Ad Gustavum Regem
Ingens eodem carcere funditur
Agmen, quadrigae pulvere fluctuant,
Cunctisque (nec secernit) Elis
Clamat Io! ingeminatque plausus.
Hac nempe, dicunt, Invidiam die
Relegat orco, sive Diespiter,
Sive ipse, nam vicit ferendo,
Populeae dominus coronae.
Laudantur omnes: laudibus unice
Dignandus ille est advena sobriis,
Qui lora nec mittit nec urget,
Nec fugit aut inhiat favorem.
Famam reliquit flebilibus Padi
Ripis caducam, cum Clymenes puer
Phoebique suspiravit orbem
Subiicere aeriis habenis.
Surgens eo praenituit die,
Videre gentes, et solitum genu
Flexere, sed Parcae vetabant
Hesperias superare quercus.
Tu semper uno tramite providus,
Gustave, pergis: prava monentium
Exempla regum non morantur,
Non populi male pervicaces.
Quod occupavit nescia cedere,
Tendit iuventus tradere posteris
Nomen, nec astris inserendum
Desidia patitur labasci.
Non insolenti corda cupidini
Dabas, amatus Virgine regia,
Cum fortis indictos tueri
Gens male sustinuit iugales:
At bella quando dura perhorruit,
Regnare dignum et te proavis parem
Ostendis, extremumque campo
Stare virum tibi plaudit hostis.
Ad Gustavum Exulem
Nulla refulges, inclite, purpura,
Gustave, nulla voce satellites
Gratantur, armorumve pulsu
Ante domum, positisve signis.
Feliciorum munera temporum
Praeferre tendo: functa laboribus
Tantis, iniquo pressa fato,
Mens avet ac meruit quietem.
Non urbe crescunt, non solio adsident,
Non imperanti cetera serviunt,
Nec vi relapsurae, nec aevo,
Divitiae pretiosiores.
Cum dives esses, cum nimium potens,
Toto repressi pectore gaudium,
Mecumque certabant Camenae
Dum canerent, aperire claustrum.
Haud annuebam; carmina condidi
Quae perpolirent assidua manu;
Nunc purus egressas iubebo
Liberius celebrare laudes.
Fragore nullo qua maria albicant,
Et ipsa victrix Bruma voragines
Horret nivosas, Alpiumque
Stat rosea redimita luce,
Tu dum quietos Helvetiae lacus
Et arta visis pascua montium,
Et rura, quae rident colono
Ancipites dare cantilenas;
Seu forte Telli nomen ad aere
Procul feratur, sive remugiant
Armenta, suspiratque miles
Dulce melos, vocitante vaccas;
Parum paratis ac male credulis,
Imbelliori regibus indole,
Septentrionales procellae
Luctisono fremitu resurgent.
Secura cunctis pectora fortibus,
Gustave, rerum constituit sator
Haec alta non turbare passus
Inferius genitos serena,
Seu turba vecors nobilium nimis,
Constantiori seu populus fremat
Gazasque, celatas profanis,
Ipse comes, Deus ipse, pandit.
Vix artium ullis apta laboribus,
Gens barbara, exlex, Cimmerii specus,
Iniussa, silvarum recessus
Nocte, die, canibus fatigat:
Indigna ferro Caesaris, horruit
Martem ingruentem, tutaque vallibus
Insidit Hondini fluenti,
Hospitibus metuenda solis:
Audax futuri frangere roboris
Mollem iuventam, castaneas foco
Arcere, brumalemque noctem
Saxonis exhilarent vetare.
Sed murmurat mi lympha procacibus
Modis superne, et candida populus
Antro recumbens otioso
Quid faciant Zephyri susurrat.
Illis vacantes admoveo libens
Aures, vetustas Tempus imagines
Praebet poetarum ducumque,
Meque suis famulum salutat.
Quotus reducto Naiadum choro
Se dedicavit, magna viro dabunt;
Illi vigebunt quae fuere,
Quaeque vigent hodie, peribunt.
