Migne Patrologia Latina Tomus 116
Apologeticum
Apologeticum (Ebbo Rhemensis), J. P. Migne 116.0016B
Apologeticum 116.0011|
116.0011A| EBONIS Rhemensis archiepiscopi, sanctae sedis apostolicae legati pro conversione paganorum redemptioneque captivorum, ex consensu Ludovici Caesaris, totiusque palatinae dignitatis ejus directi, postea qui 116.0011B| persecutionis tempore plurimorum episcoporum caeterorumque nobilium laïcorum exsilia passorum, Rhemensi ab ecclesia pulsus, septennique custodia pressus, hinc succedente Lothario Augusto revocatus, publicaque ac auctoritate ecclesiastica restitutus, assistentibus vel decernentibus magnis consulibus pariter cum sanctis hic subscriptis catholicis praesulibus, Drogone archipalatino praesule, sanctaque unanimitate illi omnes isti concordes, Autgarius archiepiscopus, Amalwinus archiepiscopus, Audax archiepiscopus, Hetti archiepiscopus, Joseph episcopus, Adalulfus episcopus, David episcopus, Hrodingus episcopus, Gislebertus episcopus, Herminus episcopus, Frotharius episcopus, Badaratus episcopus, Hagano episcopus, Hrotgarius episcopus, Ado 116.0011C| episcopus, Samuel episcopus, Provocatus episcopus, Hrambertus episcopus, Rataldus . . . . . . . Amalricus vocatus episcopus, cum caeteris plurimis presbyteris ac diaconibus, in Ingelenheim palatio publico assistentibus. His namque explicitis canonicae restitutionis, palatinis summis negotiis, comprovincialium receptionis solemniter roborata VIII Idus Decembris exstitit principali in ecclesia et sancta sede Rhemensi, obviam ibi occurrentibus cunctis dioeceseos praesulibus aut missis, cum concivibus inclytis, ecclesiastica aut publica necessitate vel utilitate promotis, quibus veniendi impossibilitas sola non restitit, generali conventu congratulantes, hanc subscriptionem publicam concordi unanimitate celebrata, priscorum Patrum exemplis edocti rationabiliter ediderunt.
116.0011D| Haec ita scribendo omnes subternotati antistites unanimiter praefigentes sanxerunt.
Dum non habetur incognitum, quod a pluribus videtur esse compertum, qualiter Ecclesia haec maxima Galliarum sub regimine Francorum diversis perturbationibus, ac discordiis principum indignatione violenta, his temporibus agitata vexatur; unde et plurimi episcoporum vi propriis a sedibus expulsi, aut timore derelictis gregibus, diversis in partibus exsulantur. Inter quos etiam Ebo archiepiscopus Rhemensis ecclesiae, raptus a propria sede, principum indignatione violenti exsilio ductus est. Unde et reductus sub custodia, ut periculum evaderet, et furores persequentium mitigaret, redimendo 116.0012A| tempus, ut meliori tempori se reservaret, cum consensu episcoporum pontificali secessit a ministerio, dum inter terrores et discordias ratio non sinit immolare victimas, dicente Domino: Si offers munus 116.0012B| tuum ad altare, et recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te, relinque ibi munus tuum, etc. (Matth. V, 23.) Postquam vero Deus Ecclesiae suae tranquilliora reddidit tempora, placuit principibus et magistratibus ecclesiasticis, ut isdem pastor ad debitum ovile reverteretur, et oves quas compulsus reliquerat, tuendas reciperet iterum.
Quibus et ecclesiasticis debitis negotiis ego Theodericus, Cameracensis episcopus, assensum canonice praebens: sicut prius de illius discessu compatiendo dolui, ita et modo de illius reversione congaudens, constitutiones has seniorum vel fratrum roborando subscripsi; quia talia saepe contigisse et in aliis ecclesiasticis gestis legi.
Hrodhadus Suessionensis episcopus haec ita similiter 116.0012C| roboravi.
Hildemannus Belvacensis similiter.
Symeon Laudunensis similiter.
Erpwinus Silvanectensis similiter.
Raginharius Ambianensis similiter.
Emmo Nomiomacensis similiter.
Folcwinus Taravanensis similiter.
In nomine Domini nostri Jesu Christi Dei summi, glorioso imperante Ludovico Caesare, cujus prima tempora regni quanquam valde coruscarent prospera, ultima tamen ejus concussa nimia adversitate divinam quasi indignationem illam passa, quam de novissimis temporibus vis semper terret evangelica, dicens: Tradet autem frater fratrem in mortem, et pater filium, et insurgent filii in parentes (Matth. 116.0012D| X, 21). Multi denique hinc potentes expulsi sunt a patria; episcopi quoque Dei, aliive ministri custodias et exsilia passi; quidam etiam utriusque sexus nobiles laïci ad monasticum habitum compulsi, ut saltem his flagellis celeri castigatione compuncti, remedia salutis reciperent; quia quos blanda vitiaverat prosperitas, necesse erat ut dira purgaret adversitas, ne ad tartaream vindictam divina ultro saeviret majestas.
His etenim manifestis cognitis periculis, ego Rhemensis EBO indignus episcopus, inter caeteros anxios tribus afflictus pressuris, id est, sublatis rebus omnibus, in ira vel custodia oppressus principis, insuper et fessus aegritudine corporis, sancto cum Psalmista 116.0013A| dicere non erubui: Iniquitatem meam annuntiabo, et cogitabo pro peccato meo (Psal. XXXVII, 19); divinis flagellis monitus si in prosperis legem Domini neglexi, ad ipsam in adversis confugere debui; ita ut, si quem per potentiam quondam injuste laesi, hinc in angustiis me laedentem ferre patienter devovi. Si cui etiam aliquid indebite abstuli, ablatis mihi omnibus non contradixi, sed auferenti tunicam, etiam et pallium reliqui. Si enim quandoque unicum neglexi inimicum diligere, hinc et pro persecutoribus orare didici. Sicque humili satisfactione memetipsum accusans, furores persequentium mitigare, plus quam litigare decrevi; sancto instruente Abraham, qui inter pericula a praelatione uxoris se exuens, vim facientibus humiliter cedere magis, 116.0013B| quam damnabiliter resistere elegit. Sanctus utique Apostolus non minus eadem docuit, cum dixit: Non vosmetipsos defendentes, charissimi, sed date locum irae (Rom. XII, 19). Inter divina siquidem verbera beatus Job non murmurare, sed orare atque confiteri peccata maluit, cum anxius inter caetera multa lamenta dixit: Peccavi: quid faciam tibi, o custos hominum? (Job VII, 20.) Quibus multimodis Patrum animatus exemplis, ductus eodem mundano impetu, compulsus ad tribunal palatinum, non ad synodalem sanctorum conventum, quo violenter non licet trahi, sed magis liberum canonice convocari episcopum. Contigit tamen me in media multitudine sanctorum astitisse fratrum, hiemali vexatione diutina ibi afflictorum, quorum consolatione pia recreatus, 116.0013C| illa mihi divinitus inspirata sententia charitatis praesto apparuit condolentium, sicut scriptum est: Cum patitur unum membrum, compatiuntur omnia membra (I Cor. XII, 26); quorum consilio adjutus tres mihi ex ipsis elegi secretissimos adjutores, Aiulfum videlicet archiepiscopum, Badaradum Modoinumque episcopos, cum quibus de Salvatoris nostri institutione peccatorumque remissione diligenter contuli, memor evangelici praecepti dicentis: Si offers munus tuum ad altare et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te, relinque ibi munus tuum ante altare (Matth. V, 23). Hac igitur auctoritate cernens, quia frater, quanto magis quia princeps meus commotus adversum me erat, reliqui munus oblationis meae ante altare, et summa satisfactione 116.0013D| jam dictorum consensu confessorum vel fratrum succumbens propter [spem] recuperandi concordiam illatas omnes patienter suscepi injurias, et puritate confessionis remissionem peccatorum veniamque, et non condemnationem percipere credidi, quia superbiam in me judicavi ut necem diabolicam, vanam gloriam, ruinam perpetuam: mundi hujus (quod est amatorum mundi) noxiam amicitiam, quae divino testimonio ad Dei pertinet inimicitiam, in me damnavi ut poenam tartaream, sacra dicente Scriptura: Qui hujus saeculi amicus fuerit, inimicus Dei deputabitur (Jac. IV, 4). Fratris convicium, ut fatue dictum, lege evangelica deputavi ut gehennale supplicium: mendacium quoque vel odium non minus 116.0014A| quam homicidium exsecravi, testante apostolo: Qui odit fratrem suum, homicida est (Joan. III, 15). Eodem modo mendacium respui, ut scelus pessimum, de quo divinitus habetur praefixum: Perdes omnes qui loquuntur mendacium (Psal. V, 7): quo scelere offenditur Deus, decipitur proximus, perit et ipse propria necessitate dolosus. Quibus quidem aliisque similibus formidolosissimis pestibus territus atque compunctus, non ficte, sed devote corripiente me Domino ingemui, qui quos amat, arguit, flagellat omnem filium, quem recipit (Heb. XII, 6), sancto clamante Apostolo: Cum judicamur, a Domino corripimur, ut non cum hoc mundo damnemur (I Cor. XI, 32).
Ne igitur saevientes in me amplius peccarent, Salvatoris 116.0014B| nostri evadendi usus sum argumento, qui inter manus persequentium se abscondit, et exivit de templo, neque periculis imminentibus distuli exire de templo, et secedere a pontificali officio, qui violenter triennio jam exclusus eram a debito sacrificandi loco. Nam et apostoli tempore passionis territi, non ritum sacrificandi, sed provida circumspectione abdita tantum loca orationis quaerebant latitandi: quia metus fraterna cum discordia divina rite non celebrat charismata, etiam et tempus lugendi non exposcit solemnia, sed potius evadendi remedia, dicendo: Confitebor adversum me injustitias meas: et tu remisisti impietatem peccati mei: pro hac orabit ad te omnis sanctus in tempore opportuno (Psal. XXXI, 6). In hoc ergo tempore opportuno 116.0014C| si sancti pro remissione peccatorum laborant, peccatores utique ad confessionis remedia currere non differant necesse est. Unde et nequaquam noxia, sed potius saluberrima habenda est illa confessionis meae publica inscriptio, per quam perhibetur certa peccatorum posse fieri remissio, dum lex poenitentium, quae a moerore incipit, ad gaudia merito consurgit, divina dicente sententia: Qui seminant in lacrymis, in gaudio metent (Psal. CXXV, 6); neque enim Dominus despicere aut damnare, sed potius sanare atque erigere contritos corde legitur. Subscriptionem ergo mihi in angustiis, nequaquam damnationis sed potius ereptionis titulo edidi, quam non convictus, sed valde constrictus pertuli, melius hic inserendam adnotatione publica praevidi in testimonio 116.0014D| veritatis, ne aucta aut minuta maculetur alicujus aemuli quandoque mendaciis, ut et quod tunc gestum est secreto ereptionis argumento, hinc jam publico ubique discutiatur ab omnibus verae charitatis studio, et dum nullum ibi certum damnationis praefigitur crimen, nullatenus ullum possit ultra pati confusionis discrimen. Non noxia ergo, sed valde proficua habenda est talis subscriptio, quae furores persequentium mitigavit, hiemales anxias vexationes fratrum porrecta levigavit, me etiam ab ira persequentium eripuit; insuper et secundum sanctarum Scripturarum auctoritatem mihi confitenti remissionem porrigit peccatorum, si perseveravero divinitus castigatus certa in emendatione morum. Scripsi 116.0015A| utique in quo apud Deum non corrui, sed potius humili satisfactione convalui, et haec ita vim facientibus edita obtuli, quia certus sum, et scio cui credidi dicens: Ego Ebo indignus episcopus, etc. Vide confessionem, supra.
Si quis vero per salutarem hanc in pressuris repertam conscriptionis formulam me damnandum decreverit, similiter et in omnibus scriptis meis me opprimere poterit, in quibus nunquam me justifico, sed semper indignum episcopum subscribens ubique denuntio. Nec tamen me in hac eadem subscriptione ullus violatorem aut mendacem deprehendere poterit: quia nemo ibi postea utilior praefuit, sed septenni ferme sub poenitentiae spatio, quo in sancta Ecclesia peccatorum poenitentibus fieri solet remissio, 116.0015B| patienter exspectans, nemini consecrationis ibi dignitatem impedivi. Nolite ergo, dicente Domino Deo nostro, condemnare, et non condemnabimini: in quo enim judicio judicaveritis, judicabimini (Luc. VI, 37).
Conscriptio itaque haec diversis necessitatibus, id est, delictorum vel persequentium occasione confecta, si adhuc scandalizanti alicui scrupulum generat, universorum ibi quaeso verborum rationem discutiat, in qua certo crimine invento, unde canonica rite sequatur damnatio, juste precor; et non livide judicet proximum, dumque se aestimat stare, videat ne cadat, quia lividus judex festucam in alterius quaerens trabem, in suo nequaquam sentit oculo. Luce clarius namque canonica fulget auctoritas, quod 116.0015C| sicut sine certo crimine canonice nunquam dejicitur episcopus, ita nec absolutione spontanea, quanto minus violenta alterius sub custodia non licet recedere episcopum sine concordi praesentia, vel consensu civium subditorum.
Praevalet ergo merito in omnibus his ecclesiastica repetitio supra quascunque alias adinventiones violentas aut libitas, sua magis quam Jesu Christi quaerentium. Juste ergo judicantur omnia irrita, quaecunque non fuerant auctoritate canonica undique fulta. Fidissimus denique tot talibusque praesidiis ecclesiasticis ac statutis praesentia et aeterna quaesivi remedia, dum nimis tacendo in tempore loquendi, nimisque loquendo in tempore tacendi, inter caetera memetipsum noxia reprehendi contagia, divinam 116.0015D| majestatem implorans, ut ponat ultra custodiam ori meo, et ostium circumstantiae labiis meis. Ne declinet cor meum in verba malitiae ad excusandas excusationes in peccatis: sed corripiat me justus semper in misericordia (Psal. CXL, 3, 6). Cum enim nec justum nisi in misericordia sinat corripere divina potentia: quomodo peccator peccatorem damnare licite poterit divina sine vindicta? Dominus utique dominantium meretricem legalibus poenis dignam, 116.0016A| nonnisi sine peccato quemquam damnare acquievit (Joan. VIII, 3): quo pietatis exemplo compunctum corde non mortificare, sed misericordiam magis quam sacrificium se velle monstravit (Ose. VI, 6). Publicanum siquidem seipsum accusantem non condemnavit (Luc. XVIII, 13), sed magis justificavit, nec oppressit, sed extulit, cum non dixit: Qui se humiliat condemnabitur, sed exaltabitur (Luc. XIV, 11). Semivivum similiter prostratum non respuit, sed procurandum sanctis stabulariis ligandi solvendique potestatem habentibus commisit, et super divina accepta denariorum reparandi munera compassione proprie condolere pro aeternae mercedis lucro commonuit, dicens: Quodcunque supererogaveris, ego cum rediero, reddam tibi (Luc. X, 30-35). 116.0016B| Davidica quippe compunctio momentanea, non dejectionem sed recuperationem meruit. Sancti quoque apostoli de promissa ac mentita in passione perseverantia, post resurrectionem vero de stultitia, et incredulitate vel cordis duritia increpati: Petri etiam negatio contritione cordis purgata. Nequaquam damnatos hos, verum etiam correctos pristinisque dignitatibus restitutos non solum celebrat, sed potius de reparatione lapsorum imitando gloriatur ubique gavisa sancta Dei Ecclesia. Moderna equidem auctoritate palatina compulsos in angustiis ad monasticum poenitentis habitum utriusque sexus laïcos, itemque pace reddita redisse ad statum saeculi pristinum manifestum est; quo etiam ritu nullum esse dedecus constat, si offensus clericus post humilem 116.0016C| satisfactionem sui debitum clericatum recuperat.
Igitur tam manifestis Novi ac Veteris Testamenti divinis nobis ostensis beneficiorum exemplis, ad jam dictam vulgo notam satisfactionem humilem me devotus obtuli, eo quod recuperationem magis quam damnationem unquam ab initio semper humilis meruit satisfactio. Postquam vero persecutionem succedente offensi principis glorioso haerede Lothario Caesare, mox mihi ecclesiastica restituta est concordia, et vacantem Ecclesiam, quam quondam violenter amiseram inveniens, non praesumptive, sed repetentibus ibi sanctis ordinibus debite septennem fere post satisfactionem recepi, assistentibus cum principe magnificis praesulibus plurimis, quorum auctoritate omnium revocatus, hanc annotationem futuris 116.0016D| temporibus recitandam, scriptis his memorabilibus in universa Ecclesia Dei catholica manifestam fieri placuit, et sinistras opiniones falsorum fratrum hac certa veritate prolata delere, sanctis verisque fratribus in his omnibus satisfacere decuit, et plus de gratia recuperationis congaudere quam de nequitia damnationis dolere, suggerens (sicut oportuit) festiva haec restitutio Deo dignis posteris procurabit.