Migne Patrologia Latina Tomus 63
EnnTic.DiInNaL 63 Ennodius Ticinensis473-521 Parisiis J. P. Migne 1847 early modern edition, no apparatus this file was encoded in TEI xml for the University of Zurich's Corpus Corporum project (www.mlat.uzh.ch) by Ph. Roelli in 2013 Classical Latin orthography latin
Dictio in natali Laurentii
Usu rerum venit inter homines, ut quantum famae decerpitur per audaciam, superfluum non minus pereat per timorem. Superflua scribere, res jactantiae est; necessaria reticere, contemptus. Saepe vituperationis mater est, doctoris occulti laudatio. Verborum abundantiam transmittit affectio, amor suggerit quod negat ingenium. Facessat formido venerando proposito inimica. Fugitiva gloria est mens subjecta errori. Sine culpa vincitur oneris immensitate, qui ad portandam sarcinam etsi impar, tamen devotus occurrit. Marcida est sine sermone hilaritas et simulacrum moeroris occultare quod gaudeas, et afflictionis imitatio vocem in laetitia non habere.
Liber dicendi principia derivare de tempore, cum anni renascentis infantia florulenta, si valeo, dictione vernare. Nunc cum terrae succus per venas arentium virgultorum currit in gramina, et alvus sicci fomitis humori maritatus turgescit, cum in blandam lucem novelli praeseminis comae explicantur arboreae, et omnis ramorum plectura diffunditur, vel quae intra tunicam natura frondium decora solvuntur. Cum avium cantilena comitur sapore modulato, cum vita segetum glebis sepulta hiemalibus quasi algoris repagulo emissa et tepore feta concipitur. Nunc in cano flore spem fructuum metitur agricola, cum mutuis palmitum brachiis vinearum texitur aprica formositas, et ante maturitatis tempus frugiferum vultum cultura componit, dans venustatem falce domitrice, et luxuriam infecundam ferro fructificante compescens. Cum profundi gurgitis rabies blandum transit in sibilum, et enervata tepore ventorum ferocitas migrat in delicias navigantis. Cum tutum est cymbam salo laxare et anchoram in morsus absolvere. Dum fractura procellarum quae navitas hactenus terrebat, invitat, et per uda aequoris spatia somnum gubernantis admittit. Cum colore distincta gemmato vernis opibus prata ditescunt.
Te ad pontificalem apicem gravitas, pudor, pudicitia, venustas adduxit, statuat ista loco laudes, cui nunc suppetit, quod possit praedicare de moribus. Momentis enim aura popularis impellitur, et nescia examinis turba dum studiis rapitur amat incognitos. Alteri quod pius es ostendit, alteri quod severus, alteri quod bene acquisiti distributor patrimonii, alteri quod scis recte parta servare. Id studii sumit universitas, ut cum de proposita laude unusquisque vinceret, vel collatione, vel collocutione, tamen in praeconiis tuis melioris tituli ab altero vinceretur. Tu praedonis nescisti timere saevitiam, tu blandimentorum quod in malitiosis nocentius telum est, scuto constantiae venena respuisti.
VENANTIO ENNODIUS.
Domine, admiror sermonis abstinentiam quia qui exigua condiderit, nihil producit. Credis sub hac occasione profectus tui latere scientiam, et taciturnitas imperitiam prodit, et infabricata confabulatio manifestat infantiam. Interea ante inops gratia non fuisti, sciens quid diligentia, quid amantis sollicitudo flagitaret. Factus es bonarum rerum conscius, postquam te ad obtinenda quae putantur maxima transmisimus. Quod restat vale, accipiens monitoris verba, et melioratus in te scriptionis assiduitate divulga.