Cap. 7
C a p. VIII.
1 Quis mihi det te fratrem meum sugentem ubera matris meæ!

Vox ista est antiquorum justorum optantium adventum Christi in carne. Sugentem ubera matris meæ, id est, in Synagoga nasci ad nutriri juxta humanæ conditionis naturam.


Ut inveniam te foris & osculer.
Intus erat Dilectus dum in principio erat Verbum; foris, dum Verbum caro factum est. Osculer, id est, facie ad faciem videam, & ore ad os loquar.
Et jam me nemo despiciat.

Ante adventum Christi intra angustias Judææ tantum fuit Ecclesia; post ascensionem, in toto mundo dilatata fuit & venerabilis.


2 Apprehendam tem, & ducam ad domum matris meæ.

Prompta ac fideli devotione venientem excipiam; peracta carnis dispensatione, redeuntem, lætis ducam luminibus in domum matris, ubi cœlestis Jerusalem mater est nostra.


Ibi me docebis,

Facies me potiora sperare dona, quam in Lege habuissem.


Et dabo tibi poculum ex vino condito.

Id est, ferventem amore, variis virtutum pigmentis ornatum.


Et mustum malorum granatorm meorum.
Id est, gloriosam Sanctorum martyrum triumphum, qui ferventissima charitate per ferrum flammasque ad te transire non dubitant.
3 Læva ejus sub captie meo, & dextra illius amplexabitur me.

LÆva, incarnationis Christi dona designat, & dextra futura Sonctoru cum Christo gaudia exprimit.


4 Adjuro vos, filiæ Jerusalem, ne suscitetis, neque evigilare faciatis donec ipsa velit.[1]

5 Quæ est ista quæ ascendit de deserto, deliciis afflues?[2]

Vox Synagogæ mirantis quomodo Ecclesia de deserto gentilitatis in Sponsi subito amplexus ascendisset, deliciis affluens, id est, omnium donorum pulchritudine.


Innixa super Dilectum suum.

Omnia quæ habet ad gratiam Dilecti illi soli innitendo referens.


Sub arbore malo suscitavite.[3]

Respondit pro Sponsa Synagogæ ipse Sponsus. Sub arbore malo excitavite, id est, sub arbore Crucis a perpetua morte revocavi te, ut Apostolos, & cæteros electos ex Judæa.


Ibi corrupta est mater tua, ibi violata est genitrix tua.

Id est, major pars plebis Christum negando, & Barabbam eligendo, ad Crucem reprobata est.


6 Pone me ut signaculum super cor tuum, ut signaculum super brachium tuum.

Signaculum brachio vel digito ob memoriam eujuslibet rei ligamus. Per cor, cogitatio; & per brachium designatur operatio. Si me velis habere Sponsum, intus sit charitas fide non sicta, & foris operatio devota.


Quia fortis ut mors Dilectio, dura sicut Infernus æmulatio.

Fortis est usq; ad mortem mea Dilectio in te, o Synagoga! sed tua æmulatio dura in me fuit sicut Infernus. Sed verte æmulationem in dilectionem, & eris mihi Sponsa, & soror, & amica.


Lampades ejus lampades ignis atque flammarum.
Dilectionis lampades corda sunt fidelium. Ignis, propter fervorem cordis; Flaminarum, propter operationis efficaciam.
7 Aquæ multæ non poterunt extinguere charitatem, nec flumina obruent illam.

Aquas multas & flumina, tentationum dicit incursus, quæ visibiliter, vel invisibilter animas fideliu impugnare non desinunt, quibus charitas non cedit.


Si dederit homo omnem substantiam domus suæ pro charitate, quasi nihil, despicient eum.

Sancti vero totius mundi substantiam pro dilectionis magnitudine relinquentes, nisi etiam seipsos abjiciant, nihil proficiunt.


8 Soror nostra parva, & ubera non habet: quid faciemus sorori nostræ in die quando alloquenda est?

Prima nascentis Ecclesiæ de Gentibus tempora significat,[4] quando adhuc & parva fuit numero, & dominus idonea prædicare verbu. Quæ si Sponsus Synagogæ dixisset de ea, Quid faciemus sorori nostra in die quando alloquenda est? acsi aperte dicat, Parva quidem numero est Ecclesia Gentium, & necdum verbi ministerium[5] subire sufficit; quid ergo tibi videtur, o Synagoga, de sorore faciendum nostra, quando alloquenda est; id est, per verbi ministerium ducenda in fidem? Synagogæ tacende ipse Sponsus quid fieri debeat respondit.


9 Si murus est, ædificemus super eum propugnacula argentea.

Acsi diceret, Si aliquos habet in se fortes in side, vel claros ingenio, vel philosophia instructos, addemus illis propugnacula argentea, id est, scientiam divinarum Scripturarum, ut eo facilius possint tutari infirmos atque indoctos.


Si ostium est, compingamus illud tabulis cedrinis.

Si sint simplices, tamen docendi studio inhiantes; proponamus illis priorum exempla justorum, quo certius & efficacius docendi opus implere possint. Cedri, virtutes Sanctorum, & tabula, latitudinem charitatis designant. Ad hæc ipsa respondet Ecclesia.


10 Ego murus.[6]
Ego murus, ego de vivis compacta sum lapidibus, glutino charitatis adunata, & super fundamentum immobile ædificata.
Et ubera mea sicut turris, ex quo facta sum coram eo.

Id est, Doctores habens fortissimos ceu turris, qui & parvulos nutrire sciunt, & omnia maligni jacula expellere. Et hoc mihi accidit ex eo tempore quo Christus me ceconciliauit.


Quasi pacem reperiens.

Qvia ipse est pax vera, faciens utraque unum.


11 Vinea fuit pacifico in ea quæ habet populos.

Vinea, id est catholica Ecclesia, fructu abundans fidei; fuit pacifico, id est, Christo, qui omnia pacificavit in cœlis & in terris; in ea, congregatione quæ multos populos possedit ex toto orbe, non in Judæa solum.


Tradidit eam custodibus.
Prophetis & Apostolis, vel Angelicis dignitatibus.
Vir affert pro fructu ejus mille argenteos.

Id est, pro retributione æterna, hujus vineæ affert mille argenteos, id est, pro acquisitione regni cœlestis, qui est fructus vineæ, cuncta quæ mundi sunt reliquit. Millenarius numerus pro perfectione ponitur, id est, qui omnia reliquit. Argentei pro omni pecunia accipiuntur.


12 Vinea mea coram me est.

Et hæc vox Sponsi est. Verum & si te aliis commendem custodibus, tamen te semper in mea habeo præsentia, videns, & remunerans laboris tui devotionem in omnibus.


Mille tui pacifice.

Mille tui, subauditur, argenti; quasi dixisset; Qui pro amore meo cuncta sua dimittunt, in pace habent reservata, significans simpliciores in Ecclesia, qui omnem substantiam suam, millenario numero designatam, pro charitate Dei amittant.


Et ducenti his, qui custodiunt fructus ejus.

Id est, Argenti his qui custodiunt fructus ejus; qui sunt Doctores sancti, qui omnia mundi dimittunt, & in verbo prædicationis laborare non cessant. Hi duplici remuneratione, quæ ducentenario designatur, donantur apud me.


13 Qui habitas in hortis, amici ausculant.

Qvia locutio nostra finienda est, hoc ultimum vale a me audito. Semper habitat in hortis virtutum; & scito quod amici, id est, Angelici spiritus, & animæ Sanctorum, semper te considerant, & tuo gaudent profectu.


Fac me audire vocem tuam.

Id est, Vox prædicationis, quantum vales, semper audiatur a me. Ad hæ Sponsa respondit.


14 Fuge, Dilecte mi, & aßimilare capreæ, hinnuloque cervorum super montes aromatum.[7]
Acsi aperte dicat, Quoniam in carne apparens præcepta ac dona vitæ mihi tulisti, nunc his peractis, revertere in sinum Patris; & hoc mihi sit solatium, quod cum continua visione non queam te cernere, saltem crebra visitatione me consolari dignari velis.
F I N I S.
  1. Vox Christi
  2. Vox Synagogæ de Ecclesia
  3. Vox Christi ad Synagogam
  4. al. designat,
  5. al. ad verbi ministerium
  6. Vox Ecclesiæ.
  7. Vos Ecclesiæ
 Cap. 7