scripturas, neque virtutem Dei. 30. In resurrectionem enim neque. . . . . . neque. . . . . .. . . . . . .. . . . . . . angeli. . . . lo. . . . . . . . 31, . . . . . .. . . . . . . tuorum. . . . . .. . . quod dic. tum est. .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . 33, bantur in doctrina ejus.. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 38. mum, et primum mandatum. 39. Secundum autem. . . ile est huic: Diliges proximum. . . . . . . .. . . . . . . . 40. . . n his duobus mandatis. . . . . ersa lex pendet, et profetae. 41. Congregatis autem . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 42. . . . . vobis. . . . . r de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: David. 43. Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum D . . . . . . dicens: 44. Di . . . . . Dominus Domino meo: se . . . a dextr . . . meis, donec ponam inimi . . . . tuo . . . . . billum pedum tuorum? 45. Si ergo David eum in spiritu + vocat Dominum, quomo . . . . . lius . . . . . . 46. Et nemo . . . . terat respondere ei verbum: neque ausus est quisquam ex illa hora eum amplius interrogare. CAPUT XXIII. 1. Tunc Jesus . . . . utus e . . . . ad tur-. . . . . . . . iscipu- 2. . . . . . os, dicens:. . . . . . cathedram Moysi sederunt scribae, et . . . . 3. Omnia. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . e: dicunt . . . nim, et non 4. faciunt. Alligant autem onera gravia, et inponunt in humeros hominum: digito autem suo nolunt ea 5. movere. Opera vero sua faciunt ut videantur ab hominibus: dilatant enim filacteria sua, et magnificant fimbrias. 6. Amant autem primos discubitos in conviviis, et primas cathedras in synagogis, 7. et salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi. 8. Vos autem nolite vocari Rabbi. Unus enim est Magister vester, omnes enim vos fratres estis. 9. Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus enim est Pater vester, qui in caelis 10. est. Nec vocemini magistri; quia Magisgister vester, est Christus. 11. Qui vult major in vobis. . . . . . . . vester. 12. Qui autem se exaltaver. . . . . . . . bitur: et qui se humiliaverit, exaltabitur. 13. Vae autem vobis Scribae et Phari . . .. . . . hypocr . . tae, . . . . . . ditis . . . . . . cae . . . . . . ante ho . . . . nes . . . . . . . non intratis, nec introeuntes sinitis intrare. 15. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae: quia circuitis mare et arida, ut facciatis unum proselytum: et cum fuerit factus, facitis eum filium gehennae duplicius quam vos. 16. Vae vobis duces caeci, qui dicitis: Quicumque juraverit in templo, + nihil est: qui autem juraverit in auro templi, debitor est. 17. Stulti, et caeci: Quid enim majus est, aurum, an templum quod sanctificat 18. aurum? Et quicumque juraverit in altario, nihil est: ed quicumque juraverit in. . . no, quod. . . super illut, debitor 19. est. Caeci: Q . . . d enim majus est, donum, an altare, quod sanctificat 20. donum? Qui e . . go juraverit in altari, jurat in eo, et in omnibus quae sunt su . . . . . . . d. 21. Et qui ju . . verit in . . . . lo, jurat . . . . o, et in . . . . . . . habit . . . in ip- 22. so: et qui . . . . raverit in caelo, jurat in throno Dei, et in . . . qui. . . . . . . . r eum. 23. Vae . . . . . Scribae. . . . . . . saei hypocritae: quia decima. . s mentam, et anetum, et reliquistis quae graviora sunt legis, judicium, et miser. . . rdiam, et fidem. Haec . . . . tem o . . . . tuit facere; et illa non omittere. 24. Duces caeci, l . . quantes culicem, camellum autem tragluttientes. 25. Vae vobis Scribae et . . . risaei hypocritae, quoniam mundatis quod de foris est calicis et parabsidis: intus autem plena sunt rapina, et intemperantia. 26. Farisaeae caece, munda primum, quod intra calicem est, ut fiat, et deforis ejus, mundum. 27. Vae vobis Sc . .- bae et Pharisaei hypo . . . tae: quia sim . .- les estis sepulchris. . ealbatis, quae a foris parent hominibus speciosa, intus vero plena sunt . . ssibus mortuorum, et omni spurcitia. 28. Sic et vos a foris quidem paretis hominibus justi: intus autem pleni estis hypocrisi, et iniquitate. 29. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae,. . ui aedifica-. . is sepulcra. . rophetarum,. . t ornatis monumen-. . a justorum, 30. et dicitis: Quia si fuissemus in . . . . ebus pa-. . . um nostrorum, non essemus socii eorum in san . . uine pro . . . tarum. 31. Itaqu . . testimonium redditis vobis, quia filii estis eorum, qui prophetas . . . ciderunt. 32. Et vos inp . .ete mens . . . am patrum vestro . . m . 33. Serpen . . . . . gener . . . . . . . viper . . . . . . quom . . . . . . fu . . . . . . . s a judicio gehennae? 34. Ideo ecce ego mitto ad vos profetas, sapientes,. . scribas, et . . . . . s occi. . . . . . et cruc. . . . . s, et p . . . . . . . m. . . de civita. . in civita 35. . . . . t venia. . . . uper vos o . . nis sang. . is justus,. . . . effundit. . . uper . . . . am, a . . . . nguine Ab. . . . . . . usq. . . . . sanguin. . . . Zachari. . . . . lii Barac. . . . . . . uem occidistis inter templum et altare. 36. Amen dico vobis, venient haec omnia super gene . . . ione. . istam. 37. Hierusalem, Hierusalem, quae occidis profetas, et lapidas eos qui ad te missi sunt, quotiens volu . . congregare filios t . . os, sicut g . . . lina cong . . . gat pullos . . .os sub alas. . uas, et nol . .is. . . . . . . 38. relinqu . . . . vobis do . . . vestra deserta. 39. Dico autem vobis, quia + non me . . . . bitis amodo, donec dicatis: . . nedictus, qui venit in nomine Domini. CAPUT XXIV. 1. Et egressus Jesus de templo, ibat. Et accesserunt discipuli ejus ad eum, ut ostenderent ei structuram templi. 2. . . . . . s . . autem res-. . ondens dixit illis: Videtis haec omnia? Amen dico vobis, quod non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non d . . . truatur. 3. Sede . . . . . . . . tem. . . . . . . per m . . . . . . Olive . . . ccesserunt.. . d eum discipu . . . . ecreto, d . . . . . entes: Dic no . . s, quando . . . ec erunt? e . . . od signum . . . . . ventus . . . . et con . . . . . matio . . . . . . saecu . . . . . . 4. Et respondens Jesus, dixit: Videte ne quis vos seducat ullo modo. 5. Multi enim venient in nom . . . . eo, dicentes:. . . . sum Christus: e . . multos seducunt. 6. Audientes autem proelia,. . t opiniones proelior. . m . Videte n . . turbemin . . . portet enim fi . . . . . . . sed nond. . m est finis. 7. Ex . . . rget enim ge . . . adversus. . entem. et. . . . num contra regnum, et erunt fames, et terrae motus 8. per loca omnia. Haec initia sunt dolorum. 9. Tunc tradent vos in tribulatione, et occident vos: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. 10. Et tunc scandalizabuntur multi, et invicem se tradent, et odio se habebunt invicem. 11. Et multi pseudoprofetae exsurgent, et seducent 12. multos. Et quoniam abundat iniquitas, refrigescet carita. . multo 13. . . . . . ui a. . . m remanserit in finem, hic sal- 14. vus erit. Et praedicabitur Evangelium regni in universo orbe. in testimonio omnibus gentibus: et tunc veniet consummatio. 15. Cum ergo videritis abhominationem desolationis, quod dictum est a Daniel profetam, stantem + in loco sancto, qui legit intellegat: 16. tunc qui in Judaea sunt, fugiant in montibus: 17. et qui in tecto, non descendat tollere aliquid 18. de domo: et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam. 19. Vae autem praegnantibus et lactantibus in illis diebus. 20. Orate autem ut non fiat fuga vestra hieme, vel sabbato. 21. Erit enim tunc tribulatio magna, qualis non fuit ab initio saeculi usque modo, neque fiet. 22. Et nisi breviati essent dies illi, non esset salva omnis caro: sed propter electos braeviabuntur dies illi. 23. Tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic Christus +, aut ecce illic: nolite credere. 24. Exurgent enim pseudochristi, et pseudoprofetae: et dabunt signa magn . . , et pro d . . . . . . . ut in . . . . . ndu-. . . . . . etiam 25. . . . . . . Ecce praedixi vobis. 26. Si autem dixerint, Ecce in deserto est, nol . . . exire; ecce in penetralibus, nolite credere. 27. Sicut enim fulgur exit ab oriente, et paret usque in occidentem: ita erit adventus filii hominis. 28. Ubic . . . . . que fuerit corpus, illic congregabuntur aquilae +. 29. Sta . . . . . . . . post . . . . bulationem dierum illorum, sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et stell . . cadent de caelo, et virtu-. . . . . . .. . . . . . . bunt . . . . . . . 30. tunc parebit. . . gnum filii hominis in caelo: et pla-. . . nt se tunc. . . nes tribus terrae: et videbunt filium homin. . . . . dvenientem in nubibus caeli cum virtute multa, et majestate. 31. Et mittet angelos suos cum tuba, et voce magna: et congregabunt elec . . . . . ejus a qua . . . . ventis, a summis caelorum usque ad ultimum eorum. 32. A ficus autem arborem discite parabolam: cum jam ramus ejus tener fuerit, et folia nascuntur, scitis quia prope 33. est aestus, ita et vos cum videritis haec omnia fieri, scitote quia prope est in januis. 34. Amen vobis dico, quia non praeteribit haec generatio, donec haec omnia 35. fiant. Caelum et terra transibunt; verba autem mea non praeteribunt. 36. De die autem illa et hora nemo scit, neque angeli caelorum, neque filius +, nisi pater 37. solus. Sicut autem in diebus Noe, ita erit et adventus fili hominis. 38. Nam sicut erat in diebus diluvii, manducabant, et bibebant, et uxores ducebant usque in illum diem, quo Noe ingressus est 39. in arcam, et non cognoverunt donec venit cataclysmus, et tulit omnes: sic erit + adventus fili omnis. 40. Tunc duo erunt. in agro: unus adsumetur, et unus relinquetur. 41. Du-. . . . . olentes: una adsume-. . . r, et una re. . . uetur. Duo in tecto: unus adsumetur, et unus relinquetur. 42. Vi-. . . . . . ergo, . . . ia nescitis. . . hora Dominus vester venturus est. 43. Illud autem scitote, quoniam si sciret pater familias qua hora f. . . . . enit, + vigilaret utique, et non sineret perfodiri domum 44. suam, Ideo et vos estote parati: quia nescitis qua hora filius hominis venturus est. 45. Quis nam est fidelis servus, et prudens, quem constituit dominus super familiam suam, ut det illis ci. . m in. . . . . . . 46. . . . . . tus. . . vus ille, qu. . . .. . . . .. . . . . niet + sic facientem. 47. Amen dico vobis, quoniam super omnia bona sua constituet eum. 48. . . . . dixerit mal. . . . ille . . . . . . corde. . . . . . Mor. . . . . . . cit dominus. . . . . .. . . . . . . 49. perc. . . . . . conservos suos, manducare autem. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . ven- CAPUT XXV. 1. erunt obviam sponso, et sponsae.. . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 6. autem. . . . . cl. . . . . . . . t. . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 9. . . te non suf-. . . . . is. . . . po-. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 13. vos. Evigilate itaque, quia. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 16. que talenta acceperat, et operatus est in eis, et lucratus est alia 17. quinque. Similiter et qui duo acceperat, lucratus 18. est in eis alia duo. Qui autem unum talentum acceperat, fodit + in terram, et abscondit pecuniam domini 19. sui. Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum 20. eis. Et accedens qui quinque talenta acceperat, posuit alia quinque talenta, dicens: Domine, quinque talenta mihi tradidisti, ecce alia quinque quae superlucratus sum. 21. Ait illi dominus ejus: Euge bone serve, et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam, intra in gaudium domini tui. 24. Accedens autem qui unum talantum acceperat, ait: Domine, sciebam quia homo durus es, metes ubi non seminasti, et congregas ubi non 25. sparsisti: et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est. 26. Respondens autem dominus ejus, dixit ei: Serve nequa, et piger, sciebas quod meto, ubi non semino, et congrego ubi non 27. spargo: oportuit ergo te committere pecuniam meam nummulariis, et veniens ego recepissem usuris quod meum est. 28. Tollite itaque ab eo talantum, et date ei qui habet decem talanta. 29. Omni enim habenti dabitur: ei autem qui non habet, et quod habet +, auferetur 30. ab eo. Et nequam servum proicite foras + in tenebras exteriores: illic erit fletus, et stridor dentium. 31. Cum autem venerit filius hominis in majestate sua, et omnes angeli cum eo, tunc sedebit super sedem majestatis suae: 32. et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separavit eos ab invicem,. . . . . . . . segregat . . ves ab. . . . . . . . . 33. et oves + . . . .. . . . . . . .. . . . . . tem ad sin . . . . . 34. Tunc dicet rex his, qui a dextris ejus sunt: Venite benedicti Pa . . . . . mei, poss . . . . . . te p . . . . . tum . . . . . . reg . . . . . . co . . . . . . n . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 35. dedistis mihi bibere: hospes. . . m, e . . c . . . . istis me: 36. . . . . . . et oper-. . . . . me . . . fir . . . . . . sit . . . . . . ca . . . . . . eram, et venistis ad me. 37. Tunc respondebunt ei. . . . . dicen-. . . . . Domine, quan-. . . . . dimus. . . . . tem,. . . . . mus . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 38. hospitem, et suscipimus te: aut nudum et vestivimus: 39. aut quando te vidimus infirmum, aut in carcerem, et venimus ad te? 40. Et respondens dicit illis: Amen dico vobis, quandiiu fecis. . s uni horum fratruum + meorum minimorum, mihi fecistis. 41. Tunc dicit his, qui ad sinistris sunt: Discedite a me maledicti in ignem aeternum quod paravit Pater meus + diabolo, et angelis ejus. 42. Esurii enim, et non dedistis mihi manducare: sitii, et non dedistis mihi potum: 43. hospes eram, et non collegistis me: nudus, et non operuistis me; infirmus, et in carcerem, et non visitastis me. 44. Tunc respondebunt et ipsi +, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, aut sitientem, aut nudum, aut ospitem, aut infirmum, aut in carcerem, et non ministravimus tibi? 45. Tunc respondebit illis dicens: Amen vobis dico: Quandiu non fecistis uni de minimis his, nec mihi 46. fecistis. Et ibunt hi in ignem aeternum, justi autem in vitam aeternam. CAPUT XXVI. 1. Et factum est: postquam consummavit Jesus sermon.. . . hos omnes, dixit discipulis 2. suis: Scitis qu. . . post biduum Pascha fiet, et filius hominis tradetur ut crucifigatur. 3. Tunc cogregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi in atrium principis sacerdotum qui dicebatur 4. Caiphas: et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent, et occiderent. 5. Dicebant autem: Ut non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo. 6. Cum autem esset Jesus in Bethania in domo Simonis leprosi, 7. accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti praetiosi, infudit super caput ejus recumbente ipso + 8. Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: Ut quid perditio haec unguenti? 9. potuit enim istud venundari praetio, et dari pauperibus. 10. Quod. . . . . ognovit,. . . xit illis: Quid molesti estis mulieri? opus bonum operata est 11. in me. Nam semper pauperes habetis vobiscum: me autem non. . . per habebi. . . . . . 12. tens en. . m haec unguentum in corpus meum, ad sepeliendum me fecit. 13. Amen dico vobis, ubicumque praedicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo, dicetur et quod haec fecit in memoriam sui. 14. Tunc abiit unus de duodecim discipulis, qui dici. . . Judas Scarioth, ad pri. . . pes sac . . 15. . . tum, et a. . t illis. Quid vultis mihi dare, et ego vobis illum tradam? Ad illi statuerunt illi XXX. stateres 16. +. Et exinde quaerebat opportunitatem ut eum traderet. 17. Prima autem die azymorum accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Ubi vis praepare .. us tibi manducare Pascha? 18. Jesus autem dixit eis: Ite in civitate, ad quemdam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, aput te facio Pascha cum discipulis 19. meis. Et fecerunt discipuli sicut prae. . . perat ei. . . . et paraverunt Pascha. 20. Cumque ser. . esset factum, discubuit cum duodecim discipulis 21. suis. Et manducantibus eis, dixit: Amen dico vobis, quia unus ex vobis tradet me. 22. Et vehementer contristatis, coeperunt dicere singuli: Numquid ego sum 23. Domine? Quibus respondens Jesus, dixit, Qui intingit mecum manum in catinum, hic me 24. tradet. Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de eo. vae autem homini illi, per quem. . . . us homin. . . . . adi.. . . , . .. . . re av. . . . num. . . . . si non. . . . . set nat. . . . . mo ille. . . . 25. Respondens. Judas, qui traditurus erat + eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Dicit ei Jesus: Tu dixisti. 26. Ipsis autem cenantibus, accepit Jesus panem, et cum benedixisset,. . egit, et d. . . . discipulis suis, et dixit: A. . . . . . te, et. . . . . hoc est e. . . . . . rpus me. . m. 27. Et a. . . . to ca-. . . . . benedi-. . . . . gratias. . . . . . et dedit eis, dicens: 28. Hic est sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effunditur in remissionnem pecca- 29. torum. Dico autem vobis: non bibam ex h. . . . . . tura. . . . . . usqu. . : . . . illum diem, cum illum bibam vobiscum novum in regno Patris 30. mei. Et hymno dicto, exierunt in montem Oliveti. 31. Tunc dicit illis Jesus: Omnes vos scandalum patiemini in me, hac nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, . . dispargen-. . . oves gregis. 32. Verum. . . . . . tea quam surrexero, praecedam vos in Galilaeam, ibi me videbitis. 33. Respondens autem illi Petrus, dixit: Si + omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor. 34. Ait autem Petro Jesus: Amen dico tibi, quia nocte + hac ante galli cantum, ter me abnegabis. 35. Ait ei Petrus:. . . si oportue rit me tecum mori, non te negabo. Similiter eti-. . . . . et omnes discipuli dixerunt. 36. Tunc venit Jesus cum eis in locum, qui dicitur Gedsamani +, et dicit discipulis suis: Sedete hic, donec eam illuc orare. 37. Et adsumpto Petro cum duobus filiis Zebedaei, coepit tristis esse, et anxius. 38. Tunc dixit eis Jesus: Tristis est anima mea usque ad mortem: manete hic, et vigilate mecum: 39. Et progressus modicum positis genibus, procidit in faciem suam orans, et dicens: Pater, omnia tibi possibilia sunt, si potest fieri, transeat a me calix istae. Sed tamen non sicut ego volo, sed sicut tu vis. 40. Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dixit Petro: sic non potuistis una hora vigilare 41. mecum? Vigilate, et orate ut non intretis in temptationem. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. 42. Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater, non potest hoc poculum transire nisi illum bibam, fiat voluntas tua. 43. Et cum venisset rursus, invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum somno gravati. 44. Et relictis eis, abiit, et ora-. . it, eundem sermonem iterato. 45. . . ne venit ad discipulos. . os, et dicit. . . s: Dormite. . m, et requi-. . cite: ecce. . . ropinqua- . . . hora, et fi-. . . . . hominis tradetur in manibus peccatorum. 46. Surgite eamus hinc: ecce adpropinquavit qui me tradet. 47. Adhuc eo loquente, ecce Judas unus ex duodecim venit, et cum ipso turba multa, cu. . . gladiis, et. . . . tibus m. . . . . a pri. . . . . . . bus. . . . . . . tum. . . . . . . . o. . . . . . . . . . . p. . . . . . . . . 48. . . . . . . . eum, d. . . . . . s signum, dicens: Quemcumqu.. osculatus.. uero, ipse est, tenete eum. 49. Et statim accessit ad Jesum, et dixit: Habe Rabbi. Et osculatus est eum. 50. Dixit ei Jesus: Ad quod ve-. . . ti, amice?. . . nc injece-. . nt man-. . . . Jesum, et. . . . . . runt. 51. . . . . . . . ecce. . . . . . . . ex his. . . . . . . . um. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . gladium suum, et percussit + servum principis sacerdotum, et amputavit + auriculam ejus. 52. Tunc ait ad illum Jesus: Converte gladium tuum in locum suum. Omnes, qui acceperint gladium, gladio peribu. . . 53. Aut non. . . . tas poss. . . . . . modo + ro. .- re Patre. . . meu. . . . . . . hibe. . . . . . . hi plus quam duodecim legiones angelorum? 54. Quomodo ergo implebuntur Scripturae, quia sic oportet 55. fieri? In illa hora Jesus dixit ad turbam: Quasi ad latronem venistis + ad me cum gladiis et fustibus comprehendere me: cottidie aput vos sedebam in templo docens.. . . non tenu-. . . tis me. 56. Hoc autem totum.. . . . . est, ut impleantur Scripturae P. . ophetarum. Tunc discipuli ejus omnes, relicto eo, fugerunt. 57. Ad illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi scribae et seniores convenerant. 58. Petrus autem sequebatur eum a longe, usque ad atrium prin-. . pis sa. . . .. . . . . . Et ingressus intro, sedebat cum ministr.. . . t videret exitum 59. rei. Princeps vero, et universum concilium, quaerebant falsum testimonium adversus Jesum, ut eum interficerent: 60 et non inverunt, cum multis falsis testes accessissent, non invenerunt exitum rei. Postea autem venerunt duo f. . . . testes, 61. et dixerunt: Hic dixit: Possum destruere templum Dei, et in tribus diebus aedificare illud. 62. Et cum surrexisset princeps sacerdotum, dixit illi: Non respondes ad ea, quae hi adversus te testificantur? 63. Jesus autem tacebat. Et respondens + princeps sacerdotum dixit ei: Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus 64. filius Dei. Ait Jesus. Tu dixisti: verumtamen dico vobis, amodo videbitis filium hominis sedentem ad dextram virtutis +, et venientem cum. . bibus. . . . . 65. . . unc. . . .. . eps sa. . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 66. phemiam, quid vobis videtur? Ad illi responderunt universi, et dixerunt: + Reus est mortis. 67. Tunc expuerunt in faciem ejus, et colafos dederunt ei, 68. dicentes: profetiza nobis Christe, quis est qui te percuss . 69. . ? Petrus. . . . sede . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 70. autem negavit in conspectu omnium, dicens: Nescio quid dicas, nec novi. 71. + Egressus autem ad januam, vidit illum alia anchilla, et ait illi qui ibi erant: Et hic erat cum Jesu Nazareno.. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 73. et dixerunt Petro: Vere ex ipsis es et tu: nam et loquela tua 74. similis est +. Tunc coepit devotare se et jurare quia non novi homine . . Et confestim gallus cantavit. 75. Et . . .- corda . . . . . . . Petrus . . . . . bum . . . . . . . quod . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . CAPUT XXVII. 1. Cumque mane esset factum, consilium fecerunt omnes principes sacerdotum et seniores plebis adversus Jesum, ut eum morti traderent. 2. Et ligatum eum duxerunt, et tradiderunt Pontio Pilato praesidi. 3. Tunc videns Judas, qui tradidit eum, quia damnatus ess . .; paenitentia ductus, rettulit triginta argenteos principibus sacerdotum, et senioribus, 4. dicens: Peccavi, quod tradiderim sanguinem justum. Ad illi dixerunt: Quid ad nos? tu videris. 5. Et projectis argentis in templo, secessit: et abiit, et laqueo se suspendit. 6. Princeps autem sacerdotum, accepta pecunia, dixerunt: Non licet mittere ea in corbam: quia praetium sanguinis 7. est. Consilio autem accepto inter se, emerunt + agrum figuli, ad sepulturam peregrinorum. 8. Propter hoc vocatus est ager illae Acheldemac, hoc est, ager sanguinis, usque in hodiernum diem. 9. Tunc impletum est quod dictum est per Prophetam, dicentem: Et acceperunt triginta argenteos praetium aestimati, quem aestimaverunt a filiis Istrahel: 10. et dederunt eos in agrum figuli, in sepulturam peregrinorum. 11. Jesus autem stetit ante praesidem, et interrogavit eum praeses, dicens: Tu es rex Judaeorum? Jesus autem ait: Tu dicis. 12. Et cum accusaretur a principibus sacerdotum, et senioribus, nihil respondit. 13. Tunc dicit illi Pilatus: Non audis quanta adversus te testimonia perhibent? 14. Et non respondit ei ullum + verbum, ita ut miraretur praeses valde. 15. Per diem autem festum consueverat praeses dimittere populo unum vinctum, quem voluissent. 16. Tunc habebant + insignem vinctum, qui dicebatur Barabbas. 17. Congregatis autem illis, dixit Pilatus: Quem vultis vobis de duobus mittam: Barabban, an Jesum, qui dicitur 18. Christus? Sciebat enim quod per invidiam tradiderant 19. eum. Sedente autem illo pro tribunali, misit ad eum uxor ejus, dicens: Nihil sit tibi, et justo illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter illum. 20. Principes autem sacerdotum, et seniores persuaserunt populo ut peterent Barabban, Jesum vero perderent. 21. Respondens autem praeses, ait illis: Quem vultis vobis de duobis dimittam +? Ad illi dixerunt: Barabban +. 22. Dicit illis Pilatus: Quid ergo faciamus Jesum, qui dicitur 23. Christus? Dicunt omnes: Crucifigatur. Ait illis praeses: Quid enim mali fecit? Ad illi magis clamabant: Crucifigatur. 24. Videns autem Pilatus qui nihil proficit +, sed magis tumultum fieri, accepta aqua, lavit manus coram populo, dicens: Innocens ego sum a sanguine hujus: vos videritis. 25. Et respondens universa turba, dixit: Sanguis ejus super nos, e . . super. . . ios nostros. 26. Tunc dimisit illis Barabban: Jesum vero flagellis caesum tradidit eis ut cruci eum figerent. 27. Tunc milites praesidis susceperunt Jesum in praetorio, et congregaverunt ad eum universam 28. cohortem: et induerunt eum tunicam purpuream, et clamydem coccineam circumdederunt ei; 29. et coronam de spinis posuerunt super caput ejus, et harundinem in dextera ejus. Et adgeniculantes se ante eum deludebant eum, dicentes: Habe rex Judaeorum. 30. Et expuebant in faciem ejus, et acceperunt harundinem, et percutiebant caput ejus. 31. Et postquam deluserunt eum, exuerunt eum clamydem, et induerunt eum vestimenta ejus, et duxerunt ut cruci eum figerent. 32. Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrineum venientem obviam sibi +, nomine Simonem: hunc angariaverunt ut tolleret crucem ejus. 33. Et venerunt in locum, qui dicitur Golgotaha, quod est Calvariae locus. 34. Et dederunt ei bibere vinum cum felle mixtum. Et cum gustasset, noluit bibe. . . 35. Posquam autem crucifixerunt eum, diviserunt sibi vestimenta ejus, sortem mittentes, ut impleretur quod dictum est per prophaetam: Diviserunt sibi vestimenta mea. Et super vestem meam miserunt sortem. 36. Et sedentes servabant 37. eum. Et inposuerunt ei supra caput causam ejus scriptam: Hic est rex Judaeorum. 38. Tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones: unus a dextris, et alter ad sinistris. 39. Transeuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua, et dicentes: 40. Va qui destruebat templum Dei, et in triduo illud reaedificabat: libera te. Si filius Dei es tu, et descende 41. de crucem. Similiter et principes sacerdotum deludentes cum scribis, et pharisaeis + 42. dicebant: Alios salvos fecit, se ipsum non potest salvum facere: si rex Istrahel est, descendat nunc de cruce, et credimus ei: 43. si + confidet in Deo, liberet nunc eum, si vult eum: dixit enim: Quia Dei filius sum. 44. Id ipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo, inproperabant 45. ei. Et postquam crucifixus est ab hora sexta tenebrae factae sunt super universam terram usque in oram nonam. 46. Circa hora autem nonam exclamavit Jesus voce magna, dicens: Heli, Heli, lema zahthani? hoc est: Deus meus, Deus meus, ut quid me dereliquisti? 47. Quidam autem illic stantes, et audientes dicebant: Heliam vocat 48. iste. Et continuo currens unus ex eis accepta spongia implevit aceto, et inposuit in harundine, et dabat ei bibere. 49. Ceteri vero dixerunt +: Sine videamus si venit Helias, et liberavit + eum. 50. Jesus autem iterum clamans voce magna, emisit spiritum. Et 51. ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum, et terre motum factum est magnum, et petrae fisse sunt, et 52. monumenta patefacta sunt: et mult . . corp . . a sanctorum dormi-. . . . um, surxerunt 53. . . . Et. . euntes de. . . onumen-. . . . . ost resur-. . . . . onem . . . . s, vene-. . . . in sanc-. . . . civitatem,. . . Itis appa-. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 54. viso terrae motu et ea quae fieb . . . . timue-. . . . . . . .. . . centes: V.- re Dei filius erat iste. 55. . . ran . . autem ibi mulieres multae a longe, videntes +, quae secutae fuerant Jesum a Cana Galilea, ministrantes 56. ei: i. - ter quas er . . Maria Mag-. . alenae, e . . Maria Jac . . i. . . . . . . .. . . . . . um Zebedei.. . . . . . . .. . . . . . . . 57. esset, ve . . . quidam homo dives ab Arimathia +. nomine. . . . . . . . discipul . . . . . . . 58. erat Jesu. Hic a-. . . sit ad Pila-. . m, et p . . tiit co.-. . us Jesu. Tunc Pilatus jussit reddi corpus. 59. Et cum accepisset Jose . . corpus Jesu, involv. . . . . ud in syndone munda. 60. Et posuit eu . . in monum . . . .. . uo nov . .. . od excide . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . ad osteum monumenti, 61. et abiit. Erat autem ibi Maria Magdalenae, et altera Maria, sedentes con . . . se-. . ulcr . . . 62. Altera autem die, quae . . . . post paras . . - ve conve . . - runt prin . . - pes sacerd . . . . . et phar . . . . . ad Pilatu . . . . 63. centes: . . . . . . ne rem . . . . - rati su . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . tertium . . . . . resurgam. 64. Jube ergo custodiri sepulchrum usque in diem tertium: ne forte veniant discipuli ejus, et furentur eum, et dicant plevi: Quia surrexit a mortuis. Et erit novissimus error pejor priori. 65. Ait illis Pilatus: II . . betis custodes +, ite, custodite sicut. 66. scitis . . . . i autem. . . eunte . . mu-. . . . unt sepulchrum, signantes lapidem, cum custodibus. CAPUT XXVIII. LXXIV. 1. Vespere autem sabbati, quae lucescit in prima sabbati, venit Maria Magdalenae, et altera Maria, videre sepulchrum. 2. Et ecce terraemotus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de caelo: et accedens revolvit lapidem, et sedit super eum: 3. erat autem aspectus ejus sicut fulgur: et vestimenta ejus candida 4. + sicut nix. A timore autem ejus territi sunt custodes, et facti sunt velut mortui. 5. Respondens autem angelus dixit mulieribus: Nolite timere vos: scio enim, quod Jesum, qui crucifixus est, quaeritis: 6. on est hic: surrexit enim, sicut dixit: Venite, et videte locum, ubi positus erat Dominus. 7. Et dicite discipulis ejus quia surrexit: et praecedit vos in Galilea: ibi eum videbitis. Ecce dixi + vobis. 8. Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno, currentes nuntiare discipulis ejus. 9. Et ecce Jesus . . currit illis, dicens: Habete. Illae . . tem acce . . . unt, et ten . . . . . . pedes . . . . . . . adoraverunt eum. 10. Tunc ait illis Jesus: Nolite timere: ite, nuntiate fratribus meis, ut eant in Galileam, ibi me videbunt. 11. bunt. Quae cum abissent, ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, et nutiaberunt principibus sacerdotum, et scribis omnia quae facta sunt. 12. Et congregati principes sacerdotum cum senioribus, consilium acceperunt, et pecuniam copiosam dederunt militibus, 13. dicentes: Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt, et furati sunt eum, vobis dormientibus. 14. Et si hoc auditum fuerit a Praeside, nos persuademus ei, et securos vos faciemus. 15. Ad illi accepta pecunia, fecerunt sicut erant docti. Et divulgatum est verbum istut aput Judaeos, usque in hodiernum diem. 16. Undecim autem discipuli abierunt in Galileam, in monte, ubi constituerat illis 17. Jesus. Et cum vidissent eum adoraverunt: quidam autem dubitaverunt. 18. Et accedens Jesus locutus est eis, dicens: Data est mihi omnis potestas in caelo, et in 19. terra Euntes. nunc + docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Fili, et 20. Spiritus sancti: docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis. Et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi. Amen +. EVANGELIUM SECUNDUM MATTHAEUM EXPLICIT. -- INCIPIT SECUNDUM JOHANNEN.
CODEX VERONENSIS. CAPUT PRIMUM. . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . . . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . Babylonis. Et post transmigrationem 12. Babylonis Jeconias genuit Salathiel. Salathiel autem. genuit Jerobabel. 13. Jerobabel autem genuit Abiud. Abiud autem genuit Eliachim. Eliachim autem 14. genuit A. . .. . . . . . . . . au . . . . Ach . . . . 15. genuit Elium. Elium autem genuit Eleazar. Eleazar autem genuit Matthan. + 16. Matthas autem genuit Jacob. Jacob autem genuit Joseph, cui desponsata erat Virgo Maria. Virgo autem Maria genuit Jesum . . . . 17. Ergo generationes ab Abraham usque ad David generationes sunt XIIII. Et a David usque ad transmigrationem Babylonis generationes sunt XIIII Et a transmigratione Babylonis usque ad Christum generationes sunt XIIII. Omnes itaque generationes ab Abraham usque in adventum Jesu Christi generationes sunt XLII. Christi autem generatio sic erat. 18. Cum esset desponsata Mater ejus Maria Joseph. . . . in utero habens de Spiritu Sancto. Joseph autem Vir ejus cum esset homo justus, 19. et nollet eam traducere, voluit tacite illam dimittere. 20. Haec eo cogitante, ecce Angelus Domini apparet . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . Mariam conjugem tuam; quod enim ex ea nascetur, de Spiritu Sancto est. 21. Pariet autem filium, et vocabis nomen ejus Jesum. Ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum. . . . . . .. . . . . . .. . . . est a Domino per Eseiam + 22. Prophetam dicentem: Ecce Virgo in utero concipiet, 23. et pariet filium, vocabunt nomen ejus Emmanuel, quod est interpretatum, Nobiscum Deus.. . . . . . . 24. a somno, fecit sicut praecepit ei Angelus Domini: et accepit conjugem suam et non cognovit + 25. eam. donec peperit Filium, et vocavit nomen ejus Jesum. CAPUT II. Cum ergo natus 1. esset Jesus in Betlehem civitatem Judeae, + in diebus Herodis regis.. . . . Oriente venerunt in Hierosolyma, + dicentes: 2. Ubi est qui natus est Rex Judaeorum? Vidimus enim stellam illius in Orientem, et venimus adorare eum. 3. Audiens autem Rex Herodis, turbatus est, et omnes Hierosolyma cum illo. 4. Et congrega. . .. . . . . . . Sacerdotum et Scribas populi, et interrogavit ab eis ubi Christus nasceretur. Ad illi dixerunt ei, 5. in Bethleem civitatem Judaea: sic enim dictum est per 6. Prophetam: Et tu Bethleem Judaea, non es minima inter princi. . . . . . . . . exiet Princeps, qui regat populum meum Istrahel. Tunc Herodes occulte vocavit 7. ad se Magos, et diligenter exquisibit ab eis tempus, quando apparuit eis stella: 8. et misit illos in Bethleem, dicens: Ite, et interrogate diligenter de puero: et cum inveneritis, renuntiate mihi, ut et ego veniam, et adorem eum +. 9. Qui cum audissent regem, abierunt. Et ecce stella, quam viderant in Oriente, antecedebat eos, usque dum venit, et stetit supra puerum +. 10. Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde. 11. Et intrantes in domum +, invenerunt puerum cum Maria matre ejus, et procidentes adoraverunt eum: et apertis thensauris suis optulerunt ei munera, aurum, tus, 12. et murram. Et admoniti. . . . . . ad Herodem, per aliam viam regressi sunt in suam regionem. 13. Qui cum recessissent, ecce Angelus Domini apparuit in somnes Joseph, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et fuge in Aegyptum, et esto ibi usque. . . . . .. . . . . . . . . est enim ut Herodes quaerat puerum istum perdere. 14. Surgens autem Joseph, accepit puerum, et matrem 15. ejus nocte, et abiit in Aegyptum, et erat ibi usque ad consummationem Herodis: ut impleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem: Ex Aegypto vocavi filium meum. 16. Tunc Herodes, ut vidit quoniam delusus est a Magis, iratus est valde; et misit, et occidit omnes pueros, qui erant in Bethleem, et omnibus finibus ejus, a bimatu et infra, secundum tempus quod 17. exquisierat a Magis. Tunc adimpletum est quod dictum est per Hieremiam Prophetam dicentem: Vox in Rama audita 18. est, ploratus, et ululatus multus: Rachel plorans filios suos. . . . consolari, quia non sunt. 19. Defuncto autem Herode, ecce apparuit Angelus Domini in somnis Joseph in 20. Aegypto, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et vade in terram Istrahel: defuncti sunt enim, qui quaerebant animam . . . . . . 21. . . . Et surgens accepit puerum, et matrem ejus, et venit in terram Istrahel. 22. Audiens autem quod Arcelaus regnaret in Judaea pro Herode patre suo, timuit illo ire: et admonitus in somnis, secessit in partes 23. Gallileae. Et venit, et habitavit in civitatem + quae vocatur Nazareth; ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam: quoniam Nazoreus + voca bitur.
CAPUT III. 1. In illis diebus + venit Johannes Baptista praedicans 2. in deserto Judeae, et dicens. Paenitentiam agite: adpropinquavit enim regnum Caelorum. 3. Hic est enim, de quo dictum est per Eseiam Prophetam: Vox clamantis in deserto: Parate viam Domini: rectas facite semitas Dei nostri.. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . .. . . . . . . 4. Ipse autem Johannes habuit vestitum. . .. . . . . . . . camellorum, et zona pellicia circa lumbos ejus: esca autem ejus erat lucustae, et mel silvestrae. 5. Tunc exiebant ad eum ex Hierosolymis omnis Judaea, et omnes qui morabantur circa Jordanem; et baptizabantur. . , . 6. danen, confitentes peccata sua. 7. Videns autem multos Pharisaeorum, et Sadducaeorum venientis ad Baptismum suum, dixit eis: Progenies viperarum, quis demonstravit vobis fugere ab 8. ira futura? + facite ergo fructum 9. dignum peanitentiae; et nolite praeferre vos, dicentes: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis, quoniam potens est Deus ex lapidibus istis suscitare filios Abrahae. 10. Jam enim securis ad radices arborum posita est. Omnis ergo arbor non fatiens fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. 11. Ego quidem baptizo vos in aquam in paenitentiam: qui autem post me venit, fortior me est, cujus non sum dignus calciamenta portare: ipse vos baptizavit in Spiritu. . . . 12. qui habet ventilabrum in manu sua: et permundavit aream suam: et congregavit triticum in horreo suo, paleas autem comburet igni inextinguibili: 13. Tunc venit Jesus a Galilaea ad Johannen, ut baptizaretur 14. ab eo in Jordanen. . . . eum Johannes, dicens: Ego a te debeo 15. baptizari, et tu venisti ad me? Respondens autem Jesus, dixit ei: sine modo: sic enim oportet nos implere omnem justitiam. 16. Tunc dimisit eum, Et baptizato Jesu, confestim ascendit de aqua. Et ecce aperti sunt ei caeli: et vidit spiritum Dei descendentem de Caelo + sicut columbam venientem in ipsum. Et ecce vox de caelo dicens ad eum: + Hic est Filius meus dilectus, in quo bene complacui. CAPUT IV. 1. Tunc Jesus ductus est in Desertum ab Spiritu, ut temptaretur a Diabulo. 2. Et cum jejunasset XL. diebus, et XL. noctibus, postea esuriit. 3. Et accessit ad eum temptator, et dixit illi: Si filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant. 4. Cui respondens, dixit Jesus: Scriptum est: Non in pane tantum vivet homo, . . . . verbo Dei. + 5. Tunc adsumpsit eum Diabolus in sanctam civitatem, et statuit eum supra pinnam templi, et dixit ei: Si filius Dei es, mitte te deorsum. 6. Scriptum est enim: Quod Angelis suis mandavit de te, ut in manibus tollant te, ne forte. . . . lapidem pedem tuum. 7. Ait illi iterum: Scriptum est: Non temptabis Dominum Deum tuum. 8. Iterum adsumpsit eum Diabolus in montem excelsum valde: et ostendit ei omnia regna Mundi, et honorem 9. eorum, et dixit illi: Haec omnia tibi dabo, si procidens adoraberis me. 10. Tunc dixit ei Jesus: Vade retro me + Satanas: Scriptum est enim: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies. 11. Tunc reliquid eum Diabolus: et ecce Angeli accesserunt, et ministrabant ei. 12. Cum audisset autem Jesus quod Johannis traditus est, secessit in Galilaeam: 13. et relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritimam, in finibus Zabulon 14. et Neptalim: ut impleretur quod per Eseiam Prophetam dictum erat: Terra Zabulon, et Terra 15. Neptali . . . . maris trans Jordanen Galileae + gentium, populus 16. qui sedebat in tenebris, lucem viderunt + magnam: qui sedebant + in regione umbrae mortis, lux orta est eis. 17. Exinde coepit Jesus praedicare, et dicere: Paenitentiam agite, adpropinquavit enim regnum caelorum. 18. Cum transiret autem secundum mare Galilaeae, vidit duos fratres, Simonem, qui dicitur Petrus, et Andream fratrem ejus, mittentes retiam in mari, erant enim piscatores, et ait illis: 19. Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. 20. Ad illi continuo relictis retiis suis, secuti sunt eum. 21. Et praecedens inde, vidit alios duos fratres, Jacobum Zebedaei, et Johannen fratrem ejus, in navicula cum Zebedaeo patre ipsorum, reficientes retia sua: et vocavit eos. Illi autem, 22. relictis retiis suis, et patre suo, secuti sunt eum. 23. Et circumibat Jesus totam Galilaeam, docens in synagogis eorum, et praedicans evangelium regni: et sanans omnem languorem, et omnem infirmitatem in . . . . . . 24. . . . . opinio ejus in totam Syriam, et optulerunt ei omnes male habentes, variis languoribus, et tormentis conpraehensos, et qui daemonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et 25. omnes + curavit: et sequebantur eum turbae multae. . . . . a Decapoli, et ab Hierosolymis, et a Judaea, et trans Jordanen. CAPUT V. 1. Videns autem turbam multam, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli ejus, 2. Et aperuit os suum, et docebat eos, dicens: 3. Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum caelorum. 4. Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur. 5. Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram. + 6. Beati, qui esuriunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur. 7. Beati misericordes, quia ipsis miserebitur Deus. 8. Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt. 9. Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur. 10. Beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum caelorum. 11. Beati eritis cum vos maledi-. . . . . . quent. . . . .. . . . . . . . cent + omne malum adversum vos propter 12. justitiam: + gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in caelo. + Sic enim persecuti sunt et prophetas eos, qui fuerant ante vos, patres eorum. 13. Vos estis sal. . . . evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet,, nisi ut mittatur foris: et conculcetur ab hominibus. 14. Vos estis lux hujus mundi. Non potest civitas supra montem posita abscondi. Neque accendunt 15. lucernam, et ponunt eam sub modio, sed supra candelabrum, ut luceat 16. omnibus qui in domo sunt. Sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona, et magnificent patrem vestrum, qui est in caelis. 17. Nolite putare quia veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere. 18. Amen dico vobis, donec transeat caelum et terra, jota unum, vel unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant. 19. Qui enim solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum: qui autem fecerit et docuerit sic, hic magnus vocabitur in regno caelorum. 20. Dico autem vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plusquam Scribarum, et Phariseorum, non intrabitis in regnum caelorum. 21. Audistis quia dictum est antiquis: Non occides, qui autem occiderit, reus erit judicio. 22. Ego autem dico vobis: quod omnis qui irascitur fratri suo sine causa, reus erit judicio, Qui autem dixerit fratri suo, racha: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatuae: reus erit gehennae ignis. 23. Si ergo offeres munus tuum ad altare, et ibi rememoratus fueris quia frater tuus habet aliquid 24. adversum te: relinque ibi munus tuum ante altare, et vade, prius reconciliare fratri tuo: et tunc veniens offers munus tuum. 25. Esto consentiens adversario tuo cito cum es cum illo in via: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris. 26. Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas usque ad nobissimum quadrantem. 27. Audistis quia dictum est: Non moechaberis. 28. Ego autem dico vobis: quoniam omnes, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam moechatus est eam in corde suo. 29. Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam quod corpus tuum totum eat in gehennam. 30. Et si dextera manus tua scandalizat te, abside eam, et proice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat + in gehennam. 31. Dictum est autem: quicumque dimiserit uxorem suam, det illi repudium. 32. Ego autem dico vobis, Quicumque dimiserit uxorem suam, excepta causa fornicationis, facit eam moechari. 33. Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta 34. tua. Ego autem dico vobis, non non jurare omnino, neque per caelum, quia. 35. thronus Dei est: neque per terram, quia scabillum est pedum ejus: neque per 36. Hierosolymam, quia civitas est magni regis: neque per caput tuum juraberis, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum. 37. Sit autem sermo vester, est, est: et non, non: quod autem abundantius est, a malo est. 38. Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, dentem pro 39. dentem. Ego autem dico vobis, non resistere malo; Sed si quis te percusserit in dextram maxillam tuam, praebe illi et sinistram: Et ei, 40. qui vult tecum judicio contendere, et tunicam tuam tollere desiderat, dimitte ei et pallium: 44. Et quicumque. te angariaverit mille passus, vade cum illo adhuc + alia duo. 42. Omni petenti te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris te. 43. Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odies inimicum tuum. 44. Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, bene facite hiis qui odiunt vos: et orate pro calumniantibus, et persequentibus vos: + 45. ut sitis filii patris vestri, qui in caelis est: qui solem suum oriri jubet super malos et bonos: et pluit super justos et injustos. 46. Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani 47. hoc faciunt? Et si salutatis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et Ethnici hoc faciunt? 48. Estote ergo et vos perfecti, sicut Pater vester, qui in caelis est + perfectus est. CAPUT VI. 1. Adtendite ne justitiam vestram faciatis coram hominibus, et videamini ab eis: alioquin mercedem non habebitis aput Patrem vestrum, qui in caelis 2. est. Cum ergo facies elemosynam noli tuba canere ante te, sicut hypocritae faciunt in synagogis, et in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis, perceperunt + mercedem 3. suam. Te autem facientem elemosynam, nesciat sinistra tua, quod facit dextera tua: ut sit 4. elemosyna tua in absconso, et pater tuus, qui videt te in absconso, reddet tibi in pala. 5. Et cum oratis, non eritis sicut hypocritae, qui amant stare in synagogis et angulis platearum stantes orare, ut videantur ab hominibus: amen dico vobis, perceperunt mercedem suam. 6. Tu autem cum oras, intra in cubiculum tuum, et cluso ostio, ora patrem tuum in absconso; et pater tuus qui videt te in absconso, reddet tibi in pala. 7. Orantes autem, nolite multum loqui, sicut ethnici. Putant enim quod in multiloquium suum exaudiuntur. 8. Nolite ergo similare eis. Scit enim pater vester, quid vobis opus sit, antequam petatis 9. ab eo. Sic ergo orabitis. Pater noster, qui es in caelis: sanctificetur nomen tuum. 10. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua in caelo, et in 11. terra. Panem nostrum cottidianum da nobis 12. hodie. Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos remittimus debitoribus 13. nostris. Et ne nos inducas in temptationem. Sed libera nos a malo. 14. Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum: dimittet vobis et Pater vester qui est in 15. caelis. Si autem non remiseritis hominibus peccata: nec Pater vester remittet vobis peccata vestra. 16. Cum autem jejunatis, nolite fierit sicut hypocritae tristes. Exterminant enim facies suas, ut appareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis, habent mercedem suam. 17. Vos autem, cum jejunatis, unguite caput vestrum, et faciem vestram 18. lavate, ne pareatis hominibus jejunantes, sed patri vestro, qui est in absconso: et Pater vester, qui videt in absconso, reddet vobis in palam. 19. Nolite vobis thensaurizare thensauros in terra: ubi erugo, et tinea exterminat: et ubi fures effodiunt, et furantur 20. Thensaurizate autem vobis thensauros in caelo: ubi neque erugo, neque tinea exterminat; et ubi fures non effodiunt, et 21. furantur. Ubi enim fuerit thensaurus tuus, ibi erit + et cor tuum. 22. Lucerna corporis tui est oculus tuus. 23. Si enim oculus tuus simplex fuerit, totum corpus tuum lucidum erit. Si autem oculus tuus nequa fuerit: totum corpus tuum tenebrosum est. Si ergo lumen, quod in te est, tenebrae sunt: ipse tenebrae quantae sunt? 24. Nemo potest duobus dominis servire: aut unum odiet, et alterum amavit: aut unum pati erum, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire, et Mamonae. 25. Ideo dico vobis, ne cogitetis in corde vestro quid manducetis, neque corpori quid induatis. Nonne anima plus est quam esca: et corpus plus est quam vestimentum? 26. Respicite volatilia caeli, quoniam non serunt, neque metunt, neque congraegant in horreis: et pater vester caelestis pascit illa. Nonne vos magis plures estis illis? 27. Quis autem potest vestrum adicere ad staturam suam cubitum unum? 28. Et de vestimento solliciti estis? Considerate lilia agri quomodo crescunt: non laborant, neque neunt. 29. Dico autem vobis, quoniam nec Solomon in omni gloria sua ita coopertus est, sicut unum ex istis. 30. Si enim faenum agri, quod hodie est, et cras in ignem mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos modicae fidei? 31. Nolite ergo solliciti esse, dicentes: Quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quid + operiemur? 32. haec enim gentes inquirunt. Scit autem pater vester, quoniam horum omnium indigetis. 33. Quaerite ergo regnum Dei, et justitiam ejus: et haec omnia praestabuntur 34. vobis. Nolite solliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies sollicitus erit sibi ipse. Sufficit diei malitia sua. CAPUT VII. 1. Nolite judicare, ut non judicemini. 2. In quo enim judicio judicaberitis, judicabitur de vobis: et in qua mensura mensi fueritis, metietur de vobis. 3. Quid autem vides festucam in oculo fratris tui: et trabem in oculo tuo non vides? 4. Aut quomodo dicis fratri tuo: Sine eiciam festucam de oculo tuo: et ecce trabis est in oculo tuo? 5. Hypocrita, eice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis festucam de oculo fratris tui. 6. Nolite dare sanctum canibus, neque miseritis margaritas vestras ante porcos: ne forte conculcent eas pedibus suis, et conversi disrumpant vos. 7. Petite, et dabitur vobis: quaerite, et invenietis: pulsate, et aperietur 8. vobis. Omnis enim qui petit, accipit: et qui quaerit, invenit: et pulsanti 9. aperietur. Aut quis ex vobis homo a quo petet filius ejus panem, numquid lapidem porrigit ei? 10. Aut si piscem petit, numquid serpentem 11. porrigit ei? Si ergo vos cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris: quanto magis pater vester, qui in caelis est, dabit bona petentibus se. 12. Omnia ergo quaecumque vultis ut faciant vobis homines bona, ita + et vos facite illis. Haec est enim lex, et Prophetae. 13. Intrate per angustam portam: quam + lata, et spatiosa est via, quae ducit ad perditionem, et multi sunt qui intrant 14. per eam. Quam angusta porta, et arcta est via, quae ducit ad vitam: et pauci sunt, qui inveniunt eam! 15. Attendite vobis a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestitu ovium, intus autem sunt lupi rapaces: 16. a fructibus eorum cognoscetis eos. Num colligunt de spinis uvas, aut de tribolis ficus? 17. Sic omnis arbor bona bonos fructos facit: mala autem arbor malos fructos 18. facit. Non potest arbor bona malos fructos facere, neque arbor mala bonos fructos 19. facere: Omnis ergo arbor, quae non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. 20. Itaque ex fructibus eorum cognoscetis eos. 21. Non omnis, qui dicit mihi Domine, Domine, intrabit in regnum caelorum: sed his, qui facit voluntatem Patris mei, qui in caelis est, ipse intrabit in regnum caelorum. 22. Multi mihi dicent in illa die: Domine, Domine, non ne in nomine tuo prophetavimus, et in nomine tuo daemonia ejecimus, et in tuo nomine virtutes multas 23. fecimus? et tunc jurabo illis: Quia non nobi vos: discedite a me omnes qui operamini iniquitatem. 24. Omnis ergo, qui audit verba mea haec, et facit ea, similis est viro sapienti, qui aedificavit domum suam supra petram: 25. descendit plubia, flaverunt venti, advenerunt flumina, et offenderunt in domum illam, et non cecidit: fundata enim erat super 26. petram. Et omnis, qui audit verba mea haec, et non facit ea, similis est viro stulto, qui aedificabit domum suam supra harenam: 27. discendit pluvia, flaverunt venti, advenerunt flumina, et offenderunt in domum illam, et cecidit, et facta est ruina ejus magna. 28. Et factum est: cum consummasset Jesus verba haec, admirabantur turbae super doctrinam ejus. 29. Erat enim docens eos sicut potestatem habens, non sicut Scribae, et Pharisaei eorum. CAPUT VIII. 1. Et descendente eo de monte, secutae sunt 2. eum turbae multae: et ecce leprosus quidam veniens, adorabat eum dicens: Domine, si vis potes me mundare. 3. Et extendens manum tetigit eum Jesus, dicens: Volo mundare. Et confestim mundata est lepra ejus. 4. Et ait illi Jesus: vide, nemini dixeris: sed vade, ostende te sacerdoti, et offers munus, quod praecepit Moyses, in testimonium illis. 5. Post haec autem, cum introisset Chafarnaum, accessit ad eum quidam Centurio, rogans eum, et dicens: 6. Domine, puer meus jacet in domo paralyticus, et male torquetur. 7. Ait illi Jesus: Ego veniam, et curabo eum. 8. Et respondens Centurio, ait illi: Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur 9. puer. Nam et ego homo sum sub potestate constitutus, habens sub me milites, et dico huic: Vade, et vadit; et alio, Veni, et venit; et servo meo dico, Fac hoc, et facit. 10. Audiens autem Jesus miratus est, et sequentibus se dixit: Amen dico vobis, non inveni tantam fidem in Istrahel. 11. Dico autem vobis, quod multi ab oriente, et occidente venient, et recumbent cum Abraham, et Isac, et Jacob in regno caelorum: 12. filii autem regni hujus ibunt in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. 13. Et dixit Jesus Centurioni: Valde, sicut credidisti fiat tibi, Et sanatus est puer ex illa hora. 14. Et cum venisset Jesus in domum Petri, vidit socrum ejus jacentem, et febricitantem: 15. et tetigit manum ejus, et remisit eam febris, et surrexit et ministrabat eis. 16. Vespere autem facto, optulerunt illi multos daemonia habentes: et eieciebat spiritus immundos verbo, et omnes male habentes 17. curavit: ut adimpleretur quod dictum est per Eseiam Prophetam, dicentem: Quia ipse infirmitates nostras accepit: et aegrimonia nostra portatavit. 18. Videns autem Jesus turbas multas circum se, jussit discipulos suos + ire trans fretum. 19. Et accedens quidam Scriba, ait illi: Magister, sequar te, quocumque ieris. 20. Dicit ei Jesus: Vulpes fobeas habent, et volucres caeli nidos ubi requiescant: filius autem hominis non habet ubi caput suum declinet. 21. Alius autem discipulus ait illi: Domine, permitte mihi primum ire, et sepelire patrem 22. meum. Ad ipse ait illi: Sequere me, et remitte mortuos sepelire mortuos suos. 23. Et ascendente eo in navicula, secuti sunt eum discipuli ejus: 24. et ecce motus magnus factus est in mari, ita ut navicula operiretur fluctibus, ipse vero 25. dormiebat. Et accesserunt discipuli ejus, et suscitaverunt eum, dicentes: Domine, libera nos, perimus. 26. Ait illis Jesus: Quid timidi estis, modicae fidei? Tunc surgens, imperavit vento et mari, et facta est tranquillitas magna. 27. Illi autem homines mirati sunt, dicentes: qualis est hic, quod venti et mare obaudiunt eum? 28. Et cum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum, occurrerunt ei duo homines daemonia habentes, de monumentis exeuntes, nimis periculosi, ita ut nemo possit transire per viam illam. 29. Et clamabant, dicentes: Quid nobis, et tibi, Jesu fili Dei? Venisti ante tempus torquere nos? 30. Erat autem non longe ab eis grex porcorum multorum pascentium. 31. Daemones autem rogabant eum, dicentes: Si eicis nos, mitte nos in gregem porcorum. 32. Et ait illis Jesus: Ite. Ad illi exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetum abiit totus grex ille per praeceps in mare: et mortui sunt 33. in aquis. Hii autem qui eos pascebant fugierunt: et venientes in civitate, nontiaverunt omnia, et de his, qui daemonia habebant. 34. Et ecce tota civitas exiit obviam Jesu. et viso eo rogabant eum, ut transiret a finibus eorum. CAPUT IX. 1. Et ascendens in navicula transfretavit, et venit in civitatem. 2. Et ecce optulerunt ei paralyticum jacentem in lecto. Et videns Jesus fidem illorum, dixit paralytico: Constans esto fili, remissa sunt tibi peccata tua. 3. Quidam autem ex Scribis dixerunt intra se; Hic blasphemat. 4. Et cum vidisset Jesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris? 5. Quid est facilius dicere: Dimissa sunt tibi peccata; aut dicere: Surge, et ambula? 6. Ut sciatis autem, quoniam filius hominis habet potestatem in terram dimittendi peccata, tunc ait paralytico: Surge. tolle lectum tuum, et vade in domum tuam. 7. Et surrexit, et abiit in domum suam. 8. Hoc viso turbae timuerunt, et honorificaberunt Deum, qui tantam dedit hominibus potestatem. 9. Et, cum transiret inde Jesus, vidit hominem sedentem in taeloneo, Mattheum nomine. Et ait illi: Sequere me. Et surgens secutus 10. est eum. Et factum est recumbente eo in domum, ecce multi publicani, et peccatores venerunt, et recumbebant cum Jesu, et cum discipulis ejus. 11. Et videntes Pharisaei, dicebant discipulis ejus: Quare Magister vester cum publicanis et peccatoribus manducat? 12. At Jesus audiens, ait: Non est opus sanis medicus, sed male habentibus. 13. Euntes autem discite quid sit: Misericordiam volo, et non sacrificium. Non veni vocare justos, sed peccatores. 14. Et tunc accesserunt ad eum discipuli Johannes, dicentes: Quare nos, et Pharisaei, jejunamus frequenter: discipuli autem tui non jejunant? 15. Et ait illis Jesus: Numquid possunt fili sponsi jejunare + quandiu cum illis est sponsus? Venient autem dies cum auferetur ab eis sponsus: et tunc jejunabunt in illis diebus. + 16. Nemo autem committit scissuram panni rudis in vestimentum vetus: tollit enim fortitudinem ejus a vestimento, et pejor fit scissura. 17. Neque mittunt vinum novum in utres veteres, alioquin rumpentur utres, et vinum effundetur, et utres peribunt. Sed vinum novum in utres novos mittunt, et ambo servabantur. 18. Haec illo loquente ad eos, ecce princeps unus accessit nomine Jairus, et adorabat eum, dicens: filia mea modo defuncta est: sed veni, impone manum super eam, et vivet. 19. Et surgens Jesus, sequebatur eum cum discipulis suis. 20. Et ecce mulier, quae sanguinis fluxum habebat XII. annis, accessit retro, et tetigit vestimentum ejus. 21. Dicebat enim intra se: Si tetigero tantum vestimentum ejus, salva ero. 22. Ad ille conversus, videns eam, dixit: Constans esto, filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora. 23. Et cum venisset Jesus in domum principis, videns tibicines et turbam tumultuantem, dicebat. 24. Recedite. non est enim puella mortua, sed dormit. Et deridebant 25. eum. Et cum ejecta esset turba, venit, + et tenuit manum ejus. Et surrexit puella. 26. Et exit fama haec in universam terram illam. 27. Et transeunte inde Jesu, secuti sunt eum duo caeci, clamantes, et dicentes: Miserere nostri, fili David. 28. Et venit in domum, + et accesserunt ad eum duo + caeci. Et dixit illis Jesus: Creditis quod possum haec facere? Dicunt ei: Utique, Domine. 29. Tunc tetigit oculos eorum, dicens: Secundum fidem vestram contingat 30. vobis. Et aperti sunt oculi illorum: et comminatus est illis Jesus, dicens: Videte ne quis sciat. 31. Illi autem exeuntes, difamaverunt eum in tota terra illa. 32. Egressis autem illis, ecce optulerunt ei hominem mutum et surdum, et daemonium 33. habentem. Et ejecto daemonio, locutus est mutus, et miratae sunt turbae, dicentes: Numquam taliter apparuit in Istrahel. 34. Pharisaei autem dicebant: In Belzebul rege daemoniorum eicit hic daemones. 35. Et circuibat Jesus civitates omnes et castella, docens in synagogis eorum, et praedicans evangelium regni, et curans omnem languorem, et omnem infirmitatem: et multi secuti sunt eum. 36. Videns autem turbas, misertus est illis: quod essent vexati, et jacentes sicut oves non habentes pastorem. 37. Tunc dicit discipulis suis: Messis quidem multa, operarii autem pauci. Rogate ergo Dominum messis, ut mittat operarios in messem suam CAPUT X. 1. Et convocatis duodecim discipulis suis, dedit illis potestatem spirituum immundorum, ut eicerent eos, et curarent omnem languorem, et omnem infirmitatem in plebe. 2. Duodecim autem Apostolorum nomina sunt haec. Primus, Simon, qui dicitur Petrus, et Andreas 3. frater ejus. Jacobus Zebedaei. et Johannes frater ejus, Philippus, et Bartholomaeus, et Mattheus publicanus, et Jacobus Alphei, et Judas Zelotes, et Thomas, et + 4. Simon Cananeus, et Judas Carioth, qui tradidit eum. 5. Hos XII. misit Jesus, praecipiens eis, et + dicens: In viam gentium ne abieritis, et in civitatibus Samaritanorum ne intraveritis: 6. sed potius ite ad oves, quae perierunt domus Istrahel. 7. Euntes autem praedicate, dicentes: Quia adpropinquavit regnum caelorum. 8. Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosus mundate, daemonia eicite, gratis accepistis, gratis date. 9. Nolite possidere aurum, neque argentum, neque pecuniam in zonis vestris: 10. non peram in viam, neque duas tunicas, neque calciamenta, neque virgam in manibus vestris: dignus est enim operarius mercedem + suam. 11. In quamcumque enim civitate intraveritis, interrogate, quis in ea dignus sit: et ibi manete donec 12. exeatis. Intrantes autem in domum, salulate eam dicentes: Pax huic domui. 13. Et si fuerit domus illa digna, pax vestra veniet super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra ad vos revertetur. 14. Et quicumque non receperint vos, neque audierint sermones vestros: exeuntes foras de domo illa vel civitate, excutite pulverem de pedibus vestris. 15. Amen dico vobis: Tolerabilius erit terrae Sodomorum et Gomorreorum in die judicii, quam illi civitati. 16. Ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum. Estote ergo prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbae. 17. Et adtendite vobis ab hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in synagogis suis flagellabunt 18. vos: et aput reges et praesides stabitis + propter me, in testimonium illis, et gentibus. 19. Cum autem tradent vos, nolite cogitare quid loquamini: dabitur enim vobis in illa hora, quid loquamini. 20. Non enim vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris vestri, loquitur in vobis. 21. Tradet autem frater fratrem in mortem, et Pater filium: et insurgent fili in parentes, et morte eos 22. adficient: et eritis odio omnibus hominibus propter nomen meum: qui autem perseveraberit usque in finem, hic salvus erit. 23. Cum autem persequentur vos in istam civitatem, fugite in aliam. Quod si in aliam persequentur vos, fugite in aliam. + Amen dico vobis, non consummabitis civitates Istrahel, donec veniat filius hominis. 24. Non est discipulus super magistrum, neque servus super dominum. 25. Satis est discipulo, ut sit sicut magister ejus; et servo sicut dominus ejus. Si patrem familias Velzebul vocaberunt: quanto magis domesticos 26. ejus? Ne ergo timueritis eos. Nihil enim opertum, quod non revelabitur, et occultum, quod non scietur. 27. Quod dico vobis in tenebris, dicite in lumine: et quod in aure auditis, praedicate 28. super tecta. Et nolite timere eos, qui occidunt corpus, animam autem non possunt occidere: sed potius eum timete, qui potest animam et corpus perdere in gehennam. 29. Nonne duo passeres asse veniunt: et unus ex illis non cadit super terram sine voluntate Patris vestri, qui est in 30. caelis? sed et capilli capitis vestri + numerati sunt omnes. 31. Nolite ergo timere: multo vos meliores estis passeribus. 32. Omnis ergo qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego 33. eum coram Patre meo, qui est in caelis: Qui autem negaberit me coram hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui est in caelis. 34. Nolite arbitrari quia veni mittere pacem in terram: non veni pacem mittere, sed 35. gladium. Veni enim separare filium + adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et nurum adversus socrum suum: 36. et inimici hominis, domestici. ejus. 37. Qui diligit patrem, aut matrem plus quam me, non est me dignus: et qui amat filium aut filiam suam plus quam me, non est me dignus 38. +. Et qui non acceperit crucem suam, et secutus fuerit me, non est me dignus. 39. Qui invenit animam suam, perdet illam: et qui perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. 40. Qui recipit vos, me recipit: et qui me recipit, recipit eum, qui me misit. 41. Qui recipit prophetam in nomine prophetae, mercedem prophetae accipiet: et qui recipit justum in nomine justi, mercedem justi accipiet. + 42. Et quicunque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquae frigidae tantum in nomine meo: amen dico vobis, quia non peribit merces sua. + CAPUT XI. 1. Et factum est, cum consummasset Jesus verba haec, + praecipiens XII. discipulis suis, transiit inde ut doceret et praedicaret in civitatibus eorum. 2. Johannes autem cum audisset in carcere opera Christi, mittens discipulos suos, + 3. et ait illis: Euntes dicite: Tu es, qui venturus es, an alium expectamus. 4. Respondens autem Jesus, ait illis: Euntes renuntiate Johanni, quae auditis, et videtis +. 5. Caeci vident, et claudi ambulant, leprosi mundatur, et surdi audiunt, et mortui resurgunt, et pauperes evan- 6. gelizantur: Et beatus, qui in me non fuerit scandalizatus. 7. Abeuntibus autem illis, coepit Jesus docere ad turbas de Johanne Baptista: Quid existis in desertum videre? arundinem a vento 8. moveri? Sed quid existis videre? hominem mollibus vestimentis + indutum? Ecce qui mollibus vestiuntur in domibus regum sunt. 9. Sed quid existis videre? prophetam? Dico vobis etiam plusquam prophetam. 10. Hic est de quo scriptum est. Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam et paravit viam tuam, ante te. 11. Amen dico vobis, non surrexit inter natos mulierum propheta major Johanne Baptista: qui autem minor est in regno caelorum, major ejus est. 12. A diebus autem Johannis Baptistae usque nunc, regnum caelorum cogitur, et cogentes diripiunt illud. 13. Omnis enim propheta, et lex, usque ad Johannem, prophetaverunt: 14. et si vultis scire, ipse est Helias, qui venturus est. 15. Qui habet aures audiendi, audiat. 16. Cui autem simile aestimabo generationem istam? Similis est pueris sedentibus in foro, et clamantibus ad invicem, di- 17. centes: Cantabimus vobis, et non saltastis: lamentavimus vobis, + et non plan- 18. xistis. Venit enim Johannes neque manducans, neque bibens, et dicunt: Daemonium habet: 19. Venit filius hominis manducans et bibens, et dicunt: Ecce homo vorax, et potator, publicanorum et peccatorum amicus. 20. Tunc coepit improperare civitatibus in quibus factae sunt plurimae virtutes ejus, quod non egerint poenitentiam. 21. Vae tibi Corozain, et + Betsaida: quia, si in Tyro et Sidone factae essent virtutes, quae factae sunt in vobis, olim in cilicio et cinere paenitentiam egissent. 22. Verumtamen dico vobis: Tyro et Sydoni tolerabilius erit in die judicii, quam 23. vobis. Et tu Capharnaum, numquid usque ad caelum exaltaberis? aut + usque in infernum discendis. Quia, si in Sodomis factae fuissent ( hic fuerunt omissa ab antiquario verba, virtutes, quae factae sunt) in te, forte mansissent usque in hodiernum diem. 24. Amen dico vobis, quia terrae Sodomorum remissius erit in die judicii, quam vobis. 25. In illo tempore respondens Jesus dixit: Confiteor tibi, Pater, Domine Deus caeli et terrae, quia abscondisti haec a sapientibus, et prudentibus, et revelasti ea 26. parvolis. Ita Pater: quoniam sic fuit beneplacitum ante te. 27. Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo novit Filium, nisi Pater: neque Patrem quis novit, nisi Filius, et cui voluerit 28. Filius revelare. Venite ad me omnes, qui laboratis, et onerati estis, et ego reficiam 29. vos. Tollite jugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum, et humilis corde: et invenietis requiem animis 30. vestris. Jugum enim meum suabe est, et honus meum leve est. CAPUT XII. 1. In illo tempore abiit Jesus per segetis sabbatis +: discipuli autem ejus esurientes coeperunt vellere spicas, et manducare. 2. Pharisaei autem videntes illos, + dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet eis facere sabbatis. 3. Ad ipse dixit eis: Non legistis quid fecerit David, cum esuriret ipse, et qui cum illo erant: 4. quomodo introivit in domum Dei, et panes propositionis manducabit, quod + non licebat eis manducare, neque his qui cum illo erant, nisi solis sacerdotibus? 5. Aut non legistis in lege, quia sabbatis sacerdotes in templo sabbatum violant, et sine crimine 6. sunt? Dico autem vobis, quia sabbato major est hic. 7. Si enim sciretis, quid est; Misericordiam volo, quam sacrificium: numquam condemnassetis innocentes. 8. Dominus est enim sabbati filius hominis. 9. Et inde transiens venit in synagogam 10. eorum. Et ecce homo erat + manum habens aridam, et interrogabant eum, dicentes: Si licet sabbatis curare? ut accusarent 11. eum. Ipse autem dixit illis: Quis ex vobis, habet + ovem unam, et ceciderit in + fobeam sabbatis ea, non tenebit eam et levabit? 12. Quanto magis melior est homo ove? Itaque licet sabbatis 13. benefacere? Tunc ait homini: Extende manum tuam. Et extendit manum suam, et restituta est ei sicut altera. 14. Et exeuntes Pharisaei, consilium faciebant adversus eum, ut eum perderent. 15. Jesus autem sciens secessit inde: Et sequebantur eum multi, et curavit eos. Omnes autem quos curavit + prae- 16. cepit eis, ne pervulgarent il- 17 lum. Ut adimpleretur quod dictum est per Eseiam prophetam, dicentem: 18. Ecce puer meus, quem elegi, dilectus meus, in quo bene placuit anima mea +. Ponam spiritum meum super eum, et judicium gentibus adnuntiabit. 19. Non contendet, neque clamabit, neque audiet aliquis in plateis vocem 20. ejus: arundinem quassatam non confringet, et linum fumigantem non extinguet, donec eiciat victoriam ad 21. judicium: et in nomine ejus gentes sperabunt. 22. Tunc oblatus est ei homo daemonium habens, caecus, et mutus et surdus, et curavit eum ita ut loqueretur, et videret, et audiret. 23. Et stupebant omnes turbae, et dicebant: Numquid hic est filius David? 24. Pharisaei autem audientes, dixerunt: Hic non eicit daemones nisi in Belzebul + principem daemoniorum. 25. Jesus autem sciens cogitationes eorum, dixit eis: Omne regnum divisum contra se, desolabitur: et omnis civitas, vel domus divisa contra se, non stabit. 26. Si enim Satanas Satanan eicit, adversus se divisus est: quomodo ergo stabit regnum 27. ejus? Quod si ego in Belzebul eicio daemonia +, fili vestri in quo eiciunt? Ideo ipsi judices erunt vestri. 28. Si autem in spiritu Dei eicio daemonia, utique adpripiavit in vos regnum Dei. 29. Aut quomodo potest quis intrare in domum fortis, et vasa ejus diripere, nisi prius ipsum alligaberit fortem? et tunc domum illius diripiet. 30. Qui non est mecum, contra me est: et qui non congregat mecum dispargit. 31. Ideo dico vobis: Omne peccatum et blasphemia remittetur hominibus; qui autem in Spiritum sanctum blasphemaberit non remittetur illi peccatum. 32. Et quicumque dixerit verbum contra filium hominis, remittetur ei: qui autem dixerit contra Spiritum sanctum, non remittetur ei, neque in hoc saeculo, neque in futuro. 33. Aut facite arborem bonam, et fructum ejus bonum: aut facite arborem malam, et fructum ejus malum: nam ex fructu arbor cognoscitur. 34. Progenies viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali? Ex abundantia enim cordis os loquitur. 35. Bonus enim homo de bono thensauro profert bona: et malus homo de malo thensauro profert mala. 36. Amen dico vobis, quoniam omne verbum otiosum, quod locuti fuerint homines, reddent ejus rationem in die judicii. 37. Unusquisque enim verbis suis justificabitur, et verbis suis condemnabitur. 38. Tunc adierunt eum quidam de Scribis, et Farisaeis, dicentes: Magister, volumus aliquid a te signum videre. 39. Jesus autem respondens ait illis: Generatio mala et adultera signum quaerit: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae Prophetae. 40. Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus: sic erit et + Filius hominis in corde terrae tribus diebus et tribus noctibus. 41. Viri Ninevitae surgent in judicio cum generatione ista, et condemnabunt eam: quia paenitentiam egerunt in praedicationem Jonae. Et ecce plus hic quam Jonas. 42. Regina austri resurget in judicio cum generatione ista, et condemnabit eam: quia venit ab ultimis partibus terrae audire sapientiam Solomonis, et ecce plus hic quam Solomon. 43. Cum autem immundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida et deserta quaerens requiem, et non 44. inveniet. Tunc dicit: Revertar in domum, unde exivi. Et veniens si invenerit vacentem, scopis mundatam, 45. et ornatam. Tunc vadit, et adsumit secum alios septem spiritus nequiores quam se; et intrantes habitant in eo: et fiunt novissima hominis illius pejora magis quam priora. Sic erit generationi huic pessimae. 46. Haec eo loquente ad turbas, ecce mater ejus et fratres stabant foris, quaerentes loqui cum eo. 47. Dixit autem ei quidam: ecce mater tua, et fratres tui foris stant quaerentes loqui tecum. 48. Ad ipse respondens, dicenti sibi, ait: Quae est mihi mater mea, et fratres 49. mei? Et extendens manum in discipulos suos, dixit: Ecce mater mea, et fratres 50. mei. Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei, qui in caelis est, ipse meus et frater, et soror, et mater est. CAPUT XIII. 1. Eodem die exiit + Jesus secus mare, et sedebat. 2. Et congregatae sunt ad eum turbae, ita ut in naviculam ascenderet, et sederet, et omnes turbae stabant 3. in littore: et locutus est ad eos multa in parabolis dicens: Ecce exiit seminator seminare semen suum. 4. Et cum seminat, quaedam ceciderunt secus viam, et venerunt volucres caeli, et comederunt ea. 5. Quaedam autem ceciderunt in petrosa loca, ubi non habebant terram multam; et continuo exhorta sunt, quia non habebant altitudinem 6. terrae. Sole autem orto aestuaverunt et quia non habebant radicem aruerunt. 7. Alia autem ceciderunt in spinis: et creverunt spinae, et suffocaverunt 8. ea. Alia vero ceciderunt in terram bonam: et dabant fructum, quaedam centensimum, aliud sexagensimum, aliut vero tricensimum. 9. Qui habet aures audiendi, audiat. 10. Et accedentes discipuli ejus dixerunt ei: Quare in parabolis loqueris ad eos? 11. Ad ipse respondens ait illis: Quia vobis datum est nosse misteria regni: illis autem non est datum. 12. Qui enim habet, dabitur ei, et abundabit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo. 13. Ideo non in parabolis loquor illis: ut videntes non videant, et audientes audiant, et non intellegant: ne quando 14. convertantur. Et tunc + in illis sermo Prophetae dicentis: Vade et dic populo huic +; aure audietis, et non intellegetis: et videntes videbitis, et non 15. videbitis. Ingrassatum est enim cor populi hujus, et auribus suis graviter audierunt, et oculos suos gravaberunt: ne quando oculis videant, et auribus audiant, et corde intellegant, et convertantur, et sanem eos. Incrassatum est enim cor populi hujus, et aures eorum obstrue, et oculos eorum grava: ne quando convertantur, et sanem illos dicit Dominus. 16. Vestri autem beati oculi qui vident, et aures quae audiunt. 17. Amen dico vobis, quod multi prophetae et justi cupierunt videre quae vidistis, et non viderunt; et audire quae vos audistis, et non audierunt. 18. Vos ergo audite parabolam 19. seminantis. Omnis qui audit verbum regni, et non intellegit, venit malus, et rapit quod seminatum est in corde illius: hic est qui secus viam seminatus est. 20. Qui autem supra petrosa loca seminatus est, hic est, qui verbum audit, et continuo cum gaudio accipit illud: 21. sed non habet in se radicem, sed est temporalis. Facta autem tribulatione vel + persecutione propter verbum, continuo scandalizantur. 22. Qui autem in spinis seminatus est, hic est, qui verbum audit, et per sollicitudinem saeculi hujus, et voluptates divitiarum, suffocant verbum, et sine fructu efficitur. 23. Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est, qui audit verbum, et intellegit, tunc + fructum adferet, et facit alium quidem centensimum, aliut sexagesimum, aliud vero tricensimum. Qui habet aures audiat. 24. Aliam parabolam proposuit illis, dicens: Simile est regnum caelorum homini, qui seminavit bonum semen in agro suo. 25. Cum autem dormirent homines ejus venit inimicus ejus, et superseminavit zizania in triticum, et abiit. 26. Sed cum crevisset herba, et fructum fecisset, tunc apparuerunt zizania. 27. Accesserunt autem servi patris familias, et dixerunt ei: Domine, nonne bonum semen seminasti in agro tuo? Unde ergo habet zizania? 28. Et ait illis: Inimicus homo hoc fecit. Dicunt ei servi +, Vis, imus, et colligimus ea? 29. Ad ait illis: Nolite: ne forte colligentes zizania, eradicetis simul et + triticum. 30. Sed sinite utraque crescere usque ad messem, et in tempore messis dicam messoribus: Colligite primum zizania, et alligate ea fasciculis ad comburendum, triticum autem congregate in horreum meum. 31. Aliam parabolam locutus est + illis dicens: Simile est regnum caelorum grano sinapis, quod accipiens homo seminavit in agrum suum: 32. quod minimum quidem est omnibus seminibus: cum autem creverit, majus fit omnibus holeribus, et fit arbor talis, ita ut volucres caeli veniant, et habitent in ramis ejus. 33. Aliam parabolam locutus est eis. Simile est regnum caelorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinam mensuris tribus, donec fermentatum est totum. 34. Haec omnia locutus est Jesus in parabolis ad turbas: et sine parabolis non loquebatur eis: 35. ut impleretur quod dictum erat per Prophetam dicentem: Aperiam in parabolis os meum, ructuabor absconsa ante constitutionem mundi. 36. Tunc, dimissis turbis, abiit in domum: et accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Enarra nobis parabolam tritici et zizaniorum agri. 37. Ad Jesus respondens ait: Qui seminat bonum semen, est Filius hominis. 38. Ager autem, est hic mundus. Bonum vero semen, hi sunt filii regui. Zizania autem, filii sunt iniqui. 39. Inimicus autem, qui seminavit ea, diabolus est. Messis vero, consummatio saeculi est. Messores autem, angeli sunt. 40. Sicut ergo colliguntur zizania, et igni comburuntur: sic erit in consummationem saeculi. 41. Mittet filius hominis angelos suos, et colligent de regno ejus omnia scandala, et eos qui faciunt 42. iniquitatem: et mittent eos in caminum ignis. Ibi erit fletus, et stridor dentium. 43. Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. Qui habet aures, audiat. Aliam similitudinem adjecit, dicens: 44. Simile est regnum caelorum thensauro absconso in agro: quem cum invenerit homo, abscondit eum, et prae gaudio illius vadit, et vendit universa quae habet, et emit agrum illum. 45. Iterum simile est regnum caelorum homini negotianti, quaerenti bonam margaritam. 46. Inventa autem praetiosa margarita, abiit, et vendidit omnia quaecumque habuit, et emit 47. eam. Iterum simile est regnum caelorum retiae missae in mari, quae ex omni genere piscium collegit. 48. Cum autem + esset impleta, eduxerunt eam + ad litus, + et sedentes, ellegerunt optimos + pisces in vasis suis, malos autem miserunt foris. 49. Sic erit in consummatione saeculi: exibunt angeli, et separabunt malos de medio 50. justorum, et mittent eos in caminum ignis: ibi erit fletus, et stri . . . dentium 51. Intellexistis haec omnia? Dicunt ei: Utique, Domine +. 52. Et ait illis: Ideo omnis scriba doctus in regno caelorum, similis est homini patrifamilias, qui profert de thensauro suo nova et vetera. 53. Et factum est, cum consummasset Jesus parabolas istas, transiit 54. inde. Et veniens in patriam suam docebat eos in synagogis eorum, ita ut mirarentur, et dicerent: Unde huic sapientia haec, et virtutes? 55. Nonne hic est filius Josephi fabri? Nonne mater ejus dicitur Maria; et fratres ejus Jacobus, et Joseph, et Simon, 56. et Judas? et sorores ejus nonne omnes aput 57. nos sunt? Unde ergo huic omnia ista? Et scandalizabantur in eo. Jesus autem dixit eis: Non est propheta sine honore, nisi in patria sua, et in domo 58. sua. Et ideo non fecit ibi virtutes multas, propter incredulitatem illorum. CAPUT XIIII. 1. In illo tempore audiit Herodes tetrarcha famam Jesu: et ait pueris 2. suis: Numquid + hic est Johannes Baptista quem ego decollavi +; ipse surrexit a mortuis, et ideo virtutes operantur in eo, 3. Herodes enim tenuit Johannen, et alligavit eum: et misit in carcere + propter Herodiadem uxorem fratris sui Filippi 4. +. Dicebat enim illi Johannes: Non licet tibi habere eam; 5. Et volens illum occidere, timuit populum: quia sicut prophetam eum habebant. 6. Die autem natalis Herodis saltavit filia Herodiadis in medio triclinio, et placuit Herodi. 7. Unde cum juramento pollicitus est ei dare quodcumque postulasset 8. ab eo. Ad illapraemonita a matre sua, dixit: Da + mihi in disco caput Johannis Baptistae. 9. Et contristatus est rex Herodes propter juramentum, et propter + simul recumbentes, jussit 10. dari. Misit autem et decollavit Johannem in carcere. 11. Et adlatum est caput ejus in disco, et datum est puellae: puella autem detulit matri suae. 12. Et accesserunt discipuli Johannis et tulerunt corpus, et sepelierunt illud: et venerunt, et renunciaverunt Jesu. 13. Quo audito Jesus, secessit inde in navicula, in locum desertum seorsum. Et cum audissent turbae, secutae sunt eum pedestres de civitatibus, et 14. villis. Et ut vidit turbam multam, misertus est illis, et curavit languidos eorum. 15. Vespere autem facto, accesserunt ad eum discipuli, dicentes: Desertus locus est, et hora jam praeteriit: dimitte turbas, ut euntes in castella emant sibi escas. 16. Jesus autem dixit: Non habent necesse ire: date illis vos manducare. Responderunt 17. ei: Non habemus nisi quinque panes, et duos pisces. 18. Et ait Jesus: Adferte eos ad me. 19. Et cum jussisset turbam discumbere supra fenum, acceptis quinque panibus, et duobus piscibus, aspiciens in caelum benedixit, et fregit, et dedit discipulis suis, discipuli autem posuerunt 20. turbis. Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et reliquias collegerunt fragmentorum, duodecim cofinos 21. plenos. Manducantium autem fuit numerus v. milia virorum, exceptis pueris et mulieribus. 22. Et statim Jesus jussit discipulos suos + ascendere in naviculam, et praecedere + trans fretum, donec ipse dimitteret turbas. 23. Et dimissa turba, ascendit in montem solus orare. Vespere autem facto solus erat 24. ibi: Navicula autem jam + in medio mari jactabatur a fluctibus +: erat enim illis ventus 25. adversarius. Quarta autem vigilia noctis, venit ad eos Jesus + ambulans supra 26. mare. Videntes autem + illum, turbati sunt, dicentes: Quia fantasma est. Et prae timore clamaverunt. 27. Statimque Jesus locutus est illis, dicens: Constantes estote nolite timere, ego sum. 28. Respondens autem ei Petrus dixit: Domine, si tu es, juve me venire ad te super 29. aquam. Ad ipse ait: Veni. Et descendens Petrus de navicula, ambulabat super aquam ut veniret ad Jesum. 30. Videns vero ventum validum, timuit: et cum coepisset mergi, clamavit dicens: Domine, salvum 31. me fac. Et continuo Jesus extendens manum, adpraehendit eum: et ait illi: Modicae fidei, quare dubitasti? 32. Et cum ascendisset in naviculam, cessavit 33. ventus. Qui autem in navicula erant, venerunt, et adoraverunt eum, dicentes: Vere Filius Dei es tu +. 34. Et cum transfretassent, venerunt in terram 35. Genesar. Et cum cognovissent eum viri loci illius, adorabant eum. Et confestim miserunt in universam regionem illam, et optulerunt ei omnes male 36. habentes. Et rogabant eum ut vel fimbriam vestimenti ejus tangerent. Et quicunque tetigerunt, salvi facti sunt. CAPUT XV. 1. Tunc accesserunt ad eum Scribae, et Farisaei ab Hierosolymis, 2. dicentes: Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum? non enim lavant manus suas, cum panem manducant, 3. Ipse autem respondens ait illis: Quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Nam Deus dixit: 4. Honora patrem tuum +, et matrem tuam; et: Qui maledixerit patri, vel matri, morte moriatur. 5. Vos autem dicitis: Quicumque dixerit patri, vel matri corbam, quod est, munus quodcumque est ex me, tibi proderit, 6. non honorificavit patrem suum, et matrem: et irritum facitis verbum Dei propter traditionem 7. vestram. Hypocrite, bene prophetavit de vobis Eseias +, dicens: 8. Plebs haec labiis me diligit, cor autem illorum longe est a me. 9. Sine causa autem colunt me, docentes doctrinas, et mandata hominum. 10. Et convocatis ad se turbis, dixit eis: Audite vos, et intellegite. 11. Non quod intrat in os, inquinat hominem: sed quod procedit de ore, hoc inquinat hominem. 12. Tunc accedentes discipuli ejus, dixerunt ei: Scis quod Farisaei audito. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . 23. vexatur. Ad Jesus non respondit ei verbum. Et accedentes discipuli rogabant eum dicentes: Dimitte eam: quia sequitur, et clamat post nos. 24. Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves. quae perierunt domus Istrahel. 25. Ad illa veniens adorabat + eum, dicens: adjuva me, Domine. 26. Ipse autem respondens ait: Non licet + accipere panem filiorum, et dare canibus. 27. Ad illa dixit: Utique Domine: nam et catelli edunt de micis, quae cadunt de mensa dominorum suorum. 28. Tunc respondens Jesus, ait: O mulier, magna est fides tua: fiat tibi sicut vis. Et sanata est filia ejus ex illa hora. 29. Et cum transisset inde, venit iterum secus mare Galilaeae: et ascendens in monte, sedebat 30. ibi. Et accesserunt ad eum turbae, habentes secum clodos, caecos, debiles, mutos, et alios multos: et projecerunt eos sub + pedes ejus, et curavit eos omnes +: 31. ita ut turbae mirarentur, videntes mutos loquentes, clodos ambulantes, caecos videntes: et magnificabant Deum Istrahel. 32. Jesus autem, convocatis discipulis suis, dixit: Misereor huic turbae, quia triduum est jam quod + perseverant mecum, et non habent escam: et dimittere eos jejunos nolo, ne deficiant in via. 33. Dicunt autem ei discipuli: unde ergo modo in deserto panes tantos, ut saturentur 34. turbae istae? Et ait illis Jesus: Quod panes habetis? Ad illi dixerunt: Septem, et paucos 35. pisciculos. Et praecepit turbae recumbere + supra 36. terram. Et accepit Jesus VII. panes, et pisces, et gratias egit, ac fregit, et dedit discipulis suis, et discipuli dederunt populo. 37. Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et quod habundavit de panibus, tulerunt VII. sportas 38. plenas. Erant enim, qui manducaverant, quattuor milia hominum, extra pueros, et mulieres. 39. Et dimissa turba, ascendit in navicula: et venit in finibus terrae Magedan. CAPUT XVI. 1. Et accesserunt ad eum Pharisaei, et Sadducaei temptantes: et rogaverunt eum, ut signum de caelo ostenderet illis. 2. Ad ille respondens, ait illis: Cum sero factum est, dicitis: Serenum, rubicundum est enim cum nubibus 3. caelum. Et mane dicitis; Hodie tempestas, rubicundum est enim cum tristitia 4. coelum. pocritae, + Hyfaciem caeli nostis aestimare: signa autem temporum non potestis cognoscere? Generatio mala, et adultera quaerit signum: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae Prophetae. Et relictis illis, 5. abiit: Et cum venisset trans fretum; obliti sunt discipuli ejus panes accipere. 6. Jesus autem + dixit illis. Attendite vobis a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum. 7. Tunc + cogitabant inter se dicentes: Quia panes non accepimus. 8. Quibus cogitantibus, dixit Jesus: Quid cogitatis inter vos modicae fidei, quia panes non habetis? 9. Nondum intellegitis, neque meministis de quinque panibus, et quinque milibus hominum, et quod cophinos 10. sumpsistis? neque septem panes +, et quattuor milia hominum, et quod sportas 11. sumpsistis? Quare non intellegitis, quia non de pane dixi +: Attendite a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum? 12. Tunc intellexerunt, quia non dixit + a fermento, sed a doctrina Pharisaeorum, attendere sibi. 13. Venit autem Jesus in partem Caesareae Philippi, et interrogabat discipulos suos, dicens: Quem me + homines dicunt esse, Filium 14. hominis? Ad illi dixerunt: Johannem + Baptistam; alii autem vero Jeremian, aut unum ex prophetis. 15. Dicit illis Jesus: Vos autem quem me dicitis esse? 16. Respondens Simon Petrus dixit: Tu es Christus, Filius Dei vivi. 17. Respondens autem Jesus, dixit ei: Beatus es Simon Bar-Jona: quia caro et sanguis non revelabit tibi, sed Pater meus, qui in caelis est. 18. Et ego dico tibi, quia tu es Petrus, et super hanc petram aedificabo Ecclesiam meam, et portae inferi non praevalebunt 19. ei. Et tibi dabo clavem regni caelorum. Et quaecumque ligaberis super terram, erunt ligata et in caelis: et quaecumque solveris super terram, erunt soluta et in caelis. 20. Tunc imperavit discipulis suis, ut nemini dicerent quod ipse esset Christus. 21. Exinde coepit Jesus ostendere discipulis suis, quia oportet eum ire Hierosolima +, et multa pati a senioribus, et scribis, et principibus sacerdotum, et occidi, et post tertium diem + resurgere. 22. Et adsumens eum Petrus coepit increpare, et dicere +: Absit a te propitius esto +, Domine, non erit istut. 23. Ad ipse + conversus Petro, dixit: Vade retro post me Satanas: scandalum es mihi: quia non sapis quae Dei sunt, sed quae sunt hominum. 24. Tunc Jesus dixit discipulis suis: Si quis vult post me venire, abneget se sibi, et tollat crucem suam, et sequatur me. 25. Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet eam: qui autem perdiderit animam suam propter me, inveniet eam. 26. Quid enim prodeest homini, si hunc mundum lucrifaciat, animae vero suae detrimentum patiatur? Aut quam dabit homo commutationem animae suae? 27. Nam Filius hominis venturus est in majestate Patris sui cum angelis suis sanctis +: et tunc reddet unicuique secundum opera ejus. 28. Amen dico vobis, quoniam sunt aliqui de istis adstantibus, qui non gustabunt mortem, donec videant Filium hominis venientem in regno suo. CAPUT XVII. 1. Et factum est + post dies sex adsumpsit Jesus Petrum, et Jacobum, et Johannem fratrem ejus, et ducit illos in montem excelsum seorsum: 2. et transfiguratus est Jesus + ante eos. Et resplenduit facies ejus sicut sol: vestimenta autem ejus facta sunt candida sicut 3. nix. Et ecce apparuit + illis Moyses et Helias cum eo loquentes. 4. Respondens autem Petrus dixit ad Jesum: Domine, bonum est nos hic esse: si vis, faciam hic tria tabernacula, tibi unum, Heliae unum, et Moysi 5. unum. Adhuc eo loquente, ecce nubs lucida inumbravit eos. Et ecce vox de nube, dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui: ipsum audite. 6. Et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam, et timuerunt 7. valde. Et accessit Jesus, et tetigit eos; dixitque eis: Surgite, et nolite timere. 8. Levantes autem oculos suos, neminem viderunt, nisi solum Jesum. 9. Et descendentibus illis de monte, praecepit eis Jesus dicens: Nemini dixeritis visum, donec Filius hominis a mortuis resurgat. 10. Et interrogaverunt eum discipuli, dicentes: Quid ergo Scribae dicunt quod Heliam oportet primum venire? 11. Ad ipse respondens, ait: Helias quidem venturus est restituere + 12. omnia. Dico autem vobis, quod Helias jam venit, et non cognoverunt eum, et fecerunt ei + quanta voluerunt. 13. Et tunc intellexerunt discipuli quod de Johanne Baptista dixerit illis: Sic et Filius hominis necesse habet pati ab eis +. 14. Et cum venisset ad turbam accessit ad eum homo genibus provolutus ante eum, rogans eum, et dicens: Domine, miserere filio meo, quia lunaticus est, et male torquetur: nam saepe cadit in ignem, et aliquando + in 15. aquam. Et optuli eum discipulis tuis, et non potuerunt curare eum. 16. Respondens Jesus, ait: O generatio incredibilis, et perversa, quousque patiar vos? quousque ero vobiscum? Adferte huc illum ad me. 17. Et increpavit eum Jesus, et exiit ab eo daemonium, et curatus est puer ex illa hora. 18. Tunc accesserunt discipuli ad Jesum secreto, et dixerunt ei, Domine: Quare nos non potuimus eicere illum? 19. Dicit illis Jesus: Propter incredulitatem vestram. Amen dico vobis, si habueritis fidem, sicut granum sinapis, diceretis monti huic, Transi hinc illuc, et transibit, et nihil impossibile erit vobis. 20. Hoc autem genus daemonium non eicitur nisi per orationem, et jejunium. 21. Ipsis autem conversantibus in Galilaeam, dixit Jesus: Futurum est, ut Filius hominis tradatur in manibus hominum: 22. et occident eum. et post tertium diem + resurget. Et cum hoc audissent discipuli contristati sunt vehenmenter. 23. Et cum venissent Capharnaum, accesserunt qui didragma exigebant ad Petrum, et dixerunt ei: Magister vester quare non solvit didragma, vel 24. censum? ait Utique non. Et intranti + in domum, praevenit eum Jesus, dicens: Quid tibi videtur Simon? Reges terrae, a quibus accipiunt tributum bel censum? a filiis suis, aut 25. ab alienis? Et ille dixit: Ab alienis. Dixit illi: Ergo liberi sunt filii? Respondit 26. certe. Ut autem non scandalizemus eos, vade ad mare, et mitte hamum: et eum piscem, qui primus ascenderit, tolle: et aperto ore ejus, invenies ibi + staterem: illum sumens da eis pro me, et pro te. CAPUT XVIII. 1. In illa die accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Quis utique major est in regno caelorum? 2. Et Jesus vocabit puerum, et statuit eum in medio eorum, 3. et dixit: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut pueri, non intrabitis in regno caelorum. 4. Quicumque ergo humiliaberit se sicut puer iste, hic major erit in regno caelorum. 5. Et qui acceperit unum puerum talem in nomine meo, me accipit. 6. Qui autem scandalizat unum de pusillis istis, qui in me credunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo ejus, et demergatur in profundum maris. 7. Vae autem huic mundo ab scandalis. Necesse est enim venire scandala: verumtamen vae homini illi, per quem scandalum venit. 8. Quod si manus tua scandalizat te, vel pes tuus, abscide eum, et proice abs te: bonum tibi est in vitam venire debilem vel clodum, quam duos pedes vel duas manus habentem mitti in ignem aeternum. 9. Et si oculus tuus scandalizat te, erue eum, et proice abs te: bonum tibi est enim oculum habentem in vitam intrare, quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis. 10. Videte ne contemnatis unum ex his pusillis, qui credunt in me +: dico enim vobis, quod angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris mei, qui in 11. caelis est. Venit Filius hominis salvare, quod perierat. 12. Quid vobis videtur? si fuerint alicui homini + centum oves, et erraverit una ex eis: nonne relinquet XC et VIIII. in montibus, et vadit quaerere eam quae erravit, 13. et si contigerit ut inveniat eam: Amen dico vobis, quod gaudebit in eam magis quam in XCVIIII. quae non erraverunt. 14. Sic non est voluntas ante Patrem vestrum, qui in caelis est, ut pereat unus ex pusillis istis. 15. Quod si peccaverit in te frater tuus, vade, et corripe eum inter te, et ipsum solum. Si te audierit, lucratus eris fratrem tuum. 16. Si autem non te audierit, adhibe tecum adhuc unum, vel duos; ut in ore duorum testium, vel trium stet omne verbum. 17. Quod si non audierit eos: dic ecclesiae. Si autem ecclesiam non audierit, sit tibi sicut ethnicus et publicanus. 18. Amen dico vobis, quaecumque alligaveritis super terram, erunt alligata et in caelo: et quaecumque solveritis super terram, erunt soluta et in caelo. 19. Iterum amen + dico vobis, quia si duobus ex vobis convenerit supra terram, de omni re quaecumque petieritis, fiet vobis a Patre meo, qui in 20. caelis est. Ubi enim sunt duo vel tres congregati in nomine meo, ibi et ego sum in medio eorum. 21. Tunc accedens ad eum Petrus dixit ei: Domine si peccaberit in me frater meus, quotiens remittam ei? usque septies? 22. Dicit illi Jesus: Non dico tibi usque septies; sed usque septuagies et septies. 23. Ideo similis est habitus regni caelorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum 24. servis suis. Et cum coepisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui X debebat milia talenta. 25. Cum autem non haberet unde redderet, jussit eum dominus ejus venumdari, et uxorem ejus, et filios, et omnia quae habebat, et reddi debitum. 26. Procidens autem servus ille orabat eum, dicens: Patientiam habe domine, et omnia 27. reddam. Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et debitum remisit ei. 28. Egressus autem servus ille, invenit unum ex conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocabat eum, dicens: Redde quod debes. 29. Et procidens conservus ejus, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et reddam tibi. 30. Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcere, donec redderet debitum. 31. Videntes autem conservi illius quae fiebant, contristati sunt: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quae facta erant. 32. Tunc vocavit eum dominus suus: et ait illi: Serve nequa, omne debitum remisi tibi, quoniam rogasti 33. me: non ergo oportuit te quoque misereri conservo tuo, sicut et ego tui misertus 34. sum? Et iratus Dominus ejus tradidit eum tortoribus, quo ad usque redderet universum debitum. 35. Sic et vobis faciet Pater meus qui in caelis est, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris.
CAPUT XIX. 1. Et factum est, cum locutus esset + sermones istos Jesus, transtulit se a Galilaea, et venit in fines Judaeae trans 2. Jordanem, et secutae sunt eum turbae multae, et curavit eos ibi. 3. Et accesserunt ad eum Pharisaei temptantes eum, et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa? 4. Et respondens Jesus ait illis: Non legistis, quia qui fecit masculum et feminam ab initio fecit eos? et dixit: 5. Propter hoc relinquet homo patrem et matrem, et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne una. 6. Itaque jam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus conjucxit, homo non separet. 7. Dicunt illi: Quid ergo Moyses mandavit dari librum repudii, et dimittere uxorem? 8. Ait illis Jesus: Quoniam ad duritiam cordis vestri permisit vobis Moyses dimittere uxores vestras: ab initio autem non fuit sic. 9. Dico autem vobis, quicumque dimiserit uxorem suam, nisi ob causam for nicationis, + et aliam duxerit, moecatur. 10. Dicunt ei discipuli ejus: Si ita est causa viri cum uxore, non expedit nubere. 11. Dixit autem illis Jesus: Non omnes capiunt verbum istut, sed quibus datum est. 12. Sunt enim spadones, qui de matris suae utero sic nati sunt: et sunt spadones, qui facti sunt ab hominibus: et sunt spadones, qui se ipsos castraverunt propter regnum caelorum. Qui potest capere, capiat. 13. Tunc oblati sunt ei pueri, ut manus eis imponeret, et oraret. Discipuli autem prohibebant 14. eos. Jesus vero ait +: Sinite eos, et nolite prohibere ad me venire: talium est enim regnum caelorum. 15. Et impositis illis manibus, abiit inde. 16. Et ecce unus accessit ad illum, et ait illi: Magister bone, quid boni faciam ut habeam vitam aeternam? 17 Ad Jesus dixit ei: Quid me interrogas de bono? Unus est bonus Deus. Sed si vis in vitam aeternam venire, serva 18. mandata. Dicit illi: Quae? Jesus autem dixit: Non occidis: Non adulterabis: Non furtum facies: Non falsum testimonium dices: 19. Honora patrem tuum, et matrem tuam: et, diliges proximum tuum sicut te ipsum. 20. Dicit illi adulescens: Omnia haec custodivi a juventute mea, quid adhuc mihi deest? 21. Ait illi Jesus: Si vis perfectus esse, vade, vende omnia tua, et da pauperibus, et habebis thensaurum in caelo: et veni, sequere me. 22. Cum audisset autem adulescens verbum hoc, abiit tristes: erat enim habens multas possessiones. 23. Jesus autem dixit discipulis suis: Amen dico vobis, quod dives difficile intravit in regno caelorum. 24. Iterum dico vobis: Facilius est camillum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum caelorum. 25. Auditis autem discipulis haec, mirabantur, et timebant + valde, dicentes: Quis ergo poterit salvus esse? 26. Aspiciens autem Jesus, dixi illis: Aput homines hoc impossibile est: aput Deum autem omnia possibilia sunt. 27. Tunc respondens Petrus, dixit ei: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te: quid ergo erit nobis? 28. Jesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quod vos qui secuti estis me, in regeneratione cum sederit Filius hominis in sede majestatis suae, sedebitis et vos super sedes XII. judicantes duodecim tribus Is trahel. 29. Et omnis qui reliquerit domum, vel fratrem, aut sorores, aut matrem, aut filios, aut agros, propter nomen meum, centuplum accipiet, et vitam aeternam possidebit. 30. Multi autem sunt primi nobissimi, et nobissimi primi. CAPUT XX. 1. Simile est regnum caelorum homini patrifamilias, qui exiit primo mane conducere operarios in vineam 2. suam. Conventione autem facta cum operariis ex denario diurno, misit eos in vineam suam. 3. Et egressus circa horam tertiam, invenit + alios stantes in foro 4. otiosos, et ait illis: Ite et vos in vineam +, et quod justum fuerit dabo 5. vobis. Illi autem abierunt. Iterum + exiit circa sextam et nonam horam: et fecit similiter. 6. Circa undecimam autem exiit, et invenit alios stantes, et dicit illis: Quid hic statis tota die 7. otiosi? Dicunt ei: Quia nemo conduxit nos. Dicit illis: Ite et vos in vineam meam. 8. Cum sero autem factum esset, dicit dominus vineae procuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem, incipiens a nobissimis usque ad primos. 9. Cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant, acceperunt singulos denarios. 10. Venientes et primi, arbitrati sunt quod plus essent accepturi: acceperunt autem et ipsi singulos denarios. 11. Et accipientes murmuraverunt + adversus patrem 12. familias, dicentes: Hi nobissimi una hora fecerunt, et pares illos nobis fecisti, qui portavimus pondus diei, et aestus? 13. Ad ille respondens uni eorum, dixit: Amice non facio tibi injuria: nonne ex denario convenisti mecum? 14. Tolle quod tuum est, et vade: volo autem et huic nobissimo dare sicut et tibi. 15. Aut non licet mihi facere quod volo? an oculus tuus nequa est, quia ego bonus sum? 16. Sic erunt nobissimi primi, et primi nobissimi. Multi sunt enim vocati, pauci autem electi. 17. Et ascendens Jesus Hierosolyma adsumpsit XII. discipulos, et ait illis: 18. Ecce ascendimus Hierosolyma, et filius 19. hominis tradetur principibus sacerdotum, ut scribis, et condemnabunt eum morte, et tradent eum gentibus ad deludendum, et flagellandum, et crucifigendum, et tertia die resurget. 20. Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis, adorans, et petens aliquid ab eo. 21. Ipse autem dixit ei: Quid vis? Ait ei illa: Dic ut sedeant hi duo filii mei, unus ad dextram tuam, et unus ad sinistram in regno tuo. 22. Respondens autem Jesus, dixit illis: Nescitis quid petatis. Potestis bibere calicem, quem ego bibiturus sum? Dicunt ei: Possumus. 23. Ait illis Jesus +: Calicem quidem meum bibetis: sedere autem ad dexteram meam aut sinistram, non est meum dare vobis, sed quibus paratum est a Patre meo. 24. Et audientes decem contristati sunt de duobus fratribus. 25. Jesus autem vocavit eos ad se, et ait: Scitis quod principes gentium dominentur eorum: et qui majores sunt, potestatem exercent in eos. 26. Non ita erit inter vos: sed quicumque voluerit inter vos major fieri, erit + vester 27. minister: et qui voluerit inter vos primus esse: erit vester servus. 28. Sicut filius hominis non venit ministrari, sed ministrare, et dare animam suam, redemptionem pro multis. Vos autem quaeritis de pusillo crescere, et de minore majores esse +. Intrantes + autem, et rogati ad cenam +, nolite recumbere in locis eminentioribus, ne forte clarior te superveniat; et adcedens qui ad cenam vocavit te +, dicat tibi: Adhuc deorsum accede, et confundaris. Si autem in loco inferiori recubueris, et supervenerit humilior te +, dicet tibi qui ad cenam vocavit te: Accede adhuc sursum. Et erit hoc tibi utilius +. 29. Et egredientibus eis ab Jericho, secuta est eum 30. turba multa: et ecce duo caeci sedentes secus viam audierunt quod Jesus transit: et clamaverunt, dicentes: Miserere nobis, fili David. 31. Turba autem increpabat eos ut tacerent. Ad illi magis clamabant, dicentes: Domine, miserere nobis, fili David. 32. Et stetit Jesus, et vocavit et ait: Quid vultis faciam 33. vobis? Dicunt illi, Domine, ut aperiantur oculi nostri. 34. Misertus autem illorum Jesus, et tetigit oculos eorum. Et confestim viderunt, et secuti sunt eum; CAPUT XXI. 1. Et factum est, cum adpropinquasset Hierosolymis, et benissent in + Bethphage in montem Oliveti: Tunc Jesus misit duos discipulos 2. suos, dicens: Ite in castellum, quod contra vos est, et invenietis asinam alligatam, et pullum cum ea: solvite, et adducite 3. mihi: et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quia Dominus operam eorum desiderat: et confestim remittet eos. 4. Hoc autem factum est, ut impleretur quod dictum est per Prophetam dicentem: Dicite filiae 5. Sion: Ecce rex tuus venit tibi mansuetus, sedens super pullum asinae nobellum subjugalem +. 6. Euntes autem discipuli fecerunt sicut praecepit illis Jesus. 7. Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eum vestimenta, et sedebat super eum +. 8. Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: Alii autem cedebant ramos de arboribus, et sternebant in via: 9. turbae autem, quae praecedebant, et quae sequebantur, clamabant, dicentes: Ossanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: Ossanna in altissimis. 10. Et cum intrasset Hierosolyma, commota est universa civitas, dicentes: 11. Quis est hic? Multi autem dixerunt +: Hic est Jesus propheta a Nazareth Galilaeae. 12. Et intravit Jesus in templum, et eiciebat omnes vendentes, et ementes in templum; et mensas nummulariorum, et cathedras vendentium columbas evertit: 13. et dixit illis: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur: vos autem fecistis eam speluncam latronum. 14. Et accesserunt ad eum caeci, et clodi in templo: et sanavit eos. 15. Videntes autem principes sacerdotum, et scribae mirabilia, quae fecit Jesus, et pueros clamantes in templo, et dicentes: Ossanna filio David: in- 16. dignati sunt, et dixerunt ei: Audis quid isti dicunt? Jesus autem dixit illis: Utique non legistis: Ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem? 17. Et relictis illis, abiit foras extra civitatem in Bethaniam: ibique mansit. 18. Mane autem transiens + in civitatem, esuriit. 19. Et videns fici arborem unam secus viam, venit ad eam: et nihil invenit in ea nisi folia tantum, et ait illi: Numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. Et arefacta est continuo ficulnea 20. Et videntes discipuli, mirati sunt, dicentes: Quomodo continuo aruit? 21. Respondens autem Jesus, ait: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non aesitaberitis, non solum de ficulnea facietis, sed et si monti huic dixeritis, Tollere, et mittere + in mare, fiet. 22. Et omnia quaecumque petieritis in oratione credentes, accipietis. 23. Et cum venisset in templum, accesserunt ad eum principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate haec facis? Et quis tibi dedit hanc potestatem? 24. Respondens Jesus dixit illis: Interrogo vos et ego unum verbum: quod dicite mihi, quod ssi dixeritis mihi, et ego vobis dicam in qua potestate haec facio. 25. Baptismum Johannis unde erat? de caelo, an ex hominibus? Ad illi cogitabant intra se, dicentes: 26. Si dixerimus de caelo, dicet nobis: Quare non creditis illi? Si autem dixerimus, ex hominibus, timemus turbam: omnes enim habent + Johannen sicut prophetam. 27. Et responderunt ad Jesum, et dixerunt: Nescimus. Ait illis et ipse: Nec ego vobis dico in qua potestate haec facio. 28. Quid autem vobis videtur? Homo quidam habebat duos filios; et accedens ad primum, dixit: Fili, vade hodie operare in 29. vineam. Ille autem respondens ait: Nolo. Postea Paenitentia motus abiit in vineam. 30. Accessit autem ad alterum, et dixit similiter. Ad ille respondens, ait: Eo, domine, et 31. non iit. Quis ex duobus fecit patris voluntate? Dicunt ei: Nobissimus +. Dicit illis Jesus: Ame dico vobis, quod meretrices et publicani praecedent vos in regno Dei. 32. Venit enim ad vos Johannes in via justitiae, et non credidistis ei: publicani autem, et meretrices crediderunt ei vos autem videntes, nec paenitentiam habuistis postea, quod non credidistis ei. 33. Aliam parabolam audite: Homo erat pater familias, qui plantavit vineam, et saepe circumdedit ei, et fodit in eam torcular, et aedificavit turrem, et locavit eam colonis, et peregre profectus est. 34. Cum tempus autem fructuum adpropinquasset, misit servos suos ad colonos, ut acciperent de fructibus 35. suis. Et coloni adprehensis servis, unum ceciderunt, alium autem lapidaverunt, alium vero occiderunt. 36. Iterum misit alios servos plures prioribus; et fecerunt illis similiter. 37. Novissime autem misit illis filium suum unicum, dicens: Forsitam + verebuntur filium meum. 38. Coloni autem videntes filium, dixerunt intra se: Hic est heres, venite occidamus eum, et habebimus hereditatem ejus. 39. Et adprehensum eum occiderunt, et ejecerunt extra vineam +. 40. Cum ergo venerit dominus vineae, quid faciet colonis illis? 41. Ajunt illi: Malos male perdet: et vineam suam locavit aliis colonis, qui reddent ei fructus + temporibus suis. 42. Dicit illis Jesus: numquam legistis in Scripturis. Lapidem quem reprobaverunt aedificantes, hic factus est in caput anguli? A Domino factus est iste +, et est mirabilis in oculis nostris? 43. Ita dico vobis. quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructum ejus. 45. Et cum audissent principes sacerdotum, et Pharisaei parabolas ejus, cognoverunt quod de ipsis 46. dicit. Et quaerentes eum tenere, timuerunt turbam: quoniam sicut prophetam eum habebant. CAPUT XXII. 1. Et respondens Jesus, dixit illis iterum in parabolis, dicens: 2. Simile est regnum caelorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo. 3. Et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias, et noluerunt venire. Iterum misit alios servos, dicens: 4. Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri et saginata occisa sunt, et omnia parata sunt: venite ad nuptias. 5. Illi autem neglexerunt: et abierunt, alii in villam suam, alii vero ad negotiationem suam: 6. reliqui vero tenuerunt servos ejus, et contumelia adfectos occiderunt. 7. Ille + rex cum audisset, iratus est: et misit exercitum + suum, et perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit. 8. Tunc ait servis suis: Nuptiae quidem paratae sunt, sed qui erant invitati non fuerunt digni. 9. Ite ergo ad exitus viarum, et quoscumque inveneritis, vocate ad 10. nuptias. Et egressi servi ejus in vias, congregaverunt omnes quod quod + invenerunt, malos et bonos: et impletae sunt nuptiae discumbentium. 11. Intravit autem rex ut videret discumbentes, et vidit ibi hominem non vestitum vestem + nuptialem. 12. Et ait illi: Amice, quomodo hoc venisti non habens vestimentum nuptialem? Ad ille ommutuit. 13. Tunc dixit rex ministris: Tollite illum pedibus, et manibus, et + mittite in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. 14. Multi autem sunt vocati, pauci vero electi. 15. Tunc abierunt Pharisaei, et consilium acceperunt ut caperent eum in sermone. 16. Et mittunt discipulos suos cum Herodianis dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personas hominum: 17. quid + tibi videtur, licet censum dare Caesari, aut non? 18. Cognita autem Jesus nequitia eorum, ait: Quid me temptatis hypocritae? 19. ostendite misma census. Ad illi obtulerunt ei denarium. 20. Ait + illis Jesus: Cujus est imago haec, et superscriptio? 21. Dicunt ei: Caesaris. Tunc ait illis Jesus: Reddite quae sunt Caesaris, Caesari, et quae sunt Dei, 22. Deo. Et illi audientes mirati sunt, et relicto eo abierunt. 23. In illa die accesserunt ad eum Sadducaei, qui dicunt non esse resurrectionem; et interrogaverunt eum dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium: ut ducat frater ejus uxorem illius, et suscitet semen fratri suo. 25. Erant autem aput nos septem fratres; et primus, uxore ducta, defunctus est semen non habens, reliquid uxorem suam fratri suo. 26. Similiter secundus, et tertius, usque ad septimum. 27. Novissime autem omnium et mulier defuncta est. 28. In ressurectione autem cujus erit uxor? septem enim eam habuerunt. 29. Respondens. Jesus, ait illis: Erratis, nescientes Scripturas, neque virtutem 30. Dei. In resurrectione autem neque nubunt, neque uxores ducunt: sed sunt sicut angeli + in caelo. 31. De resurrectione autem mortuorum non legistis quia dictum est a Deo dicente vo- 32. bis: Ego Deus Abraham, et Deus Isac, et Deus Jacob? 33. Non est Deus mortuorum, sed viventium. Et cum audirent turbae mirabantur super doctrinam ejus. 34. Pharisaei autem audientes quod silentium posuit Sadducaeis, 35. convenerunt ad eum +: et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, temptans eum, 36. et dicens +: Magister, quod est mandatum magnum 37. in lege? Ait illis Jesus: Diliges Dominum Deum tuum in toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente 38. tua. Hoc est maximum, et primum mandatum, 39. Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut te ipsum. 40. In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetae. 41. Congregatis autem Pharisaeis, interrogavit eos Jesus, dicens: 42. Quid vobis videtur de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: 43. David. Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum dicens: 44. Dicit Dominus Domino meo: sede ad dextris meis, donec ponam inimicos tuos sub pedibus tuis +? 45. Si ergo David eum in spiritu + vocat Dominum, quomodo filius ejus est? 46. Et nemo poterat respondere ei verbum: neque ausus est quisquam ex illa die eum amplius interrogare. CAPUT XXIII. 1. Tunc Jesus locutus est ad turbas, et discipulos suos, 2. dicens: Super cathedram Moysi sederunt scribae, et Farisaei. 3. Omnia ergo quaecumque dixerint vobis, servate, et facite: secundum facta vero eorum nolite facere: dicunt enim, et ipsi non faciunt. 4. Alligant autem onera gravia, et ponunt in umeros hominum: digito autem suo nolunt ea movere. 5. Omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab hominibus: dilatant enim fylacteria sua, et magnificant fimbrias suas. 6. Amant autem primum recubitum + in conviviis, et primas catedras in synagogis, et 7. salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi. 8. Vos autem nolite vocari Rabbi. Unus est enim Magister vester, omnes autem vos fratres 9. estis. Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus est enim Pater vester, qui in caelis est. 10. Nec vocemini magistri: quia Magister vester, unus Christus. 11. Qui major est vestrum, erit vester minister. 12. Qui autem se exaltaberit, humiliabitur: et qui se humiliabitur, exaltabitur. 13. Vae autem vobis Scribae et Farisaei hypocritae, quia clyditis regnum caelorum hominibus. Vos enim non intratis, nec introeuntes sinitis intrare. 14. Vae vobis Scribae et Farisaei hypocritae: quoniam comeditis domos viduarum, occansione longa + orantes: propter hoc accipietis amplius judicium. 15. Vae vobis Scribae et Farisaei hypocritae: quia circuitis mare et aridam, ut faciatis unum proselytum: et cum fuerit factus, facitis eum filium gehennae duplo quam vos. 16. Vae vobis duces caeci, qui dicitis: Quicumque juraverit in templo +, nihil est: qui autem juraberit in auro templi, debet. 17. Stulti, et caeci: Quid enim majus est, aurum, an templum quod sanctificat 18. aurum? Et qui. . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . .. . . . . . . . hominibus speciosa, intus vero plena sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia. 28. Sic et vos a foris quidem paretis hominibus justi: intus autem pleni estis hypocrisi, et iniquitate. 29. Vae vobis Scribae et Farisaei hypocritae, qui aedificatis sepulchra prophetarum, et ornatis monumenta justorum, et 30. dicitis: Quia si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum. 31. Itaque testimonium redditis vobis, quia filii estis eorum, qui prophetas occiderunt. 32. Et vos implete mensuram patrum vestrorum. 33. Generatio viperarum, quomodo fugietis a judicio gehennae? 34. Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et flagellabitis in synagogis vestris, et persequimini de civitate in civitatem: 35. ut veniat super vos omnes sanguis justus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel justi usque ad sanguinem Zacchariae fili Barachie, quem occidistis inter templum et altare. 36. Amen dico vobis, venient haec omnia super generationem istam. 37. Hierusalem, Hierusalem, quae occidis prophetas, et lapidas eos qui ad te missi sunt, quotiens volui congraegare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas suas, et noluistis? 38. Ecce relinquitur + vobis domus vestra deserta. 39. Dico autem vobis, quia + non me videbitis amodo, donec dicatis: Benedictus, qui benit in nomine Domini. CAPUT XXIV. 1. Et egressus Jesus de templo, ibat. Et accesserunt discipuli ejus, ut ostenderent ei structuras 2. templi. Ipse autem respondens dixit illis; Videtis haec omnia? Amen dico vobis, non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur. 3. Sedente autem ipso super montem Oliveti, accesserunt ad eum discipuli secreto, dicentes: Dic nobis, quando haec erunt? et quod signum adventus tui, et consummationis saeculi? 4. Et respondens Jesus, dixit: Videte ne quis vos seducat ullo 5. modo. Multi enim venient in nomine meo, dicentes: Ego sum Christus: et multos seducent. 6. Audientes autem praelia, et opiniones bellorum. Videte, ne turbemini. Oportet enim fieri haec, sed nondum est finis. 7. Insurget enim gens contra gentem, et regnum contra regnum, et erunt fames, et terremotus per loca 8. omnia. Haec initia sunt dolorum. 9. Tunc tradent vos in tribulationem, et occident vos: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. 10. Et tunc scandalizabuntur multi, et invicem tradent, et odio habebunt invicem. 11. Et multi pseudoprophetae insurgent, et seducent multos. 12. Et quoniam abundabit, iniquitas, refrigescet caritas multorum. 13. Sed qui permanserit in finem, in finem, hic salvus erit. 14. Et praedicabitur hoc Evangelium regni in universo orbe terrarum, in testimonium omnibus gentibus: et tunc veniet consummatio. 15. Cum ergo videritis abominationem desolationis, quod dictum est a Daniel propheta, stans + in loco sancto, qui legit intellegat: 16. tunc qui in Judaea sunt, fugiant 17. in montibus: et qui in tecto non discendat tollere aliquid de domo: 18. et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam. 19. Vae autem pregnantibus et ubera dantibus in illis diebus. 20. Orate autem ut non fiat fuga vestra hieme, vel sabbato. 21. Erit enim tribulatio magna, qualis non fuit ab initio saeculi usque modo, neque fiet. 22. Et nisi brebiati fuissent dies illi, non fieret salva omnis caro: sed propter electos brebiabuntur dies illi. 23. Tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic Christus +, ecce illic: nolite credere. 24. Surgent enim pseudochristi, et pseudoprophetae: et dabunt signa magna, et prodigia, ita ut in errorem inducantur, si fieri potest, etiam electi. 25. Ecce praedixi vobis. 26. Si autem dixerint vobis, Ecce in deserto est, vel ecce in penetralibus, nolite credere. 27. Sicut enim fulgur exit ab oriente, et paret usque occidentem: ita erit et adventus fili hominis. 28. Ubicumque erit corpus, illic congregabuntur aquile +. 29. Statim autem post tribulationem dierum illorum, sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et stellae cadent de caelo, et virtutes caelorum 30. commovebuntur: et tunc parebit signum fili hominis in caelo: et tunc concident se omnes tribus terrae: et videbunt filium hominis venientem in nubibus caeli cum virtute multa, et majestate. 31. Et mittet angelos suos cum tuba et voce magna: et congregabunt electos ejus a quattuor angulos caeli, a summis caelorum usque ad terminum eorum. Cum coeperint autem haec fieri, respicite, et levate capita vestra, quoniam adpropiat redemptio vestra +. 32. A fici autem arbore discite parabolam: cum jam ramus ejus tener fuerit, et folia nascuntur, scitis quia prope est aestas, 33. et vos cum videritis haec omnia, scitote quia prope est in januis. 34. Amen dico vobi, quia non praeteribit haec generatio, donec omnia 35. fiant. Caelum et terra transibunt; verba vero mea non praeteribunt. 36. De die autem illa vel hora nemo scit, neque angeli caelorum, nec filius +, nisi pater solus. 37. Sicut autem in diebus Noe, ita erit et adventus fili hominis. 38. Sicut erat in diebus illis + ante dilubium, manducantes, et bibentes, nubentes, et nupto tradentes usque eo die, quo intrabit in arcam, 39. et non cognoverunt donec venit diluvium, et tulit omnes: ita erit adventus fili hominis. 40. Tunc duo erunt in agro: unus adsumetur, et unus relinquetur. Duae molentes ad molam: una adsumetur, et una relinquetur. 41. Duo in lecto: unus adsumetur, et unus relinquetur +. 42. Vigilate ergo, quia nescitis qua hora Dominus vester venturus est. 43. Illut autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias, qua hora fur venit +, vigilaret utique, et non sineret perfodiri domum 44. suam. Ideo et vos nescitis qua hora filius hominis venturus est. 45. Quisnam est fidelis servus, et prudens, quem constituit dominus ejus supra familiam suam, ut det illis cibum in tempore. 46. Beatus ille servus, quem veniens dominus ejus, inveniet + sic facientem. 47. Amen dico vobis, quoniam super omnia constituet eum. 48. Si autem dixerit malus ille servus in corde suo: Moram facit dominus meus venire; 49. et incipiet percutere conservos suos, manducet autem et bibat cum ebriis: 50. veniet dominus servi illius in die, qua non sperat, et hora, qua ignorat, et dividet eum, 51. partemque ejus ponit cum hypocritis, illic erit fletus, et stridor dentium. CAPUT XXV. 1. Tunc simile aestimabitur regnum caelorum decem virginibus: quae acceperunt lampades suas, et venerunt obviam sponso, et sponsae. 2. Quinque autem ex eis erant fatuae, et quinque prudentes: 3. sed quinque fatuae, acceptis lampadibus suis +, non sumpserunt oleum secum: 4. prudentes vero acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus suis +. 5. Mora autem sponso faciente dormitaverunt omnes, et dormierunt. 6. Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, surgite obviam ei. 7. Tunc surrexerunt omnes illae virgines, et acceperunt lampades suas. 8. Fatuae autem sapientibus dixerunt: Date nobis de oleo vestro: quia lampades nostrae extinguuntur. 9. Responderunt prudentes, dicentes: Non: ne forte non sufficiat nobis et vobis, ite potius ad vendentes, et emite vobis. 10. Dum eunt emere, venit sponsus: et quae paratae erant, intraverunt cum eo in nuptias, et clusa est janua. 11. Nobissimae veniunt relique + virgines, dicentes: Domine, Domine aperi nobis. 12. Ad ille respondens ait: Amen dico vobis, quod nescio vos. 13. Vigilate itaque, quia nescitis diem, neque horam. 14. Sicut enim homo peregre afuturus, vocabit servos suos, et tradidit illis bona sua: 15. Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum, unicuique secundum propriam virtutem suam +, et profectus est. 16. Continuo abiit qui quinque talenta acceperat, et operatus est in eis alia quinque. 17. Similiter qui duo accepit, lucratus est in eis alia duo. 18. Qui autem unum talentum accepit, fodit + in terram, et abscondit pecuniam domini sui. 19. Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum eis. 20. Et accedens qui quinque talenta acceperat, optulit alia quinque super talenta, dicens: Domine, quinque talenta mihi dedisti, ecce alia quinque superlucratus sum. 21. Ait illi dominus ejus: Euge bone serbe, et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam, (intra in gaudium domini tui.) 22. Accessit autem qui duo talenta acceperat, et ait: Domine, tradidisti mihi duo talenta, ecce alia duo lucratus sum. 23. Ait illi dominus ejus: Euge serbe bone, et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam, intra in gaudium domini tui. 24. Accedens autem qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo austeris es, metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti: 25. et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: habes ecce quod tuum est. 26. Respondens autem dominus ejus, dixit ei: Serve male, et piger, sciebas quod meto, ubi non semino, et congrego ubi non 27. sparsi: oportuit ergo te committere pecuniam nummulariis, et veniens ego cum usuris recepissem quod meum est. 28. Tollite itaque ab eo talentum, et date ei qui habet X. talenta. 29. Omni enim habenti dabitur, et abundabit: ei autem qui non habet, et quod habet +, auferetur ab eo, 30. Et nequam servum proicite foras + in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. 31. Cum autem venerit filius hominis in majestate sua, et omnes angeli cum eo, tunc sedebit super sedem majestatis suae: 32. et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separabit eos ab invicem. 33. sicut pastor segregat oves ab aedis et statuet oves + ad dextris suis, aedos autem ad sinistris. 34. Tunc dicet rex his, qui ad dextris ejus sunt: Benite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi. 35. Esurii enim et dedistis mihi manducare: sitivi, et dedistis mihi potum: 36. ospes eram, et collexistis me: nudus, et operuistis me: infirmus, et visitastis me: in carcerem eram, et venistis ad me. 37. Tunc respondebunt ei justi, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, et pavimus te: sitientem, et dedimus tibi potum? 38. quando autem te vidimus hospitem, et collegimus te: aut nudum, et cooperui- 39. mus te: aut quando infirmum, aut in carcerem, et venimus ad te? 40. Et respondens rex dicit illis: Amen dico vobis, quamdiu fecistis uni horum fratruum + meum minimorum, mihi fecistis. 41. Tunc dicit is, qui ad sinistris ejus sunt: Discedite a me maledicti in ignem aeternum, quem paravit Pater meus + diabulo, et angelis ejus. 42. Esurii enim, et non dedistis mihi manducare: sitivi, et non dedistis mihi potum: 43. hospes eram, et non collexistis me: nudus, et non operuistis; infirmus, et in carcerem, et non visitastis me. 44. Tunc respondebunt et ipse +, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, aut sitientem, aut hospitem, aut nudum, vel in carcerem, aut infirmum, et non ministrabimus tibi? 45. Tunc respondebit illis dicens: Amen dico vobis: Quandiu non fecistis uni de minoribus his, nec mihi fecistis. Et ibunt hi in ignem aeternum, justi autem in vitam aeternam. CAPUT XXVI. 1. Et factum est: postquam consummavit Jesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis: 2. Scitis quia post biduum Pascha fiet, Et filius hominis traditur + ut crucifigatur. 3. Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi, in atrium principes sacerdotum qui dicebatur 4. Caifas: et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent, et occiderent. 5. Dicebant autem: Ut non die festo, tumultus fieret in populo. 6. Cum autem esset Jesus in Bethania in domo Simonis 7. leprosi, accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti praetiosi, et infudit super caput ejus recumbente ipso +. 8. Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: Ut quid perditio haec fit hujus 9. unguenti +? potuit enim istut venundari praetio, et dari pauperibus. 10. Quod ut cognovit Jesus, ait illis: Quid molesti estis huic mulieri? opus enim bonum operata est in me, 11. Nam semper pauperes habebitis vobiscum: me autem non semper habebitis. 12. Mittens enim haec unguentum hoc in corpus meum, ad sepeliendum me fecit. 13. Amen dico vobis, ubicumque praedicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo, dicetur et quod haec fecit in memoria ipsius. 14. Tunc abiit unus de duodecim, qui Judas dicitur Scarioth, ad principes sacerdotum, et ait illis: 15. Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? 16. Ad illi constituerunt ei XXX. stateres +. Et exinde quaerebat opportunitatem ut eum traderet eis +. 17. Prima autem die azymorum accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Ubi bis paremus tibi Pascha manducare? 18. Ad ille + dixit eis: Ite in civitate, ad quemdam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, aput te facio Pascha cum discipulis meis. 19. Et fecerunt discipuli sicut praecepit illis Jesus, et paraverunt Pascha. 20. Vespere autem facto, discubuit cum XII. discipulis 21. suis. Et edentibus illis, dixit: Amen dico vobis, quod unus vestrum me traditurus est. 22. Et contristati nimis, coeperunt singuli dicere: Numquid ego sum Domine? 23. Ad ipse respondens, ait: Qui intingit mecum manum in parabside, hic me tradet. 24. Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo: vae autem homini illi: per quem filius hominis traditur: bonum erat homini illi 25. non nasci. Respondens autem Judas, qui traditurus erat + eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Ait illi Jesus: Tu dixisti. 26. Ipsis autem cenantibus accepit Jesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait: Accipite, et manducate ex hoc omnes: hoc est enim corpus meum. 27. Et accipiens calicem gratias egit: et dedit illis, dicens: Accipite, et bibite ex hoc. 28. Hic est enim sanguis meus novi, et aeterni testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. 29. Dico autem vobis: non bibam amodo de hac creatura vitis hujus, usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum nobum, in regno Patris mei. 30. Et hymno dicto, exierunt in montem Olibeti. + 31. Tunc dicit il- + lis: Omnes vos scandalum patiemini in me, in ista nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, et dispargentur oves greges. 32. Sed postquam resurrexero, praecedam vos in Galileam. 33. Respondens autem Petrus, ait: Si + omnes scandalizabuntur in te, ego numquam scandalizabor. 34. Dicit illi Jesus: Amen dico tibi, quod hac + nocte antequam gallus cantet, ter me negabis. 35. Ait illi Petrus: Etiamsi me opportuerit mori tecum, non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt. 36. Tunc venit Jesus cum illis in praedium, quod dicitur Gedsamani +, et dixit discipulis suis: Sedete hic, donec eo illuc orare. 37. Et adsumpto Petro, et duobus filiis Zebedaei, coepit contristari, et mestuus esse. 38. Tunc ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum: 39. Et progressus pusillum, procidit in faciem suam orans, et dicens: Pater meus, si possibile est, transfer a me calicem istum. Sed tamen non sicut ego volo, sed sicut tu vis. 40. Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et ait Petro: sic non potuistis una hora vigilare mecum? 41. Vigilate, et orate ut non veniatis in temptationem. Spiritus quidem promptus, caro autem infirmis. 42. Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater meus, si non potest hoc + transire nisi illud bibam, fiat voluntas 43. tua. + Et venit iterum, et invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati a 44. somno. Et relictis illis, iterum abiit, et oravit, eundem sermonem dicens. 45. Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis: Dormite jam, et requiescite: ecce adpropiavit hora, et filius hominis traditur + in manibus peccatorum. 46. Surgite eamus: ecce adpropiavit qui me tradet. 47. Adhuc ipso loquente, ecce Judas unus de XII. venit, et cum eo turba multa, cum gladiis, et fustibus missi a principibus sacerdotum, et senioribus plebis. 48. Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum. 49. Et confestim accedens ad Jesum, dixit: Habe Rabbi. Et osculatus 50. est eum. Dixitque illi Jesus: Amice, ad quod venisti? Tunc accesserunt, et manus injecerunt in Jesum, et tenuerunt eum. 51. Et ecce unus ex his qui erant cum Jesum, extendens manum, exemit gladium suum, et percussit + servum principis sacerdotum et amputavit + auriculam ejus. 52. Tunc ait illi Jesus: Converte gladium tuum in loco suo. Omnes enim, qui accipiunt gladium, gladio peribunt. 53. Aut non putas posse me modo + rogare Patrem meum, et exibebit mihi plus XII. milia legiones angelorum? 54. Quomodo ergo implebuntur Scripturae Prophetarum, quia sic oportet fieri? 55. In illa hora dixit Jesus turbis: Quasi ad latronem venistis + cum gladiis et fustibus conprehendere me: cotidie aput vos sedebam in templo docens, et non me tenuistis. 56. Hoc autem totum factum est, ut impleantur Scripturae Prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugierunt. 57. Ad illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caifan principem sacerdotum, ubi scribae et seniores convenerant. 58. Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro sedebat cum ministris, ut videret finem rei. 59. Principes autem sacerdotum, et universum concilium, quaerebant falsum testimonium contra Jesum, ut eum morti traderent: 60. et non invenerunt, cum multi falsi testes accessissent. Novissime autem venerunt duo falsi testes, et dixerunt: Audivimus hunc dixisse +: 61. Possum destruere templum hoc Dei, et post triduo illud reaedificare. 62. Et surgens princeps sacerdotum, ait illi: Nihil respondes ad ea, quae isti adversum te testificantur? 63. Jesus autem tacebat. Et respondens + princeps sacerdotum ait illi: Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus + filius Dei. + 64. Dicit illi Jesus. Tu dixisti: amen dico vobis, amodo videbitis filium hominis sedentem ad dextram virtutis +, et venientem cum nubibus caeli. 65. Tunc principes sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens: Balphemavit, quid adhuc egemus testibus? + ecce + nunc audistis blasfemiam ejus +: quid vobis videtur? 66. Ad illi responderunt omnes, et dixerunt +: Reus est mortis. 67. Tunc expuerunt in faciem, et colaphis eum caeciderunt, 68. dicentes: Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit? 69. Petrus vero sedebat foris in atrio: et accessit una ancilla ad eum, dicens: Et tu cum Jesu Galilaeo eras. 70. Ad ille negavit coram omnibus, dicens: Nescio quid dicis, neque intellego +. 71. Exeuntem + autem illum januam, vidit illum alia ancilla, et ait his qui erant ibi: Et hic erat cum Jesu Nazareno. 72. Et iterum negavit cum juramento, dicens: Non novi + hominem. 73. Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro: Vere ex illis es tu +: nam et loquella tua similis 74. est +. Tunc coepit devotare se et jurare quod non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit. 75. Et rememoratus est Petrus verbi Jesu, quod dixerat ei +: Prius quam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus foras, amarissime ploravit. CAPUT XXVII. 1. Mane autem factum, consilium acceperunt + omnes principes sacerdotum et seniores plebis adversus Jesum, ut eum morti traderent. 2. Et vinctum adduxerunt eum, et tradiderunt Pontio Pilato praesidi. 3. Tunc videns Judas, qui eum tradidit, quia damnatus est; paenitentia ductus, redtulit XXX. argenteos principibus sacerdotum, et senioribus, 4. dicens: Peccavi, quod tradiderim sanguinem justum. Ad illi dixerunt: Quid ad nos? tu 5. videris. Et projectis argenteis in templo, secessit: et abiit, et laqueo se suspendit. 6. Tunc principes sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: Non licet mittere eos in loculum: quia praetium sanguinis est. 7. Consilio autem accepto inter se, emerunt + agrum figuli, in sepulturam peregrinorum. 8. Propter hoc vocatus est ager ille, Acheldemach, quod est, ager sanguinis, usque in hodiernum diem. 9. Tunc impletum est quod dictum est per Prophetam, dicentem: Et acceperunt XXX. argenteos praetium adpraetati, quod adpraetiaverunt a filiis Istrahel: 10. et dederunt eos in agrum figuli, sicut constituit mihi Dominus. 11. Jesus autem stetit ante praesidem, et interrogavit eum praeses, dicens: Tu es rex Judaeorum? Dicit ei Jesus: Tu dicis. 12. Et cum accusaretur a principibus sacerdotum, et senioribus, nihil respondebat +. 13. Tunc dicit illi Pilatus: Non audis quanta adversum te dicunt testimonia? 14. Et non respondit ei ullum + verbum, ita ut miraretur praeses vehementer. 15. Per diem autem sollemnem consueberat praeses dimittere populo unum vinctum, quem voluissent. 16. Habebant + autem vinctum insignem, qui dicebatur Barabbas. 17. Congregatis autem illis, dixit Pilatus: Quem vultis dimittam: Barabban, an Jesum, qui dicitur Christus? 18. Sciebat enim quod per invidiam tradiderant eum. 19. Sedente autem illo pro tribunali, misit ad illum uxor ejus, dicens: Nihil sit tibi, et justo illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum. 20. Principes autem sacerdotum, et seniores persuaserunt populo ut peterent Barabban, Jesum vero perderent. 21. Respondens autem praeses, ait: Quem vultis de duobus vobis dimittam +? Ad illi dixerunt: Barabban +. 22. Dicit illis Pilatus: Quid ergo faciemus Jesum, qui dicitur Christus? 23. Dicunt omnes: Crucifigatur. Ait illis praeses: Quid enim mali fecit? Ad illi magis clamabant: Crucifigatur. 24. Videns autem Pilatus quia nihil proficit +, sed magis tumultum fieri in populo, accepta aqua, lavit manus coram populo, dicens: Innocens ego sum a sanguine hujus: vos videritis. 25. Respondens uni versa turba, dixit: Sanguis ejus super nos, et super filios nostros. 26. Tunc dimisit illis Barabban: Jesum vero flagellis caesum tradidit ut cruci eum figerent. 27. Tunc milites praesidis susceperunt eum in praetorio, et congregaverunt ad eum universam cohortem: et induerunt 28. tunicam purpuream +, et clamydem coccineam circundederunt ei: et coronam 29. de spinis posuerunt super caput ejus, et arundinem in dexteram ejus. Et adgeniculantes se ante eum deludebant, dicentes: Habe rex Judaeorum. 30. Et expuentes in faciem ejus, acceperunt arundinem, et percutiebant caput ejus. 31. Et postquam illuserunt eum, exuerunt eum clamydem, et induerunt eum vestimenta ejus, et duxerunt ut cruci eum figerent. 32. Exeuntes invenerunt hominem Cyrenaeum venientem obviam sibi +, hunc angariaverunt ut tolleret crucem ejus. 33. Et venerunt in locum, qui dicitur Golcotha, quod est Calvariae locus. 34. Et dederunt ei bibere vinum cum felle mixtum. Et cum gustasset, noluit bibere. 35. Posquam autem crucifixerunt eum, diviserunt sibi vestimenta ejus, sortem mittentes, ut impleretur quod dictum est per profetam, dicentem: Diviserunt sibi vestimenta mea. Et super vestem meam miserunt sortem. 36. Et sedentes servabant eum. 37. Et posuerunt super caput ejus causam ejus scriptam: Hic est rex Judaeorum. 38. Tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus ad sinistris. 39. Transeuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua, et 40. dicentes: Va qui destruebas templum Dei, et in triduo illut reaedificabas: libera te. Si filius Dei es, et descende de cruce. 41. Similiter principes sacerdotum deludentes cum scribis, et pharisaeis + 42. dicebant: Alios salvos fecit, se ipsum salvum facere non potest? si rex Istrahel est, descendat de cruce nunc, et credimus ei: 43. si + confidit in Deo, liberet nunc eum, si vult eum +: dixit enim: Quia Dei filius sum. 44. Id ipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo, improperabant ei. 45. Et postquam crucifixus est a sexta hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horam nonam. 46. Circa horam nonam clamavit Jesus voce magna: Heli, Heli, lama zaptani +? hoc est: Deus meus, Deus meus, ut quid me dereliquisti? 47. Quidam autem illic stantes, et audientes dicebant: Helian vocat iste. 48. Et continuo currens unus ex eis accepta spongia implevit aceto, et imposuit harundini, et dabat ei bibere. 49. Ceteri vero dixerunt +: Sine videamus si + veniet Helias, et liberavit + eum, 50. Jesus autem iterum clamans voce magna, emisit spiritum. 51. Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum, et terra mota est, et petrae fissae 52. sunt, et monumenta aperta sunt: et multa corpora sanctorum dormientium, surrexerunt, 53. Et exeuntes de monumentis post resurrectionem ipsius, venerunt in sanctam civitatem. et multis apparuerunt. 54. Centurio autem, et qui cum eo erant, custodientes Jesum, viso terremotu et his quae fiebant; timuerunt valde, dicentes: Vere filius Dei erat hic. 55. Erant autem ibi multae a longe, videntes, + quae secutae erant Jesum a Galilaea, ministrantes 56. ei: inter quas erat Maria Magdalena, et Maria Jacobi, et Joseph, et mater filiorum Zebedaei. 57. Cum sero autem factum esset, venit quidam homo dives ab Arimatia +, nomine Joseph, qui et ipse discipulus erat 58. Jesu. Hic accessit ad Pilatum, et petit corpus Jesu. Tunc Pilatus jussit reddi corpus. 59. Et accepto corpore Jesu, involvit illud in sindone 60. munda. Et posuit eum in monumento suo novo, quod excidit + in petra. Et advolvit saxum magnum ad osteum monumenti, et abiit. 61. Erat autem ibi Maria Magdalena, et altera Maria, sedentes contra sepulchrum. 62. Altera autem die, quae est post parasceven convenerunt principes sacerdotum, et farisaei ad Pilatum, dicentes: 63. Domine, rememorati sumus, quod seductor ille dixit adhuc vivens: Post tertium diem resurgam. 64. Juve ergo custodiri sepulchrum usque in diem tertium: ne forte veniant discipuli ejus, et furentur eum, et dicant plebi: Surrexit a mortuis. Et erit novissimus error pejor priori. 65. Ait illis Pilatus: Habetis custodes +, ite, custodite sicut scitis. 66. Illi autem euntes munierunt sepulchrum, signantes lapidem cum custodibus. CAPUT XXVIII. 1. Vespere autem sabbati, quae lucescit in prima sabbati, venit Maria Magdalena, et altera Maria, videre sepulchrum. 2. Et ecce terremotus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de caelo: et adcedens revolvit lapidem, et sedebat super eum: 3. erat autem aspectus ejus sicut fulgur: et vestimenta ejus candida + sicut nix. 4. Prae timore autem ejus exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui. 5. Respondens autem angelus dixit mulieribus: Nolite timere vos: scio enim, quod Jesum, qui crucifixus est, quaeritis: non 6. est hic: surrexit enim, sicut dixit: Venite, et videte locum, ubi positus erat Dominus. 7. Et cito euntes dicite discipulis ejus quia surrexit: et praecedit vos in Galilaeam: ibi eum videbitis. Ecce dixi + vobis. 8. Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno, currentes nuntiare discipulis ejus. 9. Et ecce Jesus occurrit illis, dicens: Habete. Illae autem accesserunt, et tenuerunt pedes ejus, et adoraverunt eum. 10. Tunc ait illis: Nolite timere vos: ite, nuntiate fratribus meis, ut eant in Galilaeam, ibi me videbunt. 11. Quae + cum abissent, + ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, et nuntiaverunt principibus sacerdotum omnia quae facta sunt. 12. Et congregati cum senioribus, consilio accepto, pecuniam 13. copiosam dederunt militibus, dicentes: Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt, et furati sunt eum, nobis dormientibus. 14. Et si hoc auditum fuerit a Praeside, nos suadebimus ei, et securos vos faciemus. 15. Ad illi accepta pecunia, fecerunt sicut erant docti. Et divulgatum est verbum istut aput Judaeos, usque in hodiernum diem. 16. XI autem discipuli abierunt in monte, ubi constituerat illis 17. Jesus. Et videntes eum adoraverunt: quidam autem dubitaverunt. 18. Et accedens Jesus locutus est illis, dicens: Data est mihi omnis potestas in caelo, et in terra. 19. Euntes nunc + docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Fili, et Spiritus 20. sancti: docentes eos servare omnia quaecumque mandavi vobis. Et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi. Amen +. EVANGELIUM SECUNDUM MATTHAEUM EXPLICIT. -- INCIPIT SECUNDUM JOHANNEN.
CODEX CORBEIENSIS. I. Deus fecit Adam. Adam genuit Seth: Seth genuit Enos: Enos genuit Cainan: Cainan genuit Maleleel: Maleleel genuit Jered: Jared genuit Enoch: Enoch genuit Mathusalem: Mathusala genuit Lamech: Lamech genuit Noe: Noe genuit Sem: Sem genuit Arphaxad: Arphaxad genuit Sala: Sala genuit Eber: Eber genuit Phaleg: Phaleg genuit Ragau: Ragau genuit Seruch: Seruch genuit Nachor: Nachor genuit Thara: Thara genuit Abraham. Liber generationis Jesu Christi, filii David, filii Abraham. Abraham genuit Isaac, Isaac genuit Jacob. Jacob autem genuit Judam, et fratres ejus. Judas autem genuit Phares. et Zara ex Thamar. Phares autem genuit Esrom. Esrom autem genuit Aram. Aram autem genuit Aminadab. Aminadab autem genuit Naasson. Naasson autem genuit Salmon. Salmon autem genuit Booz de Rachab. Booz genuit Obed ex Ruth. Obed autem genuit Jesse. Jesse genuit David regem. David autem rex genuit Salomonem ex ea quae fuit Uriae. Salomon autem genuit Roboam. Roboam autem genuit Abiam. Abias autem genuit Asa. Asa autem genuit Josaphat. Josaphat autem genuit Joram. Joram autem genuit Oziam. Ozias autem genuit Joatham. Joatham autem genuit Achaz. Achaz autem genuit Ezechiam. Ezechias autem genuit Manassen. Manasses autem genuit Amos. Amos autem genuit Josiam. Josias autem genuit Jechoniam et fratres ejus in transmigratione Babylonis. Et post transmigrationem Babylonis, Jechonias genuit Salathiel. Salathiel autem genuit Zorobabel. Zorobabel autem genuit Abiud. Abiud autem genuit Eliachim. Eliachim autem genuit Azor. Azor autem genuit Saddoc. Saddoc autem genuit Achim. Achim autem genuit Eliud. Eliud autem genuit Eliazar. Eliazar autem genuit Matthan. Matthan autem genuit Jacob. Jacob autem genuit Joseph virum Mariae, de qua natus est Jesus qui vocatur Christus. Omnes ergo generationes ab Abraham usque ad David generationes XIIII. Et a David usque ad transmigrationem Babylonis generationes XIIII. Et a transmigratione Babylonis usque ad Chritum generationes XIIII. Christi autem generatio sic erat. Quum esset desponsata mater ejus Maria Joseph, antequam convenirent inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. Joseph autem vir ejus quum esset justus, et nollet eam traducere, voluit occulte dimittere eam. Haec autem eo cogitante, ecce Angelus Domini in somnis apparuit ei dicens: Joseph fili David noli timere accipere Mariam conjugem tuam; quod enim in ea natum est, de Spiritu sancto est. Pariet autem filium, et vocabis nomen ejus Jesum: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum. Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Profetam dicentem: Ecce virgo in utero concipiet et pariet filium et vocabit nomen ejus Emmanuel; quod est interpretatum, Nobiscum Deus. Exurgens autem Joseph a somno fecit sicut praeceperat ei Angelus Domini: et accepit conjugem suam, et non cognovit eam, donec peperit filium suum primogenitum , et vocavit nomen ejus Jesum. Quum ergo natus esset Jesus in Bethleem Judae, in diebus Herodis regis: ecce Magi ab Oriente venerunt Hierosolymam, dicentes: Ubi est qui natus est Rex Judaeorum? Vidimus enim stellam ejus in oriente, et venimus adorare eum. Audiens autem Herodes rex turbatus est, et omnis Hierosolyma cum illo. Et congregans omnes principes sacerdotum et scribas populi, et interrogavit ab eis ubi Christus nasceretur? At illi dixerunt in Bethleem Judae; sic enim scriptum est per Prophetam: Et tu Bethleem terra Judaeorum, numquid minima es in principibus Juda? Ex te enim exiit dux, qui reget populum meum Israel. Tunc Herodes clam vocatis Magis diligenter didicit ab eis tempus stellae quae apparuit eis: et mittens illos in Bethleem, dixit: Ite, et interrogate diligenter de puero: et quum inveneritis, renuntiate mihi, ut et ego veniens adorem eum. Qui quum audissent regem abierunt, et ecce stella, quam viderant in Oriente, antecedebat eos, usquedum veniens staret supra, ubi erat puer. Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde. Et intrantes domum invenerunt puerum cum Maria matre ejus, et procidentes adoraverunt eum: et apertis thesauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus, et murram. Et responso accepto in somnis ne redirent ad Herodem, per aliam viam reversi sunt in regionem suam. Qui quum recessissent, ecce angelus Domini apparuit in somnis Joseph, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem ejus, et fuge in Aegyptum, et esto ibi usque dum dicam tibi. Futurum est enim ut Herodes quaerat puerum ad perdendum eum. Qui consurgens, accepit puerum et matrem ejus nocte, et secessit in Aegyptum, et erat ibi usque ad obitum Herodis: ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem: Ex Aegypto vocavi filium meum. Tunc Herodes videns quoniam illusus esset a Magis, iratus est valde, et mittens occidit omnes pueros, qui erant in Bethleem, et in omnibus finibus ejus, a bimatu et infra, secundum tempus quod exquisierat a Magis. Tunc adimpletum est quod dictum est per Hieremiam Prophetam dicentem: Vox in Rama audita est, ploratus et ululatus: Rachel plorans filios suos, et noluit consolari, quia non sunt.
II. Defuncto autem Herode, ecce apparuit Angelus Domini in somnis Joseph in Aegypto, dicens: Surge et accipe puerum, et matrem ejus, et vade in terram Israel: defuncti sunt enim, qui quaerebant animam pueri. Qui surgens accepit puerum, et matrem ejus, et venit in terram Israel. Audiens autem quod Archelaus regnaret in Judaea pro Herode patre suo, timuit illo ire: et admonitus in somnis secessit in partes Galilaeae. Et veniens habitavit in civitate, quae vocatur Nazareth: ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam: Quoniam Nazaraeus vocabitur. In diebus illis venit Johannes Baptista praedicans in deserto Judaeae, et dicens: Paenitentiam agite: appropinquavit enim regnum Caelorum. Hic est enim, qui dictus est per Esaiam Prophetam dicentem: Vox clamantis in deserto: Parate viam Domini: rectas facite semitas ejus. Ipse autem Johannes habebat vestimentum de pilis camelorum, et zonam pelliciam circa lumbos suos: esca autem ejus erat locustae, et mel sylvestre. Tunc exibat ad eum Hierosolyma, et omnis Judaea, et omnis regio circa Jordanem; et baptizabantur in Jordane ab eo, confitentes peccata sua. Videns autem multos Pharisaeorum, et Sadducaeorum, venientes ad baptismum suum, dixit eis: Progenies viperarum, quis demonstravit vobis fugere a futura ira? Facite ergo fructum dignum poenitentiae. Et ne velitis dicere intra vos: Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis, quoniam potens est Deus ex lapidibus istis suscitare filios Abrahae. Jam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor, quae non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur. Ego quidem vos baptizo in aqua in paenitentiam: qui autem post me venturus est, fortior me est, cujus non sum dignus calciamenta portare: ipse vos baptizabit in Spiritu Sancto, et igni. Cujus ventilabrum in manu sua: et permundabit aream suam: et congregabit triticum in horreum suum, paleas autem comburet igni inexstinguibili. Tunc venit Jesus a Galilaea in Jordanem ad Johannem, ut baptizaretur ab eo. Johannes autem prohibebat eum, dicens: Ego a te debeo baptizari, et tu venis ad me? Respondens autem Jesus, dixit ei: Sine modo: sic enim decet nos implere omnem justitiam. Tunc dimisit eum. Baptizatus autem Jesus, confestim ascendit de aqua. Et ecce aperti sunt ei coeli; et vidit Spiritum Dei descendentem sicut columbam, et venientem super se. Et ecce vox de coelis dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi complacui.
III. Tunc Jesus ductus est in desertum a Spiritu, ut tentaretur a diabolo. Et quum jejunasset quadraginta diebus, et quadraginta noctibus, postea esuriit. Et accedens tentator dixit ei: Si filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant. Qui respondens dixit: Scriptum est: Non in pane solo vivet homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei. Tunc assumsit eum diabolus in sanctam civitatem, et statuit eum supra pinnam templi, et dixit ei: Si filius es Dei, mitte te deorsum. Scriptum est enim: Quia angelis suis mandavit de te, ut in manibus tollant te, ne forte offendas ad lapidem pedem tuum. Ait illi Jesus: Rursum scriptum est: Non tentabis Dominum Deum tuum. Iterum assumsit eum Diabolus in montem excelsum valde: et ostendit ei omnia regna Mundi, et gloriam eorum, et dixit illi: Haec omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me. Tunc dicit ei Jesus: Vade retro Satanas: Scriptum est enim: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies. Tunc reliquit eum Diabolus: et ecce Angeli accesserunt, et ministrabant ei. Quum autem audisset Jesus, quod Johannes traditus esset, secessit in Galilaeam: et relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritima, in finibus Zabulon, et Nephthalim: ut impleretur quod dictum est per Esaiam Prophetam: Terra Zabulon, et terra Nephtalim, via maris trans Jordanem Galilaeae gentium, populus qui sedebat in tenebris, lucem vidit magnam: et sedentibus in regione et umbra mortis, lux orta est eis. Exinde coepit Jesus praedicare, et dicere: Poenitentiam agite: appropinquavit enim regnum Coelorum. Ambulans autem juxta mare Galilaeae, vidit duos fratres, Simonem, qui vocatur Petrus, et Andream fratrem ejus, mittentes retia in mare, erant enim piscatores, et ait illis: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum. At illi continuo relictis retibus secuti sunt eum. Et procedens inde, vidit alios duos fratres, Jacobum Zebedaei, et Johannem fratrem ejus, in navi cum Zebedaeo patre eorum, reficientes retia sua: et vocavit eos. Illi autem statim relictis retibus et patre, secuti sunt eum. Et circuibat Jesus totam Galilaeam, docens in Synagogis eorum, et praedicans Evangelium Regni. et sanans omnem languorem, et omnem infirmitatem in populo. Et abiit opinio ejus in totam Syriam, et obtulerunt ei omnes male habentes, variis languoribus, et tormentis comprehensos, et qui Demonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et curavit eos: et secutae sunt eum turbae multae de Galilaea, et Decapoli, et de Hierosolymis, et de Judaea, et de trans Jordanem.
IIII. Videns autem Jesus turbas, ascendit in montem, et quum sedisset, accesserunt ad eum discipuli ejus, et aperiens os suum docebat eos, dicens: Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum coelorum. Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram. Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur. Beati, qui esuriunt et sitiunt justitiam: quoniam ipsi saturabuntur. Beati misericordes; quoniam ipsi misericordiam consequentur. Beati mundi corde: quoniam ipsi Deum videbunt. Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur. Beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum coelorum. Beati estis quum maledixerint vobis, et persequuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me: gaudete, et exsultate, quoniam merces vestra copiosa est in coelis. Sic enim persequuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos. Vos estis sal terrae. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras: et conculcetur ab hominibus. Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita. Neque accendunt lucernam, et ponunt eam sub modio; sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo sunt. Sic luceat lux vestra coram hominibus, ut videant vestra bona opera, et glorificent patrem vestrum, qui in coelis est. Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere. Amen dico vobis, donec transeat coelum et terra, jota unum, aut unus apex non praeteribit a lege, donec omnia fiant. Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno coelorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno coelorum. Dico enim vobis, quia nisi abundaverit justitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum coelorum. Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit judicio. Ego autem dico vobis: quia omnis, qui irascitur fratri suo sine causa, reus erit judicio. Qui autem dixerit fratri suo: racha: reus erit concilio. Qui autem dixerit fratri suo, fatue: reus erit gehennae ignis. Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te: relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offer munus tuum. Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius judici, et judex tradat te ministro: et in carcerem mittaris. Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem. Audistis quia dictum est antiquis: non moechaberis. Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, jam moechatus est eam in corde suo. Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et projice abs te: expedit enim ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et projice abs te; expedit tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam. Dictum est autem: quiquumque dimiserit uxorem suam, det illi libellum repudii. Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis caussa facit eam moechari: et qui dimissam duxerit, adulterat. Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis: reddes autem Domino juramenta tua: Pro autem dico vobis, non jurare omnino, neque per caelum, quia thronus Dei est: neque per terram, quia scabellum est pedum ejus: neque per Hierosolymam quia civitas est magni regis: neque per caput tuum juraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum. Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est. Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente. Ego autem dico vobis, non resistere malo; sed si quis te percusserit in dextera maxilla tua, praebe illi et alteram: Et ei, qui vult tecum judicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium: et quiquumque te angariaverit mille passus, vade cum illo alia duo. Qui petit a te, da ei: et volenti a te mutuari, ne avertaris. Audistis quia dictum est; Diliges proximum tuum, et odies inimicum tuum. Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his qui oderunt vos: et orate pro persequentibus, et calumniantibus vobis: ut sitis filii patris vestri qui in caelis est: qui solem suum oriri facit super bonos et malos: et pluit super justos et injustos. Si enim diligatis eos qui vos diligunt, quam mercedem habetis? nonne et publicani hoc faciunt? Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facietis? nonne et ethnici hoc faciunt? Estote ergo vos perfecti sicut et Pater vester caelestis perfectus est. Attendite ne justitiam vestram faciatis coram hominibus, et videamini ab eis: alioquin mercedem non habebitis apud Patrem vestrum, qui in coelis est. Quum ergo facis eleemosynam, noli tuba canere ante te, sicut hypocritae faciunt in synagogis, et in vicis, ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis, receperunt mercedem suam. Te autem faciente eleemosynam, nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua: ut sit eleemosyna tua in abscondito, et pater tuus qui videt in abscondito, reddet tibi. Et quum oratis, non eritis sicut hypocritae, qui amant in synagogis et in angulis platearum stantes orare, ut videantur ab hominibus: amen dico vobis, receperunt mercedem suam. Tu autem quum orabis, intra in cubiculum tuum, et clauso ostio, ora patrem tuum in absconso; et pater tuus qui videt in absconso, reddet tibi. V. Orantes autem, nolite multum loqui, sicut ethnici. Putant enim quod in multiloquio suo exaudiantur. Nolite ergo assimilari eis. Scit enim pater vester, quid vobis opus sit, antequam petatis eum. Sic ergo orabitis: Pater noster, qui es in coelis: sanctificetur nomen tuum. Veniat regnum tuum. Fiat voluntas tua, sicut in coelo, et in terra. Panem nostrum cotidianum da nobis hodie. Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne inducas nos in tentationem. Sed libera nos a malo. Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum: dimittet et vobis Pater vester coelestis delicta vestra. Si autem non dimiseritis hominibus: nec pater vester dimittet vobis peccata vestra. Quum autem jejunatis, nolite fieri sicut hypocritae tristes. Exterminant enim facies suas, ut pareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis, quia receperunt mercedem suam. Tu autem, quum jejunas, unge caput tuum, et faciem tuum lava, ne videaris hominibus jejunans, sed patri tuo, qui est in absconso: et Pater tuus, qui videt in absconso, reddet tibi. Nolite thesaurizare vobis thesauros in terra: ubi aerugo, et tinea exterminat: et ubi fures effodiunt, et furantur. Thesaurizate autem vobis thesaurum in coelo: ubi neque aerugo, neque tinea exterminat; et ubi fures non effodiunt, nec furantur. Ubi enim est thesaurus tuus, ibi est et cor tuum. Lucerna corporis tui est oculus tuus. Si fuerit oculus tuus simplex: totum corpus tuum lucidum erit. Si autem oculus tuus nequa fuerit: totum corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo lumen, quod in te est, tenebrae sunt: ipsae tenebrae quantae erunt? Nemo potest duobus dominis servire: aut enim unum odio habet, et alterum diligit: aut unum sustinebit, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire, et Mammonae. Ideo dico vobis, ne soliciti sitis animae vestrae quid manducetis, neque corpori vestro quid induamini. Nonne anima plus est quam esca: et corpus quam vestimentum? Respicite volatilia coeli, quoniam non serunt, neque metunt, neque congregant in horrea: et pater vester coelestis pascit illa. Nonne vos magis pluris estis illis? Quis autem vestrum cogitans potest adjicere ad staturam suam cubitum unum? Et de vestimento quid soliciti estis? Considerate lilia agri quomodo crescunt: non laborant, neque nent. Dico autem vobis, quoniam nec Salomon in omni gloria sua coopertus est sicut nuum ex istis. Si autem foenum agri, quod hodie est, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos minimae fidei? Nolite ergo soliciti esse, dicentes: Quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quo operiemur? haec enim omnia gentes inquirunt. Scit enim pater vester, quia his omnibus indigetis. Quaerite autem primum regnum Dei, et justitiam ejus et omnia haec adjicientur vobis. Nolite ergo soliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies solicitus erit sibi ipsi. Sufficit dici malitia sua. VI. Nolite judicare, ut non judicemini. In quoquumque enim judicio judicaveritis, judicabimini: et in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis. Quid autem vides festucam in oculo fratris tui: et trabem in oculo tuo non vides? Aut quomodo dices fratri tuo: Sine ejiciam festucam de oculo tuo: et ecce trabis est in oculo tuo? Hypocrita, ejice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis ejicere festucam de oculo fratris tui. Nolite dare sanctum canibus, neque mittatis margaritas vestra, ante porcos: ne forte conculcent eas pedibus suis, et conversi dirumpant vos. Petite, et dabitur vobis: quaerite, et invenietis: pulsate, et aperietur vobis. Omnis enim qui petit, accipit: et qui quaerit, invenit: et pulsanti aperietur. Aut quis est ex vobis homo quem si petierit filius suus panem, numquid lapidem porriget ei? Aut si piscem petit, numquid serpentem porrigit ei? Si ergo vos quum sitis mali, nostis bona dare filiis vestris: quanto magis pater vester, qui in coelis est, dabit bona petentibus se. Omnia ergo quaecumque vultis ut faciant vobis homines, et vos facite illis. Haec est enim lex, et Prophetae. Intrateper angustam portam: quia lata porta, et spatiosa via, quae ducit ad perditionem, et multi sunt qui intrant per eam. Quam angusta porta, et arcta via, quae ducit ad vitam: et pauci sunt, qui inveniunt eam! Attendite a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces: a fructibus eorum cognoscetis eos. Numquid colligunt de spinis uvas, aut de tribulis ficus? Sic omnis arbor bona fructus bonos facit: mala autem arbor fructus malos facit. Non potest arbor bona fructus malos facere: neque arbor mala fructus bonos facere. Omnis arbor, quae non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittitur. Ex fructibus eorum cognoscetis eos. Non omnis, qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum coelorum: sed qui facit voluntatem Patris mei, qui in coelis est, ipse intrabit in regnum coelorum. Multi dicent mihi in illa die: Domine, Domine, non ne in nomine tuo prophetavimus, et in nomine tuo daemonia ejecimus, et in tuo nomine virtutes multas fecimus? Et tunc confitebor illis: Quia numquam novi vos: discedite a me qui operamini iniquitatem. Omnis ergo qui audit verba mea haec, et facit ea, assimilabitur viro sapienti, qui aedificavit domum suam supra petram, et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et non cecidit: fundata enim erat super petram. Et omnis, qui audit verba mea haec, et non facit ea, similis erit viro stulto, qui aedificavit domum suam super arenam: et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et cecidit, et fuit ruina ejus magna. VII. Et factum est: quum consummasset Jesus verba haec, admirabantur turbae super doctrinam ejus. Erat enim docens eos sicut potestatem habens, et non sicut Scribae eorum, aut Pharisaei. Cum autem descendisset de monte, sequutae sunt eum turbae multae: et ecce leprosus veniens, adoravit eum dicens: Domine, si vis, potes me mundare. Et extendens manum, tetigit eum, dicens: Volo mundare. Et confestim mundata est lepra ejus. Et ait illi Jesus: Vide, nemini dixeris: sed vade, ostende te sacerdoti, et offer munus, quod praecepit Moyses, in testimonium illis. Quum autem introisset Capharnaum, accessit ad eum Centurio, rogans eum, et dicens: Domine, puer meus jacet in domo paralyticus, et male torquetur. Et ait illi Jesus: Ego veniam, et curabo eum. Et respondens Centurio, dixit: Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbum. et sanabitur puer meus. Nam et ego homo sum sub potestatem, habens sub me milites, et dico huic: Vade, et vadit; et alio, Veni, et venit; et servo meo, Fac hoc, et facit. Audiens autem Jesus miratus est, et sequentibus se dixit: Amen dico vobis, non inveni tantam fidem in Israel. Dico autem vobis, quod multi ab oriente, et occidente venient, et recumbent cum Abraham, et Isaac, et Jacob in regno coelorum: filii autem regni ejicientur in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. Et dixit Jesus Centurioni: Vade, et sicut credidisti fiat tibi. Et sanatus est puer in illa hora. Et quum venisset Jesus in domum Petri, vidit socrum ejus jacentem, et febriticantem: et tetigit manum ejus, et dimisit eam febris, et surrexit et ministrabat eis. Vespere autem facto, obtulerunt ei omnes male habentes: et ejiciebat spiritus verbo: et omnes male habentes curavit: ut adimpleretur quod dictum est per Esaiam Prophetam, dicentem: Ipse infirmitates nostras accepit: et aegrotationes portavit. Videns autem Jesus turbas multas circum se, jussit ire trans fretum. Et accedens unus Scriba, ait illi: Magister, sequar te, quoquumque ieris. Et dicit ei Jesus: Vulpes foveas habent, et volucres caeli nidos ubi requiescant: filius autem hominis non habet ubi caput reclinet. Alius autem de discipulis ejus ait illi: Domine, permitte me primum ire, et sepelire patrem meum. Jesus autem ait illi: Sequere me, et dimitte mortuos sepelire mortuos suos. VIII. Et ascendente eo in naviculam, secuti sunt eum discipuli ejus: et ecce motus magnus factus est in mari, ita ut navicula operiretur fluctibus, ipse vero dormiebat. Et accesserunt et suscitaverunt eum, dicentes: Domine, salva nos, perimus. Et dicit eis Jesus: Quid timidi estis, modicae fidei? Tunc surgens, imperavit ventis et mari, et facta est tranquillitas magna. Homines autem illi mirati sunt, dicentes: qualis est hic, quia venti et mare obediunt ei? Et quum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum, occurrerunt ei duo homines habentes daemonia, de monumentis exeuntes, saevi nimis, ita ut nemo posset transire per viam illam. Et ecce clamaverunt, dicentes: Quid nobis, et tibi, Fili Dei? Venisti huc ante tempus torquere nos? Erat autem non longe ab illis grex porcorum multorum pascens. Daemones autem rogabant eum, dicentes: Si ejicis nos hinc, mitte nos in gregem porcorum. Et ait illis: Ite. At illi exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetu abiit totus grex per praeceps in mare: et mortui sunt in aquis. Pastores autem fugerunt: et venientes in civitatem, nuntiaverunt omnia, et de his, qui daemonia habuerunt. Et ecce tota civitas exiit obviam Jesu: et viso eo rogabant, ut transiret a finibus eorum. IX. Et ascendens in naviculam transfretavit, et venit in civitatem suam. Et ecce offerebant ei paralyticum jacentem in lecto. Et videns Jesus fidem illorum, dixit paralytico: Confide fili, remittuntur tibi peccata tua. Et ecce quidam de Scribis dixerunt intra se: Hic blasphemat. Et quum vidisset Jesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris? Quid est facilius, dicere: Dimittuntur tibi peccata tua; aut dicere: Surge, et ambula? Ut autem sciatis, quia filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peccata, tunc ait paralytico: Surge, tolle lectum tuum, et vade in domum tuam. Et surrexit, et abiit in domum suam. Videntes autem turbae timuerunt, et glorificaverunt Deum, qui dedit potestatem talem hominibus. Et, quum transiret inde Jesus, vidit hominem sedentem in telonio, Matthaeum nomine. Et ait illi: Sequere me. Et secutus est eum Et factum est discumbente eo in domo, ecce multi publicani et peccatores venientes, discumbebant cum Jesu, et discipulis ejus. Et videntes Pharisaei, dicebant, et discipulis ejus: Quare cum publicanis et peccatoribus manducat Magister vester? At Jesus audiens, ait: Non est opus valentibus medicus, sed male habentibus. Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium. Non enim veni vocare justos, sed peccatores. Tunc accesserunt ad eum discipuli Joannis, dicentes: Quare nos, et Pharisaei jejunamus frequenter: discipuli autem tui non jejunant? et ait illis Jesus: Numquid possunt filii sponsi jejunare quamdiu cum illis est sponsus? Venient autem dies quum auferetur ab eis sponsus: et tunc jejunabunt. X. Nemo autem immittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus: tollit enim plenitudinem ejus a vestimento, et pejor scissura fit. Neque mittunt vinum novum in utres veteres, alioquin rumpentur utres, et vinum effundetur et utres peribunt. Sed vinum novum in utres novos mittunt, et ambo conservantur. Haec illo loquente ad eos, ecce princeps unus accessit, et adorabat eum, dicens: Domine, filia mea modo defuncta est: sed veni, impone manum tuam super eam, et vivet. Et surgens Jesus, sequebatur eum, et discipuli ejus. Et ecce mulier, quae sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti ejus. Dicebat enim intra se: Si tetigero tantum vestimentum ejus, salva ero. At Jesus conversus, et videns eam, dixit: Confide filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora. Et quum venisset Jesus in domum cujusdam principis, et vidisset tibicines et turbam tumultuantem, dicebat. Recedite: non est enim mortua puella, sed dormit. Et deridebant eum. Et quum ejecta esset turba, et tenuit manum ejus. Et surrexit puella. Et exiit fama haec in universam terram illam. Et transeunte inde Jesu, secuti sunt eum duo caeci, clamantes, et dicentes: Miserere nostri, fili David. Quum autem venisset domum, accesserunt ad eum caeci. Et dicit eis Jesus: Creditis quia possum hoc facere vobis? Dicunt ei: Utique, Domine. Tunc tetigit oculos eorum, dicens: Secundum fidem vestram fiat vobis. Et aperti sunt oculi eorum: et comminatus est illis Jesus, dicens: Videte ne quis sciat. Illi autem exeuntes, diffamaverunt eum in tota terra illa. Egressis autem illis, ecce obtulerunt ei hominem mutum et daemonium habentem. Et ejecto daemonio, loquutus est mutus, et miratae sunt turbae, dicentes: Numquam sic apparuit in Israel. Pharisaei autem dicebant: In principe daemoniorum ejicit daemones. Et circuibat Jesus civitates omnes et castella, docens in synagogis eorum, et praedicans evangelium regni, et curans omnem languorem, et omnem infirmitatem. Videns autem turbas, misertus est eis: quia erant vexati, et jacentes sicut oves non habentes pastorem. Tunc dicit discipulis suis: Messis quidem multa, operarii autem pauci. Rogate ergo Dominum messis, ut mittat operarios in messem suam. Et convocatis duodecim discipulis suis, dedit illis potestatem spirituum immundorum, ut ejicerent eos, et curarent omnem languorem, et omnem infirmitatem. Duodecim autem Apostolorum nomina sunt haec. Primus, Simon, qui cognominatus est Petrus, et Andreas frater ejus. Jacobus Zebedaei, et Johannes frater ejus, Philippus, et Bartholomaeus, Thomas, et Matthaeus publicanus, Jacobus Alphaei, et Thaddaeus, Simon Chananaeus, et Judas Scarioth, qui eum tradidit. Hos duodecim misit Jesus; praecipiens eis, dicens: in viam gentium ne abieritis, et in civitatem Samaritanorum ne introieritis: sed ite potius ad oves perditas domus Israel. Euntes autem praedicate, didicentes: Quia appropinquavit regnum coelorum. Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosos mundate, daemones ejicite, gratis accepistis, gratis date. Nolite possidere aurum, neque argentum, neque pecuniam in zonis vestris: non peram in via, neque duas tunicas, neque calciamenta, neque virgam: dignus enim est operarius mercede sua. In quamquumque autem civitatem introieritis, interrogate, quis ibi dignus sit: et illic manete donec exeatis. Intrantes autem in domum, salutate eam dicentes: Pax domui huic. Si quidem fuerit domus illa digna, veniet pax vestra super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra ad vos revertetur. Et quiquumque non receperit vos, neque audierit sermones vestros: exeuntes foras extra domum vel civitatem, excutite pulverem de pedibus vestris. Amen dico vobis: Tolerabilius erit Sodomae et Gomorrae in die judicii, quam illi civitati. Ecce mitto vos sicut oves inter lupos. Estote prudentes sicut serpentes, et simplices ut columbae. Cavete autem ab hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in synagogis suis flagellabunt vos: et ante praesides et reges stabitis propter me, in testimonium ipsorum, et gentium. Quum autem tradent vos, nolite solliciti esse quomodo aut quid loquamini: dabitur enim vobis in illa hora, quid loquamini. Non enim vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris vestri, qui loquitur in vobis. Tradet enim frater fratrem ad mortem, et pater filium: et insurgent filii in parentes, et morte eos afficient: et eritis odium omnibus propter nomen meum: qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit. Quum autem persequentur vos in civitate ista, fugite in aliam. Quod si in aliam persequentur vos, fugite in alteram. Amen dico vobis, non consummabitis civitates Israel, donec veniat filius hominis. Non est discipulus super magistrum, nec servus super dominum suum. Sufficit discipulo, ut sit sicut magister ejus; et servo, ut sit sicut dominus ejus. Si patrem familias Beelzebul vocaverunt: quanto magis domesticos ejus? Ne ergo timueritis eos. Nihil est enim opertum, quod non reveletur; et occultum, quod non manifestetur. Quod dico vobis in tenebris, dicite in lumine: et quod in aure auditis, praedicate super tecta. Et nolite timere eos, qui occidunt corpus; animam autem non possunt occidere: timete ergo magis eum, qui potest et animam et corpus perdere in gehennam. Nonne duo passeres asse vaeneunt: et unus ex illis non cadet in terram sine voluntate Patris vestri, qui in coelis est? sed et capilli capitis omnes numerati sunt. Nolite ergo timere: multis passeribus meliores estis vos. Omnis ergo qui me confessus fuerit coram hominibus, et ego confitebor eum coram Patre meo, qui est in coelis: qui autem negaverit me coram hominibus, et ego negabo eum coram Patre meo, qui est in coelis. Nolite putare quia veni pacem mittere super terram: non veni pacem mittere, sed gladium. Veni enim dividere filium adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et socrum adversus nurum suam: et inimici hominis, domestici ejus. Qui amat patrem aut matrem super me non est me dignus: et qui amat filium aut filiam super me, non est me dignus. Et qui non acceperit crucem suam, et sequutus me fuerit, non est me dignus. Qui amat animam suam, perdet illam: et qui perdiderit animam suam propter me, inveniet illam. Qui suscipit vos, me suscipit: et qui me suscipit, suscipit eum, qui me misit. Qui suscipit prophetam in nomine prophetae, mercedem prophetae accipiet: et qui recipit justum in nomine justi, mercedem justi accipiet. Et quiquumque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquae frigidae tantum in nomine meo: amen dico vobis, non perdet mercedem suam. XI. Et factum est. quum consummasset Jesus, praecipiens duodecim discipulis suis, transiit inde ut doceret et praedicaret in civitatibus eorum. Johannes autem quum reclausus esset in carcerem, audit de operibus Christi, misit duos ex discipulis suis ad Jesum, dicens: Tu es, qui venturus es, an alium exspectamus. Respondens autem Jesus dixit illis: Euntes renuntiate Johanni quae audistis et vidistis. Caeci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur: et beatus est, qui non fuerit scandalizatus in me. Illis autem abeuntibus, coepit Jesus dicere ad turbas de Johanne: Quid existis in desertum videre? arundinem vento agitatam? Sed quid existis videre? hominem mollibus vestitum? Ecce qui mollibus vestiuntur in domibus regum sunt. Sed quid existis videre? prophetam? Etiam dico vobis, et plus quam prophetam. Hic est enim de quo scriptum est. Ecce mitto angelum meum ante faciem tuam, qui praeparabit viam tuam ante te. Amen dico vobis, non surrexit inter natos mulierum major Johanne Baptista: qui autem minor est in regno coelorum, major est illo. A diebus autem Johannis Baptistae usque nunc, regnum coelorum vim patitur, et violenti rapiunt illud. Omnes enim prophetae, et lex, usque ad Johannem, prophetaverunt: et si vultis recipere, ipse est Elias, qui venturus est. Qui habet aures audiendi, audiat. Cui autem similem aestimabo generationem istam? Similis est pueris sedentibus in foro, qui clamantes coequalibus dicunt: Cecinimus vobis, et non saltastis: lamentavimus, et non planxistis. Venit enim Johannes neque manducans, neque bibens, et dicunt: Daemonium habet. Et venit filius hominis manducans et bibens, et dicunt: Ecce homo vorax, et potator vini, publicanorum et peccatorum amicus. Et justificata est sapientia a filiis suis. Tunc coepit exprobrare civitatibus in quibus factae sunt plurimae virtutes ejus, eo quod non egerint poenitentiam. Vae tibi Corazain, et Bethsaida: quia, si in Tyro et Sidone factae essent virtutes, quae factae sunt in vobis, olim in cilicio et cinere poenitentiam egissent. Verumtamen dico vobis: Tyro et Sydonae tolerabilius erit in die judicii, quam vobis. Et tu Capharnaum, numquid usque ad coelum exaltaberis? usque ad infernum descendes. Quia, si in Sodomis factae essent virtutes, quae factae sunt in te, forsitan mansissent usque in hunc diem. Verumtamen dico vobis, quia Sodomae remissius erit in die judicii, quam vobis. In illo tempore ait Jesus: Confitebor tibi, Deus, Pater coeli et terrae, quia abscondisti haec a sapientibus, et prudentibus, et revelasti ea parvulis. Ita Pater: quia sic tibi placuit. Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo cognoscit filium, nisi Pater: neque Patrem cognoscit quis, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare. Venite ad me omnes, qui laboratis, et onerati estis, et ego vos reficiam. Tollite jugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum, et humilis corde: et invenietis requiem animabus vestris. Jugum enim meum suave est, et onus meum leve. XII. In tempore illo abiit Jesus sabbathis per segetem: discipuli autem ejus esuriebant et coeperunt spicas evellere, et manducare. Pharisaei autem cum vidissent illos, dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet. Jesus vero respondens ait illis: Non legistis quid fecerit David, quando esurisset ipse, et qui cum eo erant: quomodo intravit in domum Dei, et panes propositionis edidit, quos non licebat ei manducare, neque eis qui cum illo erant, nisi solis sacerdotibus? aut non legistis in lege, quoniam sabbathis sacerdotes in templo sabbathum violant, et sine crimine sunt? Dico enim vobis, quia majus est hic, quam templum. Si enim sciretis, quid sit: Misericordiam volo, quam sacrificium: numquam condemnassetis innocentes. Dominus enim est sabbathi filius hominis. Et inde transiens venit in synagogam ipsorum. Et ecce erat ibi quidam habens manum aridam, et interrogabant eum, dicentes: Si licet sabbathis curare? ut accusarent eum. Jesus autem ait illis: Quis de vobis homo, habens ovem, si ceciderit sabbatho in foveam, nonne apprehendens elevabit illam? Quantum ergo differt homo ab ove? Itaque licet sabbathis benefacere, aut non? Tunc ait ad hominem: Porrige manum tuam. Et extendit, et facta est sicut altera. Et exeuntes inde Pharisaei, consilium fecerunt adversus eum, ut perderent illum. Quo cognito Jesus secessit inde: et secuti sunt eum multi, et curavit illos. Omnes autem quos curavit comminatus est eis, ne eum manifestarent. Ut impleretur quod dictum est per Esaiam prophetam, dicentem: Ecce puer meus, quem elegi, dilectus quem suscepit anima mea. Ponam spiritum meum super eum, et judicium gentibus adnuntiabit. Non contendet, neque clamabit, neque audiet quisquam vocem ejus in plateis: calamum quassatum non confringet, et linum fumigans non extinguet, donec ponat judicium ad vincendum. et in nomine ejus gentes sperabunt. Tunc oblatus est ei homo quidam daemonium habens, caccus, surdus et mutus, et sanavit illum ita ut surdus audiret, et videret, et loqueretur. Et mirabantur omnes turbae, et dicebant: Numquid hic est filius David? Pharisaei autem audientes hoc, dixerunt: Hicnon ejicit daemonia nisi in Beelzebub principem daemoniorum. Videns autem Jesus cogitationes eorum, dixit: Omne regnum divisum adversum se, destituetur: et omnis civitas, vel domus divisa adversum se, non stabit. Si ergo Satanas Satanam ejicit, adversum se divisus est: quomodo ergo stabit regnum ejus? Quod si ego in Beelzebub ejicio daemonia, filii vestri in quo ejicient? Ideoque judices erunt vestri. Si autem in spiritu Dei ego ejicio daemonia, utique adpropinquavit super vos regnum Dei. Aut quomodo potest aliquis introire in domum fortis, et vasa ejus diripere, nisi prius alligaverit ipsum fortem? et tum domum illius diripiet. Qui non est mecum, adversum me est: et qui non congregat mecum, spargit. Ideo dico vobis: Omne peccatum et blasphemia remittuntur hominibus; qui autem in Spiritum Dei blasphemaverit non remittitur ei. Et quiquumque dixerit verbum adversus filium hominis, remittetur illi: qui autem dixerit contra Spiritum sanctum, non remittitur ei, neque in hoc saeculo, neque in futuro. Aut facite arborem bonam, et fructum ejus bonum: aut facite arborem malam, et fructum ejus malum: ex fructu enim omnis arbor agnoscitur. Progenies viperarum, quomodo potestis bona loqui, quum sitis mali? Nam ex abundantia cordis unusquisque loquitur de ore suo mala. Bonus homo de bono thesauro profert bona: et malus homo de malo thesauro profert mala. Dico autem vobis, quoniam omne verbum otiosum, quod loquuti fuerint homines, reddent de eo rationem in die judicii. Ex verbis enim tuis justificaberis, et ex verbis tuis condemnaberis. Tunc responderunt illi quidam ex Scribis Pharisaeorum, dicentes: Magister, volumus a te signum videre. At ille respondens ait illis: Generatio mala et adultera signum quaerit: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae Prophetae. Sicut enim fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus; sic et Filius hominis erit in corde terrae tribus diebus, et tribus noctibus. Viri Ninivitae surgent in judicio cum hac generatione, et damnabunt illam: quia poenitentiam egerunt in praedicatione Jonae. Et ecce plusquam Jonas hic. Regina austri exsurget in judicio cum hac generatione, et damnabit eam: quia venit in finibus terrae audire sapientiam Salomonis, et ecce plus quam Salomon hic. Quum autem spiritus immundus exierit ab homine, perambulat per loca arida et deserta desiderans requiem, et non inveniens. Tunc dicit: Revertar in domum meam, unde exivi. Et veniens si invenerit vacantem, et mundatam. Tunc vadet, et assumet septem alios spiritus nequiores se ipso; intrantes habitabunt ibi: et fiunt novissima hominis illius pejora prioribus. Sic erit et generationi huic pessimae. Loquente eo ad turbas, ecce mater illius et fratres stabant foris, desiderantes loqui cum eo. At ille respondens dixit eis qui secum loquebantur: Quae est mater mea, aut qui sunt fratres mei? Et extendens manum ad discipulos suos, dixit: Ecce mater mea, et fratres mei. Quiquumque enim fecerit voluntatem Patris mei, qui in coelis est, hic mihi et frater, et soror, et mater est. XIII. In illa die egressus est Jesus, et sedebat juxta mare. Et congregatae sunt ad eum turbae multae, ita ut ascenderet in navem et ibi sederet, et omnis turba in littore stabat: et loquutus est ad eos multa in parabolis, dicens: Exiit seminator seminare semen suum. Et dum seminat, quaedam ceciderunt secus viam, et venerunt volucres coeli, et comederunt ea. Alia vero ceciderunt super petrosa loca ubi non erat copiosa terra: et confestim nata sunt. Orto autem sole aestuantes aruerunt eo quod non haberent radicem. Alia autem ceciderunt in spinis: et ascenderunt spinae, et suffocaverunt illa. Alia autem ceciderunt in terram bonam: et ederunt fructum, aliud centesimum, aliud sexagesimum, aliud vero tricesimum. Qui habet aures, audiat. Et accedentes discipuli dixerunt ei: Quare in parabolis loqueris ad eos? Quibus respondens ait: Quoniam vobis datum est scire arcana Dei: illis autem non est datum. Qui enim habet, dabitur illi, et abundabit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo. Propter hoc in parabolis loquor illis: ut videntes non videant, et audientes non audiant, neque intelligant. Et tunc implebitur in illis prophetia Esaiae dicentis: Vade et dic populo huic; aure audietis, et non intelligetis: et videntes non videbitis. Incrassatum est enim cor populi hujus, et auribus graviter audierunt, et oculos suos cluserunt: nequando oculis videant, et auribus audiant, et corde intelligant, et convertantur, et sanem eos. Vestri autem beati oculi qui vident, et aures vestrae quae audiunt. Amen dico vobis, quia multi prophetae et justi cupierunt videre quae videtis, et non viderunt; et audire quae auditis, et non audierunt. Vos ergo audite parabolam seminantis. Omnis qui audit verbum regni, et non intelligit, venit malus, et rapit quod seminatum est in corde ejus: hic est qui secus viam seminatus est. Qui autem super petrosa seminatus est, hic est, qui verbum audit, et continuo cum gaudio accepit illud: non habet in se radicem, sed est temporalis. Facta autem tribulatione et persequutione propter verbum, continuo scandalizatur. Qui autem est seminatus in spinis, hic est, qui. verbum audit, et solicitudo saeculi istius, et fallacia divitiarum, suffocat verbum, et sine fructu efficitur. Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est, qui audit verbum, et intelligit, et fructum affert, et facit aliud quidem centesimum, aliud autem sexagesimum, porro aliud vero tricesimum. Aliam parabolam proposuit illis, dicens: Simile factum est regnum coelorum homini, qui seminavit bonum semen in agro suo. Quum autem dormirent homines, venit inimicus ejus, et superseminavit zizania in medio tritici, et abiit. Quum autem crevisset herba, et fructum fecisset, tunc apparuerunt et zizania. Accedentes autem servi patrisfamilias, dixerunt ei: Domine, nonne bonum semen seminasti in agro tuo? Unde ergo habet zizania? Et ait illis: Inimicus homo hoc fecit. Servi autem dixerunt ei, Vis, imus, et colligimus ea? Et ait: Non: ne forte colligentes zizania, eradicetis simul cum eis et triticum. Sinite utraque crescere usque ad messem, et in tempore messis dicam messoribus: Colligite primum zizania, et alligate ea in fasciculos ad comburendum, triticum autem congregate in horreum meum. Aliam parabolam proposuit eis dicens: Simile est regnum coelorum grano sinapis, quod accipiens homo seminavit in agro suo: quod minimum quidem est omnibus seminibus: quum autem creverit, majus est omnibus oleribus, et fit arbor, ita ut volucres coeli veniant et habitent in ramis ejus. Aliam parabolam loquutus est eis. Simile est regnum coelorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinae satis tribus, donec fermentatum est totum. Haec omnia loquutus est Jesus in parabolis ad turbas: et sine parabolis non loquebatur eis: ut adimpleretur quod dictum erat per Prophetam dicentem: Aperiam in parabolis os meum, eructabo absconsa a constitutione mundi. Tunc, dimissis turbis, venit in domum: et accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Dissere nobis parabolam zizaniorum et agri. Qui respondens ait: Qui seminat bonum semen, est Filius hominis. Ager autem, est mundus. Bonum vero semen, hi sunt filii regni. Zizania autem, filii sunt nequam. Inimicus autem, qui seminavit, est diabolus. Messis vero, consummatio saeculi est. Messores vero, angeli sunt. Sicut ergo colliguntur zizania, et igni comburuntur: sic erit in consummatione saeculi. Mittet filius hominis angelos suos, et colligent de regno ejus omnia scandala et eos qui faciunt iniquitatem: et mittent eos in caminum ignis. Ibi erit fletus et stridor dentium. Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. Qui habet aures audiendi, audiat. Simile est regnum coelorum thesauro absconso in agro: quem qui invenit homo, abscondit, et prae gaudio illius vadit, et vendit universa quae habet, et emit agrum illum. Iterum simile est regnum coelorum homini negotiatori, quaerenti bonas margaritas. Inventa autem una pretiosa margarita, abiit et vendidit omnia quae habuit, et emit eam. Iterum simile est regnum coelorum sagenae missae in mare, et ex omni genere piscium congreganti. Quam, quum impleta est, educentes, et secus littus sedentes, elegerunt bonos in vasa, malos, autem foras miserunt. Sic erit in consummatione saeculi: exibunt angeli, et separabunt malos de medio justorum, et mittent eos in caminum ignis: ibi erit fletus, et stridor dentium. Intellexistis haec omnia? Dicunt ei: Intelleximus. Et ait ad illos: Ideo omnis scriba doctus in regno coelorum, similis est homini patrifamilias, qui profert de thesauro suo nova et vetera. Et factum est, quum finisset Jesus parabolas istas, transivit inde. Et cum venisset in patriam suam, docebat eos in synagogis eorum, ita ut mirarentur, et dicerent: Unde huic ista sapientia, et virtutes? Nonne hic est fabri filius? Nonne mater illius Maria dicitur; et fratres ejus Jacobus, et Joseph, et Simon, et Judas? et sorores illius omnes nobiscum sunt? Unde ergo huic ista sapientia? Et scandalizabantur in eo. Jesus autem dixit eis: Non est propheta sine honore, nisi in sua civitate, et in domo sua. Et non fecit ibi virtutes amplius, propter incredulitatem illorum.
XIIII. In illo tempore audivit Herodes tetrarcha de opinione Jesu: et dixit pueris suis: Hic est Johannes Baptista quem ego ipse decollavi; ipse resurrexit a mortuis, et ideo virtutes operantur in eo. Herodes autem adprehensum Johannem alligavit: et in carcerem misit propter Herodiadem uxorem fratris sui. Dicebat enim illi Johannes: Non licet tibi habere uxorem fratris tui. Et volens occidere illum, timuit populum: quia quasi prophetam habebant illum. Sed cum advenisset dies natalis Herodis saltavit Herodiadis filia in convivio, et placuit Herodi. Propter quod jurejurando promisit daturum se illi quidquid postulasset ab eo. Puella autem monita a matre sua, dixit ad eum: Da mihi in disco caput Johannis Baptistae. Et contristatus est rex Herodes propter jusjurandum, et propter eos qui simul recumbebant, jussit dari. Et statim misit et decollavit Johannem in carcere. Et allatum est in disco caput ejus, et datum est puellae: illa autem attulit matri suae. Et accesserunt discipuli Johannis et tulerunt corpus ejus, et sepelierunt eum: et venerunt et nuntiaverunt Jesu. Quo audito Jesus, recessit inde per navem, in locum desertum solus. Quod cum audissent turbae, secutae sunt eum pedibus a civitatibus suis. Et egressus vidit turbam multam, et misertus est eis, et sanavit languidos eorum. Cum sero autem factum esset, accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Desertus locus est ubi sumus, et hora jam praeteriit: dimitte turbam istam, ut euntes in vicis emant sibi escas. Et ait illis Jesus: Non habent necesse ire date illis vos manducare. At illi dixerunt: Non habemus nobiscum nisi quinque panes, et duos pisces. Respondens Jesus ait: Afferte illos huc. Et jussit turbam discumbere super foenum, et acceptis quinque panibus, et duobus piscibus, respiciens ad coelum benedixit eos et tregit, et dedit discipulis, discipuli autem turbis. Et manducaverunt universi, et saturati sunt. Et sustulerunt quod superfuit, duodecim cophinos plenos. Et erant qui manducaverunt, hominum quinque millia, exceptis pueris et mulieribus. Tunc jussit discipulis suis ascendere in naviculam, et ire trans fretum, donec dimitteret turbam. Et cum dimisisset illos, ascendit in montem et orabat solus. Vespere autem facto solus erat ibi. Navis autem erat in medio mari et jactabatur fluctibus: erat enim contrarius illis ventus. Quarta autem vigilia noctis, venit ad eos ambulans super mare. Videntes autem illum super mare ambulantem, turbati sunt, dicentes: Quia phanstasma esset. Non enim intellexerant, sicut nec in panibus. Erat enim cor eorum obtusum. Et prae timore clamant. Confestim autem locutus est ad eos, dicens: Constantes estote et nolite timere. Et respondens ei Simon Petrus dixit: Domine, si tu es, jube me venire ad te super aquam. Et ille dixit: Veni. Et descendit Petrus de navi, et ambulabat super aquam ut veniret ad Jesum Videns autem ventum validum, extimuit: et cum coepisset demergere, clamavit dicens: Domine, salvum me fac. Et confestim Jesus extendens manum, apprehendit eum: et ait illi: Modicae fidei, quare dubitasti? Et quum ascendisset in navem, cessavit ventus. Et hi qui in navi erant, adoraverunt eum, dicentes: Vere Filius Dei es. Et quum transfretassent. venerunt in terram Genesar. Et ut cognoverunt homines loci illius, adoraverunt eum. Et confestim miserunt in omnem confinem, et obtulerunt ei omnes male habentes. Et rogabant eum ut tantum fimbriam vestimenti ejus tangerent. Et quicumque tetigerunt, salvati sunt. XV. Tunc accesserunt ad eum ab Jerosolymis Scribae et Pharisaei, dicentes: Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum? non enim lavant manus suas, quum panem manducant. At ille respondens ait illis: Quare et vos transgredimini mandatum Dei propter vestram traditionem? Nam Deus dixit: Honora patrem, et matrem; et: Qui maledixerit patri, vel matri, morte morietur. Vos autem dicitis: Quicumque maledixerit patri, vel matri, reus erit gehennae ignis: quod non honorificavit patrem suum, vel matrem suam: et irritum fecistis verbum Dei propter traditionem vestram quam tradidistis. Hypocritae, bene prophetavit de vobis Esaias, dicens: Plebs ista labiis me honorat, nam cor eorum longe est a me. Sine causa autem colunt me, docentes, doctrinam, et mandata hominum. Et convocatis ad se turbis, dixit ad illos: Audite vos, et intelligite. Non quod intrat in os, coinquinat hominem: sed quod procedit ex ore coinquinat hominem. Tunc accesserunt ad eum discipuli ejus, dicentes: Scis quia Pharisaei audito hoc sermone, scandalizati sunt? Jesus autem respondens ait: Omnis plan atio, quam non plantavit Pater coelestis, eradicabitur. Sinite illos: caeci sunt enim duces caecorum, caecus autem si caeco viam demonstret, uterque in foveam cadunt. Respondens autem Petrus dixit: Dic nobis similitudinem istam. Quibus ait: Adhuc et vos insensati estis? Non intelligitis, quoniam omne quod in os intrat, in ventrem vadit, et per secessum abjicitur. Quae autem exeunt de ore, de corde procedunt. Illa sunt quae coinquinant hominem: de corde enim exeunt cogitationes malae, homicidia, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia, blasphemiae, avaritiae, nequitiae, doli, impudicitiae, oculus malus. Haec sunt quae communicant hominem. Non lotis autem manibus manducare, non coinquinat hominem. Et egressus inde Jesus, secessit in regionem Tyri et Sidonae. Et ecce mulier Chananaea de finibus illis egressa clamabat ad eum, dicens: Miserere mei Domine fili David: filia mea a daemonio male vexatur. Ille autem non respondit ei verbum. Et accesserunt discipuli et rogabant eum dicentes: Dimitte eam: quia clamat post nos. Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves perditas domus Israel. At illa veniens adorabat eum. dicens: Adjuva me, Domine. At ille respondens ait ad illam: Non licet accipere panem filiorum, et mittere canibus. At illa dixit: Ita Domine: nam et catuli edunt de micis dominorum suorum. Tunc Jesus respondens, dixit ad eam: O mulier, magna est fides tua: contingat tibi ut vis. Et sana facta est filia ejus ex illa hora. Et quum recessisset inde Jesus, venit secus mare, Galilaeae: et adscendens in montem, sedebat ibi. Et ascenderunt ad eum turbae multae, habentes secum surdos, caecos, claudos, mancos, debiles, et multos alios mutos: et substraverunt eos ante pedes ejus, et curavit eos: ita ut turbae mirarentur, videntes mutos loquentes, claudos ambulantes, caecos videntes: et magnificabant Deum Israel. XVI. Jesus autem, convocatis discipulis suis, dixit: Misereor huic turbae. quoniam jam, triduum est quod adhaerent mihi, et non habent quod edant: et dimittere eos jejunos nolo, ne deficiant in via. Dixerunt illi discipuli: unde ergo nobis panes in deserto, ut saturentur turbae? Ait illis Jesus: Quot panes habetis? Responderunt: Septem, et duos pisces. Et praecepit turbae supra terram recumbere. Et acceptis septem panibus, et duobus piscibus, gratias agens, fregit, et dedit discipulis, et discipuli turbis. Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et sustulerunt quod superavit septem sportas panibus plenas. Et qui manducaverunt, erant fere quattuor millia, exceptis pueris et mulieribus. Et, dimissis turbis, ascendit in naviculam: et venit in fines Magedan. Et accesserunt ad eum Pharisaei et Sadducaei tentantes: et interrogaverunt eum dicentes, ut ostenderet eis signum de coelo. Jesus autem respondens, ait illis: Cum sero factum fuerit, dicitis: Serenum erit, rubicundum enim est coelum. Mane autem: Tempestas, rubicundum est cum tristitia coelum. Hypocritae faciem quidem coeli scitis discernere: signa autem temporum non potestis scire? Generatio mala signum desiderat: et signum non dabitur ei, nisi signum Jonae. Et relictis illis, abiit in regionem quae trans erat, et obliti sunt discipuli ejus panes tollere secum. Et dixit ad eos: Videte, et cavete a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum. At illi cogitabant intra se dicentes: Ideo hoc dicit, quia panes non attulimus. Quo cognito Jesus, dixit ad illos: Quid cogitatis intra vos modicae fidei, quia panes non habetis? Nondum intelligitis, neque in mente habetis de quinque panibus, et quinque millia hominum, quot cophinos sustulistis? et septem panes in quattuor millia hominum, et quot sportas tuleritis? Quomodo non intelligitis, quia non de pane dixi vobis: Cavete a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum? Tunc intellexerunt, quia non dixit illis ut abstinerent a fermento Pharisaeorum, et Sadducaeorum, sed a doctrina illorum. Et cum venisset Jesus in regionem Caesareae Philippi, interrogabat discipulos suos, dicens: Quem me dicunt esse homines, Filium hominis? At illi responderunt dicentes: Johannem Baptistam; alii autem Heliam, alii vero Hieremiam, aut unum ex prophetis. At ille ait illis: Vos vero quem me esse dicitis? Respondens Simon Petrus dixit ad eum: Tu es Christus, Filius Dei vivi. Et respondens Jesus, dixit ad eum: Beatus es Simon Bar-Jona: non enim caro et sanguis revelavit tibi, sed Pater meus, qui est in coelis. Et ego tibi dicam, quia tu es Petrus et super istam petram aedificabo Ecclesiam meam, et portae inferorum non vincent eam. Tibi dabo claves regni coelorum. Et quaequumque ligaveris super terram, erunt ligata in coelis: et quaequumque solveris super terram, erunt soluta in coelis. Tunc praecepit discipulis suis, ne cui dicerent quia ipse est Christus. Ex illo die coepit Jesus ostendere discipulis suis, quia oporteret illum ire in Hierosolymam, et multa pati a senioribus, et principibus sacerdotum, et ab Scribis, et occidi, et tertia die resurgere. Et suspiciens eum Petrus coepit dicere: Absit, Domine, hoc non erit. Jesus autem conversus, dixit ad eum: Vade post me Satanas, scandalum es mihi: quia non quae Dei sunt sapis, sed quae sunt hominis. Tunc ait Jesus discipulis suis: si quis vult post me venire, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me. Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet illam: quicumque autem perdiderit eam mei caussa, inveniet illam. Quid autem prodest homini, si lucretur omnem mundum, et animam suam detrimentum faciat? Aut quam dabit homo commutationem pro anima sua? Venit enim Filius hominis in majestate Patris sui cum angelis suis: et tunc reddet unicuique secundum facta eorum. Amen dico vobis, quia sunt hic aliqui de adstantibus, qui non gustabunt mortem, donec videant Filium hominis venientem in regnum Patris sui. XVII. Et factum est post diem sextum assumsit Jesus Petrum, et Jacobum, et Johannem fratrem ejus, et ducit illos in altum montem secreto: et transfiguratus est Jesus coram illis. Et effulsit facies ejus sicut lux: et vestimenta illius facta sunt candida sicut nix. Et ecce visi sunt cum eo Moyses et Helias, loquentes cum eo. Ait autem Petrus ad Jesum: Domine, bonum est nos hic esse: et si vis, faciam tria tabernacula, tibi unum, et Moysi unum, et Heliae unum. Adhuc eo loquente, ecce nubes candida obumbravit eos. Et ecce vox de nube, dicens: Hic est Filius meus carissimus, in quo complacui: audite eum. Quo audito discipuli conciderunt in faciem suam, et timuerunt vehementer, et accessit Jesus, et tetigit illos; et ait: Surgite, et nolite timere. Elevantes autem oculos suos, neminem viderunt, nisi solum Jesum. Et cum descenderent de monte, praecepit illis Jesus dicens: Videte ne cui dixeritis, donec Filius hominis a mortuis resurgat. Tunc interrogaverunt illum discipuli, dicentes: Quare ergo Scribae dicunt quia oportet primum Heliam venire? Quibus respondens, ait: Helias quidem veniet, ut omnia restituat. Sed ego dico vobis, quoniam Helias jam venit, et non cognoverunt eum, sed fecerunt ei + quanta voluerunt. Tunc intellexerunt discipuli ejus quia de Johanne dixit illis: Sic et Filius hominis passurus est ab eis. Et ecce de turba accessit ad eum homo genibus pro volutus depraecans, et dicens: Domine, miserere filio meo, quia lunaticus est, et male vexatur: frequenter enim cadit a daemonio in ignem, et aliquando in aquam. Et obtuli eum discipulis tuis, et non potuerunt illum sanare. Respondens ei Jesus dixit: O natio incredula et perversa, quousque vobiscum sum? quandiu vos patior? Afferte illum huc. Et imperavit ei Jesus, et continuo exivit daemonium ab illo, et sanatus est puer ex illa hora. Tunc accesserunt ad Jesum secreto discipuli, et dixerunt: Quare nos non potuimus ejicere illum? Ait illis: Propter incredulitatem vestram. Amen dico vobis, si habueritis fidem, sicut granum sinapis, dicetis huic monti, Transi hinc illuc, et transiet, et nihil impossibile erit vobis. Redeuntibus autem illis in Galilaeam, ait Jesus. Incipiet Filius hominis tradi in manibus peccatorum: et occident illum, et tertia die resurget. Quo audito discipuli ejus contristati sunt vehementer. Et quum venissent Capharnaum, accesserunt hi qui tributum exigunt, et dixerunt: Magister vester quare non solvit tributum? Et quum introisset domum Petrus, praevenit illum Jesus, dicens: Quid tibi videtur Simon? Reges terrae a quibus accipiunt tributum vel censum? a suis, an ab extraneis? At ille respondens, ait: Ab extraneis. Dixit illi Jesus: Ergo liberi sunt filii. Ait Petrus: Ita Domine. Ne tamen scandalizemus eos, vade ad mare, et mitte hamum: et eum piscem, qui primus ascenderit, tolle: et aperto ore ejus, invenies staterem: illum dabis pro me, et pro te. XVIII. In illa die accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Quis erit major in regno coelorum? Et vocans infantem Jesus, statuit cum in medio eorum, et ait: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, facti tales sicut infans hic est, non intrabitis in regno coelorum. Et qui exceperit unum talem infantem in nomine meo, me excipit. Quicumque autem scandalizaverit unum de pusillis istis, qui in me credunt, expedit illi ut suspendatur mola asinaria collo ejus, et praecipitetur in profundum maris. Vae autem huic mundo ab scandalis. Necesse est enim venire scandala: verumtamen vae illi homini, per quem scandalum veniet. Quod si te manus tua, vel pes scandalizat, praecide illum, et projice a te: bonum est tibi ad vitam venire debilem vel claudum, quam duos pedes vel duas manus habentem mitti in gehennam ignis. Et si oculus tuus scandalizat, exime illum, et projice a te: utilius est enim tibi unum oculum habentem intrare ad vitam, quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis. Videte ne contemnatis de his pusillis credentibus in me: dico enim vobis, quoniam angeli eorum vident semper faciem Patris mei, qui in coelis est. Quid vobis videtur? si cui homini fuerint centum oves, et erraverit una ex illis: nonne relinquit nonagintanovem in montibus, et vadit quaerere illam quae erravit? et si contigerit ut inveniat eam: Amen dico vobis, quod plus gaudebit in eam quam in nonagintanovem, quae non erraverunt. Sic non est voluntas ante Patrem vestrum, qui in coelis est, ut pereat unus de pusillis istis. Quod si peccaverit in te frater tuus, vade, corripe illum solus cum solo. Si te audierit, lucratus es fratrem tuum. Quod si te non audierit, adhibe unum, aut duos tecum; et praesentibus duobus, vel tribus testibus stabit omne verbum. Quod si et eos non audierit: dic ecclesiae: Si autem et ecclesiam non audierit, sit tibi tanquam ethnicus et ut publicanus. Amen dico vobis, quaequumque alligaveritis super terram, erunt alligata in coelo: et quaequumque solveritis super terram, erunt soluta in coelo. Amen dico vobis, quia si duobus convenerit super terram, de omni re quaecumque petierint, continget illis a Patre meo, qui est in coelis. Ubi enim sunt duo vel tres congregati tantum in nomine meo, ibi ego sum in medio eorum. Tunc accedens ad eum Petrus dixit ei: Domine si peccaverit in me frater meus, quotiens remittam illi? septies? Dicit illi Jesus: Non dico tibi usque septies; sed septuagies septies. XVIIII. Ideo simile est regnum coelorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis suis. Et quum coepisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat decem millia talenta. Quum autem non haberet unde redderet, jussit eum dominus suus vaenumdari, et uxorem ejus, et filios, et omnia quaequumque habebat, et reddi debitum. Procidens autem servus ille, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et ego reddam omnia. Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et universum debitum donavit illi. Egressus autem servus ille, invenit unum de conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocabat eum, dicens: Redde quod debes. Et procidens conservus ille, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi. Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcerem, donec redderet debitum. Videntes autem conservi ejus quae fiebant, contristati sunt: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quae facta sunt. Tunc convocavit eum dominus suus: et ait illi: Serve nequa, omne debitum donavi tibi, quoniam rogasti me: nonne ergo oportebat et te misereri conservo tuo, sicut et ego misertus sum tibi? Et iratus dominus ejus tradidit eum tortoribus, quoadusque redderet universum debitum. Sic et vobis faciet Pater meus qui in coelis est, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris. Et factum est, quum locutus esset Jesus sermones istos, transtulit se a Galilaea, et venit in fines Judaeae et trans Jordanem, et secutae sunt eum turbae multae, et curavit eos ibi. Et accesserunt ad eum Pharisaei tentantes eum, et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, ex quaquumque caussa? Quibus respondens ait: Non legistis, quia qui fecit, masculum et feminam fecit? et dixit: Propter hoc remittet homo patrem et matrem, et adhaerebit uxori suae, et erunt duo in carne una. Itaque jam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus junxit in unum, homo non disjungat. Dixerunt illi: Quare ergo Moyses praecepit dare libellum repudii, et dimittere? Ait illis: Quoniam ad duritiam cordis vestri permisit vobis Moyses dimittere uxores vestras: ab initio autem non fuit sic. Dico autem vobis, quiquumque dimiserit uxorem suam, excepta caussa adulterii, facit eam moechari. Dicunt ei discipuli: Si ita est caussa cum uxore, non expedit nubere. Dixit autem ad illos Jesus: Non omnes capiunt verbum istud, sed quibus datum est. Sunt enim spadones, qui de matris utero sic nati sunt: et sunt spadones, qui ab hominibus facti sunt: et sunt spadones, qui seipsos excastraverunt propter regnum coelorum. Qui potest capere, capiat. Tunc oblati sunt illi infantes, ut manus eis imponeret, et oraret. Discipuli autem ejus prohibebant eos. Jesus vero ait: Sinite, et nolite eos prohibere venire ad me: talium est enim regnum coelorum. Et impositis illis manibus, abiit inde. Et ecce unus accessit ad eum, et ait illi: Magister, quid boni faciam ut habeam vitam aeternam? Cui respondit Jesus: Quid me interrogas de bono? Unus est Deus bonus. Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata. Dicit illi: Quae? Jesus autem dixit: Non occides: Non moechaberis: Non furtum facies: Non falsum testimonium dices: Honora patrem tuum, et matrem tuam: et diliges proximum tuum tamquam teipsum. Dixit illi adolescens: Omnia haec custodivi, quid adhuc mihi deest? Ait illi Jesus: Si vis perfectus esse, vade, et vende omnia quae possides, et da pauperibus, et habebis thesaurum in coelo: et veni, sequere me. Quum audisset autem adolescens verbum hoc, abiit tristis: erat enim habens multas possessiones. Jesus autem dixit discipulis suis: Amen dico vobis, quod dives difficile intrabit in regnum coelorum. Iterum dico vobis: Facilius est camelum per foramen acus transire, quam divitem in regno coelorum. Quo audito, discipuli ejus mirabantur valde, dicentes: Quis ergo poterit salvus esse? Conspiciens autem Jesus, dixit illis: Apud homines hoc impossibile est: apud Deum autem omnia possibilia sunt. Tunc respondens Petrus, dixit: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te: quid ergo erit nobis? Jesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quia vos qui me secuti estis: in regeneratione, quum sederit Filius hominis in throno gloriae suae, sedebitis et vos super sedes duodecim, judicantes duodecim tribus Israel. Et omnis quicumque reliquerit domum, vel fratres, aut sorores, aut matrem, aut filios, aut agros, propter nomen meum, centuplum accipiet, et vitam aeternam possidebit. Multi enim sunt primi novissimi, et novissimi primi. XX. Simile est regnum coelorum homini patrifamilias, qui exivit primo mane conducere operarios in vineam suam. Conventione autem facta cum operariis ex denario diurno, misit eos in vineam suam. Et egressus circa horam tertiam, vidit alios stantes in foro otiosos, et dixit illis: Ite et vos in vineam meam, et quod justum fuerit dabo vobis. Illi autem abierunt. Iterum exivit circa sextam et nonam horam: et idem fecit. Circa undecimam vero exivit, et invenit alios stantes, et dixit illis: Quid hic statis tota die otiosi? Dixerunt ei: Quia nemo nos conduxit. Dicit illis: Ite et vos, operamini in vineam. Quam sero autem factum esset, dicit dominus vineae procuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem, incipiens a novissimis usque ad primum. Quum ergo venissent qui circa undecimam horam venerant, acceperunt singulos denarios. Venientes autem et primi, arbitrati sunt quod plus essent accepturi: acceperunt autem et ipsi singulos denarios. Et accipientes murmuraverunt adversus patremfamilias, dicentes: Hi novissimi una hora tantum laboraverunt, et aequales illos nobis fecisti, qui portavimus pondus diei et aestus. At ille respondens uni eorum, dixit: Amice non facio tibi injuriam: nonne ex denario convenisti mecum? Tolle quod tuum est, et vade: volo autem et huic novissimo tantum dare quantum et tibi. Aut non licet mihi quod volo, facere de re mea? an oculus tuus nequa est, quia ego bonus sum? Sic ergo erunt novissimi primi, et primi novissimi. Multi enim sunt vocati, pauci vero electi. Et cum ascenderet Jesus Hierosolymam, assumpsit duodecim discipulos, et ait illis: Ecce ascendimus Hierosolymam, et filius hominis tradetur principibus sacerdotum, et scribis, et condemnabunt eum morte, et tradent eum gentibus ad deludendum, et flagellandum, et crucifigendum, et tertia die resurget. Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis, adorans eum, et petens aliquid ab eo. Ipse autem dixit ei: Quid vis? Et ait: Dic ut sedeant hi duo filii mei, unus ad dexteram tuam, et unus ad sinistram, in regno tuo. Respondens autem Jesus, dixit eis: Nescitis quid petatis. Potestis bibere calicem, quem ego bibiturus sum? Dicunt ei: Possumus. Ait illis Jesus: Calicem quidem meum bibetis: sedere autem ad dexteram meam et ad sinistram, non est meum dare vobis, sed quibus paratum est a Patre meo. Et audientes decem, contristati sunt de duobus fratribus. Jesus autem vocavit eos ad se, et ait: Scitis quod principes gentium dominantur eorum: et qui majores sunt, exercent potestatem in eis. Non ita erit inter vos: sed quiquumque voluerit major esse inter vos, sit vester minister: et qui voluerit inter vos primus esse, erit vester servus. Sicut filius hominis non venit ministrari, sed ministrare, et dare animam suam, redemtionem pro multis. Vos autem quaeretis de pusillo crescere, et de majore minores fieri. Intrantes autem ad coenam rogati, nolite discumbere in locis eminentioribus, ne forte clarior te superveniat; et accedens qui invitavit te, dicat tibi: Adhuc deorsum accede. Et erit tibi confusio, Si autem in loco inferiori discubueris, et supervenerit humilior te, dicet tibi qui te ad coenam vocavit. Accede adhuc sursum. Et erit tibi hoc utilius. Et egredientibus illis ab Hiericho, secutae sunt eum turbae multae: et ecce duo caeci sedentes secus viam, audierunt quod Jesus transiret: et exclamaverunt, dicentes: Miserere nostri, fili David. Turbae autem increpabant eos ut tacerent. At illi magis clamabant, dicentes: Domine, miserere nostri, fili David. Et stetit Jesus, et vocans eos, ait illis: Quid vultis ut faciam vobis? Dicunt illi, Domine, ut aperiantur oculi nostri. Misertus autem eis Jesus, tetigit oculos eorum. Et confestim viderunt. XXI. Et quum appropinquassent Hierosolymis, et venissent in Bethphage in montem Oliveti: tunc Jesus misit duos discipulos suos, dicens: Ite in castellum, quod contra vos est, et invenietis asinam alligatam, et pullum ejus cum ea: solvite, et adducite mihi: et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quoniam Dominus operam eorum desiderat: et confestim remittet eos. Hoc autem factum est, ut adimpleretur quod dictum est per prophetam dicentem: Dicite filiae Sion: Ecce rex tuus venit tibi mansuetis, sedens super pullum asinae. Euntes autem discipuli fecerunt sicut praecepit illis Jesus. Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eum vestimenta, et sedebat super eum. Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: alii autem caedebant ramos de arboribus, et sternebant in via: turbae autem, quae praecedebant eum, clamabant, dicentes: Osanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: Osanna in altissimis. Et quum introisset Hierosolymis, commota est universa civitas, dicens: Quis est hic? Multi autem dicebant: Hic est Jesus propheta a Nazareth Galilaeae. Et intravit Jesus in templum Dei, et ejiciebat omnes vendentes, et ementes in templo; et mensas nummulariorum, et cathedras vendentium columbas subvertit: et dixit eis: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur: vos autem fecistis eam speluncam latronum. Et accesserunt ad eum caeci, et claudi in templo: et curavit eos. Videntes autem principes sacerdotum, et scribae mirabilia, quae fecit Jesus, et pueros clamantes in templo, et dicentes: Osanna filio David: indignati sunt, et dixerunt ei: Audis quid isti dicunt? Jesus autem dixit eis: Utique, non legistis: Ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem? Et relictis illis, abiit foras extra civitatem in Bethaniam: ibique mansit. Mane autem transiens in civitatem, esuriit. Et videns arborem ficus secus viam, venit ad eam: et nihil invenit nisi folia tantum, et ait illi: Numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. Et arefacta est continuo ficulnea. Et videntes discipuli, mirati sunt, dicentes: Quomodo continuo aruit? Respondens autem Jesus, ait eis: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non haesitaveritis, non solum de ficulnea facietis, sed et si monti huic dixeritis, Tolle, et jacta te in mare, fiet. Omnia quaequumque petieritis in oratione credentes, accipietis. Et quum venisset in templum, accesserunt ad eum principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate haec facis? Aut quis tibi dedit hanc potestatem? Ait ad illos Jesus: Interrogo vos et ego unum sermonem: dicite mihi, et ego vobis dicam in qua potestate haec facio. Baptismum Johannis unde erat? de coelo, an ex hominibus? Illi vero cogitaverunt intra se, dicentes: Si dixerimus, de coelo, dicet nobis: Cur ergo non credidistis illi? Si autem dixerimus, ex hominibus, timemus turbam: omnes enim Johannem ut prophetam habuerunt. Et respondentes ad sum, dixerunt: Nescimus. Ait illis? Jesus: Je-Neque ego vobis dicam in qua potestate haec facio. Quid autem vobis videtur? Homo quidam habuit duos filios; accedens ad primum, dixit ei: Fili, vade operari hodie in vinea. Ille autem respondens, ait: Nolo. Et postea poenitentia ductus abiit in vineam. Accessit autem ad alterum, et dixit illi similiter. Cui respondens, dixit: Eo, domine, non abiit. Quis ergo ex duobus voluntatem patris fecit? Dicunt ei: Novissimus +. Dicit illis Jesus: Amen dico vobis, quia meretrices, et publicani praecedent vos in regno coelorum. Venit enim ad vos Johannes in via justitiae, et non credidistis ei: publicani autem et meretrices crediderunt vos vero cum cognovissetis, nec poenitentiam habuistis postea, ut ei crederetis. XXII. Aliam parabolam audite: Homo erat pater familias, qui plantavit vineam, et sepem circumdedit eam, et fodit in ea lacum, et aedificavit turrim, et locavit eam colonis, et peregre profectus est. Quum tempus fructuum appropinquasset, misit servos suos ad colonos, ut acciperent de fructibus vineae suae. Et apprehenderunt servos coloni, alios ceciderunt, alios occiderunt, alios vero lapidaverunt. Rursus iterum misit alios servos plures prioribus; similiter et ipsis fecerunt. Postremo autem misit filium suum unicum, dicens: Verebuntur utique filium meum. Illi autem ut viderunt filium, dixerunt intra se: Hic est haeres, venite occidamus eum, et possideamus hereditatem ejus. Et apprehensum eum ejecerunt extra vineam, et occiderunt. Quum ergo venerit dominus vineae, quid faciet colonis illis? Ajunt illi: Malos male perdet: et vineam tradet aliis colonis, qui reddant ei fructus temporibus suis. Ait ad illos Jesus: Lapidem quem reprobaverunt aedificantes, hic factus est in caput anguli? A Domino factus est hic, et est mirabilis in oculis nostris? Ideo dico vobis, quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructum. Et quum audissent principes sacerdotum et Pharisaei parabolas ejus, cognoverunt quia de ipsis diceret. Et quaerentes eum tenere, timuerunt turbas: quoniam ut prophetam eum habebant. Et respondens Jesus, ait illis iterum in parabolis, dicens: Simile est regnum coelorum homini regi, qui fecit nuptias filii sui. Et misit servos suos ut vocarent invitatos ad nuptias, et illi venire noluerunt. Iterum misit alios servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei et altilia occisa sunt, et omnia parata sunt: venite ad nuptias. Illi autem neglexerunt: et abierunt, alius in villam suam, alius ad negotiationem suam: caeteri vero apprehenderunt servos ejus, et contumelia illos afflixerunt et occiderunt. Rex vero quum audisset, iratus est: et misit exercitum suum, et perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit. Tunc ait servis suis: Nuptiae quidem paratae sunt, invitati autem non fuerunt digni. Ite ergo ad exitus viarum, et quosquumque inveneritis, invitate ad nuptias. Et egressi servi ejus per vias, congregaverunt omnes quosquumque invenerunt, malos vel bonos: et repletae sunt nuptiae recumbentium. Ingressus autem rex ut videret discumbentes, vidit ibi hominem non vestitum vestem nuptialem. Et ait illi: Amice, quomodo huc venisti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit. Tunc jussit ministris: Tollite eum ligatis pedibus, et manibus, et mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. Multi enim sunt vocati, pauci vero electi. XXIII. Tunc abierunt Pharisaei, et consilium fecerunt ut in sermone eum caperent. Et immiserunt discipulos suos cum Herodianis dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et de nullo tibi cura est: non enim accipis personam hominum: quid tibi videtur, licet tributum dari Caesari, aut non? Cognovit autem Jesus nequitiam eorum, et ait: Quid me tentatis, hypocritae? ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium. Ait illis Jesus: Cujus est haec imago, aut superscriptio? Dicunt ei: Caeseris. Tunc dixit illis Jesus: Reddite quae Caesaris sunt, Caesari, et quae Dei sunt, Deo. Et audientes mirati sunt, et relicto eo recesserunt. In illa die accesserunt ad eum Sadducaei, negantes resurrectionem mortuorum; et dixerunt ei: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filios, ut frater ejus uxorem illius accipiat, et suscitet semen fratri suo. Erant ergo apud nos septem fratres; et primus, uxorem duxit, et defunctus est non relicto semine, et reliquit uxorem suam fratri suo. Similiter et secundus, et tertius, usque ad septimum. Novissima autem omnium et mulier defuncta est. In resurrectione ergo cujus erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam. Respondens autem Jesus, ait illis: Erratis, nescientes Scripturas, neque virtutem Dei. In resurrectione enim neque nubent, neque nubentur: sed sunt sicut angeli Dei in coelo. De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis: Ego sum Deus Abraham, et Deus Isaac, et Deus Jacob? Non est Deus mortuorum, sed vivorum. Et audientest urbae mirabantur in doctrina ejus. Pharisaei autem audientes quod silentium imposuisset Sadducaeis, convenerunt in unum: et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum: Magister, quod est mandatum magnum in lege? Ait illi Jesus: Diliges Dominum Deum tuum in toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mentetua. Hoc est maximum, et primum mandatum. Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut teipsum. Et in his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetae. Congregatis autem Pharisaeis, interrogavit eos Jesus, dicens: Quid vobis videtur de Christo? cujus filius est? Dicunt ei: David. Ait illis Jesus: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum dicens: Dixit Dominus Domino meo: sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum? Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius ejus est? Et nemo poterat ei respondere verbum: neque ausus fuit quisquam ex illa die cum amplius interrogare.
XXIV. Tunc Jesus loquutus est ad turbas, et ad discipulos suos, dicens: Super cathedram Moysi sederunt scribae, et Pharisaei. Omnia ergo quaequumque dixerint vobis, servate, et facite: secundum opera vero eorum nolite facere: dicunt enim, et non faciunt. Alligant autem onera gravia, et importabilia, et imponunt in humeros hominum: digito autem suo nolunt ea movere. Omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab hominibus: dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias. Amant autem primos recubitus in coenis, et primas cathedras in synagogis, et salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi. Vos autem nolite vocari Rabbi. Unus enim est Magister vester, omnes autem vos fratres estis. Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus est enim Pater vester, qui in coelis est. Nec voce mini magistri: quia Magister vester unus est, Christus. Qui major est vestrum, erit minister vester. Qui autem se exaltaverit, humiliabitur: et qui se humiliaverit, exaltabitur. Vae autem vobis Scribae et Pharisaei hypocritae, qui clauditis regnum coelorum ante homines. Vos autem non intratis, nec introëuntes sinitis intrare. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae; quia circuitis mare et aridam, ut faciatis unum proselytum: et quum fuerit factus, facitis eum filium gehennae duplo quam vos. Vae vobis duces caeci, quia dicitis: Quiquumque juraverit in templum, nihil est: qui autem juraverit in aurum templi, debitor est. Stulti, et caeci: Quid enim majus est, aurum, aut templum quod sanctificat aurum? Et quiquumque juraverit in altare, nihil est: quiquumque autem juraverit in dono, quod est super illud, debitor est. Caeci: Quid enim majus est, donum, an altare, quod sanctificat donum? Qui ergo jurat in altare, jurat in eo, et in omnibus quae super illud sunt. Et quiquumque juraverit in templum, jurat in illo, et in eo qui inhabitat in ipso: et qui jurat in coelo, jurat in throno Dei, et in eo qui sedet super eum. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae: quia decimatis mentham, et anethum, et cyminum, et reliquistis quae graviora sunt legis, judicium, et misericordiam, et fidem. Haec oportuit facere; et illa non omittere. Duces caeci, excolantes culicem, camelum autem glutientes. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae, quia mundatis quod deforis est calicis et paropsidis: intus autem pleni estis rapina, et immunditia. Pharisaee caece, munda prius, quod intus est calicis et paropsidis, ut fiat id, quod deforis est, mundum. Vae vobis Scribae et Pharisaei hyprocritae: quia similes estis sepulcris dealbatis, quae foris parent hominibus speciosa, intus vero plena sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia. Sic et vos aforis quidem paretis hominibus justi: intus autem pleni estis hypocrisi, et iniquitate. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae, qui aedificatis sepulcra prophetarum, et ornatis monumenta justorum, et dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum. Itaque testimonio estis vobismetipsis, quia filii estis eorum, qui prophetas occiderunt. Et vos implete mensuram patrum vestrorum. Serpentes genimina viperarum, quomodo fugietis a judicio gehennae? Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitate in civitatem: ut veniat super vos omnis sanguis justus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel justi usque ad sanguinem Zachariae, filii Barachiae, quem occidistis inter templum et altare. Amen dico vobis, venient haec omnia super generationem istam. XXV. Jerusalem, Jerusalem, quae occidis prophetas, et lapidas eos qui ad te missi sunt, quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti? Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. Dico enim vobis, non me videbitis amodo, donec dicatis; Benedictus, qui venit in nomine Domini. Et egressus Jesus de templo, ibat. Et accesserunt discipuli ejus, ut ostenderet eis aedificationem templi. Ipse autem respondens dixit illis: Videtis haec omnia? Amen dico vobis, non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur. Sedente autem eo super montem Oliveti, accesserunt ad eum discipuli secreto, dicentes: Dic nobis, quando haec erunt? et quod signum adventus tui, et consummationis saeculi? Et respondens Jesus, dixit eis: Videte ne quis vos seducat. Multi enim venient in nomine meo, dicentes: Ego sum Christus: et multos seducent. Audituri autem estis proelia, et opiniones proeliorum. Videte ne turbemini. Oportet enim haec fieri, sed nondum est finis. Consurget enim gens in gentem, et regnum in regnum, et erunt pestilentiae, et fames, et terraemotus per loca. Haec autem omnia initia sunt dolorum. Tunc tradent vos in tribulationem, et occident vos: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. Et tunc scandalizabuntur multi, et invicem tradent, et odio habebunt invicem. Et multi pseudoprophetae surgent, et seducent multos. Et quoniam abundavit iniquitas, refrigescet charitas multorum. Qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit. Et praedicabitur hoc Evangelium regni in universo orbe, in testimonium omnibus gentibus: et tunc veniet consummatio. Quum ergo videritis abominationem desolationis, quae dicta est a Danielo propheta, stantem in loco sancto, qui legit intelligat: tunc qui in Judaea sunt, fugiant ad montes: et qui in tecto, non descendant tollere aliquid de domo sua: et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam. Vae autem praegnantibus et nutrientibus in illis diebus. Orate autem ut non fiat fuga vestra hyeme, vel sabbatho. Erit enim tunc tribulatio magna, qualis non fuit ab initio saeculi usque nunc. Et nisi breviati fuerint dies illi, non esset salva omnis caro: sed propter electos meos breviabuntur dies illi. Tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic est Christus, aut illic: nolite credere. Exsurgent enim pseudochristi, et pseudoprophetae: et dabunt signa magna, et prodigia, ita ut in errorem mittant etiam (si fieri potest) electos meos. Ecce praedixi vobis. Si ergo dixerint vobis, Ecce in deserto est, nolite credere; vel ecce in hospitio, nolite exire. Sicut enim fulgur exit ab oriente, et paret usque ad occidentem: sic erit adventus filii hominis. Ubiquumque fuerit corpus, illic congregabuntur aquilae. Confestim post illos dies tribulationum, sol convertetur in tenebras, et luna non dabit lumen suum, et stellae cadent de coelo, et virtutes coelorum commovebuntur: et tunc parebit signum filii hominis in coelo: et tunc plangent omnes tribus terrae: et videbunt filium hominis venientem in nubibus coeli cum virtute multa, et majestate sua. Et mittet angelos suos cum tuba, et voce magna: et congregabunt electos ejus a quattuor ventis, a summis usque ad summa eorum. A facie autem arboris ficus discite parabolam; quum jam ramus ejus fuerit tener, et folia procreaverit, cognoscetis quia prope est in januis. Amen dico vobis, quoniam non praeteribit generatio haec, donec omnia fiant. Coelum et terra transibunt; nam sermones mei non praeteribunt. De die autem illa et hora nemo scit, neque angeli coelorum, sed nec filius, nisi solus pater. Sicut autem dies Noe, sic erit adventus filii hominis. Nam sicut erat in diebus diluvii, manducabant, bibebant, uxores ducebant, et non scierunt quod modo venit cataclysmus, et tulit omnes: ita erit adventus filii hominis. Tunc duo erunt in agro unus adsumetur, et alter relinquetur. Duo erunt in lecto jacentes: unus dimittetur, et alius adsumetur. Vigilate ergo, quia nescitis qua hora Dominus vester venturus est. Illud autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias qua hora fur venturus esset, vigilaret utique, et non sineret perfodere domum suam. Ideo et vos estote parati: quia nescitis qua hora filius hominis venturus est. Quisnam est fidelis servus, et prudens, quem constituit dominus suus super familiam suam, ut det illis cibarium in tempore. Beatus est servus ille, quem veniens dominus ejus, invenerit ita facientem. Amen, dico vobis, quoniam super omnem substantiam suam constituet eum. Si autem dixerit servus ille in corde suo: Tardat dominus meus venire; et incipiet percutere conservos suos, manducet autem et bibat cum ebriis: venit dominus servi illius, die qua nescit, et hora qua non sperat, et findet eum, partemque ejus ponet cum publicanis, illic erit fletus, et stridor dentium. Tunc simile aestimabitur regnum coelorum decem virginibus: quae acceptis lampadibus suis, exierunt in obviam sponso, et sponsae. Quinque autem ex eis fatuae, et quinque prudentes: stultae autem, acceptis lampadibus, non sumserunt oleum secum in vasis: prudentes vero tulerunt oleum secum. Tardante autem sponso fatuae obdormierunt. Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, ite in obviam ei. Tunc surrexerunt omnes illae virgines, et composuerunt lampades suas. Stultae autem dixerunt prudentibus: Date nobis de oleo vestro: quia lampades nostrae extinguuntur. Responderunt prudentes, et dixerunt: Ne forte non sufficiat nobis et vobis, ite potius ad vendentes, et emite vobis. Illae autem dum vadunt emere, venit sponsus: et quae paratae erant, intraverunt cum eo ad nuptias, et clausae sunt januae. Novissime vero veniunt et caeterae virgines, dicentes: Domine, Domine, aperi nobis. At ille respondens ait: Amen dico vobis, quia nescio vos. Vigitate itaque, quia nescitis diem, neque horam. Sicut enim homo peregre profectus, vocavit servos suos, et tradidit illis substantiam suam: Uni dedit talenta quinque, alii autem duo, altero vero unum, unicuique secundum virtutem suam, et profectus est. Et continuo abiit qui quinque talenta acceperat, operatus est in eis, et lucratus est alia quinque. Similiter et qui duo acceperat, lucratus est in eis alia duo. Qui autem unum talentum acceperat, fodiit terram, et abscondit pecuniam domini sui. Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, ut acciperet ab eis rationem. Et accessit qui quinque talenta acceperat, et obtulit alia quinque talenta, dicens: Domine, quinque talenta mihi dedisti, ecce alia quinque adquisivi. Et ait illi dominus suus: Euge serve bone, et fidelis, quoniam in minimo fuisti fidelis, super majora te constituam, intra in gaudium domini tui. Et cum accessisset is qui duo talenta acceperat, ait: Domine, duo talenta mihi dedisti, ecce duo alia talenta adquisivi. Ait illi dominus ejus: Euge serve bone, et fidelis, quoniam in modico fuisti fidelis, super majora te constituam, intra in gaudium domini tui. Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, sciebam te durum hominem esse, metis ubi non seminasti, et colligis ubi non dispersisti: timens ergo abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est. Cui respondens dominus suus, dixit: Serve nequa, et piger, sciebas me metere, ubi non seminavi, et colligere ubi non dispersi: oportuit ergo te dare pecuniam meam nummulariis, et ego veniens exegissem illam cum usuris. Tollite ab illo talentum, et date ei qui habet decem talenta. Omni enim habenti dabitur: ei autem qui non habet, et quod habet, auferetur ab eo. Et servum nequa projicite foras in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium. Quum autem venerit filius hominis in majestate sua, et omnes angeli cum eo, tunc sedebit super sedem majestatis suae: et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separabit eos ab invicem, sicut pastor segregat oves ab hoedis: et statuet oves ad dexteram suam, hoedos autem ad sinistram. Tunc dicet eis, qui ad dexteram ejus sunt: Venite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum ab origine mundi. Esurivi enim, et dedistis mihi manducare: sitivi, et dedistis mihi bibere: hospes fui, et collegistis me: nudus, et texistis me: infirmus fui, et visitastis me: in carcere fui, et venistis ad me. Tunc respondebunt ei justi, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, et pavimus; sitientem, et potum tibi dedimus? quando autem te vidimus peregrinum, et colleximus: aut quando te vidimus nudum, et teximus: quando te vidimus infirmum, et in carcere, et venimus ad te? Respondens autem dixit illis: Amen dico vobis, quamdiu fecistis uni ex minimis istis, mihi fecistis. Tunc dicet et eis, qui ad sinistram sunt: Discedite a me maledicti in ignem aeternum, quem paravit Pater meus diabolo, et angelis ejus. Esurivi enim, et non dedistis mihi manducare; sitivi, et non dedistis mihi bibere: peregrinus eram, et non collegistis me: nudus, et non vestistis; infirmus, et in carcere, et non venistis ad me. Tunc respondebunt et ipsi, dicentes: Domine, quando te vidimus, esurientem et sitientem, aut nudum, aut peregrinum, aut infirmum, aut in carcere, et non ministravimus tibi? Tunc respondebit illis: Amen dico vobis: Quamdiu uni ex minimis istis non fecistis, nec mihi fecistis. Et ibunt illi in ignem aeternum, justi autem in vitam aeternam. XXVI. Et factum est: quum consummasset Jesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis: Scitis quia post biduum Pascha fiet, et filius hominis tradetur ut crucifigatur. Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi in atrium principis sacerdotum qui dicebatur Caïphas: et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent et occiderent. Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo. Quum autem Jesus esset in Bethania in domo Simonis leprosi, accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi, et effudit super caput ipsius recumbentis.
Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: Ut quid perditio haec? potuit enim istud vaenumdari pretio multo, et dari pauperibus. Sciens autem Jesus, ait illis: Quid molesti estis mulieri? opus bonum operata est in me. Nam semper pauperes habetis vobiscum: me autem non semper habebitis. Mittens enim haec unguentum hoc in corpus meum, ad sepeliendum me fecit. Amen dico vobis, ubiquumque praedicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo, dicetur et quod haec fecit in memoriam ejus. Tunc abiit unus ex duodecim, qui dicebatur Judas Scariot, ad principes sacerdotum, et ait illis: Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? At illi constituerunt ei triginta argenteos. Et exinde quaerebat opportunitatem ut eum traderet. Prima autem azymorum accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes: Ubi vis paremus tibi comedere Pascha? Ait Jesus: Ite in civitatem, ad quemdam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, apud te facio Pascha cum discipulis meis. Et fecerunt discipuli sicut constituit illis Jesus, et paraverunt Pascha. Vespere autem facto, discumbebat cum duodecim discipulis. Et edentibus illis, dixit: Amen dico vobis, quia unus vestrum me traditurus est. Et contristati valde, coeperunt singuli dicere: Numquid ego sum Domine? At ipse respondens, ait: Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet. Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo: vae autem homini illi, per quem filius hominis tradetur: bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille. Respondens autem Judas, qui tradidit eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Ait illi: Tu dixisti. Coenantibus autem eis, accepit Jesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait: Accipite, et comedite: hoc est corpus meum quod pro vobis tradetur. Et accipiens calicem gratias egit: et dedit discipulis suis, dicens: Bibite ex hoc omnes. Hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. Dico autem vobis: non bibam amodo de hoc genimine vitis, usque in diem illum, quum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei. Et hymno dicto, exierunt in montem Oliveti.
XXVII. Tunc dicit illis Jesus: Omnes vos scandalum patiemini in me, in ista nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis. Postquam autem resurrexero, praecedam vos in Galilaeam. Respondens autem Petrus, ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor. Ait illi Jesus: Amen dico tibi, quia in hac nocte antequam gallus cantet, ter me negabis. Ait illi Petrus: Etiam si oportuerit me mori tecum non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt. Tunc venit Jesus cum illis in villam, quae dicitur Gethsemani, et dixit discipulis suis: Sedete hic, donec vadam illuc, et orem. Et assumto Petro, et duobus filiis Zebedaei, coepit contristari et moestus esse. Tunc ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum: Et progressus pusillum, procidit in faciem suam orans, et dicens: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste. Verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu. Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dicit Petro: sic non potuistis una hora vigilare mecum? Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promtus est, caro autem infirma. Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater mi, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua. Et venit iterum, et invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati. Et relictis illis, iterum abiit, et oravit tertio, eumdem sermonem dicens. Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis: Dormite jam, et requiescite: ecce appropinquavit hora, et filius hominis tradetur in manus peccatorum. Surgite eamus: ecce appropinquavit qui me tradet. Adhuc illo loquente, ecce Judas unus de duodecim venit, et cum eo turba multa, cum gladiis et fustibus, missi a principibus sacerdotum, et senioribus populi. Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens: Quemquumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum. Et confestim accedens ad Jesum, dixit: Ave Rabbi. Et osculatus est eum. Dixitque illi Jesus: Amice, ad quod venisti? Tunc accesserunt, et manus injecerunt in Jesum, et tenuerunt eum. Et ecce unus ex his qui erant cum Jesu, extendens manum, exemit gladium suum, et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam ejus. Tunc ait illi Jesus: Converte gladium tuum in locum suum. Omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt. An putas, quia non possum rogare Patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum? Quomodo ergo implebuntur Scripturae Prophetarum, quia sic oportet fieri? In illa hora dixit Jesus turbis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis. Hoc autem totum factum est, ut implerentur Scripturae Prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugierunt. XXVIII. At illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi scribae et seniores convenerant. Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro, sedebat cum ministris, ut videret finem. Principes autem sacerdotum, et omne concilium, quaerebant falsum testimonium contra Jesum, ut eum morti traderent: et non invenerunt, quum multi falsi testes accessissent. Novissime venerunt duo falsi testes, et dixerunt: Hic dixit: Possum destruere templum Dei, et post triduum aedificare illud. Et surgens princeps sacerdotum, ait illi: Nihil respondes ad ea, quae isti adversum te testificantur? Jesus autem tacebat. Et princeps sacerdotum ait illi: Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus filius Dei. Dicit illi Jesus. Tu dixisti: verumtamen dico vobis, amodo videbitis filium hominis sedentem a dextris virtutis, et venientem in nubibus coeli. Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens: Blasphemavit, quid adhuc egemus testibus? ecce nunc audistis blasphemiam: quid vobis videtur? Et illi respondentes dixerunt: Reus est mortis. Tunc expuerunt in faciem ejus, et colaphis eum ceciderunt, alii autem palmas in faciem ei dederunt, dicentes: Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit? Petrus vero sedebat foris in atrio: et accessit ad eum una ancilla, dicens: Et tu cum Jesu Galilaeo eras. At ille negavit coram omnibus, dicens: Nescio quid dicis. Exeunte autem illo januam, vidit eum alia, et ait his qui erant ibi: Et hic erat cum Jesu Nazareno. Et iterum negavit cum juramento: Quia non novi hominem. Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro: Vere et tu ex illis es: nam et loquela tua manifestum te facit. Tunc coepit detestari et jurare quia non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit. Recordatus est Petrus verbi Jesu, quod dixerat: Prius quam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus est foras, et amarissime flevit. Mane autem facto, consilium injerunt omnes principes sacerdotum et omnes seniores populi adversus Jesum, ut eum morti traderent. Et vinctum adduxerunt eum, et tradiderunt Pontio Pilato praesidi. Tunc videns Judas, qui eum tradidit, quia damnatus esset; poenitentia ductus, retulit triginta argenteos principibus sacerdotum, et senioribus, dicens: Peccavi, tradens sanguinem justum. At illi dixerunt: Quid ad nos? tu videris. Et projectis argenteis in templo, recessit: et abiens laqueo se suspendit. Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: Non licet mittere eos in corbanam: quia pretium sanguinis est. Consilio autem inito, emerunt ex illis agrum figuli, in sepulturam peregrinorum. Propter hoc vocatus est ager ille, Acheldamach, hoc est, ager sanguinis, usque in hodiernum diem. Tunc impletum est quod dictum est per Hieremiam Prophetam, dicentem: Et acceperunt triginta argenteos pretium appretiati, quem appretiaverunt a filiis Israel: et dederunt eos in agrum figuli, sicut constituit mihi Dominus. Jesus autem stetit ante praesidem, et interrogavit eum praeses, dicens: Tu es rex Judaeorum? Dicit illi Jesus: Tu dicis. Et quum accusaretur a principibus sacerdotum, et senioribus, nihil respondit. Tunc dicit illi Pilatus: Non audis quanta adversum te dicunt testimonia? Et non respondit ei ullum verbum, ita ut miraretur praeses vehementer. Per diem autem solennem consueverat praeses dimittere populo unum vinctum, quem voluissent. Habebat autem tunc vinctum insignem, qui dicebatur Barabbas. Congregatis ergo illis, dixit Pilatus: Quem vultis dimittam vobis: Barabbam, an Jesum, qui dicitur Christus? Sciebat enim quod per invidiam tradidissent eum. Sedente autem illo pro tribunali, misit ad eum uxor ejus, dicens: Nihil sit tibi et justo illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum. Principes autem sacerdotum, et seniores persuaserunt populis ut peterent Barabbam, Jesum vero perderent. Respondens autem praeses, ait illis: Quem vultis vobis de duobus dimitti? At illi dixerunt: Barabbam. Dicit illis Pilatus: Quid igitur faciam de Jesu, qui dicitur Christus? Dicunt omnes: Crucifigatur. Ait illis praeses: Quid enim mali fecit? At illi magis clamabant dicentes: Crucifigatur. Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret: accepta aqua, lavit manus coram populo, dicens: Innocens ego sum a sanguine justi hujus: vos videritis. Et respondens universus populus, dixit: Sanguis ejus super nos, et super filios nostros. Tunc dimisit illis Barabbam: Jesum autem flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur. Tunc milites praesidis suscipientes Jesum in praetorio, congregaverunt ad eum universam cohortem: et exuentes eum, chlamydem coccineam circumdederunt ei; et plectentes coronam de spinis, posuerunt super caput ejus, et arundinem in dextera ejus. Et genu flexo ante eum illudebant, dicentes: Ave rex Judaeorum. Et exspuentes in eum, acceperunt arundinem, et percutiebant caput ejus. Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum chlamyde, et induerunt eum vestimentis ejus, et duxerunt eum ut crucifigerent. Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenaeum, nomine Simonem: hunc angariaverunt ut tolleret crucem ejus Et venerunt in locum, qui dicitur Golgotha, quod est Calvariae locus nominatus. Et dederunt ei vinum bibere cum felle mistum. Et quum gustasset, noluit bibere. Postquam autem crucifixerunt eum, diviserunt vestimenta ejus, sortem mittentes. Et sedentes servabant cum. Et imposuerunt super caput ejus caussam ipsius scriptam: Hic est rex Judaeorum. Tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris. Praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua, et dicentes: Qui destruebas templum Dei, et in triduo illud reaedificabas: salva temetipsum. Si filius Dei es, descende de cruce. Similiter autem et principes sacerdotum illudentes eum cum scribis et senioribus dicebant: Alios salvos fecit, seipsum non potest salvum facere: si rex Israel est, descendat nunc de cruce, et credimus ei: confidit in Domino: liberet nunc eum, si vult: dixit enim: Quia Dei filius sum. Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo, improperabant ei. A sexta autem hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horam nonam. Et circa horam nonam clamavit Jesus voce magna, dicens: Heli, lema sabachtani? hoc est: Deus meus, Deus meus, ut quid me dereliquisti? Quidam autem illic stantes, et audientes dicebant: Heliam vocat iste. Et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto, et imposuit arundini, et dabat ei bibere. Caeteri vero dicebant: Sine videamus an veniat Helias liberans eum. Jesus autem iterum clamans voce magna, emisit spiritum. Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum, et terra mota est, et petrae scissae sunt, et monumenta aperta sunt: et multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt. Et exeuntes de monumentis post resurrectionem ipsius, venerunt in sanctam civitatem, et apparuerunt multis. Centurio autem, et qui cum eo erant, custodientes Jesum, viso terrae motu et his quae fiebant, timuerunt valde, dicentes: Vere Dei filius erat iste. Erant autem ibi mulieres multae a longe, quae sequulae fuerant Jesum a Galilaea, ministrantes ei: inter quas erat Maria Magdalene, et Maria Jacobi et Joseph mater, et mater filiorum Zebedaei. Quum sero autem factum esset, venit quidam homo dives ab Arimathaea, nomine Joseph, qui et ipse erat discipulus Jesu. Hic accessit ad Pilatum, et petiit corpus Jesu. Tunc Pilatus jussit reddi corpus. Et accepto corpore, Joseph involvit illud in sindone munda. Et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra. Et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti, et abiit. Erat autem ibi Maria Magdalene, et altera Maria, sedentes contra sepulcrum. Altera autem die, quae est post parasceven convenerunt principes sacerdotum et pharisaei ad Pilatum, dicentes: Domine, recordati sumus, quia seductor ille dixit adhuc vivens: Post tres dies resurgam. Jube ergo custodiri sepulcrum usque in diem tertium: ne forte veniant discipuli ejus, et furentur eum, et dicant plebi: Surrexit a mortuis. Et erit novissimus error pejor priore. Ait illis Pilatus: Habetis custodiam, ite, custodite sicut scitis. Illi autem abeuntes munierunt sepulcrum, signantes lapidem cum custodibus. Vespere autem sabbathi, quae lucescit in prima sabbathi venit Maria Magdalene, et altera Maria, videre sepulcrum. Et ecce terraemotus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de coelo: et accedens revolvit lapidem, et sedebat super eum: erat autem aspectus ejus sicut fulgur: et vestimentum ejus sicut nix. Prae timore autem ejus exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui. Respondens autem angelus dixit mulieribus: Nolite timere vos: scio enim, quod Jesum, qui crucifixus est, quaeritis: non est hic: surrexit enim, sicut dixit: Venite, et videte locum, ubi positus erat Dominus. Et cito euntes dicite discipulis ejus quia surrexit: et ecce praecedit vos in Galilaeam: ibi eum videbitis. Ecce dixi vobis. Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno, currentes nuntiare discipulis ejus. Et ecce Jesus occurrit illis, dicens: Avete. Illae autem accesserunt, et tenuerunt pedes ejus, et adoraverunt eum. Tunc ait illis Jesus: Nolite timere: ite, nuntiate fratribus meis, ut eant in Galilaeam, ibi me videbunt. Quae quum abiissent, ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, et nuntiaverunt principibus sacerdotum omnia quae facta fuerant. Et congregati cum senioribus, consilio accepto, pecuniam copiosam dederunt militibus, dicentes: Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt, et furati sunt eum, nobis dormientibus. Et si hoc auditum fuerit a Praeside, nos suadebimus ei, et securos vos faciemus. At illi accepta pecunia, fecerunt sicut erant docti. Et divulgatum est verbum istud apud Judaeos, usque in hodiernum diem. Undecim autem discipuli abierunt in Galilaeam, in montem, ubi constituerat illis Jesus. Et videntes eum adoraverunt: quidam autem dubitaverunt. Et accedens Jesus loquutus est eis, dicens: Data est mihi omnis potestas in caelo, et in terra. Euntes ergo docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus santi: docentes eos servare omnia quaequumque mandavi vobis. Et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem saeculi.
CODEX BRIXIANUS. Liber generationis Jesu Christi fili David. Fili Abraham. Abraham genuit Isaac (AA) Isaach autem. genuit Jacob. Jacob autem genuit Judam. et fratres ejus. Judas autem. genuit Phares et Zara ex Thamar. Phares autem. genuit Ezrom. Ezrom autem. genuit Aram. Aram autem genuit Aminadab. Aminabad autem. genuit Naasson. Naasson autem. genuit Salmon. Salmon autem genuit Booz. de Rachab. Booz autem genuit Obet[h] ex Ruth. Obet[h] autem genuit Jessae. Jessae autem genuit David Regem. David autem Rex. genuit Salo monem, ex ea quae fuit Uriae. Salomon autem genuit Roboam. Roboam autem genuit Abiam. Abia autem genuit Asa. Asa autem genuit Josaphat. Josaphat autem genuit Joram. Joram autem genuit Oziam. Ozias autem genuit Joatham. Joatha autem genuit Achaz. Achaz autem genuit Ezec iam. Ezec[h]ias autem genuit Manassem. Manasses autem genuit Ammon. Ammon autem genuit Josiam. Josias autem genuit Jechoniam et fratres ejus. in transmigratione Babylonis. Et post transmigratione Babylonis. Jechonias genuit Salathiel. Salathiel autem genuit Zorobabel. Zorobabel autem genuit Abiuth. Abiuth autem genuit Eliac[h]im. Eliac[h]im autem genuit Azor. Azor autem genuit Saddoc[h]. Saddoc[h] autem genuit Achim. Achim autem genuit Eliuth, Eliuth autem genuit Eliazar. Eliazar autem genuit Matthan +. Matthan autem genuit Jacob. Jacob autem genuit Joseph. virum Mariae, de qua-natus est Jesus, qui dicitur Christus.
Omnes ergo generationes ab Abraham usque ad David. generationes quattuordecim. Et a David usque ad transmigrationem Babylonis. generationes quattuordecim. Et a transmigratione Babylonis usque ad Christum generationes quattuordecim.
Christi autem generatio sic. erat cum esset disponsata mater ejus Maria a Joseph. antequam convenirent. inventa est in utero habens de Spiritu Sancto. Joseph autem vir ejus cum esset homo justus, et nollet eam traducere, voluit occulte dimittere illam. Haec autem eo cogitante ecce Angelus Domini in somnis apparuit ei dicens. Joseph fili David ne timueris accipere Mariam conjugem tuam. quod enim ex ea nascetur de Spiritu Sancto est. Pariet autem filium et vocabis nomen ejus Jesum. Ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum. Hoc autem totum factum est. ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Esaiam + Prophetam. Ecce Virgo in utero habebit et pariet filium et vocabunt nomen ejus Emmanuel quod est interpretatum Nobiscum Deus Exsurgens autem Joseph de somno fecit sicut praecepit ei Angelus Domini. et accepit conjugem suam et non cognovit + eam. donec peperit filium suum primogenitum. et vocavit nomen ejus Jesum.
Cum ergo natus esset Jesus in Bethleem Jude ae + in diebus Herodis Regis Ecce Magi ab Oriente venerunt Hierosolyma dicentes. Ubi est qui natus est Rex Judaeorum Vidimus enim stellam ejus in orientem et venimus adorare eum. Audiens autem Herodes rex turbatus est. et omnis Hierosolyma cum illo. Et congregavit omnes principes Sacerdotum et Scribas populi. et requisivit ab eis ubi Christus nasceretur. At illi dixerunt ei in Bethleem Jude ae sic enim scribtum est per Prophetam. Et tu Bethleem Jude ae non es minima inter principes Juda. ex te enim exiet Princeps qui regat populum meum Sd rael.
Tunc Herodes occulte vocans Magos. diligenter exquisivit ab eis tempus quando apparuit eis stella et misit eos in Bethleem dicens. euntes requirite diligenter de puero et cum inveneritis renuntiate mihi. ut et ego veniens adorem eum. qui cum audissent regem abierunt et ecce stella quam viderant in Oriente m antecedebat eos usque dum venit et stetit supra ubi erat puer. Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde et intrantes in domum viderunt puerum cum Maria matre ejus. et procidentes adoraverunt eum. et apertis thensauris suis optulerunt ei munera aurum t hus et murram et admoniti per somnium ne redirent ad Herodem per aliam viam reversi sunt in regionem suam. Recedentibus autem illis. ecce Angelus Domini apparuit Joseph in somnis dicens. Surge et accipe puerum et matrem ejus et fuge in Aegyptum et esto ibi usque dum dicam tibi. futurum est enim ut Herodes quaerat puerum perdere eum. Ille autem surgens accepit puerum et matrem ejus nocte. et abiit in Aegyptum. et erat ibi usque ad obitum Herodis. ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem. ex Aegypto vocabi filium meum.
Tunc Herodes videns quod delusus esset a Magis. iratus est vehementer.
Et mittens occidit omnes pueros qui erant in Bethleem et in omnibus finibus ejus a bimatu et infra. secundum tempus quod exquisierat a Magis.
Tunc adimpletum est quod dictum est per Hieremiam Prophetam dicentem. Vox in Rama audita est. ploratus et ululatus multus. Rachel plorans filios suos et noluit consolari quia non sunt. Defuncto autem Herode ecce apparuit Angelus Domini in somnis Joseph in Aegypto dicens surgens accipe puerum et matrem ejus. et vade in terram Israhel. defuncti sunt enim qui quaerebant animam pueri. Qui surgens accepit puerum et matrem ejus. et venit in terram Is drahel. Audiens autem. quod Archelaus regnaret in Judaea pro Herode patre suo timuit illuc ire. Admonitus autem in somnis, secessit in partes Galileae. Et veniens habitabit in civitatem + quae vocatur Nazareth. ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam. quoniam Nazareus vocabitur. In illis autem diebus venit Johannes Baptista. praedicans in deserto Judae et dicens paenitentiam agite. adpropinquavit enim regnum Caelorum. Hic est enim de quo dictum est per Esaiam Prophetam dicentem. Vox clamantis in deserto parate viam Domini rectas facite semitas ejus. Ipse autem Johannes habuit vestimentum de pilis camelorum et Zonam pelliciam circa lumbos ejus. esca autem ejus erat lucusta etmel silvestr ae. Tunc exiebant ad eum Hierosolyma et omnis Judaea. et omnis regio Jordanis. et baptizabantur ab illo in Jordane confitentes peccata sua. Videns autem multos Pharisaeorum et Sadducaeorum venientes ad baptismum suum dixit eis. Progenies viperarum quis demonstravit vobis fugere ab ira ventura. facite ergo fructum dignum paenitentiae et nolite praeferre vos dicentes quia Patrem habemus Abraham. Dico enim vobis quia potens est Deus ex lapidibus istis suscitare filios Abrahae. Jam enim securis ad radices arborum posita est. Omnis ergo arbor. quae non facit fructum bonum excidetur et in ignem mittetur. Ego quidem baptizo vos in aqua in paenitentiam. qui autem post me venit fortior me est. cujus non sum dignus calciamenta portare. ipse vos baptizabit in Spiritu sancto et igni: habens ventilabrum in manu sua. et purgabit aream suam. et congregavit trit icum suum in horreum paleas autem comburet igni inextinguibili. Tunc venit Jesus a Galilea ad Jordanem ad Johannem. ut baptizaretur ab eo. Johannes autem prohibebat eum dicens Ego opus habeo a te baptizari et tu venis ad me. Respondens autem Jesus dixit ei Sine modo. sic enim oportet nos implere omnem justitiam. Tunc dimisit eum. Et baptizatus Jesus. confestim ascendit de aqua. Et ecce aperti sunt ei caeli. et vidit spiritum Dei descendentem sicut columbam et venientem super eum. Et ecce vox de caelis dicens hic est Filius meus dilectus, in quo bene complacui ipsum audite. Tunc Jesus ductus est in Deserto ab Spiritu ut temtaretur a Diabolo.
Et cum jejunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus. postea esuriit.
Et accedens ad eum temtator dixit. Si filius Dei es. dic ut lapides isti panes fiant. Cui respondens Jesus dixit. Scribtum est. Non in pane solo vivet homo sed in omni verbo quod procedit de ore Dei. Tunc adsumpsit eum Diabolus in sanctam civitatem. et statuit eum supra pinnam templi. et dixit ei. Si filius Dei es, mitte te ipsum deorsum. Scribtum est enim quia Angelis suis mandavit de te. ut in manibus tollant te. ne quando offendas ad lapidem pedem tuum. Ait illi iterum Jesus Scribtum est. Non temptabis Dominum Deum tuum. Iterum adsumpsit eum Diabolus in montem excelsum valde. Et ostendit ei omnia regna Mundi. et gloriam eorum. Et dixit illi. Haec omnia tibi dabo si procidens adoraveris me. Tunc dixit ei Jesus. Vade Satana scribtum est enim Dominum Deum tuum adorabis. et illi soli servies. Tunc reliquit eum Diabolus. et ecce Angeli accesserunt et ministrabant ei. Audiens autem Jesus quod Johannes traditus est secessit in Galileam. et relicta civitate Nazareth. venit et habitabit in Capharnaum maritimam in finibus Zabulon. et Neptalim.
Ut adimpleretur quod dictum est per Esaiam Profetam dicentem. Terra Zabulon et terra Nepthalim. Via maris trans Jordanen Galilea + gentium. populus qui sedebat in tenebris. lucem vidit magnam. et qui sedebant. + in regione et umbra mortis. lux orta est illis. Exinde coepit Jesus praedicare et dicere paenitentiam agite adpropinquavit enim regnum Caelorum. Cum autem transiret juxta mare Galileae vidit duos fratres. Simonem, qui vocatur Petrus. et Andream fratrem ejus mittentes retia in mare. erant enim piscatores et ait illis. Venite post me. et faciam vos fieri piscatores hominum. At illi continuo relictis retibus secuti sunt eum.
Et procedens inde vidit alios duos fratres Jacobum Zebedei et Johannem fratrem ejus in navi. cum Zebedeo patre eorum componentes retia sua et vocavit eos. Illi autem statim relicta navicula et patre suo: secuti sunt eum. Et circuibat Jesus totam Galileam. docens in synagogis eorum. et praedicans evangelium regni. et sanans omnem languorem et omnem infirmitatem in populo.
Et abiit opinio ejus in totam Syriam. et optulerunt ei omnes male habentes variis languoribus et tormentis conpr ehensos et qui daemonia habebant. et lunaticos. et paralyticos. et curavit eos. et secutae sunt eum turbae multae. a Galilea et Decapoli. et ab Hierosolymis. et a Judaea. et de trans Jordanen. Videns autem turbas ascendit in montem. et cum sedisset. accesserunt ad eum discipuli ejus. et aperiens os suum docebat eos dicens. Beati pauperes spiritu. quoniam ipsorum est regnum caelorum. Beati qui lugunt quoniam ipsi consolabuntur. Beati mansueti quoniam ipsi hereditabunt terram. + Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam quoniam ipsi saturabuntur. Beati misericordes quoniam ipsi miseri cordiam consequentur. Beati mundi corde quoniam ipsi Deum videbunt. Beati pacifici quoniam ipsi filii Dei vocabuntur. Beati qui persecutionem patiuntur propter justitiam quoniam ipsorum est regnum caelorum.
Beati eritis. cum exprobraverint vos. et persequentur. et dixerint omne malum adversum vos mentientes propter me. gaudete et exultate. quoniam merces vestra copiosa est in caelis. Sic enim persecuti sunt prophetas. qui fuerunt ante vos. Vos estis sal terrae Si autem sal fatuum fuerit in quo salietur. ad nihilum valebit ultra nisi ut mittatur foras et conculcetur ab hominibus.
Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem constituta. Neque accendunt lucernam et ponunt eam sub modio. sed super candelabrum. ut luceat omnibus qui in domo sunt.
Sic luceat lux vestra coram hominibus. ut videant opera vestra bona. et glorificent patrem vestrum qui in caelis est. Nolite putare. quoniam veni solvere legem aut prophetas. non veni solvere sed adimplere. Amen dico vobis. donec transeat caelum et terra. jota unum vel unus apex. non praeteribit a lege. donec omnia fiant. Qui enim solverit unum de mandatis istis minimis et docuerit sic homines minimus vocabitur in regno caelorum. qui autem fecerit. et ita docuerit. hic magnus vocabitur. in regno caelorum. Dico enim vobis. quia nisi abundaverit justitia vestra plusquam Scribarum et Pharisaeorum non intrabitis in regno caelorum. Audistis quia dictum est antiquis. Non occides qui autem occiderit. reus erit judicio. Ego autem dico vobis quia omnis qui irascitur fratri suo sine causa reus erit judicio. Qui autem dixerit, fratri suo rac a. reus erit concilio. Qui autem dixerit fatue. reus erit gehennae ignis. Si ergo offers munus tuum ad altare. et ibi recordatus fueris. quia frater tuus habet aliquid adversum te. relinque ibi munus tuum ante altare et vade prius reconciliare fratri tuo. et tunc veniens offers munus tuum. Esto consentiens adversario tuo cito. dum es in via cum illo. ne forte tradat te adversarius judici et judex tradat te ministro. et in carcerem mittaris. Amen dico tibi non exies inde donec reddas nobissimum quadrantem.
Audistis quia dictum est Non moecaveris. Ego autem dico vobis quia omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam jam moecatus est eam in corde suo.
Quod si oculus tuus dexter scandalizat te crue eum et proice abs te. expedit enim tibi. ut pereat unum membrorum tuorum quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. Et si dextera manus tua. scandalizat te. abscide eam et proice abs te. expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum quam totum corpus tuum mittatur in gehennam. Dictum est autem. Quicumque dimiserit. uxorem suam. det ei libellum repudii. Ego autem dico vobis Quia omnis qui dimiserit uxorem suam. excepta fornicationis causa. facit eam moechari. et qui dimissam duxerit moechatur. Iterum audistis quia dictum est antiquis Non perjurabis. reddes autem Domino juramenta tua. Ego autem dico vobis non jurare omnino. neque per caelum quia tronus est Dei, neque per terram. quia scabellum est pedum ejus. neque per Hierosolymam quia civitas est magni regis. neque per caput tuum juraberis. quia non potes unum capillum album facere aut nigrum.
Sit autem sermo vester est. est. non. non. quod autem abundantius est horum. a malo est. Audistis quia dictum est. Oculum pro oculo. et dentem pro dente. Ego autem dico vobis. non resistere malo. sed si quis te percusserit in dexteram maxillam praebe illi et alteram. Et ei qui voluerit tecum judicio contendere. et tunicam tuam tollere remitte ei et palleum. et quicumque te angariaverit mille passus vade cum illo duo. Omni petenti te da. et volenti mutuari a te ne avertaris. Audistis quia dictum est. Diliges proximum tuum et odies inimicum tuum. Ego autem dico vobis Diligitei nimicosvestros. benedicite maledicentibus vos. benefacite his qui vos odiunt. et orate pro calumniantibus vobis et persequentibus vos + ut sitis filii patris vestri qui in caelis est. qui solem suum oriri facit super bonos et malos, et pluet super justos et injustos.
Si enim diligatis eos qui vos diligunt. quam mercedem habebitis. nonne et publicani hoc faciunt. Et si salutatis amicos vestros tantum. quid amplius facitis. nonne et gentiles hoc faciunt. Estote ergo vos perfecti sicut Pater vester caelestis perfectus est.
Adtendite ne elemosynam vestram faciatis coram hominibus. ut videamini ab eis. alioquin. mercedem non habebitis. aput Patrem vestrum qui in caelis est.
Cum ergo facis elemosynam noli tuba canere ante te. sicut hypocritae faciunt in synagogis et in plateis ut honorificentur ab hominibus. Amen dico vobis. perceperunt + mercedem suam. Te autem faciente elemosynam. nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua, ut sit elemosyna tua in absconso, et pater tuus qui videt in absconso. reddet tibi in manifesto. Et cum oratis. non eritis sicut hipocritae qui amant in synagogis et in angulis platearum stantes orare. ut videantur ab hominibus. amen dico vobis quia perceperunt mercedem suam.
Tu autem cum oras intra in cubiculum tuum et claudens ostium tuum ora patrem tuum in absconso. et pater tuus qui videt in absconso reddet tibi in manifesto. Orantes autem. nolite multum loqui sicut ethnici. Putant enim quod in multiloquio suo exaudiuntur. Nolite ergo similare eis. Scit enim pater vester quid opus sit vobis antequam petatis eum.
Sic ergo vos orabitis. Pater noster qui es in caelis. sanctificetur nomen tuum. Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua sicut in caelo et in terram Panem nostrum cotidianum da nobis hodie. Et demitte nobis debita nostra. sicut et nos dimittimus debitoribus nostris. Et ne nos inducas in temptationem. Sed libera nos a malo. quoniam tuum est regnum. et virtus. et gloria in saecula. Amen. Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum. dimittet vobis et Pater vester qui in caelis est. Si autem non dimiseritis hominibus peccata eorum, nec pater dimittet vobis peccata vestra. Cum autem jejunatis nolite fieri sicut hypocritae tristes Exterminant enim facies suas ut pareant hominibus jejunantes. Amen dico vobis. perceperunt mercedem suam. Tu autem jejunans ungue caput tuum. et faciem tuam lava. ut non videaris hominibus jejunans sed patri tuo qui est in absconso.
Et Pater tuus qui videt in absconso. reddet tibi. Nolite thensaurizare vobis thensauros super terram ubi tinea et erugo exterminant et ubi fures effodiunt et furantur.
Thensaurizate autem vobis thensauros in caelo. ubi neque tinea neque erugo exterminant. et ubi fures non effodiunt effurantur. Ubi enim fuerit thensaurus vester. illic erit + et cor vestrum.
Lucerna corporis est oculus. Si ergo fuerit oculus tuus simplex. totum corpus tuum lucidum erit. Si autem oculus tuus nequam fuerit. totum corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo lumen quod in te est. tenebrae sunt. ipse tenebrae quantae sunt.
Nemo potest duobus dominis servire. aut enim unum odiet. et alterum diliget. aut uno obediet. et alterum contemnit. Non potestis Deo servire et Mammonae.
Ideo dico vobis. ne cogitetis animae vestrae quid manducetis. aut quid bibatis. neque corpori vestro quid induamini. Non ne anima plus est quam esca. et corpus quam vestimentum. Respicite volatilia caeli quoniam non serunt neque metunt. neque congregant in horrea. et pater vester caelestis pascit illa. Nonne vos magis plures estis illis. Quis autem ex vobis cogitans potest adicere ad staturam suam cubitum unum. Et de vestimentum quid solliciti estis. Considerate lilia agri quomodo crescunt non laborant. neque neunt. Dico autem vobis. quia nec Salomon in omni gloria sua coopertus est sicut unum ex istis. Si autem foenum agri quod hodie est. et cras in clibanum mittitur Deus sic vestit. quanto magis vos modic e fidei. Nolite ergo solliciti esse dicentes Quid manducavimus aut quid bibemus, aut quid + operiemur. Haec enim omnia gentes inquirunt. Scit enim pater vester caelestis. quia horum omnium indigetis. Quaerite ergo primum regnum Dei et justitiam ejus. et haec omnia adicientur vobis. Nolite ergo cogitare in crastinum. Crastinus enim dies de se ipse cogitavit. Sufficit enim diei malitia sua. Nolite judicare ut non judicemini. In quo enim judicio judicaveritis, judicabimini et in qua mensura mensi fueritis. remetietur vobis. Quid autem vides festucam in oculo fratris tui. et in tuo oculo trabem non vides. Aut quomodo dicis fratri tuo Sine eiciam festucam de oculo tuo. et ecce trabis in oculo tuo. Ypocrita eice primum trabem de oculo tuo et tunc videbis eicere festucam de oculo fratris tui. Nolite dare sanctum canibus neque miseritis margaritas vestras ante porcos. ne quando conculcent eas pedibus suis. et conversi dirumpant vos. Petite et dabitur vobis quaerite et invenietis. pulsate. et aperietur vobis. Omnis enim qui petit accipit et qui quaerit inveniet. et pulsanti aperietur. Aut quis est ex vobis homo. quem si petierit filius ejus panem. numquid lapidem porrigit ei. Aut si piscem petit. numquid serpentem porrigit ei. Si ergo vos cum sitis mali nostis bona data dare filiis vestris. quanto magis pater vester qui in caelis est dabit bona petentibus se.
Omnia ergo. quacumque vultis ut faciant vobis homines. sic + et vos facite illis. Haec est enim lex et Prophetae. Intrate per angustam portam. quia lata porta. et spatiosa via quae ducit ad perditionem et multi sunt qui intrant per eam. Quam angusta porta et arta via quae ducit ad vitam et pauci sunt qui inveniunt eam.
Adtendite autem a falsis prophetis. qui veniunt ad vos in vestitu ovium. intrinsecus autem sunt lupi rapaces. a fructibus eorum cognoscetis eos.
Numquid colligunt de spinis uvas aut de tribolis ficus. Sic omnis arbor bona fructus bonos facit. mala autem arbor fructus malos facit. Non potest arbor bona fructus malos facere neque arbor mala fructus bonos facere.
Omnis enim arbor, quae non facit fructum bonum excidetur et in ignem mittetur Igitur a fructibus eorum conoscetis eos.
Non omnis qui dicit mihi Domine Domine intravit in regno caelorum. sed qui facit voluntatem Patris mei, qui in caelis est. Multi mihi dicunt in illa die Domine. Domine. nonne in tuo nomine prophetavimus. et in tuo nomine daemonia ejecimus. et in tuo nomine virtutes multas fecimus. Et tunc confitebor illis Quia non novi vos discedite a me qui operamini iniquitatem Omnis ergo qui audit verba mea haec et facit ea similabo eum viro sapienti. qui aedificavit domum suam supra petram. et descendit pluvia. et venerunt flumina. et flaverunt venti. et inpegerunt in domum illam. et non c ecidit fundata enim erat su petram. Et omnis qui audit verba mea et non facit ea. similabitur viro stulto. qui aedificavit domum suam super harenam. et descendit pluvia. et venerunt flumina. et flaverunt venti. et inpegerunt in domum illam et c ecidit et facta ruina ejus magna. Et factum est. cum consummasset Jesus verba haec. admirabuntur turbae. super doctrinam ejus. Erat enim docens eos sicut potestatem habens. et non sicut Scribae eorum. Descendente autem eo de monte. secutae sunt eum turbae multae. Et ecce leprosus quidam veniens adorabat eum dicens. Domine si vis potes me mundare. Et extens manum Jesus. tetigit eum dicens Volo mundare. Et confestim mundata est lepra ejus. Et ait illi Jesus Vide nemini dixeris. sed vade ostende te sacerdoti. et offer munus. quod praecepit. Moyses in testimonium illis. Post haec autem cum introisset in Capharnaum accessit ad eum Centurio rogans eum et dicens. Domine puer meus jacet in domo paralyticus. et male torquetur. Et ait illi Jesus. Ego veniens curabo eum. Et respondens ei Centurio ait Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum. sed tantum dic verbo et sanabitur puer meus. Nam et ego homo sum habens sub potestatem meam milites et dico huic Vade et vadit. et alio Veni. et veniet. et servo meo. Fac hoc et facit. Audiens autem Jesus miratus est. et dixit sequentibus se. Amen dico vobis. nec in Israhel tantam fidem inveni. Dico autem vobis quia multi ab oriente et occidente venient et discumbent cum Abraham et Isaac et Jacob in regno caelorum. filii autem regni hujus expellentur in tenebras exteriores. ibi erit fletus et stridor dentium. Et dixit Jesus Centurioni Vade et sicut credidisti fiat tibi Et sanatus est puer in illa hora. Et cum venisset Jesus in domum Petri vidit socrum ejus jacentem et febricitantem. et tigit manum ejus. et dimisit eam febris et surrexit. et ministrabat eis. Vespere autem facto ( Periit hic integra pagina codicis, quam fortasse recens compactor aut non habuit, aut extritam neglexit magno posteritatis damno. Sequitur autem, ut pagina sequenti legitur. ) et mari. et facta est tranquillitas magna. Illi autem homines mirati sunt dicentes qualis est hic, quod et venti et mare oboediunt ei. Et cum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum. occurrerunt ei duo daemonia habentes de monumentis exeuntes. saevi nimis. ita ut nemo posset transire per viam illam. Et exclamaverunt dicentes. Quid nobis et tibi Jesu fili Dei Venisti huc ante tempus torquere nos. Erat autem non longe ab eis grex porcorum multorum pascentium. Daemones autem. rogabant eum dicentes Si eicis nos. jube nos ire in gregem porcorum. Et ait illis Ite. At illi exeuntes. abjerunt in gregem porcorum. et ecce impetum fecit totus grex. per praeceps in mari. et mortui sunt in aquis. Hi autem qui eos pascebant. fugerunt. et venientes in civitatem. nuntiaverunt omnia. et de his qui daemonia habebant. Et ecce tota civitas exiit obviam Jesu. et videntes eum rogabant ut transiret a finibus eorum. Et ascendens in naviculam transfretavit. et venit in civitatem suam. Et ecce obtulerunt ei paralyticum jacentem in lecto. Et videns Jesus fidem illorum. dixit paralytico. Constans esto fili. dimittuntur tibi peccata tua. Et ecce quidam de Scribis dixerunt intra semetipsos. Hic blasphemat. Et videns Jesus cogitationes eorum dixit. Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris Quid est enim facilius dicere Dimittuntur tibi peccata tua. aut dicere Surge et anibula. Ut sciatis autem quoniam filius hominis habet potestatem super terram dimittendi peccata. tunc ait paralytico Surge. tolle lectum tuum et vade in domum tuam. Et surgens abiit in domum suam. Videntes autem turbae admirantes timuerunt. et magnificaverunt Deum. qui talem dedit potestatem hominibus.
Et cum transiret inde Jesus vidit hominem sedentem in toloneo Mattheum nomine Et ait illi. Sequere me. Et surgens secutus est eum. Et factum est discumbente eo in domo. ecce multi publicani et peccatores. venientes discumbebant cum Jesu. et Discipulis ejus. Et videntes Pharisaei dicebant discipulis ejus. Quare cum publicanis et peccatoribus manducat Magister vester. Jesus autem audiens ait illis. Non opus habent sani medicum sed male habentes. Euntes autem discite quid est Misericordiam volo et non sacrificium Non enim veni vocare justos. sed peccatores. Tunc accesserunt ad eum discipuli Johannis dicentes Quare nos et Pharisaei jejunamus frequenter. discipuli autem tui non jejunant. Et ait illis Jesus Numquid possunt filii sponsi jejunare. + quamdiu cum eis est sponsus. Venient autem dies. quando auferetur ab eis sponsus. et tunc jejunabunt. Nemo autem committit commissuram panni rudis. in vestimento veteri. tollit enim plenitudinem ejus a vestimento et pejor scissura fit. Neque mittunt vinum novum in utres veteres alioquin rumpentur utres. et vinum effundetur et utres pereunt. Sed vinum novum in utres novos mittunt et ambo conservantur. Haec illo loquente ad eos. ecce princeps unus. veniens adorabat eum dicens. Domine filia mea modo defuncta est. sed veni impone manum tuam super eam et vivet.
Et surgens Jesus. secutus est eum cum discipulis suis. Et ecce mulier quae sanguinis fluxum patiebatur. duodecim annis accedens retro tetigit fimbriam vestimenti ejus. Dicebat enim intra se Si tetigero tantummodo vestimentum ejus salva ero. Jesus autem conversus et videns eam dixit. Constans esto filia fides tua te salvam fecit Et salva facta est mulier ex illa hora. Et veniens Jesus in domum principis videns tubicines, et turbam tumultuantem. dicebat eis. Discedite. non est enim mortua puella. sed dormit. Et inridebant eum. Cum autem ejecta esset turba. intravit et tenuit manum ejus. Et surrexit puella. Et exivit fama haec in universam terram illam. Et transeunte inde Jesu secuti sunt eum duo caeci. clamantes et dicentes. Miserere nobis fili David. Veniente autem eo in domum. accesserunt ad eum caeci illi. Et ait illis Jesus Creditis quia possum hoc facere vobis. Dicunt ei Utique Domine. Tunc Jesus tetigit oculos eorum dicens. Secundum fidem vestram fiat vobis. Et aperti sunt oculi eorum.
Et comminatus est illis Jesus dicens. Videte ne quis sciat. Illi autem. exeuntes diffamaverunt eum in tota terra illa. Egressis autem illis ecce obtulerunt ei hominem mutum daemonium habentem, Et ejecto daemone. locutus est mutus. et miratae sunt turbae dicentes. Numquam apparuit sic in S rahel. Pharisaei autem dicebant In principe daemoniorum eicit daemonia. Et circuibat Jesus civitates omnes et castella docens in synagogis eorum et praedicans evangelium regni. et curans omnem languorem et omnem infirmitatem. Videns autem turbas misertus est eis quoniam erant vexati et jacentes sicut oves non habentes pastorem.
Tunc dixit discipulis suis Messis quidem multa operarii autem pauci. Rogate ergo Dominum messis. ut mittat operarios in messem suam.
Et convocans duodecim discipulos suos. dedit illis potestatem. spirituum immundorum ut eicerent eos et curarent omnem languorem et omnem infirmitatem. Duodecim autem Apostolorum nomina sunt haec. Primus Simon qui dicitur Petrus. et Andreas frater ejus. Jacobus Zebedei. et Johannes frater ejus. Philippus et Bartholomeus. Thomas et Mattheus publicanus. Jacobus Alphei. et Lebbeus. qui nominatur Taddeus. Simon Chananeus. et Judas Scariotes. qui et tradidit eum. Hos duodecim misit Jesus praecipiens eis et + dicens. in viam gentium ne abieritis. et in civitates Samaritanorum ne introieritis sed potius ite ad oves quae perierunt domus Israhel. Euntes autem. praedicate dicentes. Quia adpropinquavit regnum caelorum. Infirmos curate leprosos mundate. daemonia eicite gratis accepistis gratis date. Nolite possidere aurum. neque argentum. neque pecuniam in zonis vestris. Non peram in viam. neque duas tunicas. neque calciamenta. neque virgam. dignus est enim operarius mercedem + suam.
In quacumque autem civitatem aut castellum introieritis. interrogate. quis in ea dignus est. et ibi manete. donec exeatis. Introeuntes autem in domum. salutate eam. dicentes. Pax huic domui Et si fuerit domus illa digna veniet pax vestra super eam. si autem non fuerit digna. pax vestra ad vos revertetur. Et quicumque non receperit vos. neque audierit sermones vestros exeuntes foras de domo vel de civitate illa excutite pulverem de pedibus vestris. Amen dico vobis. Tolerabilius erit. terrae Sodomorum. et Gomorreorum. in die judicii quam illi civitati.
Ecce ego. mitto vos sicut oves in medio luporum. Estote prudentes sicut serpentes et simplices sicut columbae. Cavete autem vos ab his hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in synagogis suis flagellabunt vos. et ante praesides et reges ducimini propter me in testimonium illis et gentibus. Cum autem tradiderint vos. nolite cogitare quomodo aut quid loquamini dabitur enim vobis in illa hora. quid loquamini. Non enim vos estis qui loquimini. sed Spiritus Patris vestri qui loquetur in vobis. Tradet autem. frater fratrem in mortem. et Pater filium. et insurgent filii in parentes. et morte eos adficient. et eritis odio omnibus propter nomen meum qui autem perseveraverit usque in finem hic salvus erit. Cum autem persequentur vos in civitate istam. fugite in aliam. Amen dico vobis non consummabitis civitates Is rael. donec veniat filius hominis.
Non est discipulus super magistrum. nec servus super dominum suum. Sufficit discipulo ut sit sicut magister ejus et servo sicut dominus ejus. Si patrem familias Beelzebul vocaverunt quanto magis domesticos ejus Ne ergo timueritis eos. Nihil est enim opertum quod non revelabitur. et occultum quod non scietur. Quod dico vobis in tenebris. dicite in lumine. et quod in aure auditis. praedicate super tecta. Et nolite timere eos qui occidunt corpus. animam autem non possunt occidere. sed potius timete eum qui potest et animam et corpus perdere in gehennam. Nonne duos passeres asse veniunt. et unus ex illis non cadet super terram. sine voluntate Patris vestri. vestri autem et capilli capitis omnes numerati sunt. Nolite ergo timere multis passeribus meliores estis vos. Omnis ergo qui me confessus fuerit coram hominibus. confitebor et ego illum coram Patre meo qui in caelis est. qui autem negaverit me coram hominibus negabo et ego eum coram Patre meo qui est in caelis.
Nolite arbitrari quia veni mittere pacem super terram. non veni pacem mittere sed gladium. Veni enim separare hominem adversus patrem suum. et filiam adversus matrem suam. et inimici hominis domestici ejus.
Qui diligit patrem aut matrem plus quam me. non est me dignus. et qui diligit filium aut filiam plus quam me. non est me dignus. + Et qui non accipit crucem suam et sequitur me. non est me dignus. Qui invenit animam suam perdet illam et qui perdiderit animam suam propter me inveniet eam.
Qui recipit vos. me recipit et qui me recipit recipit eum qui me misit. Qui recipit prophetam in nomine prophetae mercedem prophetae accipiet. et qui recipit justum in nomine justi mercedem justi accipiet. +
Et quicunque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquae frigidae. tantum in nomine discipuli amen dico vobis. non perdet mercedem suam.
Et factum est. cum consummasset Jesus praecipiens duodecim discipulis suis. transiit inde ut doceret et praedicaret. in civitatibus eorum.
Johannes autem. cum audisset in carcere opera Christi. mittens discipulos suos. ait illi. Tu es qui venturus es. an alium expectamus. Et respondens Jesus ait illis. Euntes renuntiate Johanni quae audistis et vidistis. Caeci vident claudi ambulant. leprosi mundantur surdi audiunt mortui resurgunt pauperes evangelizantur. et beatus est. qui non fuerit scandalizatus in me. Illis autem abeuntibus coepit Jesus dicere ad turbas de Johanne. Quid existis in desertum videre arundinem a vento moveri. Sed quid existis. videre hominem mollibus vestimentis + indutum. Ecce qui mollibus vestiuntur in domibus regum sunt. Sed quid existis. videre prophetam. Etiam dico vobis et plusquam prophetam.
Hic est enim de quo scribtum est. Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam qui praeparavit viam tuam ante te. Amen dico vobis non surrexit inter natos mulierum. major Johanne Baptista qui autem minor est in regno caelorum major est illo.
A diebus autem Johannis Baptistae usque nunc regnum caelorum vim patitur. et violenti rapiunt illud.
Omnes enim prophetae et lex. usque ad Johannem prophetaverunt. et si vultis percipere ipse est Helias qui venturus est. Qui habet aures audiendi audiat.
Cui autem adsimilabo generationem istam. Similis est pueris edentibus in foro et clamantibus ad alterutrum dicentes. Cantavimus vobis et non saltastis. lamentavimus et non planxistis. Venit enim Johannes neque manducans neque bibens et dicunt Daemonium habet. Venit autem filius hominis. manducans et bibens. et dicunt Ecce homo vorax. et potator vini. amicus publicanorum et peccatorum. Et justificata est sapientia a filiis suis. Tunc coepit exprobrare civitatibus in quibus factae sunt plurimae virtutes ejus quia non egerunt paenitentiam. Vae tibi Chorazain. Vae tibi Betsaida quia si in Tyro et Sydone factae fuissent virtutes quae factae sunt in vobis olim utique in cilicio et cinere. paenitentiam egissent. Verumtamen dico vobis. Tyro et Sydoni remissius erit in die judicii quam vobis.
Et tu Capharnaum quae usque ad caelum exaltata es usque in infernum descendes. Quia si in Sodomis factae fuissent virtutes quae factae sunt in te. forte mansissent usque in hodiernum diem. Verumtamen dico vobis quia terrae Sodomorum. remissius erit in die judicii quam tibi. In illo tempore respondens Jesus dixit Confitebor tibi Pater Domine caeli et terrae. qui abscondisti haec a sapientibus et prudentibus. et revelasti ea parvulis. Ita Pater quoniam sic complacuit in conspectu tuo. Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo novit Filium. nisi Pater. neque Patrem quis novit. nisi Filius. et cui voluerit Filius revelare. Venite ad me omnes qui laboratis et onerati estis, et ego vos requiescere faciam. Tollite jugum meum super vos, et discite a me quia mitis sum. et humilis corde. et invenietis requiem animabus vestris. Jugum enim meum suave est et onus meum leve est. In illo tempore abiit Jesus sabbatis + per segetes. discipuli autem ejus esurientes, coeperunt vellere spicas et manducare. Pharisaei autem videntes dixerunt ei. Ecce discipuli tui faciunt quod non licet facere in sabbato. Ad ille dixit eis Non legistis quid fecit David quando esuriit ipse et qui cum eo erant quomodo intrabit in domum Dei et panes propositionis manducavit. quos non licebat ei manducare. neque his qui cum illo erant nisi solis sacerdotibus. Aut non legistis in lege quia sabbatis sacerdotes in templo sabbatum violant. et sine crimine sunt. Dico autem vobis quia templo major est hic. Si autem sciretis quid est Misericordiam volo quam sacrificium numquam condemnassetis innocentes. Dominus est enim etiam sabbati filius hominis. Et transiens inde venit in synagogam eorum Et ecce. homo erat + ibi manum habens aridam. et interrogabant eum dicentes. Si licet sabbatis curare. ut accusarent eum. Ipse autem dixit eis Quis est ex vobis homo qui habet ovem unam et si c eciderit sabbatis in foveam. nonne tenebit eam. et levabit de fovea. Quanto magis melior est homo ove. Itaque licet sabbatis benefacere. Tunc ait homini Extende manum tuam. Et extendit. et facta est sana sicut et altera. Et exeuntes inde Pharisaei. consilium fecerunt adversus eum ut perderent eum. Jesus autem sciens. secessit inde.
Et secutae sunt eum turbae multae. et comminatus est eis ne manifestarent eum. Ut adimpleretur. quod dictum est per Esaiam prophetam dicentem. Ecce puer meus quem elegi. dilectus meus in quo bene complacuit animae meae. Ponam spiritum meum super eum. et judicium gentibus adnuntiabit. Non contendet neque clamabit. neque audiet quisquam in plateis vocem ejus. harundinem quassatam non confringet. et linum fumigantem non extinguet. donec eiciat in victoriam judicium. et in nomine ejus gentes sperabunt.
Tunc oblatus est ei homo daemonium habens caecus et mutus et cu ravit eum. ita ut loqueretur et videret.
Et stupebant omnes turbae et dicebant. Numquid hic est filius David.
Pharisaei autem audientes. dixerunt. Hic non eicit daemonia. nisi in Beelzebul. principem daemoniorum. Jesus autem sciens cogitationes eorum. dixit eis Omne regnum divisum adversum seipsum. desolabitur. et omnis civitas vel domus divisa adversus se. non stabit. Et si Satanas Satanan eicit. adversus semetipsum divisus est quomodo ergo stabit regnum ejus. Quod si ego in Beelzebul eicio daemonia. + filii vestri in quo eiciunt Ideo. ipsi judices erunt vestri. Si autem ego in spiritu Dei eicio daemonia. utique praevenit in vos regnum Dei. Aut quomodo potest. quis intrare in domum fortis et vasa ejus diripere. nisi prius alligaverit fortem et tunc domum ejus diripiet Qui non est mecum. contra me est. et qui non congregat mecum spargit. Ideo dico vobis Omne peccatum et blasphemia. remittetur hominibus. Spiritus autem blasphemia non remittetur hominibus. Et quicumque dixerit verbum adversus filium hominis. remittetur ei. qui autem dixerit adversus Spiritum sanctum. non remittetur ei. neque in hoc saeculo neque in futuro. Aut facite arborem bonam. et fructum ejus bonum. aut facite arborem malam. et fructum ejus malum. ex fructu enim arbor dinoscitur. Progenies viperarum quomodo potestis bona loqui cum sitis mali Ex abundantia enim cordis. os loquitur. Bonus homo de bono thensauro cordis profert bona. et malus homo. de malo thensauro. profert mala. Dico autem vobis. quoniam omne verbum otiosum quod locuti fuerint homines reddent de eo rationem in die judicii. Ex verbis enim tuis justifica veris. et ex verbis tuis condemna veris.
Tunc responderunt ei quidam. de Scribis et Pharisaeis. dicentes. Magister. volumus a te signum videre. Jesus autem respondens ait illis. Generatio mala. et adultera. signum quaerit. et signum non dabitur ei. nisi signum Jonae Prophetae. Sicut enim fuit Jonas. in ventre coeti. tribus diebus et tribus noctibus. sic erit Filius hominis in corde terrae tribus diebus et tribus noctibus. Viri Ninivitae surgent in judicio. cum generatione ista. et condemnabunt eam. quia paenitentiam egerunt. in praedicatione Jonae. Et ecce plusquam Jona hic. Regina austri. surget in judicio. cum generatione ista et condemna vit eam. quia venit a finibus terrae. audire sapientiam Salomonis. et ecce plus Salomone hic.
Cum autem inmundus spiritus exierit ab homine ambulat per loca arida. quaerens requiem et non invenit. Tunc dicit. Revertar in domum meam. unde exivi. Et veniens invenit vacantem scopis mundatam. et ornatam. Tunc vadit et adsumit alios septem spiritus. nequi tiores se. et intrantes habitant ibi. et fiunt novissima hominis illius. pejora prioribus. Sic erit et generationi huic pessimae. Adhuc eo loquente ad turbas ecce mater ejus et fratres. stabant foris quaerentes loqui ei. Dixit autem ei quidam ecce mater tua. et fratres tui, foris stant quaerentes loqui tecum. Ad ille respondens, ait dicenti sibi. Que est mater mea et qui sunt fratres mei. Et extendens manum suam super discipulos suos dixit. Ecce mater mea et fratres mei. Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei qui in caelis est ipse meus frater et soror et mater est. In illo autem die exiens Jesus de domo. sedebat secus mare. Et convenerunt ad eum turbae multae. ita ut naviculam ascenderet sedere et omnis turba stabat in litore. et locutus est eis multa in parabolis dicens. Ecce exiit qui seminat seminare. Et dum seminat. quaedam c aeciderunt secus viam. et venerunt volucres et comederunt ea. Alia autem c aeciderunt in petrosa. ubi non habebat terram multam et continuo exorta sunt quia non habebant altitudinem terrae. Sole autem orto. estuaverunt. et quia non habebant radicem aruerunt. Alia autem ceciderunt in spinis. et ascenderunt spinae et suffocaverunt ea. Alia vero c eciderunt in terram bonam. et dabant fructum. aliud centesimum. aliud sexagesimum. aliud tricesimum. Qui habet aures audiendi audiat Et accedentes discipuli ejus dixerunt ei. Quare in parabolis loqueris eis. Ad ille respondens ait illis. Quia vobis datum est nosse mysterium regni caelorum. illis autem non est datum. Qui enim habet dabitur ei. et abundabit. qui autem non habet. et quod habet auferetur ab eo. Propterea in parabolis loquor eis. quia videntes non vident et audientes non audiunt neque intellegunt. Et adimple retur in eis prophetia Esaiae dicentis auditu audietis. et non intellegetis. et videntes videbitis. et non videbitis. Incrassatum est enim cor populi hujus. et auribus graviter audierunt. et oculos suos cluserunt. nequando oculis videant et auribus audiant. et corde intellegant. et convertantur. et sanem eos. Vestri autem beati oculi quia vident. et aures vestrae quia audiunt. Amen dico vobis. quia multi prophetae et justi. cupierunt videre quae vos videtis. et non viderunt et audire quae vos auditis. et non audierunt. Vos ergo. audite parabolam seminantis. Omnis qui audit verbum regni. et non intellegit. venit malus. et rapit quod seminatum est in corde ejus. hic est qui secus viam seminatus est. Qui autem supra petrosa seminatus est. hic est qui verbum meum audit et continuo cum gaudio accipit illud. non habet autem in se radicem sed est temporalis. Cum autem facta fuerit tribulatio vel + persecutio propter verbum continuo scandalizatur. Qui autem in spinis est seminatus hic est qui verbum audit et sollicitudo saeculi hujus et fallacia divitiarum suffocat verbum. et sine fructu m efficitur. Qui vero in terram bonam seminatus est. hic est qui audit verbum et intellegit. et fructum affert. et facit. aliud centesimum. aliud autem sexagesimum. aliud tricensimum. Aliam parabolam proposuit eis dicens Simile est regnum caelorum. homini qui semina bit bonum semen in agro suo. Cum autem dormirent homines venit inimicus ejus et superseminavit zizania in medio tri ttici. et abiit. Cum autem crevisset herba. et fructum fecisset. tunc apparuerunt et zizania. Accedentes autem servi patris familias. dixerunt ei. Domine nonne bonum semen seminasti in agro tuo. Unde ergo habet zizania. Ad ille dixit eis. Inimicus homo hoc fecit. Servi autem dixerunt ei Vis ergo euntes colligimus ea. At ille ait eis Non. ne forte colligentes zizania eradicetis simul et + tri tticum. Sinite utraque crescere. usque ad messem. et in tempore messis dicam messoribus Colligite primum zizania et alligate fasciculos. ad comburendum ea. tri tticum autem. congregate in horreum meum. Aliam parabolam. locutus est + eis dicens. Simile est regnum caelorum. grano sinapis quod accipiens homo seminavit in agro suo quod minimum quidem est omnium seminum. cum autem creverit. majus est omnibus oleribus, et fit arbor. ita ut volucres caeli veniant. et habitent in ramis ejus. Aliam parabolam. locutus est eis. Simile est regnum caelorum fermento. quod acceptum mulier abscondit. in farinae mensuris tribus donec fermentatum est totum. Haec omnia locutus est Jesus in parabolis ad turbas. et sine parabolis nihil loquebatur eis. ut adimpleretur quod dictum est. per Prophetam dicentem Aperiam in parabolis os meum. eructu a bo absconsa. a constitutione mundi. Tunc dimissis turbis venit in domum Jesus. et accesserunt ad eum discipuli ejus. dicentes. Edissere nobis. parabolam zizaniorum agri. Ipse autem respondens dixit eis. Qui seminat bonum semen est Filius hominis. Ager autem est hic mundus. Bonum autem semen. hi sunt filii regni. Zizania autem sunt. filii maligni. Inimicus autem qui seminavit ea est diabolus Messis vero consummatio est saeculi. Messores autem angeli sunt. Sicut ergo colliguntur zizania. et igne comburuntur. sic erit in consummatione saeculi hujus. Mittet filius hominis angelos suos. et colligent de regno ejus. omnia scandala. et eos qui faciunt iniquitatem et mittent eos in caminum ignis. Ibi erit fletus et stridor dentium. Tunc justi fulgebunt sicut sol in regno Patris sui. Qui habet aures audiendi audiat. Iterum simile est regnum caelorum. thensauro absconso in agro. quem inveniens homo. abscondit. et prae gaudio ejus vadit omnia quae habet vendet. et emet agrum illum. Iterum simile est regnum caelorum. homini negotianti. quaerenti bonas margaritas. Qui inveniens. unam pra etiosam margaritam. tabiit. et vendidit omnia quae habuit et emit illam. Iterum simile est regnum caelorum retiae missae in mari. quae ex omni genere piscium collegit. Cum autem inpleta esset eduxerunt eam ad litus et sedentes elegerunt bonos in vasis suis malos autem foris projecerunt. Sic erit in consummationem saeculi. exibunt angeli. et separabunt malos de medio justorum et mittent eos in caminum ignis. ibi erit fletus et stridor dentium. Ait illis Jesus Intellexistis haec omnia Dicunt ei Utique Domine. At ille ait eis Propterea omnis scriba e doctus. in regno caelorum. similis est homini patrifamilias. qui profert de thensauro suo. nova et vetera. Et factum est. cum consummasset Jesus parabolas istas. transiit inde. Et veniens in patriam suam docebat eos in synagogis eorum. ita ut mirarentur. et dicerent Unde huic sapientia haec et virtutes. Nonne hic est fabri filius. Nonne mater ejus dicitur Maria. et fratres ejus Jacobus et Joseph et Simon et Judas. et sorores ejus. nonne omnes aput nos sunt. Unde ergo huic omnia ista. Et scandalizabantur in eo. Jesus autem dixit eis. Non est propheta sine honore nisi in patria sua. Et ideo non ibi fecit virtutes multas propter incredulitatem illorum. In illo tempore audivit Herodes tetrarcha. famam Jesu. et ait pueris suis. Nynquid hic est Johannes Baptista. ipse surrexit a mortuis. et ideo virtutes operantur in illo.
Herodes enim tenens Johannem alligavit eum et misit in carcerem propter Herodiadem uxorem Philippi fratris sui. Dicebat enim ei Johannes Non licet tibi habere uxorem fratris tui. Et volens illum occidere. timuit populum. quia sicut prophetam eum habebant, Die autem natalis Herodis. saltavit filia Herodiadis in medio triclinio. et placuit Herodi. Unde cum juramento pollicitus est ei dare. quodcumque postulasset ab eo. Ad illa praemonita a matre sua. dixit Da + mihi in disco caput Johannis Baptistae. Et contristatus est rex. propter juramentum autem. et propter simul + discumbentes. jussit dari. Et mittens decollavit Johannem in carcere Et ablatum est caput ejus in disco. et datum est puellae. puella autem attulit matri suae. Et accedentes discipuli ejus. tulerunt corpus ejus. et sepelierunt illud. et venientes nuntiaverunt Jesu.
Audiens autem Jesus secessit inde in navicula, in locum desertum seorsum Et cum audissent turbae sa ecutae sunt eum pedestres de civitatibus. Et exiens Jesus. vidit turbam multam. et misertus est eis. et curavit infirmos eorum. Vespere autem facto. accesserunt ad eum discipuli ejus dicentes. Desertus est hic locus, et hora jam praeteriit. demitte turbas ut euntes in castella. emant sibi escas. Jesus autem dixit eis. Non habent necesse ire. date illis vos manducare. Ad illi dixerunt ei. Non habemus hic. nisi quinque panes et duos pisces. Et ait illis Jesus. Adferte mihi eos huc. Et cum jussisset turbam discumbere supra fenum acceptis quinque panibus et duobus piscibus aspiciens in caelum benedixit. et frangens dedit discipulis panes discipuli autem turbis. Et manducaverunt omnes. et saturati sunt. Et sustulerunt reliquias fragmentorum duodecim cophinos plenos. Qui autem manducaverunt erant viri quasi quinque milia. exceptis mulieribus. et parvulis. Et statim jussit discipulos ascendere in naviculam et praecedere eum trans fretum. donec dimitteret turbas. Et dimissa turba. ascendit in monte solus orare. Vespere autem facto. solus erat ibi Navicula autem in medio mari jactabatur fluctibus erat enim contrarius ventus. Quarta autem vigilia noctis. venit ad eos Jesus + ambulans super mare Videntes autem + eum discipuli ejus. supra mare ambulantem. expaverunt dicentes. Quia phantasma est. Et prae timore exclamaverunt. Statim autem locutus est eis Jesus dicens Habete fiduciam. ego sum nolite timere. Respondens autem ei Petrus dixit Domine. si tu es jube me venire ad te super aquas. Ipse autem dixit Veni. Et descendens Petrus de navi ambulabat super aquam ut veniret ad Jesum. Videns autem ventum validum. timuit et cum coepisset mergi exclamavit dicens Domine salvum me fac. Continuo autem Jesus extendens manum adpraehendit eum et ait illi. Modicae fidei. quare dubitasti. Et cum ascendisset in navem cessavit ventus. Qui autem in navicula erant venerunt et adoraverunt eum dicentes. Vere Dei Filius es. Et cum transfretassent venerunt in terram Genesaret. Et cum cognovissent eum viri loci illius. Miserunt in universam regionem illam. et obtulerunt ei omnes male habentes. Et rogabant eum ut tantum vel f imbriam vestimenti ejus tangerent Et quicumque tetigerunt salvi facti sunt. Tunc accesserunt ad Jesum Scribae et Pharisaei ab Hi erosolymis dicentes. Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum. non enim labant manus cum panem manducant. Ipse autem respondens ait illis. Quare et vos transgredimini mandatum Dei. propter traditionem vestram. Deus enim praecepit dicens Honora patrem tuum + et matrem tuam. et Qui maledixerit patri vel matri morte moriatur.
Vos autem dicitis Quicumque dixerit patri vel matri munus quodcumque est ex me tibi proderit. et non honorificat patrem suum. aut matrem suam, et inritum fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram. Ypocritae, bene prophetavit de vobis. Esaias + dicens. Adpropinquat se mihi populus hic ore suo et labiis suis me honorat cor autem eorum longe est a me. Sine causa autem me colunt docentes doctrinas. et mandata hominum. Et convocans ad se turbam. dixit eis. Audite et intelligite. Non quod intrat in os coi nquinat hominem. sed quod procedit ex ore hoc coi nquinat hominem. Tunc accedentes discipuli ejus. dixerunt ei. Scis quia pharisaei audito verbo hoc. scandalizati sunt. At ille respondens ait. Omnis plantatio. quam non plantavit Pater meus caelestis. eradicabitur. Sinite illos. caeci sunt duces caecorum. caecus autem si caeco ducatum praestet ambo in foveam cadunt. Respondens autem Petrus dixit ei Edissere nobis parabolam istam. Jesus autem dixit. Adhuc vos. sine intellectu estis. Non intelligitis quia omne quod in os intrat in ventrem vadit. et in secessum emittitur. Quae autem procedunt ex ore de corde exeunt. Et illa coi inquinant hominem de corde enim exeunt cogitationes malae homicidia adulteria fornicationes furta falsa testimonia. blasphemiae. Haec sunt quae coinquinant hominem. Non lotis autem manibus manducare. non coinquinat hominem. Et egressus inde Jesus secessit in partes Tyri et Sydonis. Et ecce mulier Chananaea a finibus illis egressa. clamavit ad eum dicens. Miserere mei Domine fili David. filia mea male a daemonio vexatur. At ille non respondit ei verbum. Et accedentes discipuli ejus, rogabant eum dicentes. Dimitte eam quia clamat post nos. Jesus autem respondens ait. Non sum missus nisi ad oves quae perierunt domus Is rahel. At illa veniens adoravit eum dicens Domine adjuva me. Qui respondens ait. Non est bonum accipere panem filiorum. et mittere canibus. At illa dixit Etiam Domine. nam et catelli edunt de micis quae cadunt de mensa dominorum suorum. Tunc respondens Jesus ait illi. O mulier magna est fides tua. fiat tibi sicut vis. Et sanata est filia ejus. ex illa hora.
Et cum transisset inde Jesus venit iterum juxta mare Galileae. et ascendens in montem. sedebat ibi. Et accesserunt ad eum turbae multae habentes secum. clodos. caecos. mutos. debiles. et alios multos. et projecerunt eos ante pedes Jesu. et curavit eos. ita ut turbae mirarentur. videntes mutos loquentes. debiles sanos. et clodos ambulantes. et caecos videntes. et magnificabant Deum, Sd rahel. Jesus autem convocatis discipulis suis. dixit Misereor turbae huic quia jam tres dies sunt quod perseverant mecum et non habent quod manducent. et dimittere eos jejunos nolo. ne forte deficiant in via Et dixerunt ei discipuli ejus unde nobis in deserto panes tantos. ut saturentur turbae tantae. Et ait illis Jesus. Quod panes habetis. At illi dixerunt Septem et paucos pisciculos. Et praecepit turbis discumbere super terram. Et accipiens Jesus septem panes. et pisces. gratias agens. fregit et dedit discipulis suis. discipuli autem. dederunt turbis. Et manducaverunt omnes. et saturati sunt. Et sustulerunt reliquias fragmentorum septem sportas plenas. Erant autem qui manducaverant quattuor millia virorum exceptis mulieribus et parvolis. Et dimissa turba ascendit in naviculam et venit in finibus Magedan. Et accedentes ad eum Pharisaei et Sadducaei. temtantes rogaverunt eum ut signum de coelo ostenderet illis.
At ille respondens ait illis. Facto vespere. dicitis Serenum erit. rubicundum est enim coelum. Et mane hodie tempestas, rutilat enim triste coelum. Ypocritae faciem ergo caeli dijudicare nostis. signa autem temporum non potestis.
Generatio mala. et adultera. signum quaerit et signum non dabitur eis. nisi signum Jonae Prophetae. Et relictis illis abiit. Et cum venissent discipuli ejus trans fretum obliti sunt panes accipere. Jesus autem + dixit illis. Videte et cavete vos a fermento Pharisaeorum et Sadducaeorum. Illi autem cogitabant intra se dicentes. Quia panes non accepimus. Sciens autem Jesus dixit. Quid cogitatis inter vos modicae fidei quia panes non accepistis. Nondum intellegitis neque recordamini quinque panes in quinque milia hominum et quod cophinos sustulistis. neque septem panes + in quattuor milia hominum. et quod sportas sumsistis. Quomodo ergo non intellegitis quia non de panibus dixi vobis. Cavete a fermento Pharisaeorum et Sadducaeorum. Tunc intellexerunt quia non dixit. + cavendum a fermento panis sed a doctrina Pharisaeorum et Sadducaeorum.
Cum venisset autem Jesus in partes Caesareae Philippi. interrogabit discipulos suos dicens. Quem me + dicunt homines esse Filium hominis. At illi dixerunt. quidam Johannem Baptistam alii autem Eliam. alii vero Hieremiam aut unum ex prophetis. Dicit eis Jesus. Vos autem quem me dicitis esse. Respondens autem Simon Petrus dixit Tu es Christus Filius Dei vivi. Et respondens Jesus dixit ei. Beatus es Simon Bariona quia caro et sanguis non rebelavit tibi. sed Pater meus qui in caelis est. Et ego tibi dico. quia tu es Petrus. et super hanc petram. aedificabo Ecclesiam meam. et portae inferni non praevalebunt adversus eam. Et tibi dabo claves regni caelorum. Et quaecumque ligaveris super terram. erunt ligata et in caelis. et quaecumque solveris super terram erunt soluta et in caelis. Tunc praecepit discipulis suis. ut nemini dicerent quia ipse esset Jesus Christus. Exinde coepit Jesus ostendere discipulis suis. quia oportet illum ire in Hierosolymis et multa pati a senioribus. et scribis. et principibus sacerdotum. et occidi et tertia die resurgere. Et adsumens eum Petrus coepit increpare ei. dicens Propitius esto + tibi Domine et non erit tibi hoc. Ad ille conversus dixit Petro. Vade post me Satana scandalum mihi es quia non sapis quae Dei sunt. sed quae hominum. Tunc Jesus dixit discipulis suis. Si quis vult post me venire abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me. Qui enim voluerit animam suam salvam facere perdet eam. qui autem perdiderit animam suam propter me inveniet eam. Quid enim proderit homini. si totum mundum lucretur. animae autem suae detrimentum patiatur. Aut quam dabit homo commutationem animae suae. Futurum est enim ut filius hominis veniat in gloria Patris sui cum angelis suis et tunc reddet unicuique secundum opera ejus.
Amen dico vobis quia sunt quidam de hic adstantibus qui non gustabunt mortem. donec videant Filium hominis venientem in regno syo. Et post dies sex adsumsit Jesus Petrum. et Jacobum et Johannem fratrem ejus. et duxit illos in montem excelsum seorsum et transfiguravit se in conspectu eorum. Et resplenduit facies ejus sicut sol. vestimenta autem ejus. facta sunt alba sicut nix. Et ecce apparuerunt eis Moyses et Helias. cum eo loquentes. Respondens autem Petrus dixit ad Jesum Domine. bonum est nos hic esse. si vis faciamus hic tria tabernacula tibi unum et Moysi unum et Heliae unum. Adhuc eo loquente ecce nubes lucida obumbravit eos. Et ecce vox de nube dicens Hic est Filius meus dilectus in quo mihi bene complacuit. ipsum audite. Et audientes discipuli ca eciderunt in faciem suam et timuerunt valde. Et accessit Jesus et tetigit eos dicens Surgite et nolite timere. Levantes autem oculos suos neminem viderunt nisi solum Jesum. Et descendentibus illis de monte praecepit eis Jesus dicens Nemini dixeritis hanc visionem. donec Filius hominis a mortuis resurgat. Et interrogaverunt eum discipuli ejus dicentes. Quid ergo Scribae dicunt quod Heliam oportet primum venire. Jesus autem respondens ait illis. Helias quidem veniet primum et restituet omnia. Dico autem vobis. quia Helias. jam venit. et non cognoverunt eum. sed fecerunt ei. quaecumque voluerunt. Sic et Filius hominis passurus est ab eis. Tunc intellexerunt discipuli. quia de Johanne Baptista dixisset eis.
Et cum venisset ad turbam. accessit ad eum homo genibus provolutus. et dicens. Domine. miserere filio meo quia lunaticus est. et male patitur. frequenter enim cadit in ignem. et aliquando + in aquam. Et obtuli eum discipulis tuis. et non potuerunt curare eum. Respondens autem Jesus ait O. generatio incredula et perversa. quousque ero vobiscum. usquequo patiar vos. Afferte huc illum ad me. Et comminatus est ei Jesus. et confestim exibit ab eo daemonium. et curatus est puer ex illa hora. Tunc accesserunt discipuli ad Jesum secreto et dixerunt ei. Quare nos non potuimus eicere illum. Jesus autem dixit illis. Propter incredulitatem vestram. Amen dico vobis si habueritis fidem sicut granum sinapis. dicetis monti huic. Transi hinc illuc et transiet. et nihil inpossibile erit vobis. Hoc autem genus in nullo eicitur. nisi in oratione et jejunio. Conversantibus autem eis in Galilaea dixit illis Jesus Futuru est ut Filius hominis. tradatur in manus hominum et occident eum et tertia die surget. Et contristati sunt nimis. Venientibus autem eis in Capharnaum. accesserunt qui tributum exigebant ad Petrum et dixerunt. Magister vester. non solvit tributum. et ait etiam. Et cum intrasset in domum praevenit eum Jesus dicens. Quid tibi videtur Simon Reges terrae. a quibus accipiunt tributum vel censum. a filiis suis an ab alienis. Et dixit ei Petrus. Ab alienis. Ait illi Jesus. Ergo liberi sunt filii. Ut autem non scandalizemus eos. . . . . . vade ad mare et mitte hamum et eum piscem qui primus ascenderit tolle. et aperto ore ejus invenies in eo denarium. illum sumens. da eis pro me et te. In illa hora accesserunt discipuli ad Jesum dicentes. Quis putas major est in regno caelorum. Et advocans Jesus parvulum. statuit eum in medio eorum et dixit. Amen dico vobis. nisi conversi fueritis. ut efficiamini sicut parvuli non intrabitis a regno caelorum. Quicumque ergo humilaverit se sicut parvulus iste. hic major erit in regno caelorum. Et quicumque receperit unum parvulum talem in nomine meo me recipit. Qui autem scandalizaverit. unum ex pusillis istis qui in me credunt expedit ei. ut suspendatur mola asinaria in collo ejus. et demergatur in profundum maris. Vae huic mundo. ab scandalis. Necesse est enim ut veniant scandala. verumtamen vae homini illi per quem scandalum veniet. Si autem manus tua vel pes tuus. scandalizat te abscide eum et proice abs te. melius est enim tibi in vitam ingredi debilem vel clodum quam duas manus vel duos pedes habentem mitti in ignem aeternum. Et si oculus tuus scandalizat te. erue eum. et proice abs te. melius est enim tibi. cum uno oculo in vitam ingredi. quam duos oculos habentem. mitti in ignem aeternum. Videte ne contemnatis unum ex pusillis istis. dico enim vobis. quia angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris mei qui in caelis est. Venit enim Filius hominis salvare quod perierat. Quid vobis videtur si fuerint alicui homini + centum oves. et erraverit una ex eis. nonne relinquet nonnaginta novem in montibus et vadit quaerere eam quae erravit. et si contigerit. ut inveniat eam. Amen dico vobis. quia gaudebit super eam. magis quam super nonnaginta novem quae non erraverunt. Sic non est voluntas in conspectu Patris vestri qui in caelis est. ut pereat unus de pusillis istis. Si autem peccaverit in te frater tuus vade et corripe eum inter te et ipsum solum. Si te audierit lucratus es fratrem tuum. Si autem non te audierit adhibe tecum adhuc unum vel duos. ut in ore duorum testium vel trium stet omne verbum. Quod si non audierit eos dic ecclesiae. Si autem ecclesiam non audierit. sit tibi sicut ethnicus et publicanus. Amen dico vobis. quaecumque ligaveritis super terram. erunt ligata et in caelis. et quaecumque solveritis super terram erunt soluta et in caelis.
Iterum amen + dico vobis quia si duobus ex vobis convenerit super terram. de omni re quacumque petierint. fiet illis a Patre meo qui in caelis est. Ubi enim sunt duo vel tres. congregati in nomine meo. ibi sym in medio eorum. Tunc accessit ad eum Petrus et dixit ei. Domine si peccaverit in me frater meus. quotiens dimittam ei. usque septies. Dicit illi Jesus. Non dico tibi usque septies. sed usque septuagies septies. Propterea adsimilatum est regnum caelorum. homini regi qui venit rationem facere cum servis suis. Qui cum coepisset discutere oblatus est ei unus qui debebat decem milia talenta. Cum autem non haberet. unde redderet jussit eum dominus ejus venundari. et uxorem ejus et filios. et omnia quae habebat. et reddi debitum. Procidens autem servus ille rogabat dominum suum dicens domine. Patientiam habe in me et omnia tibi reddam. Misertus autem dominus servo illi. dimisit eum. et debitum dimisit ei. Egressus autem servus ille invenit unum ex conservis suis qui debebat ei centum denarios. et tenens eum. suffocabat dicens. Redde mihi quod debes. Procidens autem conservus ille ad pedes ejus. rogabat eum dicens Patientiam habe in me et omnia reddam tibi. Ille autem noluit. sed abiit et misit eum in carcerem donec redderet debitum. Videntes autem conservi ejus quae fiebant. contristati sunt valde. et venerunt et nuntiaverunt domino suo. omnia quae facta fuerant. Tunc vocavit eum dominus ejus. et ait illi. Serve nequam omne debitum dimisi tibi. qui erogasti me. non ergo oportuit et te misereri conservo tuo. sicut et ego tui misertus sum. Et iratus dominus ejus. tradidit eum tortoribus quo ad usque redderet universum debitum. Sic et Pater meus caelestis faciet vobis. si non dimiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris peccata eorum. Et factum est. cum consummasset Jesus sermones istos. transtulit se a Galilaea. et venit in finibus Judeae. trans Jordanen. et sequte sunt eum turbae multae. et curabit eos ibi. Et accesserunt ad eum Pharisaei temtantes eum et dicentes. Si licet homini dimittere uxorem suam. quacumque ex causa. Jesus autem respondens ait illis. Non legistis quia qui fecit ab initio masculum et feminam fecit eos. et dixit. Propter hoc relinquet homo patrem et matrem et adherebit uxori suae. et erunt duo in carne una. Itaque jam non sunt duo sed una caro. Quod ergo Deus conjunxit. homo non separet. Dicunt ei Quare ergo Moyses mandavit dari libellum repudii et dimittere eam. Ait illis. Propter duritiam cordis vestri. permisit vobis Moyses dimittere uxores vestras. ab nitio autem non fuit sic. Dico autem vobis quia quicumque dimiserit uxorem suam nisi ob causam fornicationis. + et aliam duxerit. moecatur. et qui dimissam duxerit moecatur. Et dixerunt ei discipuli ejus Si ita est causa hominis cum uxore non expedit nubere. Ad ille dixit eis. Non omnes capiunt verbum istud sed quibus datum est. Sunt enim eunuchi. qui ex utero matris. sic nati sunt. et sunt eunuchi. qui facti sunt ab hominibus. et sunt eunuchi. qui se ipsos castraverunt propter regnum caelorum Qui potest capere capiat. Tunc oblati sunt ei parvuli. ut manus eis imponeret et oraret. Discipuli autem ejus prohibebant eos. Jesus autem ait illis. Sinite parvulos. et nolite eos prohibere venire ad me talium est enim regnum caelorum. Et inponens eis manus. abiit inde. Et ecce unus accessit ad cum et dixit Magister bone quid boni faciam. ut habeam vitam eternam Qui dixit ei. Quid me dicis bonum. Nemo bonus nisi unus Deus. Si autem vis ad vitam ingredi serva mandata. Ad ille dixit ei. Quae. Jesus autem dixit. Non occides. Non adulterabis. Non fura veris. Non falsum testimonium dices. Honora patrem tuum et matrem. et diliges proximum tuum sicut te ipsum. Dicit illi adulescens. Omnia haec. custodivi a juventute mea. quid adhuc mihi deest. Ait illi Jesus. Si vis perfectus esse. vade vende omnia quae possides. et da pauperibus. et habebis thensaurum in caelo. et veni sequere me. Hoc audito adulescens abiit tristis. erat enim habens multas possessiones. Jesus autem dixit discipulis suis. Amen dico vobis. quia difficile dives intrabit in regnum caelorum. Iterum autem dico vobis Facilius est camelum per foramen acus transire. quam divitem introire in regnum caelorum. Auditis autem his discipuli. mirabantur valde dicentes Quis ergo poterit salvus esse. Aspiciens autem Jesus dixit eis. Aput homines hoc inpossibile est, aput Deum autem omnia possibilia sunt. Tunc respondens Petrus dixit ei. Ecce nos reliquimus omnia. et secuti sumus te quid ergo erit nobis.
Jesus autem dixit illis. Amen dico vobis quoniam vos qui secuti estis me in resurrectione. cum sederit Filius hominis supra sedem majestatis suae sedebitis. et vos super duodecim sedes. judicantes duodecim tribus Sdrahel. Et omnis qui relinquet domum. vel fratres, aut sorores. aut patrem. aut matrem. aut uxorem. aut filios. aut agros propter nomen meum centuplum accipiet. et vitam aeternam possidebit. Multi autem erunt primi novissimi et novissimi primi.
Simile est enim regnum caelorum. homini patri familias. qui exiit prima mane conducere operarios in vineam suam. Conventione autem facta cum operariis. ex denario diurno. misit eos in vineam suam. Et egressus circa horam tertiam vidit alios stantes in foro otiosos. et ait illis Ite et vos in vineam meam. et quod justum fuerit dabo vobis. Illi autem abierunt. Et iterum exiit circa horam sextam et nonam. et fecit similiter. Exiiens autem et circa horam undecimam. invenit alios stantes in foro otiosos et dixit eis. Quid hic statis tota die otiosi. Ad illi dixerunt ei. Quia nemo nos conduxit. Dicit eis Ite et vos operamini in vineam meam. et quod justum est accipietis. Cum sero autem factum esset dicit dominus vineae procuratori suo. Voca operarios et redde illis mercedem suam. incipiens a novissimis usque ad primos. Cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant. acceperunt singulos denarios. Venientes autem et primi. arbitrati sunt. quod plus essent accepturi. acceperunt autem et ipsi singulos denarios. Et accipientes. murmurabant adversum patrem familias. dicentes. Hi novissimi. una hora fecerunt et pares illos nobis fecisti qui portavimus pondus diei et aestus. At ille respondens uni eorum dixit. Amice. non tibi facio injuriam. non ne denarium placuisti mecum Tolle quod tuum est. et vade. volo autem et huic novissimo. dare sicut et tibi. Haud non licet mihi facere de meum quod volo. an oculus tuus nequam est. quia ego bonus sum. Sic erunt primi novissimi. et novissimi primi. Multi enim sunt vocati. pauci autem electi. Et ascendens Jesus in Hierosolymam. adsumsit duodecim discipulos seorsum in via. et ait illis. Ecce ascendimus Hierosolymam et filius hominis tradetur principibus sacerdotum et scribis et condemnabunt eum morti. et tradent eum gentibus ad inludendum. et flagellandum. et crucifigendum. et tertia die resurget. Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedei cum filiis suis. adorans et petens aliquid ab eo. Ipse autem dixit ei. Quid vis. Ait illi. Dic. ut sedeant hi duo filii mei unus ad dexteram tuam et unus ad sinistram tuam in regno tuo. Respondens autem Jesus dixit illis. Nescitis quid petatis. Potestis bibere calicem quem ego bibiturus sum. aut baptisma baptizari quo ego. Dicunt ei. Possumus Ait illis. Calicem quidem meum bibetis et baptisma quo ego baptizor. baptizamini. sedere autem ad dexteram meam vel ad sinistram non est meum dare vobis sed quibus paratum est a Patre meo. Et audientes decem indignati sunt de duobus fratribus. Jesus autem vocavit eos ad se et ait. Scitis quia principes gentium dominantur eorum. et qui majores sunt potestatem exercent in eis. Non ita erit inter vos. sed quicumque voluerit inter vos major fieri. sit vester minister. et quicumque voluerit inter vos primus esse erit vester servus. Sicut enim filius hominis non venit ministrari. sed ministrare. et dare animam suam redemptionem pro multis . . . . . Et egrediente eo ab Jericho secuta est eum turba multa. et ecce duo caeci. sedentes secus viam. ut audierunt quod Jesus transiret. exclamaverunt dicentes Miserere nostri Domine fili David. Turba autem increpabat eos. ut tacerent. At illi magis clamabant dicentes Miserere nobis Domine fili David. Et stetit Jesus et vocabit eos et ait illis. Quid vultis ut faciam vobis. Dicunt illi. Domine ut aperiantur oculi nostri. Misertus autem eorum Jesus, tetigit oculos eorum. Et confestim viderunt. et secuti sunt eum. Et cum adpropinquassent Hierosolymis. et venissent in + Bethphagae ad montem Oliveti tunc Jesus misit duos discipulos suos. dicens eis. Ite in castellum. quod contra vos est. et statim invenietis asinum alligatum. et pullum cum eo solvite. et adducite mihi. et si quis vobis aliquid dixerit. dicite quia Dominus his opus habet. et confestim dimittet eos . . Hoc autem factum est. ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam dicentem. Dicite filiae Sion. Ecce rex tuus. venit tibi mansuetus. et sedens super asinum. et pullum filium subjugalis . . Euntes autem discipuli. fecerunt sicut praecepit illis Jesus. Et adduxerunt asinum. et pullum. et imposerunt super eum vestimenta sua. et sedit super eum. Plurima autem turba. straverunt vestimenta sua in via. Alii autem caedebant ramos de arboribus. et sternebant in via. turbae autem quae praecedebant et quae sequebantur. clamabant dicentes. Osanna filio David. benedictus qui venit in nomine Domini. Osanna in excelsis. Et cum introisset in Hierosolymam. commota est universa civitas. dicens Quis est hic. Turbae autem dicebant. Hic est Jesus propheta a Nazareth Galileae.
Et intravit Jesus in templum Dei. et eiciebat omnes vendentes. et ementes in templo. et mensas nummulariorum evertit. et cathedras vendentium columbas. et dixit illis. Scribtum est. Domus mea domus orationis vocabitur. vos autem fecistis eam speluncam latronum. Et accesserunt ad eum caeci et claudi in templo. et sanavit eos. Videntes autem principes sacerdotum. et scribae mirabilia quae faciebat Jesus. et pueros clamantes in templo et dicentes. Osanna filio David. indignati sunt. et dixerunt ei. Audis quid isti dicunt? Jesus autem dixit eis. Utique non legistis Quod ex ore infantium et lactantium perfecisti laudem. Et relictis illis abiit foras extra civitatem in Bethaniam. et requiebit illic. Mane autem revertens in civitatem esuriit. Et videns fici arborem unam secus viam venit ad eam et nihil invenit in ea. nisi folia tantum. Et ait illi. Numquam ex te fructus nascatur in aeternum. Et arefacta est continuo ficulnea. Et videntes discipuli mirati sunt dicentes. Quomodo continuo aruit ficulnea. Quibus respondens Jesus ait. Amen dico vobis si habueritis fidem. et non haesitaveritis. non solum de ficulnea facietis. sed et si monti huic dixeritis, Tolle te et jacta te in mare fiet. Et omnia quaecumque petieritis in oratione credentes accipietis. Et cum introisset in templum. accesserunt ad eum docentem principes sacerdotum et seniores populi dicentes. In qua potesate haec facis. Et quis tibi dedit hanc potestatem. Respondens autem Jesus dixit illis Interrogo vos et ego unum sermonem. quem si dixeritis mihi. et ego vobis dicam in qua potestate haec facio. Baptismum + Johannis. unde erat e coelo an ex hominibus. At illi cogitabant intra se dicentes Si dixerimus coelo dicet nobis. Quare ergo non credidistis ei. Si autem dixerimus ex hominibus timemus turbas, omnes enim habebant Johannem sicut prophetam. Et respondentes ad Jesum dixerunt nescimus. Ait illis et ipse nec ego vobis dico in qua potestate haec facio.
Quid autem vobis videtur. Homo quidam, habuit duos filios, et accedens ad primum, dixit Fili. vade hodie operari in vineam. Ille autem respondens ait nolo. Post autem, paenitentia motus abiit. Accedens autem ad alterum. dixit illi similiter: At ille respondens ait. Eo domine et non ibit. Quis igitur ex duobus fecit voluntatem patris. Dicunt ei. Primus. Dicit illis Jesus. Amen dico vobis. quia publicani et meretrices. praecedunt vos in regnum Dei. Venit enim ad vos Johannes in via justitiae. et non credidistis ei. publicani autem et meretrices crediderunt ei. vos autem videntes nec paenitentiam egistis postea ut crederetis ei. Aliam parabolam audite Homo quidam erat paterfamilias qui plantavit vineam, et saepen circumdedit eam et fodit in ea torcular et aedificavit turrem et locavit eam agricolis et peregre profectus est. Cum autem tempus fructuum adpropinquasset misit servos suos ad agricolas. ut acciperent fructus ejus. Et agricolae adprahensis servis ejus unum caeciderunt. alium occiderunt alium vero lapidaverunt. Iterum misit alios servos plures prioribus. et fecerunt eis similiter. Novissime autem misit ad eos filium suum unigenitum dicens. Reverebuntur filium meum. Agricolae autem. videntes filium dixerunt intra se. Hic est heres. venite occidamus eum et habebimus hereditatem ejus. Et adprahendentes eum ejecerunt eum extra vineam. et occiderunt. Cum ergo venerit. dominus vineae, quid faciet agricolis illis. Dixerunt ei. Malos male perdet et vineam locavit aliis agricolis. qui reddant ei fructus temporibus suis. Dicit illis Jesus. nunquam legistis in Scribturis Lapidem quem reprobaverunt aedificantes. hic factus est in caput anguli. A Domino factum est istud. et est mirabile in oculis nostris. Ideo dico vobis. quia auferetur a vobis regnum Dei. et dabitur genti facienti fructus ejus. et qui caeciderit super lapidem istum. confringetur. super quem vero caeciderit. conminuet eum. Et cum audissent principes sacerdotum et Pharisaei parabolas ejus cognoverunt. quod de ipsis diceret. Et quaerentes eum tenere. timuerunt turbas quoniam sicut prophetam eum habebant. Et respondens Jesus. iterum dixit eis in parabolis dicens. Simile est regnum caelorum homini regi qui fecit nuptias filio suo. Et misit servos suos. vocare invitatos ad nuptias. et noluerunt venire. Iterum misit alios servos dicens. Dicite invitatis. Ecce prandium meum paravi. tauri mei et saginata occisa sunt et omnia parata. venite ad nuptias Illi autem neglexerunt et abierunt alius ad agrum suum. alius vero ad negotiationem suam. reliqui vero. tenuerunt servos ejus. et contumeliis affectos occiderunt. Et audiens rex ille. iratus est. et mittens exercitum + suum. perdidit homicidas illos. et civitatem illorum succendit. Tunc ait servis suis. Nuptiae quidem paratae sunt. sed qui invitati erant. non fuerunt digni. ite ergo ad exitus viarum et quoscumque inveneritis. vocate ad nuptias. Et egressi servi illi in vias. congregaverunt omnes quos invenerunt bonos et malos. et implete sunt nuptiae discumbentium. Intravit autem rex ut videret discumbentes. et vidit ibi hominem non vesti tum vestem + nuptialem. Et ait illi. Amice quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem. At ille obmutuit. Tunc dixit rex ministris. Alligate ei pedes et manus et tollite eum. et mittite in tenebras exteriores ibi erit fletus et stridor dentium. Multi enim sunt vocati. pauci autem electi. Tunc abierunt Pharisaei. et consilium inierunt. quomodo eum caperent in verbo. Et miserunt ad eum discipulos suos cum Herodianis dicentes. Magister scimus quia verax es. et viam Dei in veritatem doces et non est tibi cura de aliquo non enim respicis personam hominum dic ergo nobis. quid tibi videtur. licet censum dari Caesari. aut non. Cognovit autem Jesus, nequitiam eorum et ait. Quid me temptatis hypocritae. ostendite mihi denarium census. At illi. obtulerunt ei denarium. Et ait illis Cujus est imago haec. et superscribtio. Dixerunt ei. Caesaris. Tunc ait illis Jesus. Reddite ergo quae sunt Caesaris. Caesari. et quae sunt Dei. Deo. Et audientes mirati sunt et relicto eo. abierunt. In illa die. accesserunt ad eum Sadducaei qui dicunt non esse resurrectionem. et interrogaverunt eum dicentes. Magister. Moyses dixit. Si quis mortuus fuerit. non habens filios ut ducat frater ejus uxorem illius. et suscitet semen fratri suo. Erant autem aput nos. septem fratres. et primus uxore ducta. defunctus est et non habens semen reliquit uxorem suam fratri suo. Similiter autem et secundus. et tertius usque ad septimum Novissimae autem omnium et mulier defuncta est. In resurrectione ergo. cujus de septem. erit uxor omnes enim habuerunt eam. Respondens autem Jesus ait illis. Erratis nescientes Scribturas. neque virtutem Dei. In resurrectione enim. neque nubent neque nubentur. sed sunt sicut angeli in caelo. De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis. Ego sum Deus Abraham et Deus Isaac et Deus Jacob Non est Deus mortuorum sed vivorum. Et audientes turbae mirabantur in doctrina ejus.
Pharisaei autem audientes quod silentium inposuisset Sadducaeis. convenerunt in unum ad eum. + et interrogavit eum unus ex eis legis doctor. temtans eum et dicens. + Magister quod est mandatum magnum in lege. Ait illi Jesus Diliges Dominum Deum tuum. ex toto corde tuo, et ex tota anima tua. et ex tota mente tua. Hoc est primum. et maximum mandatum. Secundum autem simile est huic. Diliges proximum tuum sicut te ipsum. In his duobus mandatis. universa lex pendet. et prophetae.
Congregatis autem Pharisaeis. interrogavit eos Jesus dicens. Quid vobis videtur de Christo. cujus filius est. Dicunt ei. David. Ait illis Jesus. Quomodo ergo David. in spiritu vocat eum Dominum suum dicens. Dixit Dominus Domino meo. sede ad dexteram meam. donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum. Si ergo David in spiritu + vocat eum Dominum. quomodo filius ejus est. Et nemo poterat et respondere verbum nec ausus fuit quisquam ex illa die amplius eum interrogare. Tunc Jesus locutus est ad turbas. et ad discipulos suos dicens. Super cathedram Moysis sederunt scribae et Pharisaei. Omnia ergo. quaecumque dixerint vobis, . . . . servate et facite. secundum opera vero eorum. nolite facere. dicunt enim. et non faciunt. Alligant enim onera gravia. et inportabilia. et inponunt super umeros hominum. digito autem suo. nolunt ea movere. Omnia vero opera sua faciunt. ut videantur ab hominibus. dilatant enim phylacteria sua. et magnificant fimbrias vestimentorum suorum. Amant autem primos discubitus in cenis. et primas cathedras in synagogis. et salutationes in foro. et vocari ab hominibus Rabbi. Vos autem nolite vocari Rabbi. Unus est enim Magister vester. omnes autem vos fratres estis. Et patrem. nolite vobis vocare super terram. unus est enim Pater vester. qui in caelis est. Neque vocemini magistri unus est enim Magister vester Christus. Qui autem major est vestrum. erit vester minister. Qui autem se exaltaverit humihabitur. et qui se humiliaverit. exaltabitur. Vae autem vobis. Scribe et Pharisaei hypocrite. qui devoratis domos viduarum. sub optentu prolixe orationis. propterea sumetis pluriorem damnationem. Vae vobis Scribae, et Pharisaei hypocritae quia cludetis regnum caelorum ante homines. Vos enim non intratis neque introeuntes. sinitis intrare. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae quia circuitis mare et aridam. ut faciatis unum proselytum. et cum factus fuerit. facitis eum filium gehennae duplo quam vos. Vae vobis duces caeci qui dicitis. Quicunque juraverit in templum nihil est qui autem juraverit in aurum templi. debitor est. Stulti et caeci. Quid enim majus est. aurum. an templum quod sanctificat aurum. Et quicunque juraverit in altare. nihil est. si quis autem juraverit in donym quod est super illud. debitor est. Stulti et caeci Quid enim majus est. donum an altare. quod sanctificat donum. Qui ergo juraverit per altare. jurat in eo. et in omnibus quae super illum sunt. Et qui juraverit in templo jurat in illo. et in eo qui habitat in ipso. et qui juraverit in caelo. jurat per thronum Dei. et in eum qui sedet super eum. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae. quia decimatis mentam. et anetum. et cyminum et reliquistis quae graviora sunt legis. judicium et misericordiam et fidem Haec oportuit facere. et illa non omittere Duces caeci. excolantes culicem. camelum autem gluttientes. Vae vobis Scribae et Pharisaei hypocritae. qui emundatis. quod de foris est calicis et parapsidis. intus autem. pleni estis rapina. et injustitia. Pharisaee caece munda prius quod intus est calicis et parapsidis. ut fiat et id quod de foris est mundym. Vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae. quia similes estis sepulcris dealbatis. quae a foris parent hominibus speciosa. intus vero. plena sunt ossibus mortuorum. et omni spurcitia. Sic et vos. a foris quidem paretis hominibus justi. intus autem pleni estis simulatione. et iniquitate. Vae vobis scribae et Pharisaei hypocritae. quia aedificatis sepulchra prophetarum. et ornatis monumenta justorum. et dicitis Si fuissemus in diebus patrum nostrorum. non essemus socii eorum. in sanguine prophetarum. Itaque testimonium perhibetis vobis metipsis quia filii estis eorum qui prophetas occiderunt. Et vos impletis mensuram patrum vestrorum. serpentes progenies viperarum. quomodo fugietis a judicio gehennae.
Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas et sapientes. et scribas. et ex illis occidetis et crucifigetis. et ex eis flagellabitis in synagogis vestris. et persequemini. de civitate in civitatem. ut veniat super vos omnis sanguis justus qui effusus est super terram. a sanguine Abel justi. usque ad sanguinem Zachariae filii Barachiae quem occidistis inter templum et altare. Amen dico vobis. quia venient haec omnia. super generationem istam. Hierusalem. Hierusalem quae occidis prophetas et lapidas eos qui missi sunt ad te. quotiens volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alis suis et noluisti. Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta. Dico enim vobis quia + non me videbitis amodo donec dicatis. Benedictus qui venit in nomine Domini. Et egressus Jesus de templo ibat. Et accesserunt ad eum discipuli ejus ut ostenderent ei aedificia templi. Jesus autem dixit eis. Videtis haec omnia. Amen dico vobis. non relinquetur hic lapis super lapidem qui non destruatur. Sedente autem eo super montem Oliveti. accesserunt ad eum discipuli secreto dicentes. Dic nobis, quando haec erunt et quod signum adventus tui. et consumationis saeculi. Et respondens Jesus. dixit eis. Videte. ne quis vos seducat. Multi enim venient in nomine meo. dicentes Quia ego sum Christus. et multos seducent. Audituri autem estis proelia. et opiniones proeliorum Videte ne terreamini. Oportet enim haec omnia fieri. sed nondum est finis. Exurget enim gens super gentem, et regnum super regnum, et erunt pestilentiae et fames. et terremotus per loca. Haec autem omnia, initia sunt dolorum. Tunc tradent vos in tribulationes. et in conventicula. et potestatibus, et coram regibus stabitis. et occident vos. et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. Et tunc scandalizabuntur multi. et tradent alterutrum. et odio habebunt invicem. Et multi pseudoprophetae insurgent, et seducent multos. Et quoniam abundabit iniquitas. refrigescit caritas multorum. Qui autem perseveraverit usque in finem. hic salvus erit. Et praedicabitur hoc Evangelium regni. in universo orbe. in testimonium omnibus gentibus, et tunc veniet finis. Cum ergo videritis. abominationem desolationis quod dictum est a Danielo propheta. stante + in loco sancto. qui legit intellegat. tunc qui in Judaea sunt fugiant ad montes, et qui in tecto est, non descendat tollere aliquid de domo sua. et qui in agro est non revertatur tollere vestimenta sua. Vae autem praegnantibus et nutrientibus in illis diebus. Orate autem. ut non fiat fuga vestra hieme vel sabbato. Erit enim tunc tribulatio magna. qualis non fuit ab initio mundi usque modo. neque fiet. Et nisi breviati fuissent dies illi. non fieret salva omnis caro. sed propter electos. breviabuntur dies illi. Tunc si quis vobis dixerit. Ecce hic est Christus aut illic. nolite credere. Exurgent enim pseudochristi et pseudoprophetae. et dabunt signa magna et prodigia. ita ut in errorem inducant. si fieri potest. etiam electos. Ecce praedixi vobis. Si autem dixerint vobis. Ecce in deserto est, nolite exire. ecce in penetrabilibus nolite credere. Sicut enim fulgur. exit ab oriente, et paret usque ad occidente. ita erit et adventus filii hominis. Ubicunque fuerit corpus illic congregabuntur.
aquilae. + Statim autem post tribulationem dierum illorum. sol obscurabitur. et luna non dabit lumen suum. et stellae cadent de caelo. et virtutes caelorum commovebuntur. et tunc apparebit signum fili hominis in caelo. et tunc plangent omnes tribus terrae. et videbunt filium hominis. venientem in nubib caeli. cum virtute et gloria multa. Et mittet angelos suos cum tuba et voce magna. et congregabunt electos ejus a quattuor ventis, a summis caelorum usque ad terminos eorum. Ab arbore autem fici discite parabolam. cum jam ramus ejus tener fuerit. et folia nata. scitis quia prope est aestas. ita et vos cum videritis haec omnia fieri scitote. quia prope est ad januis. Amen dico vobis quia non praeteribit haec generatio donec omnia fiant. Caelum et terra transibunt. verba autem mea non praeteribunt. De die autem illa et hora. nemo scit. neque angeli caelorum neque filius + nisi pater meus solus. Sicut autem in diebus Noe ita erit et adventus fili hominis. Sicut enim erant in diebus illis + ante diluvium manducantes et bibentes. nubentes. et nuptum tradentes. usque in diem quo introivit Noe in arca et non cognoverunt. donec venit dilluvium et perdidit omnes. ita erit et adventus filii hominis.. . . . Tunc. duo erunt in agro unus adsumetur et unus relinquetur. Duae molentes in mola una adsumetur et alia relinquetur. Duo in lecto uno. unus adsumetur et alius relinquetur. + Vigilate ergo. quia nescitis. qua die Dominus vester venturus est. Illud autem scitote quia si sciret pater familias qua hora fur venit + vigilaret utique et non sineret. perfodiri domum suam. Ideoque et vos estote parati. quia hora qua nescitis. filius hominis venturus est. Quis nam est fidelis servus et prudens. quem constituit dominus ejus supra familiam suam ut det illis cibum in tempore. Beatus ille servus. quem con venerit dominus ejus invenerit facientem sic. Amen dico vobis. quia super omnia bona sua constituet eum. Si autem dixerit malus servus ille in corde suo. Moram facit dominus meus venire. et incipiet percutere conservos suos. mandycet autem et bibat cum ebriosis. veniet dominus servi illius in die qua non sperat. et hora qua ignorat et dividet eum partesque ejus. ponet cum hypocritis. illic erit fletus et stridor dentium. Tunc simile erit regnum caelorum decem virginibus quae accipientes lampadas suas exierunt obviam sponso. et sponsae. Quinque autem ex eis erant prudentes. et quinque fatuae. sed quinque fatuae. acceptis lampadibus suis +. non sumserunt oleum secum. prudentes vero acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus. Moram autem facientem sponso. dormitaverunt omnes. et dormierunt. Media autem nocte clamor factus est. Ecce sponsus venit. exite obviam ei. Tunc. surrexerunt omnes virgines illae. et ornaverunt lampadas suas. Fatuae autem. sapientibus dixerunt. Date nobis de oleo vestro. quia lampadae nostrae. extinguntur. Responderunt prudentes dicentes. Ne forte non sufficiat nobis et vobis ite potius ad vendentes et emite vobis. Dum autem irent. emere venit sponsus. et quae paratae erant. intraverunt cum eo ad nuptias. et clausa est janua. Postea autem venerunt relique + virgines dicentes. Domine Domine aperi nobis. Quibus respondens dixit. Amen dico vobis quia non novi vos. Vigilate ergo quoniam nescitis diem neque horam. Sicut enim homo peregre proficiscens. vocavit servos suos. et tradidit illis substantiam suam. Et uni dedit quinque talenta. alii autem duo. alii vero unum. unicuique autem. secundum propriam virtutem. et profectus est. Statim autem abiit. qui quinque talenta acceperat. et operatus est in eis. et lucratus est alia quinque talenta. Similiter. et qui duo acceperat. lucratus est alia duo. Qui autem unum talentum acceperat. abiit et fodit in terram et abscondit pecuniam domini sui. Post multum vero tempus venit dominus servorum illorum. et posuit raditionem cum eis. Et accedens qui quinque talenta acceperat. obtulit alia quinque talenta dicens. Domine quinque talenta mihi tradidisti. ecce alia quinque superlucratus sum. Et ait illi dominus ejus. Euge serve bone et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis super multa te constituam intra in gaudium domini tui. Accedens autem et qui duo talenta acceperat dixit. Domine duo talenta tradidisti mihi. ecce alia duo talenta superlucratus sum. Ait illi dominus ejus. Euge serve bone et fidelis. quia super pauca fuisti fidelis. super multa te constituam. intra in gaudium domini tui. Accedens autem. et ille qui unum talentum acceperat ait. Domine. scio te. quia homo durus es. metis. ubi non seminasti. et congregas ubi non sparsisti. et timens abii. et abscondi talentum tuum in terram. ecce habes quod tuum est. Respondens autem dominus dixit ei Serve male et piger. sciebas quod meto ubi non semino. et colligo ubi non sparsi. Oportuit ergo te. committere pecuniam meam nummulariis. et veniens ego. cum usuris utique recepissem quod meum est. Tollite itaque ab eo talentum et date ei qui habet decem talenta. Omni enim habenti dabitur et abundabit ei autem qui non habet et quod videtur habere auferetur ab eo. Et inutilem servum proice in tenebras exteriores. illic erit fletus et stridor dentium . . . Cum autem venerit filius hominis in majestate sua. et omnes sancti angeli cum eo. tunc sedebit super sedem majestatis suae. et congrabuntur ante eum omnes gentes. et seperabit eos ab invicem sicut pastor segregat oves ab haedis. et statuet. oves + a dextris suis haedos antem a sinistris. Tunc dicet rex his qui a dextris ejus erunt Venite benedicti Patris mei. possidete regnum paratum vobis a constitutione mundi. Esurivi enim et dedistis mihi manducare. sitivi. et potastis me. hospes eram. et collegistis me. nudus. et cooperuistis me. infirmus fui. et visitastis me. in carcerem fui et venistis ad me. Tunc respondebunt ei justi dicentes Domine. quando te vidimus esurientem et pavimus aut sitientem et potavimus. quando autem te vidimus hospitem. et colleximus aut nudum et cooperuimus. aut quando te vidimus infirmum aut in carcere. et venimus ad te. Et respondens rex dicet illis. Amen dico vobis quamdiu fecistis uni de his fratribus meis minimis. mihi fecistis. Tunc dicet. et his qui a sinistris erunt. Discedite a me maledicti in ignem aeternum. qui paratus est diabolo et angelis ejus. Esurivi enim et non dedistis mihi manducare. sitivi. et non dedistis mihi potum. hospes fui et non suscepistis me. nudus et non cooperuistis me. infirmus et in carcerem et non visitastis me. Tunc respondebunt ei et ipsi dicentes. Domine quando te vidimus esurientem au sitientem. au hospitem. au nudum. au infirmum. au in carcerem et non ministravimus tibi. Tunc respondebit illis dicens. Amen dico vobis Quamdiu non fecistis uni de minoribus his nec mihi fecistis. et hibunt hii. in suplicium aeternum. justi autem in vitam aeternam. Et factum est postquam consummasset Jesus sermones hos omnes. dixit discipulis suis. Scitis. quia post viduum Pascha fiet. et filius hominis tradetur. ut crucifigatur.
Tunc congregati sunt principes sacerdotum et scribae et seniores populi. in atrium principis sacerdotum qui dicebatur Caiphas.
Et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent et occiderent. Dicebant autem Non in die festo. ne forte tumultus fieret in populo.
Cum autem esset Jesus in Bethania in domo Simonis leprosi. accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti praetiosi. et effudit super caput ejus recumbente eo. +
Videntes autem discipuli ejus indignati sunt dicentes. Ut quid perditio haec. poterat enim istut venundari multo praetio et dari pauperibus. Quod cognito Jesus ait illis Quid molesti estis mulieri opus enim bonum operata est in me. Nam semper pauperes vobis habetis me autem non semper habebitis.
Mittens enim haec unguentum hoc super corpus meum ad sepeliendum me fecit.
Amen dico vobis ubicunque praedicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo dicetur et quod haec fecit in memoriam ejus. Tunc abiit unus ex duodecim. qui dicitur Judas Scariothes. at principes sacerdotum et ait illis. Quid vultis mihi dare et ego vobis eum tradam. At illi statuerunt ei XXX. argenteos. Et exinde quaerebat opportunitatem ut eum traderet.
Prima autem die azimorum accesserunt discipuli ad Jesum dicentes ei. Ubi vis paremus tibi manducare Pascha. At ille + dixit Ite in civitatem ad quemdam et dicite ei. Magister dicit. Tempus meum prope est. aput te facio Pascha cum discipulis meis. Et fecerunt discipuli. sicut praecepit illis Jesus et paraverunt Pascha. Vespere autem facto discumbebat Jesus cum duodecim discipulis. Et edentibus illis. dixit Amen dico vobis. quia unus vestrum traditurus est me. Et contristati valde. coeperunt singuli dicere Numquid ego sum Domine. At ipse respondens ait Qui intingit mecum manum in parapside hic me tradet. Filius quidem hominis vadit sicut scribtum est de eo. vae autem homini illi per quem filius hominis traditur. bonum erat illi si natus non fuisset homo ille. Respondens autem Judas qui traditurus erat + eum dixit: Numquid ego sum Rabbi. Ait illi Jesus. Tu dixisti. Caenantibus autem eis accepit Jesus panem et benedicens fregit et dedit discipulis suis dicens. Accipite et edite. hoc est enim corpus meum. Et accipiens calicem gratias egit et dedit illis dicens. Bibite ex hoc omnes Hic est enim sanguis meus. novi testamenti qui pro multis effundetur in remissione. peccatorum. Dico autem vobis quia non bibam amodo ex hac generatione vitis usque in diem illum. cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei.
Et ymno dicto. exierunt in montem Oliveti. Tunc dicit illis Jesus. Omnes vos scandalum patiemini in me in hac nocte. Scribtum est enim. Percutiam pastorem. et dispargentur oves gregis. Sed postquam resurrexero. praecedam vos in Galileam. . Respondens autem Petrus ait illi Etsi omnes scandalizati fuerint in te. ego numquam scandalizabor. . . Ait illi Jesus Amen dico tibi quia in hac nocte. antequam gallus cantet ter me negabis. Ait illi Petrus. Etiam si me opportuerit mori tecum non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt. Tunc venit cum eis Jesus in locum qui dicitur Gethsamani +. et dixit discipulis suis Sedete hic donec vadam illuc orare. Et adsumpto Petro. et duobus filiis Zebedei. coepit contristari. et maestus esse. Tunc ait illis Jesus Tristis est anima mea usque ad mortem. sustinete hic et vigilate mecum. Et progressus pusillum procidit in faciem suam orans et dicens. Pater meus. si possibile est transfer a me calicem istum. Verumtamen non sicut ego volo sed sicut tu. Et venit ad discipulos suos et invenit eos dormientes. et ait Petro. sic non potuistis una hora vicilare mecum. Vigilatte et orate. ut non intretis in temtationem. Spiritus quidem promtus est caro autem infirma.
Iterum. secundo abiit. et oravit dicens. Pater meus si non potest. hic calix transire a me. nisi illud bibam. fiat voluntas tua. Et venit iterum et invenit eos dormientes. erant enim oculi eorum gravati. Et relictis illis. abiit iterum et oravit tertio eumdem sermonem dicens. Tunc venit ad discipulos suos et ait illis. Dormite jam et requiescite: ecce adpropinquavit hora. et filius hominis tradetur in manus peccatorum. Surgite eamus. ecce adpropinquavit qui me tradet. Et adhuc eo loquente ecce Judas unus ex duodecim venit et cum eo turba multa cum gladiis et fustibus missi a principibus sacerdotum. et senioribus plebis. Qui autem tradebat eum dedit eis signum dicens. Quem osculatus fuero ipse est tenete eum. Et confestim accedens ad Jesum dixit. Habe Rabbi. Et osculatus est eum. Dixit autem illi Jesus. Ad quod venisti amice. Tunc accesserunt et manus injecerunt in Jesum. et tenuerunt eum. Et unus ex eis qui erat cum Jesum. extendens manum. exemit gladium suum. et percussit + servum principis sacerdotum et amputavit + auriculam ejus. Tunc ait illi Jesus. Converte gladium tuum in locum suum. Omnes enim qui peremerint gladio gladio peribunt. An putatis quia. non possum rogare Patrem meum et exhibebit mihi plusquam duodecim milia legiones angelorum. Quomodo ergo implebuntur Scripturae Prophetarum quia sic oportet fieri.
In illa hora dixit Jesus turbis Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus conpraehendere me. cottidie apud vos sedebam docens in templo et non me tenuistis. Hoc autem totum factum est ut adimplerentur Scribturae Prophetarum. Tunc discipuli omnes relicto eo fugerunt. At illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caiphan. principem sacerdotum. ubi scribae et seniores convenerant. Petrus autem sequebatur eum a longe usque ad domum principis sacerdotum. Et ingressus intra sedebat cum ministris ut videret finem rei. Principes autem sacerdotum et seniores et omnes concilium quaerebant falsum testimonium adversus Jesum ut eum morti traderent. et non invenerunt.
Et cum multi falsi testes accessissent. non invenerunt culpam. Novissime autem venerunt duo falsi testes et dixerunt Hunc audivimus dixisse + Possum destruere templum Dei. et post triduum aedificare illud Et exurgens princeps sacerdotum. ait illi Nihil respondes ad ea. quae isti adversum te testificantur. Jesus autem tacebat. Et respondens + princeps sacerdotum ait illi Adjuro te per Deum vivum ut dicas nobis, si tu es Christus filius Dei. Dicit illi Jesus. Tu dixisti. verumtamen dico vobis amodo videbitis filium hominis sedentem ad dexteram virtutis + et venientem in nubibus caeli. Tunc princeps sacerdotum conscidit vestimenta sua dicens:
Blasphemavit. quid adhuc egemus testibus, ecce nunc audistis blasphemiam ejus + quid vobis videtur. At illi respondentes dixerunt. Reus est mortis. Tunc expuerunt in faciem ejus. et colaphis eum caeciderunt. alii autem palmas in faciem ei dederunt dicentes Prophetiza nobis Christe quis est qui te percussit. Petrus vero sedebat foris in atrio. et accessit ad eum una ex ancillis dicens. Et tu cum Jesu Galileo eras. At ille negavit coram omnibus dicens. Nescio quid dicis: Exeunte + autem illo janua vidit eum alia et ait his qui erant ibi. Et hic cum Jesu Nazareno erat Et iterum negavit cum juramento dicens Quia non novi hominem. Post pusillum autem accedentes qui ibi stabant dixerunt Petro Vere et tu ex illis es. nam et loquella tua manifestum te facit. Tunc coepit detestari et jurare. quod non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit. Et recordatus est Petrus verbi Jesu quod dixerat ei +. Prius quam gallus cantet. ter me negabis. Et egressus foras flevit amare. Mane autem facto consilium fecerunt omnes principes sacerdotum et seniores populi adversus Jesum ut eum morti traderent. Et vinctum adduxerunt eum et tradiderunt Pontio Pilato praesidi. Tunc videns Judas qui eum tradidit quia ad judicium ductus est. paenitentia ductus. revocavit triginta argenteos principibus sacerdotum et senioribus dicens. Peccavi tradens sanguinem justum. Illi autem dixerunt. Quid ad nos tu videris.
Et projectis argenteis in templo recessit et abiens laqueo se suspendit. Tunc principes sacerdotum acceptis argenteis dixerunt Non licet eos mittere in corban quia praetium sanguinis est. Consilium autem accepto emerunt ex illis agrum figuli ad sepulturam peregrinorum Propter hoc vocatus est ager ille ager sanguinis. usque in hodiernum diem. Tunc adimpletum est, quod dictum est per Hieremiam Prophetam dicentem. Et acceperunt triginta argenteos. praetium adpraetiati. quod adpraetiaverunt filiis rael et dederunt eos in agrum figuli. sicut praecepit mihi Dominus. Jesus autem stetit ante praesidem. et interrogavit eum praeses. dicens Tu es rex Judaeorum. Dicit ei Jesus. Tu dicis.
Et cum accusaretur a principibus sacerdotum et senioribus. nihil respondit. Tunc dicit illi Non audis. quanta adversum te testificantur. Et non respondit ei ullum + verbum. ita ut miraretur praeses vehementer. Per diem autem sollemnem. consueverat preses. dimittere populo unum vinctum quem voluissent. Habebant + autem tunc vinctum insignem qui dicebatur Barabbas. Congregatis autem illis. dixit Pilatus. Quem vultis dimittam vobis. Barabban an Jesum qui dicitur Christus. Sciebat enim, quod per invidiam tradiderunt eum Sedente autem illo pro tribunali. misit ad illum uxor ejus dicens. Nihil tibi et justo illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum. . Princeps autem sacerdotum et seniores persuaserunt populis. ut peterent Barabban. Jesum vero perderent. Respondens autem Pilatus preses ait illis. Quem vultis ex duobus dimittam + vobis. At illi dixerunt. Barabban +. Dicit illis Pilatus Quid igitur faciam de Jesu. qui dicitur Christus. Dixerunt ei omnes Crucifigatur. Ait illis praeses. Quid enim mali fecit. Illi vero vehementer clamabant dicentes. Crucifigatur. Videns autem Pilatus quia nihil proficeret sed magis tumultus fieret. accepta aqua. lavit manus coram populo. dicens Innocens ego sum. a sanguine hujus justi vos videritis. Et respondens universus populus dixit. Sanguis hujus super nos. et super filios nostros. Tunc dimisit illis Barabban Jesum autem flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur. Tunc milites praesidis susceperunt Jesum in praetorio et congregaverunt ad eum universam cohortem. et exuentes eum. induerunt eum tunicam purpuream. + et clamidem coxineum circumdederunt ei. et plectentes coronam de spinis. posuerunt super caput ejus et harundinem in dexteram ejus. Et procidentes ad pedes ejus inludebant eum dicentes. Habe rex Judaeorum. Et expuentes in eum acceperunt harundinem et percutiebant caput ejus. Et postquam illuderunt eum exuerunt eum clamidem et induerunt eum vestimenta ejus. et duxerunt ut eum crucifigerent. Exeuntes autem. invenerunt hominem Cyrineum nomine Simonem. hunc angariaverunt. ut tolleret crucem ejus. Et venientes in locum qui dicitur Golgotha quod est Calvariae locus. Dederunt ei bibere. acetum cum felle mixtum. Et cum gustasset noluit bibere. Postquam autem crucifixerunt eum. diviserunt vestimenta ejus sorte mittentes. Et sedentes servabant eum illic. Et imposuerunt super caput ejus. causam ejus scribtam. Hic est Jesus rex Judaeorum. Tunc crucifixissent cum eo duos latrones. unum a dextris. et unum a sinistris. Praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua et dicentes. Qui destrues templum Dei et in triduo illud reaedificas, salva temetipsum. Si filius Dei es descende de cruce. Similiter et principes sacerdotum inludentes eum. cum scribis et senioribus. et pharisaeis + dicebant. Alios salvos fecit. se ipsum non potest salvum facere. si rex Sdrahel est descendat nunc de cruce. ut videamus. et credamus ei. confidit in Deum liberet nunc eum si vult eum +. dixit enim quia Dei filius sum. Idipsum autem. et latrones qui crucifixi erant cum eo improperabant ei . . A sexta autem hora tenebrae factae sunt. super universam terram usque ad horam nonam. Circa horam autem nonam clamavit Jesus voce magna dicens. Heli. Heli. limasabacthani. hoc est. Deus meus. Deus meus. ut quid me dereliquisti. Quidam autem. illic stantes. et audientes. dicebant. quia Helian vocat iste. Et continuo adcurrens unus ex eis accepta spongea implevit aceto. et imposuit harundini. et dabat ei bibere. Ceteri autem dicebant. Sine videamus si + venit Helias salvare eum. Jesus autem. iterum clamans voce magna. emisit spiritum. Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum. et terra mota est. et petrae scissae sunt. et monumenta aperta sunt. et multa corpora sanctorum. qui dormierant. surrexerunt. Et exeuntes de monumentis. post resurrectionem ejus. introierunt in sanctam civitatem. et apparuerunt multis . . Centurio autem et qui cum eo erant custodientes Jesum. viso terremotu. et his quae fiebant. timuerunt valde dicentes. Vere Dei filius est iste. Erant autem ibi mulieres multae. a longe videntes +. quae secutae erant Jesum a Galilea ministrantes ei. inter quas erat Maria Magdalene et Maria Jacobi. et Joseph mater et mater filiorum Zebedei. Cum autem sero factum esset venit quidam homo dives ab Arimathia + nomine Joseph qui et ipse discipulus erat Jesu. Hic accessit ad Pilatum et petit corpus Jesu. Tunc Pilatus jussit dari corpus. Et accepto corpore Jesu Joseph. involvit illud in sindone munda Et posuit eum in monumento suo novo. quod exciderat in petra. Et advolvens saxum magnum ad ostium monumenti. abiit. Erat autem ibi Maria Magdalene et altera Maria sedentes contra sepulcrum. Altera autem die. quae est post parascedem. convenerunt principes sacerdotum et pharisaei ad Pilatum dicentes. Domine recordati sumus quod seductor ille dixit adhuc vivens Post tertium diem resurgam. Jube ergo custodiri sepulcrum usque in diem tertium. ne forte venientes discipuli ejus furentur eum et dicant plebi. Resurrexit a mortuis. Et erit novissimus error. pejor priori Ait illis Pilatus. Habetis custodes + ite et custodite sicut scitis. Illi autem abeuntes munierunt sepulcrum signantes lapidem cum custodibus. Vespere autem sabbati quae lucessit in prima sabbati. venit Maria Magdalene et altera Maria. videre sepulcrum. Et ecce terremotus factus est magnus Angelus autem Domini descendit de caelo et accedens revolvit lapidem ab osteo. et sedit super eum. erat autem aspectus ejus sicut fulgur. et vestimenta ejus candida + sicut nix.
Prae timore autem ejus exterriti sunt custodes et facti sunt velut mortui. Respondens autem angelus. dixit mulieribus. Nolite timere vos. scio enim quod Jesum qui crucifixus est quaeritis. non est hic surrexit enim sicut dixit. Venite et videte locum. ubi positus erat Dominus. Et cito euntes dicite discipulis ejus quia resurrexit a mortuis. et ecce praecedit vos in Galileam ibi eum videbitis. sicut dixit vobis. Et exierunt cito de monumento cum timore et gaudio magno currentes nuntiare discipulis . . ut autem abierunt nuntiare discipulis ejus. Et ecce Jesus occurrit illis dicens. Habete. Illae autem accesserunt et tenuerunt pedes ejus. et adoraverunt eum. Tunc ait illis Jesus.
Nolite timere ite nuntiate fratribus meis. ut eant in Galileam et ibi me videbunt. Quae cum abissent ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem et nuntiaverunt principibus sacerdotum omnia quae facta fuerant. Et congregati cum senioribus. consilio accepto tollentes pecuniam copiosam dederunt militibus dicentes. Dicite quia discipuli ejus nocte venerunt et furati sunt eum nobis dormientibus. Et si hoc auditum fuerit a Praeside. nos suademus ei. et securos vos faciemus. At illi accepta pecunia fecerunt sicut erant docti. Et divulgatum est verbum istud apud Judaeos usque in hodiernum diem. Undecim autem discipuli abierunt in Galileam in montem in quo constituerat illis Jesus. Et videntes eum adoraverunt. quidam autem dubitaverunt. Et accedens Jesus. locutus est eis dicens. Data est mihi omnis potestas in caelo et in terra. Euntes ergo docete omnes gentes. baptizantes eos in nomine Patris et Fili et Spiritus sancti. docentes eos servare omnia quaecunque mandavi vobis. Et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi. Amen +.
EVANGELIUM SECUNDUM MATTHAEUM EXPLICIT.--