munis vitae officia sigillatim et enucleate describuntur et justi atque injusti pondera singulis in causis atque personis mira aequitate librantur?
Theologi tandem, si nihil aliud a jurisconsultorum libris addidicerint, invenient in iis quo coarguant corruptam morum doctrinam exemplisque severitatis e juris conditoribus petitis, opinionum licentiam coërcebunt, qui pudeat nos christianae legis austeritatem profitentes, adeo remisisse disciplinam, ut a jurisconsultis evangelica luce destitutis interpretandi candore moreque justitiae atque sententiarum gravitate vincamur.
Nunc obsecro vos, adolescentes jurisprudentiae studiosos, reputate animo studiorum vestrorum dignitatem, quo alacriter eam scientiam insistatis, in quam veterum novorumque criticorum eruditio sublimiorque philosophia et universa historia atque omnium temporum prudentia concesserunt. Quandonam vero tot stimulis adacta fuit juventus ad haec studia, quantis hac cietur aetate, qua romanum forum Innocentii xii summi pontificis praemiis excitatum et disciplina compositum non minus fervet atque aestuat aemulatione doctrinae, quam eminet atque splendet innocentia judiciorum? Quorum sanctitatem princeps optimus noster, novarum legum sapientia et, quae omnibus praestant legibus, novarum virtutum exemplis in omnem produxit aetatem. Etenim si leges universae conticuerint, ejus vita humani erit atque divini juris imago, saeculis omnibus imperatura. Verum de tanto pontifice parcius: inverecundum enim fuerit divinas laudes lutulenta longaque oratione contrectare. Dederit hanc ille paucorum verborum veniam beneficio affectis amoreque ac veneratione praegestientibus. Ejus nos jussu atque benignitate ad jus civile docendum evocati, libros quatuor Institutionum suscepimus explicandos, in quorum expositione, sicuti longas et supervacuas quaestiones declinabimus, ita ex prisca jurisprudentia rebus obscuris lucem afferemus, quaestionesque forenses uberiores ad exercitationem adolescentium contexemus, id maxime studentes, ut neque parcitate arefaciamus ingenia, neque nimia copia obruamus, aliaque laboribus nostris commoda juventuti afferre conabimur, quae more nostro praestitisse malumus, quam promisisse. Dixi.
