Migne Patrologia Latina Tomus 137
Hrothsuita Gandersheimensis > Carmen de primordiis coenobii Gardersheimensis
Carmen de primordiis coenobii Gardersheimensis
Carmen de primordiis coenobii Gardersheimensis (Hrothsuita Gandersheimensis), J. P. Migne cc_id: cps_2.HroGan.CaDePrC, cc_idno: 9544c
Carmen de primordiis coenobii Gardersheimensis
137.1135C| Ecce meae supplex humilis devotio mentis
Gliscit, felicis primordia Gandeshemensis
Pandere coenobii, quod cura non pigritana
Construxere duces Saxonum jure potentes,
Liudulfus magnus, clarus quoque filius ejus
Oddo, qui coeptum perfecit opus memoratum.
Ordo nunc rerum deposcit debitus harum,
Ut prius illustris constructio Gandeshemensis
Apto coenobii recinatur carmine nostri;
Quod nam construxisse ducem reverenter eundem
Constat Saxonum quem praedixi, Liudulfum,
Hic praenobilium natus de stirpe parentum,
Ortus quique sui respondens nobilitati,
Moribus egregiis usuque suae probitatis
137.1135D| Inter Saxones crevit laudabilis omnes.
Namque fuit strenuus, forma nimiumque decorus,
Prudens in verbis, in cunctis cautus agendis,
Atque sui generis solus spes et decus omnis.
Hinc nam Francorum magni regis Hludowici
Militiae primis adscriptus pene sub annis,
Et ipso digne summo sublatus honore,
Gentis Saxonum mox suscepit comitatum;
[Vers. 17] Ac cito majoris donatus munere juris,
137.1136C| Principibus fit par, ducibus sed nec fuit impar;
Quique suos omnes vicit pietate parentes,
Non minus insignis pompa vincebat honoris.
Cui conjux ergo fuerat praenobilis Oda,
Edita Francorum clara de stirpe potentum,
Filia Billungi, cujusdam principis almi,
Atque bonae famae generosae scilicet Aedae.
Haec igitur crebro precibus consueverat Aeda
Se totamque suam Domino committere vitam;
Saepius atque piis insistens sedula factis,
Promeruit, bene promissis edocta supernis,
Discere, baptista Christi referente beato,
Quod sua progenies seclis quandoque futuris
Possessura foret juris decus imperialis.
Ergo nocturnas quondam scindente tenebras
137.1136D| Aurora lucis splendore suae rutilantis,
Haec prostrata sacram solito jacuit secus aram,
Sacratam sub baptistae Johannis honore,
Oratu pulsando jugi penetralia coeli.
Cumque piam studiis mentem laxaret in illis,
Vidit prona pedes hominis, propius sibi stantis.
Ac commota parum, volvebat pectore multum,
[Vers. 40] Quis foret ille, suum qui conturbare secretum
137.1137A| Praesumpsisset, in hac hora precibus satis apta.
Fronteque de terra, modicum conversa, levato,
Aspexit juvenem miro splendore micantem,
Indutum vestis velamine flavicomantis,
Ceu foret e pilis curvi contexta cameli;
Cujus, candori nimio pulchrae, faciei
Barbula parva, nigris sociata colore capillis,
Quoddam splendentis praestabat stemma nitoris.
Quem matrona videns nec mortalem fore credens
Obstupuit, mentis juxta morem muliebris
Procumbens subito magno terrore coacta.
Ille sed affatu blando trepidam refovendo
Inquit: « Ne trepides, nec perturbata pavescas;
Sed cognosce, gravis pulso terrore timoris,
Quis sim! Magna tibi portans solamina, veni.
137.1137B| Nam sum Johannes, liquidis qui tinguere lymphis
Christum promerui. Quia nos crebro coluisti,
Nuntio: Virginibus sacris tua clara propago
Instituet claustrum, pacem regnique triumphum,
Dum sua relligio studio steterit bene regum.
Hinc tua progenies seclis quandoque futuris
Culmine pollentis tanto clarescet honoris,
Ut terrenorum nullus tunc tempore regum
Jure potentatus illi valeat similari. »
Dixerat, et subito rediens penetraverat aethra,
Linquens matronae solamen dulce benignae.
Hujus magnifici decoris promissio grandis
Progeniem domnae claram specialiter Odae
Signavit, de qua natus dux inclitus Oddo
Sceptris Henricum regem genuit satis aptum,
137.1137C| Qui pater augusti fuit Oddonis venerandi,
Ejus qui, regis fultus virtute perennis,
Postquam Saxonum rexit patris vice regnum,
Nutu divino benedictus namque secundo,
Imperii sedem Romani dignus eandem
Ac sceptrum juris susceperat imperialis,
Aequivocumque sui natum pariter benedictum,
Disponente pia regis bonitate perennis,
Imperii sedem conscendere fecit eandem
Atque pari similis splendore frui dicionis.
Haec igitur modici demonstrat pagina libri
Plenius, e causis rerum quem scripsimus harum.
Nunc ad opus coeptum devote perficiendum
Est convertendus stylus noster studiosus.
Ast ubi Liudolfo fuerat venerabilis Oda
[Vers. 86.] 137.1137D| Foedere legali conjuncta, suo seniori,
137.1138A| Inter nostrates celebris profecerat omnes
Moribus et factis, callem gradiens pietatis,
Exemploque suae vivens matris venerandae,
Se totam Domino commendabat prece sacra
Corde tenens matris monitum claustri faciendi
Hinc nam legalem non raro sui seniorem
Exhortabatur blandis nimium suadelis,
Ut de gazarum construxisset propriarum
Sumptu coenobium divinis laudibus aptum,
In quo sacrandae Domino velamine sacro
Fine tenus castae possent habitare puellae
Atque vacare sui sancti famulamine sponsi.
His ergo monitis vir concedendo fidelis,
Conjugis electae precibus consenserat apte,
Ac sic communi similis conamine voti
137.1138B| Deservire Deo coeperunt protinus ambo.
Quis fuit ecclesiae possessio denique parvae
Trans ripas Gandae supra montana locatae,
Unde locum celebrem vocitabant Gandeshemensem.
Illic, obsequio Domini digne celebrando
Dum locus investigari posset magis aptus,
Communi multas vita junxere puellas,
Atque sui natam decreverunt Hathumodam
His habitu similem fieri, sociamque perennem.
Utque puellaris rectrix fore posset ovilis,
Primitus hanc ipsam reverenter ad instituendam
Tradebant abbatissae cuidam venerandae,
Quae praelatarum vice succedendo priorum,
Tunc Herifordensem sortita fuit sibi sedem.
Tali divinum meditati sunt famulatum
137.1138C| Nisu Liudulfus conjux insignis et ejus
Post haec acceptis proprii scriptis senioris,
Scilicet almifici regisque pii Hludowici
Ejus permissu cum non modico comitatu
Romam pergebant, sanctique patris visitabant
Sedem muneribus dignis precibusque benignis,
Ipsius auxilio deposcentes sua vota
Juxta velle Dei sese persolvere posse.
Hisdem temporibus possedit papa beatus
Sergius ecclesiae primatum namque regendae.
Hic ubi perlegit chartas regis sibi missas,
Sensit honore ducem summo dignum venientem,
Et perquirendo causam, qua venerat illic,
Affatu miti blandum se praebuit illi.
Quem, ceu pontificem summum merito venerandum,
[Vers. 132.] 137.1138D| Exorans dux Liudulfus cum conjuge pronus,
137.1139A| Utitur his verbis tota dulcedine mixtis:
« Inclite papa, tuis ne sis durus peregrinis,
Qui de longinquis terrarum venimus oris
Muneribus nostri famulatus te venerari.
Nitimur ardentis toto conamine mentis
Condere coenobium Domini sub honore sacrandum;
Unde quidem visum nobis est maxime justum
A te consilii solamen quaerere certi
Et studium nostri tibi rite precando fateri,
Qui caput ecclesiae toto dominaris in orbe;
Quo, si forte tibi placeat devotio nostri,
Auxilium praebente tua pietate paterna,
Quod votis gerimus, factis bene perficiamus.
Ac tu--consilium nimis merito flagitamus--
Susceptis donis clementi pectore nostris,
137.1139B| Scilicet et regis compulsus amore perennis,
Praesta sanctorum nobis sacra pignora, quorum
Omnis coenobii constructio possit honori
Apte signari, sacris meritisque tueri.
Utque sit absque jugo regum per secla potentum,
Nec terrenorum patiatur vim dominorum,
Hoc rectoris apostolici solum ditioni
Tradimus, ad defendendum pariterque regendum. »
Haec dux. Et summus praesul sic Sergius orsus
Inquit: « Te miti complector pectore, fili,
Consortemque tuam pariter complector amandam,
Atque piis studiis gaudens congaudeo vestris,
Nec vobis credo fas esse negare petita.
Hic duo rectores fuerant aliquando potentes,
Praesul Anastasius sedis sanctissimus hujus,
137.1139C| Et coapostolicus sacer Innocentius ejus;
Qui post pastorem Petrum Paulumque magistrum
Ecclesiae meritis celebres fulsere supremis;
Quorum tam magna servantur corpora cura
Actenus a cunctis hujus rectoribus urbis,
Ut nec particulam quisquam subtraxerit unquam,
Pleno membrorum numero remanente sacrorum.
Sed quia jure piis concedere debeo votis,
Amborum vobis donabo pignora gratis,
Corporibus sacris abscisa patenter ab ipsis;
Si sacramento confirmatis mihi facto,
Haec in coenobii venerari jam memorati
Fine tenus templo vestri munimine facto,
Nocte dieque sacris illic resonantibus hymnis,
Necnon accenso praeclaro lumine semper.
137.1139D| Hoc et apostolici juris, sicut et petiistis,
Coenobium nostri designamus ditioni,
Ut terrenorum sit securum dominorum. »
His dux promissis laetatus corde, verendis
[Vers. 182.] Mandatis se pontificis summi fore sacris
137.1140A| Mox responsurum factis, inquit, studiosis,
Qui foret ecclesia dignus mox aedificanda.
Ut fert multorum sententia vere scientum,
Proxima coenobio fuerat tunc silvula, cincta
Collibus umbrosis, quibus et nos cingimur ipsis;
Necnon in silva fuerat sita parvula villa,
In qua Liudulfi soliti stabulare subulci,
Intra septa viri cujusdam lassa quieti
Corpora nocturnis sua composuere sub horis,
Dum sibi commissos debebant pascere porcos.
Hic quondam, cum sanctorum venerabile festum
Esset cunctorum mox post biduum celebrandum,
Sub noctis claras tenebris ardere lucernas
In silva multas ipsi videre subulci.
His visis, cuncti mirabantur stupefacti,
137.1140B| Quid nova splendentis vellet sibi visio lucis,
Miro nocturnas scindens splendore tenebras;
Hocque domus patri narraverunt tremefacti,
Demonstrando locum, quem lux perfuderat ipsum.
Qui visu clare cupiens audita probare,
Extra tecta domus illis habitans sociatus,
Insomnem coepit noctem servare sequentem,
Non claudens oculos somno suadente gravatos,
Donec succensas rursus rutilare lucernas
Aucto vincentes numero videre priores,
Ipso quippe loco, sed prisco quam prius hora;
Ominis hoc signum felicis namque serenum
Ut Phoebus radios spargebat ab aethere primos,
Fit notum, fama cunctis prodente jocunda.
Nec latuisse ducem dignum potuit Liudulfum,
137.1140C| Aures sed citius dicto pulsaverat ejus.
Ipseque sacrata festi mox nocte futuri
Observans caute, si quicquam postea tale
Coelitus ostensi monstraret visio signi,
Cum multis silvam pernox conspexerat ipsam.
Nec mora, cum nebula terras nox texerat atra,
Undique silvestris per gyrum denique vallis,
In quo fundandum fuerat praenobile templum,
Ordine disposito cernuntur lumina plura;
Quae simul arboreas umbras noctisque tenebras
Clare pollentis scindebant luce nitoris.
Hinc simul astantes Domino laudem referentes,
Omnes esse locum firmabant sanctificandum
Ejus ad obsequium, qui luce repleverat illum.
At dux coelesti non ingratus pietati,
137.1140D| Arboribus mox succisis spinisque rejectis,
Consensuque suae dilectae conjugis Odae,
Omnino vallem mundari jussit eandem;
Silvestremque locum Faunis monstrisque repletum
[Vers. 232.] Fecit mundatum divinis laudibus aptum.
137.1141A| Hinc, quos poscit opus, prius acquirens sibi sumptus,
Protinus ecclesiae construxit moenia pulchrae,
Quae splendor lucis designavit rutilantis.
Hac igitur causa fuerat jam coepta secundo
Coenobii sub honore Dei constructio nostri
Interea lapides structurae convenientes
Non potuere locis nancisci prorsus in illis;
Unde moram templi patitur perfectio coepti.
Abbatissa sed a Domino sperans Hathumoda
Impetrare fide credente se omnia posse,
Frangebat sese nimio persaepe labore,
Nocte dieque Deo sacris studiis famulando;
Et subjectarum multis illi sociatis,
Coelitus auxilii petiit solamina ferri,
137.1141B| Ne non perfectum remaneret opus bene coeptum.
Nec mora, coelestem quam quaerebat pietatem
Sensit adesse suis votis promptam misereri.
Nam jejunando sacris precibusque vacando
Cum prostrata die quadam jacuit secus aram,
Vocis mansuetae monitis exire jubetur
Atque sequi volucrem, quam jam progressa sedentem
Cerneret in saxi cujusdam vertice magni.
Ipsaque complectens animo praecepta parato,
Egreditur, dictis credens ex corde jubentis;
Ac cementariis secum sumptis bene gnaris
Perrexit citius quo duxit Spiritus almus,
Donec ad coeptum perrexit nobile templum.
Illic candidulam vidit residere columbam
137.1141C| In designati praecelso vertice saxi;
Quae mox expansis volitans praecesserat alis,
Temperat atque suum non sueto more volatum
Posset ut aereos directo tramite sulcos
Cum sociis gradiendo sequi virguncula Christi.
Cumque columba locum volitans venisset ad illum,
Quem nunc non sterilem magnis scimus fore petris,
Descendens terram rostro percusserat illam,
Sub cujus lapides latuerunt aggere plures.
Quo certa viso Christi dignissima virgo
Emundare locum socios praeceperat ipsum,
Tellurisque gravem fodiendo scindere molem.
Quo facto, praestante pia bonitate superna,
Copia magnarum monstratur multa petrarum;
[Vers. 275] 137.1141D| Unde monasterii cum templo moenia coepti
137.1142A| Omnia materiam possent traxisse petrinam.
Hinc magis atque magis toto conamine mentis
Factores templi, Domini sub honore sacrandi,
Instabant operi mox nocte dieque recenti.
Sed dux Liudulfus, primus qui conditor ejus.
Extitit et cura cujus processit origo
Omnis structurae precibus poscentibus Odae,
Proh dolor! ad summum non duxit opus studiosum
Sed naturalis saeva tactus nece mortis
Cogitur ante suum factori reddere flatum ( an. 866),
Quam perfecta domus Domini foret inclita prorsus;
Commisitque suae carae moriendo relictae,
Atque suis natis, ducibus supra memoratis,
Totius infandi pondus curamque laboris,
Exorans votis ut complerent studiosis
137.1142B| Omnem coenobii structuram perficiendi.
Cujus in antiquo corpus venerabile templo
Tunc gremio terrae commendatum fuit apte;
Ossa sed annorum post decursus aliquorum
Sunt hac in ecclesia translata locanda novella.
Forsan ad hoc illum mundo Deus abstulit isto,
Dum vix aetatis febres tetigit mediocres,
Illustris domnae post haec ut plenius Odae
Mens intenta Deo, posset tractare superna,
Expers carnalis totius prorsus amoris.
Nec tamen auxilii solamen denegat illi,
Sed praestabat opem solita pietate recentem,
Qua suffulta suas posset ditescere nonnas
Omnibus his rebus, noster quibus indiget usus.
Ergo sui natam, Liutgardae nomine dictam,
137.1142C| Nutu clementis regis praestante perennis,
Elegit clarus Francorum rex Ludowicus
Regni consortem sibimet sociamque perennem,
Filius illius, cujus dono Liudulfus
Suscepit primum propriae gentis dominatum.
Quae regina quidem nobis ad prosperitatem
Facta, suae dignum sanctae matri famulatum
Praestat, opem regis praebens, proprii senioris,
Multaque coenobio promisit commoda nostro.
Interea Christi virgo felix Hathumoda,
Cum gregis undenos curam bis gesserat annos,
Ocius in Christo moriens transivit ad astra ( an. 874),
Gerbergae tenerum commisit ovile regendum.
Haec fuit illustri cuidam nimiumque potenti
[Vers. 320.] 137.1142D| Desponsata viro, Bernhardo nomine dicto;
137.1143A| Sed sese Christo clam consecraverat ipsa
Coelesti vere sponso velamine sacro,
Omnino sponsum spernens animo moriturum.
Nec tamen extemplo, pro seditione cavenda,
Auro fulgentes potuit deponere vestes,
Induitur solito sed vestitu pretioso.
Interea venit, quem sponsa Dei reprobavit,
Uti colloquiis ejus quaerens manifestis.
Audivit vero, votum quia fecerit ipsa,
Velle puellarem caste servare pudorem.
Quae cum tardaret cito nec procedere vellet,
Quod prius audierat, verum fore valde timebat;
Impatiensque morae domnam precibus placat Odam,
Donec ipsa suam jussit procedere natam,
Ornatam pulchre cultu vestis pretiosae,
137.1143B| Necnon gemmatis sponsarum more metallis.
Ast ubi Bernhardus vidit, quam desideravit,
His verbis caram causari fertur amicam:
« Non raro didici, fama procedente sinistra,
Quod tu nitaris nostrum disrumpere pactum
Et fidei foedus servandum solvere prorsus.
At nunc ad bellum citius properare futurum
Praecepto regis cogor, nostri senioris.
Hinc tempus quod nunc non est hoc discutiendi,
Si redeam certe sospes, comitante salute,
Scito procul dubio, quod te mihimet sociabo
Atque tui votum penitus pessumdabo vanum. »
Dixerat, et dextra, permotus mente, levata,
Jurat per gladium, per candidulum quoque collum,
Juxta posse sui factis praedicta repleri.
137.1143C| Respondens ergo Gerberg ait ore modesto:
« Christo me totam committo meam quoque vitam,
Utque fiat de me juxta Domini, rogo, velle. »
His ita colloquiis mutuo sermone peractis,
Bernhard mox abiit, casuque suo cito sensit,
Nil contra Dominum quemcumque valere superbum;
Et quia plus justo deliquit inania fando,
Decidit in bello victus virtute superna.
Ac Christi virgo sponsi coelestis amori
Se mox conjunxit, quem caste semper amavit.
Cujus primatus sexto, ni fallor, in anno ( an. 880)
Brun dux, ecclesiam promptus defendere sanctam,
Incursu de saevorum satis Ungariorum
Proh dolor! ex ipsis Domini pravis inimicis
Occiditur, binis cum praesidibus venerandis,
137.1143D| Omnibus atque viris propriae pariter legionis.
Quo mox occiso, junior frater suus Oddo
Dux factus populi dono regis Hludowici,
[Vers. 369.] Respondit factis sanctae voto genetricis,
137.1144A| Ac studio simili concordans nititur illi
Cultibus ecclesiam dignis ornare novellam,
Quae post haec anno fuerat sacranda secundo.
Moenia coenobii perfecit omnia nostri,
Commoda mansuris illic per secla puellis.
His bene perfectis, juxta praecepta parentis
Eligitur ( an. 881, Nov. 1), domna poscente videlicet Oda,
Ipsa dies templo condigne sanctificando,
In cujus noctis medio quam pluribus illo
Tertio conspicuae quondam fulsere lucernae,
Et quod cunctorum pariter venerabile festum
Sanctorum vasti fuerat per climata mundi,
Principio mensis celebrandum rite Novembris.
Hac fama templi passim resonante sacrandi,
137.1144B| Undique permultae mox confluxere catervae,
Optantes diei praesentes esse celebri.
Scilicet aurorae primo candore micante,
Omnis nostrarum collectim turba sororum,
Susceptis patronorum gratulando piorum
Corporibus sacris, pergit resonantibus hymnis
Ad loca coenobii summo conamine structi.
Tunc tandem cunctis ad cultum rite paratis
Festi, Wichbertus praesul Domini benedictus
Dedicat hoc templum Domini sub honore decorum
Omnibus ad laudem sanctis per secla perennem,
Quorum nunc festum digne fuerat celebrandum.
Hoc nam facta fuit clari sacratio templi,
Centum mansuris octo vicibus revolutis
Octonis denis, uno pariter superaucto,
137.1144C| Postquam virgo puellaris sine sorde pudoris
Seclorum regem peperit propriumque parentem.
Tunc coepere locis primum silvestribus illis
Carmina divinae laudis clare resonare.
Exin et illius nostri collectio coetus
Illic permansit Domino jugiter famulando.
Et licet abbatissa gregem Gerberga recentem
Caute servaret crebris monitisque doceret,
Conservare suae fuerant quae congrua vitae
Contra propositum nec quid patrare profanum,
Domna tamen conversando venerabilis Oda
Intra claustra monasterii cura vigilanti
Scrutatur conjunctarum persaepe sororum
Actus et studium, mores, vitae quoque cursum,
Ne vel, contempta majorum lege sequenda,
137.1144D| Vivere lege sua reprobe praesumeret ulla,
Vel locus illiciti foret ullius peragendi,
Exemploque suo praemonstravit facienda.
[Vers. 417] Et ceu prudentis dulcis dilectio matris
137.1145A| Nunc terrore suas prohibet delinquere natas,
Nunc etiam monitis bona velle suadet amicis,
Sic haec sancta suas caras instruxit alumnas,
Nunc dominatricis mandando jure potentis,
Nunc etiam matris mulcendo more suavis,
Quo vita simili cunctae communiter uni
Servirent regi, jubilant cui sidera coeli.
Praeterea quas maternae pietatis amore
Nutrivit vere, magno veneratur honore,
Has ipsas vocitando suas saepissime domnas.
Nam quoties neptes ejus proceresque nepotes,
Quos praepollentis decus extollebat honoris,
Ejus ad implendum convenerunt famulatum,
Certantes donis illam donare coruscis,
Regis ut illustrem socrum propriamque parentem,
137.1145B| Illos mox verbis affari dicitur istis:
« Exortans moneo vos, o mea pignora cara,
Ut maturetis condignis primulae vestris
Muneribus nostras large ditescere domnas,
Hic servire piis debent quae sedulo nostris
Patronis, quorum meritis, precibus quoque sacris
Successus nobis optatae prosperitatis
Necnon regalis decus accedebat honoris. »
Hac ratione suam stirpem persuaserat omnem
Erga coenobii cultum pie sollicitari.
Et loca, quae generi dono regis Hludowici
Possessura quidem proprium suscepit in usum,
Permittente sua pariter pietate benigna,
Ecclesiae tradi faciebat Gandeshemensi.
Nec rex ipse locum sublimavit minus illum,
137.1145C| Liudgardis pia reginae bonitate precante;
Sed tradens illi largitur praedia multa
In jus Gerbergae, nostrae rectricis amandae,
Ipsius illustris reginae namque sororis.
Quem rex Arnulfus, successor scilicet hujus,
Posthac per scriptum regali jure statutum
Firmat, vinetis ejus dono superauctis;
Ac sic coenobio succedunt prospera plura,
Summorum meritis intercedentibus almis
Pontificum, quorum constat sub honore dicatum.
Sed ne plus justo fragiles extollere mentes
Suaderet talis successus prosperitatis,
Utque probaretur felix nostri dominatrix,
Vere judicii salubris censura superni
137.1145D| Perplures horum mundo subtraxerat isto,
Quorum coenobium fuerat solamine fultum.
Ergo rege pio jam defuncto Hludowico,
Qui regum primus nostros tradebat in usus
[Vers. 466.] Regali prius obsequio loca debita multa,
137.1146A| Necnon chyrographis ejus sub nomine scriptis
Jura monasterii firmaverat omnia nostri;
Ejus post annos discessus denique paucos
Liudgardis regina, sui dignissima regni
Consors, tantorum quae nobis causa bonorum
Extitit, e mundo discessit proh dolor! isto
Non sine nostrarum magno rerum detrimento.
Cuinam consimilis successit causa doloris,
Abbatissa bonis Gerberg quia dedita curis,
Quae praedictorum suffulta juvamine regum,
Necnon reginae germano foedere junctae
Coenobium donis ornavit saepe coruscis,
Usibus et quaestum nostris superaddidit amplum,
Postquam bis denos binos quoque praefuit annos,
Officio vice rectricis perfuncta prioris,
137.1146B| Deposito fragilis mortali pondere carnis,
Factori flatum reddebat ab aethre receptum ( an. 896);
Orbatumque sui dimisit ovile sorori
Christinae procurandum sancteque tuendum.
Quae praefatarum mores sectando sororum
Atque sui vitam bene praemeditando gerendam
Illis fit similis magnae forma probitatis,
Quis fuit aequalis provectu nobilitatis.
Mater et illius, stabilem corrumpere cujus
Mentem nullarum potuit mutatio rerum,
Quo minus obsequio Domini fieret studiosa,
Provocat exemplis illam, monitis quoque crebris,
Ut sese semper circumspiciens sapienter,
Commissum caute sibimet servaret ovile,
137.1146C| Necnon factorum juxta meritum variorum
Nunc pie subjectas monitis mulceret amicis,
Nunc etiam verbis juste terreret acerbis,
Ne quem divini ritum cultus violari
Torpens affectus cordis permitteret ejus.
Ipsaque domna sui studio laudabilis Oda,
Quae claris splendens radiis mirae bonitatis,
Sat dilecta Deo fuerat, celebris quoque mundo,
Semper maternae solito pietatis amore
Ejus adoptivis studuit conquirere natis,
Quicquid nonnarum deposcere sciverat usum;
Oddonisque ducis clari devotio grandis
Concordando suae votis carae genitricis,
Auxilio regum, quibus exhibuit famulatum,
Ipsum virgineum coetum Christi famularum
137.1146D| Fovit clementer, necnon provexit amanter.
Nec propriae vitae compelli quivit amore,
Ut vel eas damno laedendo tangeret ullo,
Vel minus impleret, quae mater digna juberet.
[Vers. 515.] Ac sic concessae sibimet per tempora vitae
137.1147A| Omni ferventis studuit conamine mentis
Coenobio patronorum praebere suorum
Ipsius auxilii semper tutamina certi;
Nec vice terribilis metui petiit senioris,
Sed bene mansueti genitoris ad instar amari.
Unde loco non immerito permansit in illo
Hactenus insignis laus illius pietatis.
Nos quoque permotae tantae dulcedine famae,
Necdum maternis quae tunc erupimus alvis,
Sed fuimus vere longo post tempore natae,
Haut minus illius constanter amore flagramus,
Quam qui praesentem contemplabantur eundem
Atque suae donis ditabantur pietatis.
Hic igitur talis praeclarae vir pietatis,
Qui pius urbicolis tribuit bona talia nostris,
137.1147B| Morte sui matrem nostri domnamque potentem
Praeveniendo prior, vetiti pro crimine pomi,
Quod protoplastes degustavere parentes,
Exuitur membris limoso stamine textis,
Proh dolor! atque seris clausit sua lumina mortis ( an. 912. Nov. 30.),
Coetu nostrarum circumvallante sororum
Pernimio domni fletu lectum morituri.
Cujus ad exequias summo nisu celebrandas
Undique nostrates confluxerunt lacrimantes,
Atque sui lethum cari senioris amarum
Omnes immodicis pariter flevere lamentis.
Sed luctum procerum, vulgi pariterque lamentum,
Vicit nonnarum miseranda querela suarum;
Quae pro defectu mentis solito muliebris
137.1147C| Vivere spernentes, citiusque mori cupientes,
In lacrumando modum voluerunt ponere nullum.
Hinc patris ejusdem cari dominique benigni
Corpus per triduum conservabant inhumatum
Ceu sese lacrimis sperarent posse refusis
Extincti flatum citius revocare reductum.
Tandem consilium sapiens satis advenientum
Decernens vanae spei debere reniti,
Ocius in tumulo non absque dolore parato,
Sed luctu nimio circumstantium madefacto,
[Vers. 555.] Membra ducis tanti digne servanda locari
137.1148A| Fecit in ecclesiae medio, quam struxerat ipse.
Illic nostrarum studio certante sororum,
Continuis precibus dilectus spiritus ejus
Semper Celsithroni commendatur pietati,
Quo det ei requiem clemens sine fine perennem.
Scilicet ante dies octo totidem quoque noctes,
Quam ducis occasus miserabilis accidit hujus,
Ipsius nato, regi quandoque futuro,
Nascitur Henrico famosus filius Oddo,
Qui fuit electus regis pietate perennis
Primus Saxonum rex post patrem strenuorum
Augustus Romanorum pariterque potentum.
Mensibus hinc senis cursu volitante peractis ( An. 913. Mai. ),
Dum decus hoc tanti clarum generis fuit ortum,
137.1148B| In quo laeta procul dubio promissa repleta
Christi baptistae creduntur primitus esse,
Istius exiguae quae mox in vertice Musae
Aedae namque suae memini fore dicta parenti,
Oda nimis felix, nostri spes et dominatrix,
Quum decies denos septem quoque vixerat annos,
Vitam fine bono consummans transit ad astra,
Exspectans spe felici tempus redeundi
Flatus, atque resurgendi de pulvere pleni
Corporis in tumulo, quod nunc sub tegmine duro
Juxta natarum requiescit busta suarum.
Nec Christina, suis quae sola remansit alumnis,
Jam tunc instantis grandis dulcedo doloris,
Plus quam bis ternos post matrem vixerat annos;
Sed reddens animam, Factore vocante beatam ( an. 919),
137.1148C| Jungitur in lucis patria pacisque perennis
Ejus germanis, quarum pollebat honoris
Heres et sanctae sectatrix inclita vitae.
Quas matri cunctas in coelo consociatas,
Alme Pater, tecum praesta gaudere per aevum,
Illius boni mercede perenniter uti,
Quod retro cuncta tuis servasti secula caris,
Quo te cum Nato necnon cum Flamine sacro
Solum rectorem coelestibus imperitantem
[Vers. 594.] Dulci laetitiae laudemus voce jocundae.
(no apparatus)(no apparatus)