Clemens episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus Archiepiscopo Remensis eiusque suffraganeis salutem. Nuper adversus iniquitudines filium Ludovicum de Bavaria dudum in regem Romanum in discordia, ut dicebatur, electum, xxx tam praelatorum et clericorum quam laicorum multitudine copiosa fidelium quedam processum habuimus sub hac forma Clementis episcopus servus servorum dei. Ad certitudinem presentium et memoriam futurorum.
Olim, videlicet II. Idus aprilis pontifficatus nostri anno primo, nonnullos processus, per felicis recordationis Joannem Papam XXII predecessorem nostrum contra Ludovicum de Bavaria dudum in regem Romanorum in discordia, ut A1625 uti dicebatur, electum, successivis temporibus habitos, ut ipsorum in recentiorem memoriam redeuntium A1625 credentium ignorantia vel diuturnitate temporis oblivio ab aliquibus nequiret pretendi, coram coram fehlt in A1625 multitudine fidelium copiosa succincte duximus recitandos; monentes nihilominus eundem Ludovicum, ut infra trium mensium spatium, quod ei pro peremptorio termino assignavimus, ab omni administratione regni et imperii Romani omnino desisteret, nomen et titulum regis seu imperatoris ducis et cuiuscumque dignitatis deprivet administrationem nomen et titulum regis seu imperatoris ducis et cuiuscumque dignitatis deprivet administrationem nur in RV169 nomine seu titulum huiusmodi nullatenus absque sedis Apostolica licentia ulterius resumpturus; ab omni favore quorumcumque hereticorum prorsus abstineret: intrusos per dictum Ludovicum, seu mandato ipsius in quibuscumque dignitatibus et beneficiis Ecclesiasticis prorsus amoveri procuraret: beneficia et dignitates illis, quos ipsis dignitatibus et beneficiis spoliaverat, restitueret, interdicta, auctoritate A1625 authoritate Apostolica et a quibusvis iudicibus competentibus apposita, observaret inviolabiliter, et non prohiberet directe vel indirecte ab aliis observari; ac ad sancte matris Ecclesiae, a qua multiplicatis heresibus et scismatibus erat precisus, rediret corde contritus et vere penitens unitatem: nec non pro diversis et maximis iniuriis et dampnis Romanae et aliis ecclesiis illatis satisfaceret, ac pro tot sceleribus, blasfemiis, contumaciis, et gravissimis culpis, per ipsum Ludovicum adversus Deum et sanctam Ecclesiam comissis, nostris et Ecclesie predicte beneplacitis et mandatis veniret humiliter pariturus, et facturus et recepturus quod suaderet iusticia, et nobis expediens videretur: nihilominus aperte praedicentes eidem, quod si in obstinata malitia, et pristina contumacia perseverans praedicta non curaret infra praedictum terminum realiter et fideliter adimplere, et nostris et Ecclesiae praedicta parere beneplacitis et mandatis, nos ad penas alias, exigente ipsius Ludovici contumaci pertinacia et pertinaci contumacia, procederemus prout expedire videremus, ac excessuum suorum ac contumaciarum, in prefati predecessoris nostri processibus contentorum, enormitas suaderet, prout in nostris literis huiusmodi recitationem et monitionem continentius plenius continetur.
Sed quamquam recitationem et monitionem praedictas publice fecerimus, ut praefertur, ac literas proxime dictas hostiis seu superliminaribus Ecclesiae Avinionensis appendi, et etiam ipsas literas in nonnullis Alamanniae et diversis aliis mundi partibus mandaverimus solemniter publicari, tamen supradictus Ludovicus, monitionis huiusmodi sic publicatae verisimiliter non ignarus, infra et post terminum indicta indicta: A1625 in monitione eidem praefixum monitioni contempsit parere praedictae, prout etiam fama publica manifestat. Et insuper mala malis accumulans, et in leges divinas impie agens, nonnullas leges, seu potius legum corruptiones ultra alias, quas ante monitionem praedictam temere condiderat, dignoscitur edidisse, et prohibitiones ac precepta fecisse contra Ecclesiasticam libertatem, et in gravem divine maiestatis offensam, ac in nostrum et Apostolicae sedis et universalis Ecclesiae praeiudicium non modicum et contemptum. Habet etiam fama publica, hic et in diversis partibus divulgata, ipsum Ludovicum nonnullas colligationes, confoederationes, et conspirationes iniisse pro defensione seu pertinaciae et rebellionis adversus nos, et sedem ac Ecclesiam memoratas post lapsum termini supradicti.
Nec silentio duximus omittendum, quod post terminum ipsum dilecti filii Marquardus de Randegge iuris canonici professor et Ebrardus de Tummarte Augustensis ecclesiarum praepositi, ac nobilis vir Imbertus Dalphinus A1625 delphinus Viennensis, nec non Ulricus de Augusta familiaris Ludovici praefati tanquam eiusdem Ludovici nuncii, ambaxiatores, et procuratores comparuerunt in publico consistorio coram nobis, exhibentes pro ipso Ludovico quandam litteram pro procuratorio ipsorum subscriptam et signatam, ut legebatur in ea, manibus Othonis Immeldof et Ronacii Hemelin de Karthom clericorum Bambergensis et Constantiensis dioecesis publicorum auctoriate sedis Apostolice notariorum, et sigillo, quo dictus Ludovicus utebatur communiter, sigillatam, inter alia continentem, quod Ludovicus saepedictus constituebat suos procuratores, ambaxiatores, et nuncios speciales praenominatos praepositos, Dalphinum, et Ulricum, dans eisdem plenam, meram et liberam potestatem et speciale mandatum confitendi coram nobis omnes et omnes et singulos excessus per eum commissos et perpetratos contra Joannem praedecessorem praedictum, et sanctam Romanam Ecclesiam, ac legatos, officiales, et ministros ipsius quoscumque et res et personam ac statum eius absolute et liberaliter in manibus nostris ponendi ac ordinationi et dispositioni nostrae non solum in praemissis, sed aliis quibuscumque volens, ut in dicta litera continetur, ordinationi et dispositionis nostre totaliter et in omnibus obedire, nihil sibi proprii arbitrii reservando, prout hec alia multa in dicta litera, quam in nostris et Ecclesie Romane archivis conservari fecimus, latius exprimuntur. Cuius litere seu procuratorii virtute ipsi Ebrardus et Marquardus praepositi, ac Imbertus Delphinus et Ulricus pro omibus malis, excessibus, criminibus, delictis per dictum Ludovicum contra praedictum Papam Johannem, Romanam ac etiam universalem Ecclesiam et contra unitatem et contra unitatem fehlt in A, et libertatem eiusdem Ecclesie commissis, et pro emenda ac satisfactione omnium praemissorum ipsi Ecclesie facienda, et pro aliis in dicta littera contentis absolute et liberaliter eiusdem Ludovici personam, statum, res et bona statum res et bona: A et statum, nec non et bona, prout in mandatis habebant, in manibus nostris posuerant, ipsaque nostris ordinationi et dispositioni submiserunt nihil in hiis proprii arbitrii ipsius Ludovici reservando eidem. Et ad maiorem roboris firmitatem predictorum procuratores, ambaxiatores, et nuncii prenominati, et quilibet eorum tactis sacrosanctis evangeliis iuraverunt ibidem coram nobis in animam Ludovici sepedicti, predicta omnia et singula, ut praefertur, posita et submissa, ac quidquid super predictis duceremus ordinandum, attendere et complere et effectualiter observare, et non contra facere vel venire per se vel per alium seu altos directe vel indirecte, publice vel occulte, aliqua ratione seu causa. Et quamvis huiusmodi submissio, ut premittitur, facta fuisset; tamen ipse Ludovicus a propria et inveterata malitia excecatus, et cor impenitens se ostendens habere, nobisque, sed sibi magis illudens, post submissionem predictam, quasi ipsius oblitus, iniquitates, blasfemias, culpas, rebelliones, contumacias, et scelera praedicta continuavit ad multa alia detestabilia dampnabiliter procedendo.
Nos igitur premissa diligentius attendentes, et tantis erroribus, ne non resistendo approbare videamur eosdem, obviare volentes; omnes et singulas leges, prohibitiones, omniaque precepta, necnon colligationes, confederationes, et conspirationes praedictas nullas et irritas, nullaque et irrita pronunciamus et declaramus: et nihilominus leges, prohibitiones, praecepta, confoederationes, ‹pacta› In R ‹pacta› confederationes colligationes, et conspirationes huiusmodi, quatenus de facto processerunt, cassamus et irritamus, ac cassa et irrita nunciamus, iuramenta super hiis vel aliquibus ex eis de ipsis observandis praestita, cum vincula iniquitatis esse non debeant, relaxantes de Apostolicae plenitudine potestatis. Et insuper universis patriarchis, archiepiscopis, episcopis, et aliis Ecclesiarum prelatis atque rectoribus; necnon regibus, principibus, ducibus, marchionibus, comitibus, baronibus, militibus, aliisque singularibus personis ecclesiasticis et secularibus, cuiuscumque conditionis, preeminentie, vel dignitatis existant; communitatibus quoque, universitatibus et collegiis quibuscumque ecclesiasticis et secularibus interdicimus, ipsosque omnes et singulos presentium tenore monemus, ne leges, prohibitiones, precepta, colligationes, confederationes, sive conspirationes predicta ullatenus observent directe vel indirecte, publice vel occulte: Alioquin leges, prohibitiones, seu precepta ipsa contra interdictum et monitionem nostram observantes scienter, singulares personas excommunicationis, universitates vero, communitates, et collegia, terras et loca ipsorum singularum universitatum, communitatum, collegiorum interdicti sententiis, ac etiam poenis et sententiis, in supradictis processibus dicti praedecessoris contentis, eos volumus et decernimus subiacere; non obstantibus, si predictis vel eorum aliquibus a sede Apostolica sit indultum, quod excommunicari vel eorum castra, terre sive loca quecumque interdici non possint per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem; et quibuslibet privilegiis, indulgentiis, et literis apostolicis generalibus vel specialibus quibusvis personis, locis, vel ordinibus sub quacumque forma vel expressione verborum concessas, etiam si de illis esset specialis et expressa ac de verbo ad verbum in praesentibus mentio facienda, per quae nullum premissis vel premissorum alicui nolumus afferri preiudicium, vel obstaculum interponi.
Sane considerantes attentius, quod praefatus praedecessor noster in processibus suis antedictis Ludovicum saepedictum declaravit scismaticum et hereticum manifestum, ac ipsum velut hereticum reprobavit et eciam condempnavit, declarans eundem in omnes penas inflictas scismaticis et hereticis per sacros canones et catholicorum principum leges incidisse, easque omnes et singulas incurrisse, aliquas ex penis ipsius tenore praesentium ad cautelam duximus exprimendas. Siquidem secundum condempnationem et declarationem predictas predecessoris eiusdem prefatus Ludovicus infamis existit, nec ad publica officia, vel ad eligendos aliquos ad ea, aut ad testimonium perhibendum, vel ad hereditatem seu successionem alicuius est admittendus, nec testamenti habet liberam factionem; nullusque ipsi super quocumque negotio, sed ipse aliis est respondere cogendus: nulle cause ad ipsius sunt audientiam defferende: sententie quoque per eum late nullam obtinent firmitatem: nullus advocatus in causis eius patrocinium prestare, nullusque notarius pro factis sive causis ipsius publica debet conficere instrumenta. Omnis audientia est ipsi in quocumque negocio deneganda, omnisque proclamationis et appellationis beneficium est ei specialiter interdictum: universa eius bona sunt perpetuo confiscata, eiusque filii et nepotes ad nullum sunt umquam beneficium ecclesiasticum, nullumque publicum officium admittendi. Cunctis fidelibus cum dicto Ludovico, nisi pro ipsius conversione et animarum salute, est communio interdicta; ipseque moriens carere debet ecclesiastica sepultura. Omnes seculares potestates ipsum Ludovicum de terris eorum iurisdictioni subiectis pro viribus exterminare tenentur.
Ut autem dictus Ludovicus, qui tam gravissime per contenta in processibus supradictis et alia postmodum cumulata per ipsum, divinam maiestatem et Apostolicam sedem et universalem Ecclesiam offendit, fidem violavit catholicam, libertatem Ecclesiasticam conculcavit, remque publicam perniciose nimium perturbavit, virus suae feritatis in ipsas effundens, ac furenti rabie furens continue contra eas, nedum in penas praedictas et alias a canonibus et legibus et a predecessore nostro predicto per supradictos processus eidem inflictas, se incidisse cognoscat, sed et Dei ultionem, quam multipliciter ut predicitur offendit, et nostram maledictionem incurrat: divinam suppliciter imploramus potentiam, ut Ludovici praefati confutet insaniam, deprimat et elidat superbiam, et eum dextere sue virtute prosternat, ipsumque in manibus inimicorum suorum et eum per sequentium concludat, et tradat corruentem nate ipsos. Veniat ei laquens quem ignorat, et cadat in ipsum. Sit maledictus ingrediens, sit maledictus egrediens. Percutiat eum Dominus amentia et caecitate ac mentis furore. Celum super eum fulgura mittat. Omnipotentis dei ira et Sanctorum Petri ac Pauli quodum ecclesiam presumpsit et presumit suo posse confundere in hoc et in futuro seculo exardescat in ipsum; Fehlt in A1625: Omnipotentis dei ira et Sanctorum Petri ac Pauli quodum ecclesiam presumpsit et presumit suo posse confundere in hoc et in futuro secolo exardescat in ipsum Orbis terrarum pugnet contra eum, aperiatur terra et ipsum absorbeat vivum. In generatione una deleatur nomen eius et dispereat de terra memoria eius. Cuncta elementa sint ei contraria caeli magno impetu transient elementa vero calore solventur Habitatio eius fiat deserta, et omnium sanctorum quiescentium merita illum confundant, et in hac vita super eum apertam vindictam ostendant, filiique ipsius eiicantur de habitationibus suis, et videntibus eius oculis in manibus hostium eos perdentium concludantur.
Porro quia Romanum imperium propter tyrannidem, iniquitates, et impedimenta Ludovici sepedicti adeo iusto iudicio reprobati et abiecti, iam per longa tempora dignoscitur vacavisse, prout et vacat ad praesens; et ob hoc sancta Romana Ecclesia per tempora suo caruit, prout adhuc caret, speciali advocato et defensore in fidei catholicae et eiusdem Romanae, aliarumque ecclesiarum et Ecclesiasticae libertatis ac reipublice grande et multiplex detrimentum, multarumque periculum animarum. Nos hoc ulterius tolerare nolentes, prout nec velle debemus, ac tantis malis carere cupientes, omnes et singulos principes ecclesiasticos et seculares, ad quos regem in imperatorem postmodum promovendum ius pertinet eligendi, presentium tenore apostolica auctoritate monemus, districtius iniungentes eisdem, quatenus sine morae dispendio pro electione regis in imperatorem postmodum promovendi de persona idonea facienda conveniant, et ad electionem ipsam procedere non postponant. Alioquin sedes ipsa, a qua ius et potestas electionis predictae ad principes pervenit eosdem, super hoc de opportuno remedio providebit.
Ceterum volumus et auctoritate predicta decernimus, quod presens processus noster prefatus Ludovicum ac electores et alios omnes et singulos, quos presens processus noster contingit et contingere poterit, ad eo apprehendat et arctet ac si eisdem publicatus personaliter et insinuatus solemniter extitisset, quacumque constitutione contraria per predecessores nostros Romanos Pontifices edita non obstante. Ut autem processus noster huiusmodi, et omnia in eo contenta ad dictorum Ludovici et electorum ac aliorum, quorum interest vel interesse potest, communum notitiam deducatur, cartas sive membranas processum continentes eumdem, majoris ecclesiae Avinionensis appendi vel affigi hostis sive superliminaribus faciemus, que processum ipsum suo quasi sonoro preconio et patulo indicio publicabunt, ut ipsi quos processus ipse contingit, aut contingere poterit, nullam possint excusationem praetendere, vel ignorantiam allegare, quod ad eos non pervenerit, vel ignoraverint eumdem: cum non sit verisimile, quod apud ipsos remaneat incognitum vel occultum, quod tam patenter omnibus publicatur. Actum in palatio nostro Avinionensi Id. aprilis anno quarto. Bei Rinaldi [Transmissum hoc edictum est non ad Germanos & Italos praesules modo, verum ad alios etiam, insertumque literis encyclicis (a, quibus addita imperia, ut illud rite vulgarent.]) Quocirca fraternitati vestre per apostolica scripta districte precipiendo mandamus quatenus singuli vestrum in singulis ecclesiarum vestrum Civitatis et diocesis singulis diebus dominicis et festivis in missarum solempnis cum populis convenerit ad divina huiusmodi processum nostrum solempniter publicari illiusque S: illius tenore ut plenius intelligatur ab omnibus in vulgari exponi in effectum facere studeatis. Datum Avinione XVI kal. mai anno quarto.
Venerabilibus fratibus Archiepiscopo Strigonensi eiusque suffraganeis salutem etc. Nuper adversis iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque ad finem datum ut supra. Venerabilibus fratribus Achiepiscopo Gneziensis eiusque suffraganeis, salutem etc. Nuper ad versus inquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque in finem, datum ut supra. Venerabilibus fratribus Archiepiscopo Pragensis eiusque suffraganeis, salutem etc. Nuper adversis iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque in finem datum ut supra. Venerabilibus fratribus Patriarche Aquilegensium eiusque suffraganeis salutem etc. Nuper ad versus iniquitatis filium etc. ut in prima superioi per totum usque in finem datum ut supra. Venerabili fratri episcopo Monasteriensis salutem etc. Nuper adversus iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque pontificatus nostro anno quarto. Quocirca fraternitati vestre per apostolica scripta districate praecipiendo mandamus quatenus tu in singulis ecclesiis tuarum civitatis et diocesis singulis diebus dominicis et festivis in missarum solemnis cum populus convenerit ad divina huiusmodi processum nostrum solempniter publicari illiusque tenore ut plenius intelligatur ab omnibus exponi in effectu facere studeas in vulgari. Datum Avignoni XVI kal. mai. anno quarto. Venerabili fratri episcopo Metensis salutem etc. Nuper adversis iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque pontificatus nostri Anno quarto. Quocirca fraternitati tue etc. ut in prima precedenti que dirigitur episcopo Monasteriensis usque in finem, Datum ut supra. Venerabili fratri epicsopo Argentiniensi salutem etc. Nuper adversis iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque pontificatus nostri Anno quarto. Quocirca fraternitati tue etc. ut in illa que dirigitur episcopo Monasteriensis usque in finem datum ut supra. Venerabili fratri episcopo Constantiensis salutem etc. Nuper adversis iniquitatis filium etc. ut in prima superiori per totum usque pontificatus nostri Anno quarto Quocirca fraternitati tue etc. ut in illa que dirigitur episcopo Monasteriensi usque in finem datum ut supra. Eodem modo quo scribitur episcopo Monasteriensis et aliis episcopis suprascriptis scribitur etiam istis sequentibus:
- Epo. Bambergensis,
- Epo. Tullensis,
- Epo. Paderburnensis,
- Epo. Wratislaviensis,
- Epo. Ratisponiensis,
- Epo. Cameracensis,
- Epo. Basilensis,
- Epo. Traiectensis,
- Epo. Pataviensis,
- Epo. Leodiensis,
- Epo. Osnaburgensis,
- Epo. Caminensis,
- Epo. Curiensis,
- Epo. Brixiensis,
- Epo. Virdurensis;
- Eodem modo quo scribitur
- Archiepo. Remensis et eius suffraganeis scribitur etiam istis Archiepiscopis infrascriptis et eorum suffraganeis
- Archiepo. Bisantenis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Coloniensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Magdeburgensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Maguntiniensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Mediolanensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Colocensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Treverensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Bremensis et eius suffraganeis,
- Archiepo. Salzeburgensis et eius suffraganeis.