Epistolae (Eligius Noviomensis; Audoenus Rothomagensis), J. P. Migne
EPISTOLA SANCTI ELIGII AD SANCTUM DESIDERIUM CADURCENSEM EPISCOPUM.
( Vide supra, hujusce tomi col. 259.)
SANCTI ELIGII CHARTA Qua ecclesiae a se conditae in agro Solemniacensi donat ipsum agrum Solemniacensem, ea lege ut ibi habitantes regulam teneant sancti Benedicti et sancti Columbani (ann. 631). (0657D)In nomine Patris et Filii et Spiritus sancti. Ego Eligius, servus omnium servorum Christi, dominae sacrosanctae ecclesiae, quam in honorem sanctorum Petri et Pauli apostolorum, Pancratii et Dionysii, cum sociis suis, Martini, Medardi, Nevidii [ Mab. (0658D)Remigii] atque Germani confessorum in suburbio Lemovicensi, in terra et fundo agri Solemniacensis, Deo auctore, construxi, ubi, et auspice Christo praeesse dignoscitur vir venerabilis Remaclius [ Mab., Rimaclus] abbas, cum reliquis fratribus. Legum latores (0659A)de singulis quibusque rebus quid humana fragilitas custodiat expressius decreverunt. In cessionibus vero solum tantum dixerunt possessionem sufficere. Ideoque et ego supplex vester, considerans molem peccaminum meorum, ut merear ab ipso exui, et a Domino sublevari, cedo vobis parva pro magnis, terrena pro celestibus, temporalia pro aeternis. Cessum esse volo, ac de meo jure in vestro dominio transfundo, hoc est, supradictum agrum Solemniacensem, qui mihi ex munificentia gloriosissimi et piissimi domini Dagoberti regis obvenit, cum aedificiis quae in ipso agro vel intra muros supradictae civitatis esse noscuntur, cum omnibus adjacentiis suis, cum mancipiis fidelibus [ Mab., mansionariis], coloniis, originariis, inquilinis ac servis, vel ac coloniis (0659B)[ Mab., accolanis] ibidem commorantibus, cum dominiis [ Mab., condominis], vineis, pratis, pascuis, silvis, arboribus pomiferis seu impomiferis, aquis, aquarumve ductibus, itibus ac reditibus, cum speciebus vel omnibus rebus mobilibus et immobilibus, cum omni termino et integro suo statu, cum quadrupedibus omnibus et jumentis et pecoribus, cum omni supellectili et praesidio inexquisitae domus, sicut a me usque nunc possidetur, vel quidquid ad ipsos agros pertinere videtur, ut superius sum proffessus, meo exinde subtracto dominio, vestrae dominationi de praesenti cedo perpetualiter, in Dei nomine, a vobis vel vestris successoribus in jam dicto monasterio habitantibus possidendos, exceptis libertis meis, quibus per cartulam dignarum [ Mab., vel (0659C)denarium] manum misi, aut in ingenuitate integra maneant, et vestram tuitionem vel deffensionem in omnibus habeant: ea tamen conditione interposita, ut vos vel successores vestri tramitem religionis sanctissimorum virorum Luxoviensis monasterii consequamini, et regulam beatissimorum Patrum Benedicti et Columbani firmiter teneatis. Nullam potestatem nullumque jus episcopus vel qualibet alia persona, in praefato monasterio, neque in rebus, neque in personis, nisi tantum gloriosissimus princeps, penitus sit habiturus. Si quis sane, quod fieri non credo, contra hoc cessionis meae munusculum quod pro felicitate regum, et animae meae remedio, et pro exoranda populi pace, et pro servorum Dei quiete, omnipotenti obtuli (Deo dolose seu propria (0659D)voluntate aut cujusvis gentis imperio cessante dolo) venire, aut in aliquo refragator esse tentaverit, vel repletus spiritu immundo, qui Christianorum semper conatur evellere facta, consilium dederit aut adminiculum praebuerit, vel quodcumque solatium praestare visus fuerit, ut et devotionis meae oblatio in aliquo, quod divina potentia non permittat, corrumpatur; (0660A)veniat super eum ira Dei omnipotentis, et, sicut Datan et Abiron, vivens in infernum descendat; deleatur de libro viventium, et cum justis non scribatur; sitque super eum peccator, et diabolus stet a dextris ejus; cum judicatur, exeat condemnatus, et oratio ejus fiat in peccatum; fiant dies ejus pauci, et dignitatem ejus accipiat alter; fiant filii ejus orphani, et uxor ejus vidua; commoti amoveantur filii ejus, et mendicent et ejiciantur de habitationibus suis; scrutetur foenerator omnem substantiam ejus, et diripiant omnes labores ejus; non sit illi adjutor, nec sit qui misereatur pupillis ejus: fiant nati ejus in exterminio; in una generatione deleatur nomen ejus in conspectu Domini, et peccatum matris ejus non deleatur; fiat contra Dominum (0660B)semper ut dispereat de terra memoria ipsius, et insuper inferat fisci juribus auri libras decem et argenti pondo viginti, stante nihilominus in perpetuum hujus cessionis meae decreto. Te vero, clementissime princeps, per regem regum exorare praesumo, qui omnia regna suo pugillo constringit, ut hanc voluntatis meae cessionem numquam patiaris in aliquo refragari. Simili modo, te, beatissime pater, Remacle abba, tuosque successores vel subjectos, postulo per individuae Trinitatis majestatem, obtestor et per illam immarcessibilem ( Mab., innumerabilem] omnium sanctorum, angelorum, archangelorum, patriarcharum, prophetarum, apostolorum, martyrum et confessorum catervam exoro, ut regulam supradictorum Patrum, quam in saepe memorato monasterio (0660C)Luxoviense tenent, teneatis [ Mab., omni custodia teneatis], et vigilias atque obsecrationes ad placandam iram furoris Dominis assidue intendatis. Quod si aliqua tepiditate faciente, seu subjectorum tumore impediente, a te vel successoribus tuis saepe memorata regula fuerit dempta, vel in aliquo praetermissa, et ferventer pro Dei timore a vobis non fuerit adimpleta, licentiam habeat Luxoviensis abbas, qui tunc temporis fuerit, et ex quorum regula tu nobis complacens aliis [ Mab., in hoc monasterio aliis] es praelatus, negligentem quem viderit [ Mab., videris], seu abbatem, seu subjectum de hoc monasterio, quod constitui bono animo, castigare; ut continuo correctus, talis inveniatur qui pro faelicitate et gloria principis, et absolutione scelerum meorum, (0660D)Domini indesinenter valeat exorare misericordiam. Sic tamen ut nulla diminutio in rebus, vel facultate ipsa, praeter quod supra habetur insertum, a saepe memorato abbate Luxoviensi [ Mab., principe], ullo unquam tempore inferatur. Et quia, ut superius sum pollicitus, munuscula ipsa ex largitate christianissimi et piissimi domni Dagoberti regis (0661A)videor habere et possidere, ideo ut perpetuum in Dei nomine ipsa cessionis meae epistola sortiatur effectum, praefato principi obtuli confirmandam, cujus et de praesenti [ Mab., pietas de praesenti] sacratissima manu sua roboratam promulgavit autoritatem. In qua cessionis meae cartula stipulatione et sponsione subnixa, infra manu propria subscripsi, et in testimonium subscribi [ Mab., et qui pro testimonio subscriberent] de praesenti rogavi. Facta cessio sub die duodecima Kalendas Decembris, anno Christi sexcentesimo quadragesimo primo, anno decimo regni gloriosissimi domini nostri Dagoberti regis, faeliciter, in Christi nomine. Eligius [ Mab., Elegius], servus servorum Dei, cessionem a me factam relegi et subscripsi. In Dei nomine ego (0661B)Adeodatus epus, rogante homine Dei filio meo dño Elegio, hanc cessionem subscripsi in Xpi nomine. Madegisolus [ Mab., Madegisolus episcopus, subscripsi. Canoaldus epus, rogatus ab Eligio, hanc cessionem cum sua cartula subscripsi. [ Mab., hic addit Maximus episcopus, rogatus ab Eligio, hanc cessionis suae cartulam subscripsi. Deotemus [ Mab., Dacremus] (0662A)peccator, rogatus a supradicto Eligio, subscripsi. Galapius [ Mab., Solapius] peccator, rogatus a supradicto, subscripsi. ( Maurinus episcopus, rogatus ab Eligio, hanc cessionem cum sua cartula subscripsi.) In Christi nomine Lupus, ac si indignus epus, rogatus hanc epistolam subscripsi. Ildegarius peccator subscripsi. Arogectualis Eligio pro testimonio subscripsi. Crannolinus [ Mab., Chramnalenus] pro testimonio subscripsi. [ Mab., hic add. Gundanus subscripsi.] Agoricius subscripsi. Crannovaldus [ Mab., Chramnoaldus] pro testimonio subscripsi. Agorichius hanc epistolam subscripsi et culs. Childerannio seu Baso [ Mab., Childeramenensis Baso], rogatus a supradicto fratre meo Eligio, subscripsi. Ansoaldus subscripsi. Dado, rogatus a supradicto, subscripsi. (0662B)Rabo [ Mab., Rado], rogatus a supradicto, subscripsi. Probabobertus [ Mab., Bobobertus] subscripsi. Baso [ Mab., Babo] subscripsi. Rabbo [ Mab., Baso], rogatus, pro testimonio subscripsi. Vincentius, minimus omnium levitarum Christi, rogatus a filio Eligio, hanc cessionis cartulam scripsi et subscripsi.